LXXXIX. Reg. N°1895, fol. 158. 4 feb. 1389.

LXXXIX.
Reg. N°1895, fol. 158. 4 feb. 1389.

Nos Johannes Dei gratia rex Aragonum etc. non sine animi nostri comocione vehementi gravia pericula scandala atque dampna que vicibus geminatis externis temporibus parata audivimus et secuta pretextu eleccionis consilii civitatis Gerunde et que parari ac sequi possent de cetero ac verissimiliter conjecturari rei publice et statui tranquillo ipsius civitatis quam universaque alia nobis credita ab Alto ex nostre officio regie dignitatis tenemur servare totis viribus illibata in nostri pectoris scrinio plerumque moleste revolvimus prout decet. Cupientes igitur predictis que exemplo perniciosa existunt imponere debitum finem per quem ipsa res publica civitatis predicte a tantis periculis eruatur ac status ejusdem de cetero in pacis et amenitatis federe conquiescat: tenore presentis a die Circuncisionis Domini proxime instantis ad quinque annos continue secuturos inclusive et exinde quamdiu de nostre processerit beneplacito voluntatis firmiter durature volumus providemus statuimus concedimus et ordinamus quod in illis octuaginta personis que juxta privilegium civitatis predicte faciunt ejus consilium generale ac de numero eorum sint et esse debeant habeant acque possint viginti septem ydonee persone modo infrascripto eligende ex utentibus officiis seu arte mecanica in civitate jam dicta videlicet quolibet anno et etiam presenti ab octavadecima die decembris usque ad festum Circumcisionis Domini predictum exclusive eligantur per utentes officiis seu arte mecanica in civitate predicta aut majorem vel saniorem partem ipsorum et non per alios quoscumque quinquaginta quatuor persone ex suficientioribus utentium officiis seu mecanica arte predictis noticie ipsorum officiorum et cujuslibet eorum seu majoris vel sanioris partis cujuslibet officiorum aut dicta arte utentium in civitate ipsa scilicet ex quolibet officio ejusdem civitatis duplum illarum personarum quem juxta compertimentum inde cum provisione nostra die date presentis confecta fiendum conveniant seu pertineant eidem: ante cujus quidem festi Circumcisionis Domini diem ipsas quinquaginta quatuor personas juratis qui tunc erunt civitatis pretacte per dictos utentes officiis seu arte predictis aut partem eorum quam ipsimet duxerint ordinandam nominari et tradi in scriptis volumus et jubemus: ipsi enim jurati quibus tales persone nominate fuerint et tradite in scriptis viginti septem personas tantum ex quinquaginta quatuor supra dictis teneantur eligere et omnimode acceptare ac inter consiliarios civitatis jam dicte et de numero eorum deputare et nominare contradiccione omnimoda penitus resecata. Prefate autem viginti septem persone modis predictis electe nominate tradite in scriptis acceptate et deputate una cum aliis in consiliarios juxta privilegium consiliariorum de quo mencio supra habetur tunc electis seu eligendis uno anno continuo consiliarii civitatis prelibate publice nominentur ac in consiliis et aliis actibus statum ipsius civitatis concernentibus qualitercumque esse et intervenire habeant atque possint vota dare ac alia facere que consiliarii civitatis pretacte facere consueverunt. Nos itaque dictis utentibus officiis seu mecanica arte in civitate memorata presentibus et futuris cum hac eadem concedimus et licenciam plenariam elargimur quod absque metu et alicujus pene incursu pro predictis et unoquoque ipsorum quotiescumque et in illis loco seu locis quibus eis fuerit bene visum per tempora superius denotata valeant se congregare ac dictas quinquaginta quatuor personas ex se ipsis eligere juratis tradere et nominare ac alia facere et tractare que superius sunt contenta et circa ipsa necessaria fuerint seu opportuna culpa crimine seu pena eis vel alicui ex ipsis minime imponenda: hoc proviso per nos et debite declarato quod si accidat aliquod officium ex officiis civitatis pretacte ut puta per defectum seu discordiam aut alias non eligere posse ex utentibus officio tali partem eidem contingentem possit eandem eligere ex personis utentibus alio officio atque arte in civitate predicta prout sibi fuerit bene visum. Adjicimus tamen et hujus serie providemus quod si et ubi contingat uno anno vel annis utentes officiis seu arte predictis dictas quinquaginta quatuor personas seu aliquas earum ex se ipsis temporibus statutis non eligere nominare et tradere ut prefertur juratis civitatis predicte qui tunc erunt juxta privilegii consiliariorum predicti seriem pleniorem eo anno vel annis dumtaxat prefatas quinquaginta quatuor personas seu eas que defecerint ad complementum viginti septem predictarum de aliis quibusvis utentibus officiis seu arte predictis in ipsa civitate eligere possint et nominare presente tamen in suis permanente robore et valore sic quod aliis annis ipsa durante eadem uti libere possint. In presente vero aut contentis in ea intellegi nolumus seu comprehendi notarios draperios et mercatores predicte civitatis presentes nec futuros nec aliquem ex eis cum de manu mediocri nominentur prout in dicto privilegio consiliariorum lacius continetur et sub his non debeant modo aliquo nominari: et mandantes per hanc eandem firmiter et districte inclito infanti Martino duci Montisalbi carissimo fratri nostro ac nostrorum regnorum et terrarum gubernatori generali gubernatori Cathalonie vicario bajulo subvicario subbajulo juratis consiliariis et probis hominibus civitatis predicte universisque aliis et singulis officialibus et subditis nostris presentibus et futuris et locatenentibus officialium predictorum quatenus provisionem nostram presentem ratam habeant teneant et observent ut superius est contentum et contra non faciant vel veniant aliqua racione. In cujus rei testimonium presentem fieri jussimus nostro sigillo pendenti munitam. Data in villa Montissoni quarta die februarii anno a nativitate Domini MCCCLXXXIX regnique nostri tercio. - Franciscus ça Costa. - Rex Johannes. - Johannes Robiol mandato domini regis facto ad relacionem Francisci de Castillone legum doctoris et Sperendeu Cardona jurisperiti consiliariorum et promotorum. - Viderunt eam Franciscus de Castillone et Sperendeu. - Idem.

LXXI. Reg.n.° 951, fol.104.19 oct. 1339.

LXXI.
Reg.n.° 951, fol.104.19 oct. 1339.

Noverint universi quod nos Petrus Dei gratia rex Aragonum Valencie Sardinie et Corsice comesque Barchinone animadvertentes qualiter regali plurimum competit dignitati circa ea que publicam utilitatem respicere dinoscuntur auctoritatem suam regiam prestare pariter et assensum: hinc est quod cum pro parte consiliariorum ac proborum hominum universitatis civitatis Barchinone nobis fuerit instantissime supplicatum ut pro bono statu dicte civitatis ac habitatorum ejusdem concedere dignaremur quod officium mostaçafie sit de cetero in civitate jamdicta: eapropter nos conspicientes quod hujusmodi officium utilitatem comunem respicit evidenter: tenore presentis corte nostre perpetuo valiture concedimus consiliariis ac universitati ac consilio centum juratorum dicte civitatis Barchinone quod ammodo in civitate ipsa sit mustaçafus qui dictum mustaçafie officium teneat atque regat sub modo et forma inferius comprehensis quique eligatur anno quolibet in festo beati Andree sub hac forma: videlicet quod per dictum consilium dicte civitatis eligantur tres probi homines ejusdem civitatis ad officium antedictum nomina quorum sic electorum in scriptis nobis si presentes fuerimus in civitate ipsa alias nostro bajulo Cathalonie generali vel ejus locumtenenti in civitate ipsa presententur per consiliarios civitatis jamdicte nosque seu dictus bajulus generalis nobis inde absentibus vel ejus locumtenens unum ex ipsis tribus eligamus et eligere teneamur ad officium ipsum ac etiam nominemus: statuentes ac etiam ordinantes quod dictus mustaçafus cum electus et nominatus fuerit ut prefertur sit ipso anno mustaçafus et tenent penes se originalia ponderum et mensurarum tam panis vini olei pannorum et aliorum omnium que venduntur ac vendi consueverunt sub penso pondere vel mensura quodque quilibet mustaçafus in principio administracionis ejusdem officii faciat preconitzari per preconem publicum in locis dicte civitatis in quibus preconitzaciones fieri sunt solite quod quicumque homo vel mulier qui aliqua emat vel vendat ad pondus pensum sive mensuram teneatur sub certa pena arbitrio dictorum consiliariorum apponenda et infra certos dies portare vel mittere pensum pondus vel mensuram eidem mustaçafo ut cum suis comprobentur et ad rectitudinem reducantur ob hoc ut omnis fraudis et doli materia evitetur: qui quidem mustaçafus in fine sui officii subsequenti successori in officio supradicta originalia tradere teneatur. Dictus vero mustaçafus sine vicario bajulo et alio officiali nostro auctoritate propria sui officii recognoscat et possit recognoscere et judicare pro veris aut falsis pensa pondera et mensuras et deliquentes punire vel eis facere gratiam usque ad decem solidos barchinonenses tantum et infra et etiam ultra decem solidos barchinonenses cum et de consilio vicarii vel bajuli Barchinone prout officio uniuscujusque ipsorum hoc competat juxta tamen formam statutorum bannorum ordinatorum vel ordinandorum per consiliarios et probos homines dicte civitatis. Pene tamen deliquencium sub prescripta vel infrascripta forma adquisite vel adquirende deductis tamen prius expensis proinde fiendis dividantur hoc modo videlicet quod tercia pars curie nostre tercia vero universitati civitatis predicte et tercia dicto mustaçafo pro suo salario et labore factis tribus equis partibus adquirantur: adicientes quod dicta universitas terciam partem sibi ut permittitur adquisitam in operibus publicis et aliis rebus communibus convertere teneatur. Dictus etiam mostaçafus habeat seu teneat et habere seu tenere debeat unum vel duos sagiones qui sibi assistant continue vel illi qui ponderabit pro eodem et illud quod sagionibus ipsis vel alteri eorum per ipsum mustaçafum in execucione ipsius officii mandatum fuerit exequantur. Teneatur etiam idem mustaçafus in fine anni quo dictum dimitet officium reddere rationem et compotum bajulo nostro Barchinone vel ejus locumtenenti presentibus consiliariis dicte civitatis vel illis quos ipsi ad hoc duxerint ordinandos vel deputandos de administratione et hiis que receperit et expenderit de emolumentis ac proventibus officii memorati: dictus tamen mostaçafus si occurrerit dubium de aliquibus rebus an sint male comixte incamerate vel false de et cum consilio consiliariorum predicte civitatis cognoscat et determinet supradicta secundum ordinationes seu statuta que per dictos consiliarios edita fuerint super eis et faciat prout cognitum fuerit executionem publice per plateas et exigat calonias sive penas a delinquentibus seu transgressoribus prout sibi visum fuerit expedire: que tamen calonie in tres partes sicut continetur superius dividantur distribuantur ac etiam convertantur. Preterea super disensionibus et questionibus operum portalium fenestrarum de spileres (finestres de espills, ventanas de espejos?) stillicidiorum parietum mediocrium viarum et aliarum consimilium idem mostaçafus cognoscat et procedat summarie et de plano non recepta in scriptis petitione vel responsione sed solum rationibus parcium verbo auditis et ea omnia determinet et decidat verbo tantum per se vel cum et de consilio si dubia sibi ocurrerint consiliariorum civitatis predicte ac illorum qui preterito tempore ipsum officium tenuerunt: a qua quidem cognicione vel decisione nemini liceat appellare et si fuerit appellatum ipsis appellacionibus non admisis dicte cause seu questiones per dictum mostaçafum terminentur et etiam exequantur: nos enim jamdicto mostaçafo tenore presentis carte nostre damus et concedimus cognicionem decisionem exequcionem et exactionem omnium predictorum ac etiam universorum et singulorum bannorum ordinatorum seu ordinandorum per consiliarios et probos homines dicte civitatis Barchinone presentes et futuros super illis videlicet rebus super quibus in civitate Valencie banna exiguntur ac levantur per mostaçafum eiusdem ac super omnibus et singulis eidem potestatem plenariam et liberam facultatem conferimus ut superius continetur.

Per presentem autem concessionem nolumus prejudicium aliquod generari officio operariorum dicte civitatis vel privilegiis aut usibus eorundem quinimo ipsa officium privilegia et usus in suo volumus robore permanere presenti concessione in aliquo non obstante. Volumus tamen et declaramus quod id quod reperiatur ad ipsorum operariorum oficium non pertinere ad dictum mostaçafum et ejus officium pertinere noscatur quatenus tamen sub presenti concessione nostra comprehendi valeat seu includi: statuentes nichilominus ac etiam ordinantes quod dictus mostaçafus et sagiones qui in ipso sibi assistent antequam utantur eorum officio teneantur assecurare idonee in posse bajuli Barchinone de tenendo tabulam et alia faciendo que facere teneantur juxta constituciones celebrium Catalonie curiarum. Mandantes per presentem cartam nostram procuratori nostro generali ejusque vices gerenti vicario Barchinone et Vallensis ac bajulo civitatis ejusdem ceterisque officialibus nostris presentibus et futuris quod hujusmodi concessionem nostram et omnia et singula supradicta et contenta firma habeant et observent et ab omnibus faciant inviolabiliter observari et dictum mustaçafum in predictis vel singulis per modum apellacionis vel alias non impediant inquietent vel perturbent in execucione sui officii circa premissa per nos superius declarata nec de predictis que jamdicto mostaçafo per nos comittuntur se aliquatenus intromittant nisi si et cum eorum auxilium per dictum mostaçafum fuerit imploratum. Et ut predicta omnia et singula majori gaudeant firmitate juramus per Deum et ejus sancta evangelia manibus nostris corporaliter tacta ea tenere et observare ac facere inviolabiliter observari et non contravenire aliqua ratione. in cujus rei testimonium presentem cartam inde fieri et sigillo nostro pendenti jussimus insigniri. Data Barchinone XIIII kalendas novembris anno Domini MCCCXXXIX. - Examinavit P. - Signum + Petri Dei gratia regis Aragonum etc.
- Testes sunt inclitus infans Petrus Rippacursie et Impuriarum comes inclitus infans Raimundus Berengarii comes Montanearum de Prades inclitus infans Jacobus comes Urgelli et vicecomes agerensis Arnaldus Terrachonensis archiepiscopus frater Ferrarius Barchinonensis episcopus. - Sig+num B. de Podio predicti domini regis scriptoris qui de
mandato ipsius hec scribi fecit cum litteris rasis et emendatis in linea XVIIII ubi dicitur per se vel cum et de et in XXIII ubi scribitur aut usibus eorundem quinimo ipsa offi et clausit die et anno quo supra. - B. de Podio mandato domini regis presente domino infante Petro.

XCIX. Reg.n.1901, fol.50.1 ago. 1391.

XCIX.
Reg.n.1901, fol.50.1 ago. 1391.

Nos Johannes etc. Si difficultatem custodiendi et defendendi civitates villas castra et loca nostri dominii ne per exteros occupentur facimus facilem multo facilius nobis reputamus custodire eadem ne per nostros subditos et vassallos qui sub velo regendi ipsa satagunt eis dampna plurima irrogare aliquatenus destruantur. Cum igitur fidedignis relatibus sit nostra curia idonee informata de statu et regimine civitatis Osce que licet de notabilioribus regni Aragonum sit quasi ad destruccionem irreparabilem est deducta occasione quorundam militum infancionum conantium dictum regimen perturbare super quo siquidem regimine jam illustrissimus rex Alfonsus avus noster memorie laude digne dum esset in minoribus constitutus quamdam tulit arbitralem sentenciam cum qua inter alia declaravit ut in officiis dicte civitatis essent tantum duo jurati duo consiliarii et duo vedalerii de manu militum et infancionum predictorum et octo jurati sexdecim consiliarii et plures si necesitas id exposceret de manu civium dicte civitatis et quod dicti jurati et consiliarii brachii infancionum et militum interessent actibus et regimini jam dicte civitatis vocati per reliquos juratos ejusdem sub certa pena in dicta sentencia apposita et contenta quod predicti jurati civium semper servarunt et servare pro posse studuerunt sicut precipit sentencia ante dicta: sed jurati et consiliarii infancionum prefatorum venientes contra sentenciam ante dictam cum in consiliis et actibus ipsius civitatis existunt querentes occasionem consumendi civitatem eandem et ducti voluntate pocius quam racione ordinationibus et aliis actibus qui ibi tractantur et fiunt pro utilitate et statu prospero et tranquillo civitatis memorate adversantur et expressius contradicunt pretendendo exquisitum colorem quod antequam concordent seu consenciant in predictis volunt deliberare cum capitulo eorum brachii quod numquam factum fuit nec fieri permittitur per dictam sentenciam seu alias quovis modo cum exinde secreta consilii revelentur odia rancores et scandala suscitentur et prosperus status rei publice civitatis ipsius destruatur et alia plura damna et incoveniencia subsequntur circa que nos convenit necessario providere antequam ex toto civitas pereat antedicta: attendentes itaque jam dicto domino regi Alfonso in compromisso inde in ipsum tamquam dominum arbitrum arbitratorem ac amicabilem compositorem facto et firmato fuisse atributam plenariam potestatem quod si in arbitrali sentencia inde per eum proferenda emergerent aliqua dubia ambigua vel obscura quod ea posset interpretari et etiam declarare: considerantes etiam quod predicta sentencia arbitralis solum comprehendit et ligat illos milites et infanciones qui in dicto compromisso firmarunt et causam vel causas de quibus compromisserunt duxerunt et eorum descendentes et non alios nisi voluntarie se inmiterent in eandem ob quod nedum imparitates quinimo discordie et rancores inter juratos dictorum infanciouum et militum et juratos cives ipsius civitatis quotidie generantur super regimine antedicto cui casui ipsa sentencia non providit unde interpretacione indigere videtur: volentes tamquam princeps rex dominus et successor dicti arbitri arbitratoris et amicabilis compositoris in his et aliis indemnitatem ipsius civitatis et habitancium in eadem ex nostro motu proprio proponere omni damno: tenore presentis interpretantes et declarantes in hoc casu sentenciam antedictam providemus et ordinamus de nostri certa sciencia et consulte quod si jurati et consiliarii milites aut infanciones convocati ad consilia et negocia civitatis per alios juratos et consiliarios cives noluerint interesse et concordare cum eis ut convenit in dirigendo et expediendo negocia sepedicta predicti jurati et consiliarii cives possint illa tractare ordinare statuere et expedire ad sui libitum voluntatis sine metu et alicujus pene incursu tanquam major et sanior pars tocius civitatis pretacte prout poterant simul cum juratis et consiliariis infancionum et militum predictorum quibuscumque contradiccionibus excepcionibus aut impugnacionibus infancionum et militum predictorum non obstantibus ullo modo. Concedentes eis super his et aliis inde incidentibus emergentibus et conexis potestatem plenariam et perfectam quoniam justum et racionabile dignoscitur quod dicta civitas que per homines de paratico ut predicitur in dicto regimine maximum recipit detrimentum saltem per condicionis .... homines reservetur. Cassantes irritantes et anullantes omnes et quascumque penas tam per sentenciam antedictam quam alia super his appositas hominibus sepedictis quos quitios et exceptos facimus a solucionibus earundem ut per nos seu officiales nostros numquam ullo tempore peti possint exigi seu levari. Mandamus igitur cum hac eadem gubernatori justicie et bajulo regni Aragonum generali ceterisque universis et singulis officialibus nostris presentibus et futuris et eorum locotenentibus quatenus presentem declaracionem nostram teneant firmiter et observent tenerique et observari faciant per quoscumque et non contravenire permittant aliqua racione. In cujus rei testimonium hanc vobis fieri jussimus nostri pendentis sigilli munimine insignitam. - Data Cesarauguste prima die augusti anno a nativitate Domini MCCCXCI regnique nostri quinto. - Rex Johannes. - Berengarius de Busquets mandato domini regis ad relacionem thesaurarii facto tradidi ordinavit. - Vidit eam thesaurarius. - Idem.
C.

LXXV. Reg.n.1437, fol.21.9 jun.1377.

LXXV.
Reg.n.1437, fol.21.9 jun.1377.

Nos Petrus etc. Regnorum nostrorum regimini disponente Domino presidentes circa curam ipsorum solercia reddimur indefessa soliciti ut juxta debitum regalis officii eorum occurramus dispendiis et profectibus divina cooperante gratia salubriter intendamus. Sane contingit interdum quod sano ducti spiritu aliqua disponimus et providemus credentes ea nostris subditis oportuna que ex post cum actus evidencia dispendiosa illa insinuet in primevum statum reducenda veniunt seu in melius commutanda. Dudum siquidem illustrissimus dominus Jacobus rex Aragonum abavus noster memorie recolende probis hominibus et universitati civitatis et regni Majoricarum concessionem seu privilegium fecit subscriptum cum carta seriei sequentis.
- Noverint universi quod nos Jacobus Dei gratia rex Aragonum Majoricarum et Valencie comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispesulani per nos et nostros concedimus vobis universis et singulis probis hominibus et universitati Majoricarum presentibus et futuris imperpetuum quod liceat vobis habere imperpetuum sex juratos habitatores tamen civitatis Majoricarum et regni et liceat eisdem juratis gubernare et administrare et regere totam insulamad fidelitatem et comune comodum universitatis: qui jurati possint eligere habere et vocare consiliarios annuatim quot et quos voluerint et de omnibus qui in illo ipsi jurati anno fecerint circa utilitatem nostram et regimen civitatis et insute et habitatorum earundem ex officio suo cum consilio consiliariorum suorum qui simul cum dictis consiliariis vocati fuerint erimus nos paccati nec inculpabimus indu ipsos in aliquo nec consiliarios eorum nec aliquos quos de consilio demandaverint super aliquo facto quod fecerint vel ordinaverint verbo vel facto dum ipsi jurati et eorum consiliarii in his que ordinaverint vel ministrare eos oportuerit faciant juste. Statuentes quod singulis annis in festo nativitatis Domini ipsi jurati qui pro tempore fuerint cum bajulo nostro insimul presente et consenciente et cum consilio consiliariorum suorum eligant sex juratos habitatores civitatis et insule quos utiliores et meliores viderint et cognoverint secundum scienciam et cognicionem eorum ad dictum officium exercendum nee propter iram odium amorem parentelam precium et promissionem aliquem utilem ad hoc secundum cognicionem eorum dimittant eligere et illos sic ab ipsis electos nobis si presentes in regno fuerimus vel bajulo nostro si absentes fuerimus antequam administraverint presentabunt qui in posse nostro vel in posse bajuli vocatis et presentibus probis hominibus civitatis jurabunt publice sicut inferius continetur ut aliquis juratorum non accipiat aliquod salarium sed gratis et sine aliquo precio per illum annum quo electus fuerit gubernacioni et administracioni civitatis intendere teneatur nec aliquis aliqua causa possit se excusare vel occasione pretendere quin dicti oficii onus et laborem subeat et recipiat: et ille qui uno anno dietum officium tenuerit sequenti anno illud non teneat et de uno hospicio unus tantum et non plures eligantur et ipsi jurati teneantur juvare et consulere tenenti locum nostrum et bajulo et vicario super omnibus quibus eos consulendum ab eis fuerint requisiti. Qui jurati in principio administracionis sue istud facient juramentum: Ego talis promitto quod pro posse meo et sciencia salva in omnibus fidelitate et jure et dominacione domini regis procurabo utilitatem et comune comodum civitatis et regni Majoricarum et habitatorum ejusdem et vitabo inutilia et dampnosa et non recipiam precium vel salarium et ego et alii socii mei jurati fideles et utiles consiliarios vocabimus et in nostris consiliis habebimus et in fine anni pro posse meo et sciencia omni ira odio timore parentela amore servicio vel spe servicii vel munere exclusis cum juratis sociis meis presente bajulo et consenciente alios sex probos homines civitatis et regni habitatores pro juratis eligemus quos digniores cognoverimus ad dictum oficium exercendum nec assumemus jurisdiccionem ordinariam nec arbitrariam et custodiemus jura domini regis et hec omnia sine fraude et dolo juro per Deum et sancta evangelia manibus meis corporaliter tacta. Volumus tiam quod annuatim sit miles unus juratus ex illis sex juratis. Predicta autem omnia concedimus vobis et vestris imperpetuum dummodo ipsi jurati bene et fideliter in ipso officio se habuerint. Datum Valencie nonas julii anno Domini MCCXLIX. - Sig+num Jacobi Dei gratia regis Aragonum Majoricarum et Valencie comitis Barchinone et Urgelli et domini Montispesulani. - Testes sunt Guillermus de Angularia Guillermus de Aquilone Guillermus de Monthecatheno Carrocius Raimundi de Guardia. - Sig+num Petri Andree qui mandato domini regis pro Guillermo Sriba notario suo hec scribi fecit loco die et anno prefixis. - Et preinserto privilegio seu franquisia usi fuerunt inconcusse probi homines et universitas predicti in eleccionibus dictorum juratorum et consiliariorum juxta modum et formam in ipso privilegio expresata usquequo: nos ad quorundam singularium importunitatem et instanciam et volentes experiri si ad predictas elecciones faciendas modus seu via subscripta magis expediret utilitati publice civitatis et regni predictorum ordinavimus ac providimus cum carta sigillo majestatis nostre in pendenti munita data Barchinone XV die decembris anno a nativitate Domini MCCCLXX tercio quod eleccio dictorum sex juratorum et illorum etiam qui deficerent ex numero centum consiliariorum qui inibi annis singulis eliguntur fieret ex tunc per modum seu viam de radolins prout in dicta carta ipsius ordinacionis seu provisionis quam durare voluimus donec in dicto regno personaliter adessemus vel providissemus taliter in predictis clarius ista liquent. Verum cum experiencia rerum magistra docuerit manifeste modum seu viam predictam de radolins quo dicta provisione facta usum fuit alia via ommissa esse inutilem et dumpnosam cadunt namque et veniunt plerumque in elecciones jamdictas per eundem modum seu viam de radolins persone insufficientes et minus idonee sufficientibus et idoneis derelictis cum via ipsa in sorte consistat et per consequens pari amplexu recipiat utrosque: ex quibus et aliis rationabiliter moti nos antequam fieret eleccio juratorum et consiliariorum anni presentis gubernatori Majoricarum literatorie commissimus ac mandavimus quod licendam tribueret faciendi eleccionem predictam modo et forma quibus sibi expediendus videretur: et exquisitis ac habitis prius super hiis per dictum gubernatorem consilio et votis predictorum juratorum et consiliariorum cum omnes ipsi jurati et consiliarii more solito congregati essent unanimes et concordes duobus tantummodo exceptis quod eleccio predicta fieret per modum franquicie seu privilegii preinserti: fuit demum per eundem modum facta ipsa eleccio ex dicti gubernatoris licencia et permissu prout per instrumentum publicum inde factum et nobis exhibitum clare vidimus apparere. Idcirco premissis omnibus in examen debite consideracionis adductis et attento ulterius quod predicta nostra ordinacio et provisio facta non fuit ad postulacionem et supplicationem tocius consilii civitatis et regni predictorum prout decuisset sed personarum singularium ut prefertur licet presentata in dicto consilio ei ausi non fuissent contradicere jurati tunc et consiliarii penarum nostrarum formidine refrenati: tenore presentis ad humilem supplicationem juratorum predicte civitatis et regni pleno maturo et digesto super hiis habito consilio volentes utilitatem ac bonum statum predictorum civitatis et regni prosequi ut tenemur ac revocantes et anullantes et pro revocatis et nullis habentes omnino ex rationis et justicie debito ordinacionem et provisionem nostram predictam habentem quod elecciones predicte per modum de radolins fierent ut est dictum necnon cartam inde factam et omnia et singula in ea contenta quantacumque sint verborum firmitate concepta et omnes alias literas et provisiones factas in prejudicium derogationem seu lesionem franquicie memorate et signanter quandam literam datam Barchinone XVI die decembris anno proxime dicto per quam providimus quod dictis eleccionibus interesset ex tunc dictus gubernator et non bajulus civitatis jamdicte qui eis interesse consueverat et debebat: ordinamus providemus et volumus quod elecciones ipse dictorum sex juratorum et centum consiliariorum fiant et fieri habeant de cetero annis singulis diebus solitis presente dicto bajulo per modum viam et formam franquicie seu privilegii preinserti et usus inde sequti. Ad quos quidem modum et usum elecciones easdem omnino reducimus et tornamus disponentes eos incommutabiliter subsistere ac teneri et servari debere et habere prout servabantur ante nostram ordinacionem pretactam. Mandamus itaque de certa sciencia et expresse gubernatori juratis consiliariis et probis hominibus ac universitati et singularibus personis civitatis et regni predictorum presentibus et futuris sub pena mille morabatinorum auri a quolibet contrafaciente quociens contrafactum fuerit irremissibiliter habendorum et nostre gracie et mercedis quatenus dictum privilegium seu franquiciam ac ordinationem et provisionem nostram hujusmodi quam in nostra bona fide regia promittimus et juramus per dominum Deum et ejus sancta quatuor evangelia nostris manibus tacta tenere et servare perpetuo et inviolabiliter teneant et observent firmiter et ad unguem et contra non veniant quovis causa. in cujus rei testimonium hanc fieri et sigillo majestatis nostre in pendenti jussimus comuniri. Data Barchinone nona die junii anno a nativitate Domini MCCCLXX septimo regnique nostri quadragesimo secundo. - Decanus Urgelli. - Sig+num Petri Dei gratia regis Aragonum etc. - Rex Petrus. - Testes sunt infans Martinus comes de Exerica et de Luna Luppus Cesarauguste archiepiscopus cancellarius Romeus Ilerdensis episcopus Johannes comes Impuriarum Hugo comes Cardone milites. - Dominus rex mandavit michi Bernardo Michaelis.

CI. Reg.n.1900, fol. 141. 22 ag. 1391.

CI.
Reg.n.1900, fol. 141. 22 ag. 1391.

Nos Johannes Dei gratia rex Aragonum Valentie Majorice Sardinie et Corsice comesque Barchinone Rossilionis et Ceritanie: quoniam vidimus quandam cartam seu transumptum pergameum nobis pro parte vestri consiliariorum et proborum hominum civitatis Vici partite regie exhibitum formam que sequitur continentem.
- Hoc est translatum bene et fideliter sumptum cum auctoritate et decreto infrascriptis a quadam carta pergamenea illustrissimi domini Jacobi recolende memorie regis Aragonum suoque sigillo majori de cera vermilia pendenti veta sirica rubei croceique coloris comunita cujus tenor talis est.
- Nos Jacobus Dei gratia rex Aragonum Valencie Sardinie et Corsice ac comes Barchinone attendentes quod si quospiam incolas et degentes in regnis et terris a Deo nobis traditis gubernandis debemus graciis et favoribus ampliare multo magis qui nostro speciali subsunt dominio tenemur privilegiis et regiis munificenciis decorare. Sane cum civitas Vici que noviter ad nostrum speciale pervenit dominium ex concambio quod de civitate jamdicta inter nos et venerabilem episcopum et capitulum vicenses extitit celebratum retroactis temporibus plurimum oppressa et vexata fuerit tum propter guerrarum discriminatum et propter angustias ac molestias que prefatam civitatem diversimode opportuit tolerare ex quibus non immerito ut ad statum tranquillum et pacificum reformetur per nos expedit providi: idcirco versus id nostrum animum dirigentes ad humilem supplicacionem nobis factam pro parte dicte civitatis et civium ejusdem nobis ut predicitur specialiter subditorum per Arnaldum Coch Bernardum de Vilarman Jacobum Januarii Petrum Mir Ferrarium Peroni et Anthonium Manyani cives dicte civitatis ad nos missos per dictam universitatem de speciali gracia et de certa sciencia per nos et omnes succesores nostros damus et concedimus perpetuo dicte universitati et vobis omnibus et singulis civibus ejusdem nobis specialiter subditis ut est dictum presentibus et futuris quod habeatis ac liceat vobis habere tres consiliarios et viginti juratos ex vobis ipsis tamen eligendis qui imperpetuum exerceant administracionem universorum negociorum factorum et jurium tantummodo dicte civitatis et regaliarum ejus et que ad utilitatem earum fuerint peragenda sicque de alia jurisdiccione se intromittere non valeant seu presumant ullo modo. Qui quidem consiliarii in festo sancti Andree proximo instanti eligantur per dictam universitatem vel per illos ex dicta universitate qui convenerint ad locum ubi facta preconitzacione ex causa premissa debuerit ipsa universitas congregari: et quod ipsi consiliarii sic electi antequam se intromittant de exercicio dicti oficii jurent et jurare teneantur in posse bajuli nostri dicte civitatis vel ejus locumtenentis per Deum et ejus sancta quatuor evangelia quod bene et legaliter se habebunt in administracione officii antedicti ad utilitatem et comodum jamdicte civitatis et ejus regaliarum donacione et jurisdiccione ac juribus nostris illesis in omnibus preservatis: et quod postea dicti tres consiliarii eligant dictos viginti juratos qui viginti jurati jurent in posse dictorum consiliariorum tenere secretum et venire ad consilium eorum cum de mandato dicti bajuli nostri et voluntate dictorum consiliariorum ad ipsum consilium fuerint evocati nisi juste fuerint impediti et alias tractare et facere cum dictis consiliariis quod circa administracionem dicte civitatis utiliter fuerit faciendum donacione jurisdiccione ac nostris juribus semper salvis: et quod in alio anno sequenti in dicto festo ipsi viginti jurati vel qui convenerint ex eis ad consilium ipsorum eligant duas personas ex se ipsis que due persone sic electe incontinenti eligant quatuor personas ex viginti juratis et omnes dicte sex persone eligant dictos tres consiliarios ex illis de dicta civitate nobis specialiter subditis ut superius dictum est quos eis visum fuerit fore ad dictum officium utiles et decentes ipsique tres consiliarii eligant postea dictos juratos secundum formam superius ordinatam: necnon ipsi jurati jurent statim prout supra est largius declaratum: et quod deinde annis singulis in eodem festo fiat dicta electio predictorum consiliariorum et juratorum secundum formam superius reservatam. Ipsi vero consiliarii et jurati sic electi ut predicitur teneantur subire onus dicti officii per unum annum post dictam eleccionem continue subsequentem et hoc si facere noluerint ad hoc per dictum nostrum bajulum compellantur: et si infra dictum annum decederent vel essent absentes seu infirmi aliqui ex dictis consiliariis vel juratis alii remanentes locum et vicem dictorum defunctorum absentium vel infirmorum supleant in premissis: et quod bajulus noster dicte civitatis presens et qui pro tempore fuerit mandet et faciat preconitzari consilium dictorum viginti juratorum in dicta civitate voce preconis que prectconizacio fiat de mandato dicti bajuli et cum voluntate dictorum cansiliariorum quando et quociens per dictos consiliarios idem bajulus fuerit requisitus. Presentem autem concessionem et privilegium tantummodo extendi volumus ad dictam civitatem et ad vos cives ejusdem qui ratione dicti concambii ad nostram specialem dicionem et dominium ut supradictum est pervenistis. In quorum omnium testimonium presens privilegium vobis fieri jussimus nostro sigillo appendicio comunitum. Actum est hoc Barchinone pridie idus octobris anno Domini millessimo trecentesimo quinto decimo. - Exa... co... - Signum + Jacobi Dei gratia regis Aragonum Valencie Sardinie et Corsice ac comitis Barchinone. - Testes sunt infans Alfonsus comes Urgelli et vicecomes Agerensis Philipus de Salutiis Berengarius de Angularia Othonus de Montecatheno Petrus de Queralto. - Sig+num Bernardi de Turri scriptoris dicti domini regis qui hec scribi fecit cum raso et emendato in linea duodecima in duobus locis in altero quorum dicitur et si in altero seu ac clausit die et anno prefixis.
- Sig+num nostri Francisci de Sancto Vicencio domicelli vicarii et bajuli partis regie civitatis vicensis pro illustrissimo Domino rege qui huic translato a dicto suo originali publico instrumento de verbo ad verbum bene et fideliter sumpto et cum eodem de verbo ad verbum legitime comprobato ut eidem tanquum suo originali predicto in judicio et extra fides plenaria ab omnibus impendatur ex parte dicti domini regis et auctoritate officii quo fungimur in hac parte auctoritatem nostram ordinariam impendimus et decretum die tercia mensis augusti anno a nativitate Domini millessimo trecentessimo nonagessimo primo presentibus testibus discretis Galcerando de Sancto Juliano presbitero Berengario Grayllera scriptore et Petro de Artiguiis fabro vicensibus. - Sig+num mei Nicolai Mathei notarii publici vicensis auctoritate domini vicensis episcopi qui hoc translatum a dicta originali carta regia bene et fideliter sumptum et cum eadem de verbo ad verbum legittime comprobatum auctorizatumque et decretatum ut supra patet per dictum venerabilem vicarium et bajulum scribi feci et die quarta augusti anno proxime suprascripto presentibus testibus discretis Galcerando de Sancto Juliano presbitero Berengario Grayllera et Raymundo de Castelleto scriptoribus vicensibus cum raso et emendato in XII linea ubi dicitur convenerint clausi. - Quia etiam post dicti transumpti exhibitionem fuit nobis humiliter expositum et supplicatum pro parte vestri dictorum consilioriorum et proborum hominum dicte partite quod licet in dicta civitate videlicet in parte regia per preinsertum privilegium regium sit solitum eligi quolibet anno die festi sancti Andree tres consiliarios et viginti juratos juxta tenorem dicti privilegii attamen quia videbatur eis esse magis utile quod eadem electio trium consiliariorum fieret taliter quod de qualibet manu eligeretur unus videlicet de manu majori unus de mediocri alius et de minori restans tertius et quod electio viginti juratorum haberet fieri similiter de dictis tribus manibus in hunc modum videlicet septem de manu majori septem de mediocri et residui sex ad complementum dictorum viginti de manu minori anno quolibet perpetuo supplicantes et humiliter deposcentes predicta que utilitatem totius rei publice dicte civitatis concernunt de solita regia benignitate eidem civitati per nos concedi et predictum privilegium in predictis ampliari: nosque ex premissis inducti annuentes benigne dicte supplicationi velut exaudibili tenore presentis vobis dictis consiliariis et probis hominibus civitatis Vici de partita regia de certa sciencia et ex speciali gratia ducimus concedendum statuendum et ordinandum dictumque privilegium ampliandum quod ex hinc habeatis et teneamini dictam facere eleccionem dictorum consiliariorum et juratorum quolibet anno perpetuo in dicta die sive festo sancti Andree in modum qui sequitur: videlicet quod de parte seu manu majori hominum dicte partis regie eligatur unus ex dictis consiliariis et de manu mediocri alius et de manu minori alius et quod de viginti juratis eligantur septem de manu majori et totidem de manu mediocri et de manu minori residui sex ad complementum dictorum viginti et hoc non obstante preinserto privilegio seu contentis in eo nec aliis etiam huic obviantibus que omnia quoad hec revocamus et nullius valoris seu momenti esse decernimus ex nostre regie plenitudine potestatis. Mandantes quibusvis officialibus juratis et subditis nostris dicte civitatis Vici presentibus et futuris dictam eleccionem facientibus seu facere debentibus de certa sciencia et expresse sub ire et indignacionis nostre incursu et dicti juramenti virtute quatenus eandem eleccionem per modum pretensum et non alias quolibet anno in dicto die sive festo sancti Andree faciant juxta et secundum eorum bonum arbitrium et conscienciam quas in hiis virtute juramenti per eos prestandi oneramus hancque nostram concessionem cum solemnitatibus aliis in preinserto privilegio contentis teneant firmiter et observent tenerique et observari faciant per quoscumque et contra non veniant seu aliquem contravenire permittant aliquo modo seu causa. In cujus rei testimonium presentem vobis fieri et sigillo majestatis nostre in pendenti jussimus comuniri. Data Cesarauguste vigesima secunda die augusti anno a nativitate Domini millessimo trecentesimo XC primo regnique nostri quinto. - Vidit de Ponte. - Sig+num Johannis Dei gratia regis Aragonum Valentie Majorice Sardinie et Corsice comitisque Barchinone Rossilionis et Ceritanie. - Rex Johannes. - Testes sunt reverendus in Christo pater Garcias archiepiscopus Cesarauguste nobilis Raymundus vicecomes de Perilionibus et de Roda Raymundus Alamany de Cervilione Hugo de Angularia et Petrus de Vilariacuto milites. - Dominus rex mandavit michi Bernardo de Jonquerio.

CLIV. Varia 25, Alfon. IV. 3 set. 1450.

CLIV. 

Varia 25, Alfon. IV. 3 set. 1450.

Nos Alfonsus etc. Etsi nostra civitas Barchinone cum propter multa tum ob ejus reipublice gubernationem inter alias ditionis nostre civitates caput extulit et jam pene omnes alie quas diximus civitates ad instar illius sese gubernare et rempublicam exercere studeant: unam tamen solam rem ad ceteras hujus orbis civitates equiparandas et si fas est dicere exsuperandas deesse civitati eidem arbitramur quoniam non ita ut expediret in cojuslibet scientie facultate ibidem opera datur quod si fieret cives et incole dicte civitatis et etiam circumvicini ex sapientibus scientifici fierent et hi qui haud pingui superlectile abundant facilius litteris operam darent. . Plane dilecti et fideles nostri Johannes de Marimon et Bernardus Çapila nuntii ad nos per dilectos et fideles nostros consiliarios et probos homines dicte civitatis Barchinone nuper demissi nobis pro parte dictorum consiliariorum et proborum hominum ejusdem civitatis humiliter supplicarunt ut cum consiliarii et probi homines ipsi multiplicibus justis quidem et honestis inducti motivis et presertim optima situs sepedicte civitatis dispositione pensata utque illius oriundi divinis et humanis scientiis et doctrinis floreant in ipsa civitate generale studium instituere et fundare gliscant et pro illius fundatione votiva ad ea omnia que requiruntur prompti et parati sint dignaremur eis super his nostram licentiam facultatem et auctoritatem impartiri: atque nos qui dictam civitatem Barchinone suis exigentibus servitiis et meritis inter ceteras civitates nostras nedum diligimus sed amamus ac illius comodum amplificationem et augmentum affectamus: hanc supplicationem tanquam justam et rationi consonam necnon beneficio et utilitati reipublice civitatis ejusdem ac comodam benigne exaudientes: tenore presentis carte nostre cunctis temporibus firmiter valiture de certa nostra scientia deliberate et consulto memoratis consiliariis et probis hominibus civitatis Barchinone licentiam et facultatem plenariam impertimur quod deinde in antea si et quando eis fuerit bene visum dictum generale studium in sacra theologia jure canonico et civili morali et naturali philosophia septem liberalibus artibus medicina aliisque scientiis et doctrinis ac etiam facultatibus in ipsa civitate Barchinone scilicet in ea parte quam maluerint statuere fundare et ordinare valeant atque possint. Quod quidem generale studium ejusque cancellarius rector consiliarii magistri doctores bacallarii scolares et ceteri studentes in eodem immediate cum statutum seu fundatum fuerit possit et possint ac valeant in universali et singulari gaudere uti et frui et letari omnibus illis honoribus prerogativis favoribus libertatibus immunitalibus exempcionibus franquiciis et privilegiis quibus alia generalia studia per nostros predecessores Aragonum reges serenissimos memorie celebris aut per nos ipsos in regnis nostris Aragonum Valentie et principatu Cathalonie fundari permissa et in eis habitantes seu studentes et signanter generalia studia Ilerde et ville Perpiniani letari uti frui et gaudere solita et soliti sunt et debent de jure usu seu consuetudine vel aliter quoquo modo: nos enim easdem libertates exemptiones franquitias favores honores privilegia prerogativas ac immunitates que aliis studiis predictis presertim civitatis Ilerde et ville Perpiniani concesse et concessa sunt contextu presentium eidem generali studio civitatis Barchinone et legentibus doctoribus ac studentibus in eodem et aliis omnibus predictis quam citius et quam primum statutum fundatumque fuerit de dicta certa scientia conferimus concedimus et plenarie impertimur sicut et quemadmodum comuniter ceteris studiis generalibus in regnis et terris nostris occiduis et presertim dictis generalibus studiis civitatis Ilerde et ville Perpiniani hactenus sunt indulta et eis ipsa generalia studia hactenus usa sunt ac in eorum possessione existunt. Serenissimis propterea Iocumtenentibus generalibus nostris presentibus et futuris voluntatem nostram hanc declaramus qua volumus disponimus et ordinamus reverendosque ac venerabiles in Christo patres archiepiscopos episcopos abbates ac ceteros ecclesiasticos dictorumque archiepiscoporum et episcoporum in spiritualibus et temporalibus vicarios generales requirimus et hortamur mandamusque gubernatori nostro
generali ac ejus vicesgerenti bajulis quoque generalibus et localibus vicariis subvicariis consiliariis paciariis procuratoribus juratis consulibus ceterisque universis et singulis officialibus et personis quavis auctoritate ecclesiastica aut seculari fungentibus tam presentibus quam futuris per universa regna et terras nostras ubilibet constitutis et constituendis sub nostre indignationis et ire incursu et alias quanto fortius et strictius dici potest quatenus nostras hujusmodi licentiam facultatem et concessionem et omnia et singula supra contenta firmiter teneant et observent ac faciant ab omnibus perpetuis temporibus efficaciter custodiri nec secus agant ratione aliqua sive causa. In quorum testimonium presentes fieri jussimus nostro majori sigillo majestatis pendenti munita. Datum in castello Turris Octave die tertio mensis septembris anno a nativitate Domini millessimo quadringentessimo quinquagessimo hujus regni nostri Sicilie citra farum anno sexto decimo aliorum vero regnorum nostrorum tricessimo quinto. - Signum Alfonsi Dei gratia regis Aragonum Sicilie citra et ultra farum etc. - Rex Alfonsus (1).

(1) En virtud de este real privilegio se estableció en Barcelona la primitiva universidad literaria, o estudios generales, en el edificio que se halla situado en la calle den Ripoll frente del arco o volta de miser Ferrer, propio en el día del Exmo. Sr. marqués de Ayerbe; y desde este punto fue trasladada a la Rambla, en los términos que manifiestan los antiguos dietarios que existen en el archivo de la casa de la ciudad y en nuestro poder, que dicen así: - El de la ciudad.
- Dimecres a XVIII de octubre de MDXXXVI los honorables consellers volent effectuar la desliberacio del consell de cent jurats celebrat a X de agost prop passat sobre la edificacio del estudi general fahedor en la Rambla en la plassa dels Bargans y de la Palla foren de bon mati a la Seu per acompanyar la professo del reverent capitol y clero de la Seu que ana al dit lloch lo qual fonch envelat y molt ben empaliat ab un bell altar arrimat a la paret de la muralla que es al costal del portal de la Palla ab uns bells draps de brocat ben ornat de or y argent brandons y ciris blanchs cremants tot entapissat per terra y enramat, y en lo dit altar y eren posades ço es la creu ab lo crucifixi al mig de argent de la ciutat y la imatge de santa Eulalia de argent que presta la Seu a la part dreta y la imatge de santa Ana que presta la iglesia de santa Ana a la part esquerra per ço que lo altar de dita capella ha de ser fundat sots invocacio de santa Creu santa Eulalia y santa Ana. E parti la dita professo de la Seu a las VIII hores de mati ans de mig jorn acompanyada de molta gent ahont celebra lo offici divinal lo reverent señor archabisbe de gracia don Joan Miralles: lo qual offici finit la dita professo isque fora a la cantonada del lloch ont estava feta la cava per posar la primera pedra que es devant lo carrer dels Telles ahont devallaren lo dit senyor archabisbe y los honorables consellers y lo mestre de cases: e preparada la pedra se havia de posar en lo dit canto per lo dit senyor archabisbe Miralles foren dites las oracions y benediccions pertanyents: las quals finides maestre Bertran Dezvalls conseller en cap en nom y per part de la present ciutat posa la primera pedra en son lloch donant principi a la dita obra en nom de la Santissima Trinitat pare fill y sant esperit y a honor y gloria de la santissima creu y de las preciosas santa Eulalia y santa Ana y de tots los sans de paradis que vullan supplicar a la divina Magestat vulle infundir la sua beneita gracia a la obra del dit studi y apres a la institucio de aquell al seu sant servey amen.
- En otro dietario dice asi:
- En aquest present any (1535) per algunas personas devotas y Iletradas mogut per lo sant Esperit fonch fet ofertas als consellers de algunas rendas e pecunias contans per fer un estudi general en la present ciutat: y entes per los conselles lo tal benefici per la cosa publica feren eleccio de persones de tots staments per concertar lloch y mestres y llissons hoc encara per anar per la ciutat per cercar major caritat: e lo dia de sant Llorens a 10 de agost entre la renda que la ciutat tenia ab antiquo que eran 150 lliuras per lo estudi fonch trobat tenir 500 lliuras de renda y mil lliuras comptans passadas per obrar lo colegi. Las ores dit dia per lo consell de cent jurats fonch deliberat y donat lloch per dit estudi o collegi al cap de la Rambla del portal de Sant Sever hon se pesaba la palla fins al portal hon se posaben los bergans braçers: en lo jorn de sant Bartomeu comensaren a dar (dari : hay una i escrita más abajo en la línea) pedra y altre manobra ab molta cerimonia per obs de dita obra en tos temps. Apres anant en aument alavorens mudaren los bargans al portal de la Bocaria a la colsada de la torra envers mar e lo pes de la palla a la colsada de la altra torra del portal que diuen de la Verema.
- El cuerpo municipal o concejo de ciento de Barcelona, a cuyo cargo corría la universidad literaria, le dio en seguida ordinaciones que se imprimieron en Barcelona por Jaime Cortey, librero, a 18 de julio de 1560. Concluida la guerra de sucesión, el rey Don Felipe V mandó trasladar esta universidad de Barcelona o la ciudad de Cervera, y destinó el edificio para cuartel de artillería y otras tropas, que al fin ha sido destruido para ensanche de la Rambla y apertura de la puerta de Isabel II.

clv-secret-10-alfon-iv-fol-10-25-enero-1453

LXIV. Reg.n°46, fol.126.1° dic. 1283.

LXIV.
Reg.n°46, fol.126.1° dic. 1283.

In Dei nomine noverint universi quod cum nos Petrus Dei gracia Aragonum et Sicilie rex invenerimus in civitate et regno Valencie plura male tractata et inordinata ex quibus cives et habitatores ejusdem civitatis et locorum regni se dicebant gravari et per ipsos nobis fuerit humiliter suplicatum ut super eisdem et super quibusdam etiam ex foris Valencie dirigendis dignaremur ad reformacionem boni status dicte civitatis et regni juxta nostrum beneplacitum providere: idcirco eorum supplicacionibus benignius annuentes considerantes quod decet regem esse munificum in graciis et beneficiis suis fidelibus conferendis volentesque illustrissimi domini Jacobi inclite recordacionis regis Aragonum patris nostri aliorumque predecessorum nostrorum vestigiis inherere: per nos et successores nostros gratis et ex certa sciencia ac spontanea voluntate laudamus concedimus et confirmamus vobis probis hominibus et universitatibus civitatis et regni Valentie tam presentibus quam futuris in perpetuum omnes foros civitatis Valencie concessos eidem civitati et toto regno Valentie et omnia et singula privilegia eisdem civitati et regno concessa per dictum dominum patrem nostrum et bonos usus et consuetudines bonas ex quibus usi fueritis ac consueveritis temporibus dicti domini patris nostri: volentes et concedentes quod dictis foris Valencie usibus et bonis consuetudinibus et privilegiis libere uti possitis et sine impedimento alicujus non obstantibus aliquibus privilegiis seu ordinacionibus factis in contrarium fororum Valentie sive privilegiorum predictorum nec obstante ratione aliqua que possit in contrarium allegari nec obstante sentencia aliqua lata contra forum Valencie vel contra privilegia supradicta. Et specialiter concedimus et confirmamus justiciatum almutaçaffiam et forum decem dierum revocantes et anullantes expresse emendam fori novi tempore nostri regiminis factam super inquisicionibus faciendis que incipit Fororum interpretacionem ita quod deinde inquisicio fieri non possit per curiam exceptis casibus tantum contentis in foro Valencie nec nos etiam inquisiciones facere possimus nisi forte super officiales nostros eas facere haberemus. Confirmamus etiam privilegium eleccionis quatuor juratorum volentes et in perpetuum firmiter statuentes quod ubi forus Valencie non sufficiat ipsi quatuor jurati possint facere novos cotos et certa statuta et factis per eos possint removere inde illud quod eis videbitur expedire ita tamen quod semper fiat de consilio bonorum hominum de manu majore mediocri et minori. Item laudamus concedimus et confirmamus ac etiam damus de presenti quibuscumque et singulis civibus et populatoribus civitatis Valencie et regni ejusdem omnes domos et vineas ortos et campos censualia alcherias et castra turres et possessiones cultas et incultas que habent vel habebunt tenent vel possident aut possidebunt quecumque sint et in quocumque loco civitatis vel regni existant ex quarumque causa vel ratione ea habeant aut possideant vel habebunt aut possidebunt cum titulo et absque titulo cum cartis et absque cartis et faciemus cessare omnes demandas et peticiones quas civiliter aut criminaliter posueramus aut poni feceramus contra aliquos ita quod nunc vel aliquo tempore illas demandas vel alius pro nobis non possimus tornare nec in aliquibus bonis aut hereditamentis aliquorum civium et habitatorum civitatis Valencie et regni qui per francum et liberum alodium possidebuntur non possimus aliquid demandare nec aliquis pro nobis aliquo casu vel aliqua ratione: renunciantes omni juri contra hec venienti et removendo ac revocando omnem excepcionem ac occasionem contra hec venientes. Item revocamus et anullamus omnes gabellas in generali et speciali que quondam per nos vel officiales nostros fuissent facte seu consuete in civitate Valencie nec in regno aliquo modo et quod nunquam gabelle aliquarum rerum vel averiorum aliqua ratione fieri possint nec aliud nomine eis possit imponi que in dampnum civitatis vel regni in aliquo redundarent. Item concedimus quod pro saumata bladi et vini que aportabitur per terram non solvantur nisi tres denarii ut in foro Valencie continetur nec illi tres denarii solvantur nisi in loco ubi dicta saumata vini vel bladi vendetur. Item statuimus et perpetuo ordinamus ne aliquis advocatus seu rahonador nec alius pro eo in civitate vel regno possit decreta vel decretales aut leges aliquas allegare aliquo modo sub pena decem marcharum argenti de quibus nos habeamus medietatem sed solummodo habeant foros Valencie allegare in omnibus causis civilibus et criminalibus: volentes tamen quod si forus Valencie (se lee Valencie o Valentie, el texto tiene mala calidad) non sufficeret quod sit consilio et cognicioni proborum hominum civitatis et locorum regni. Et si solvere non posset penam predictam sit ejectus a suo officio et privatus ita quod nunquam possit advocare ibidem et ad hec per justitiam et juratos compellantur: et si per aliquem fuerit allegatum quod justicia illud non recipiat: quod si fecerit penam similem solvere teneatur. Item statuimus et ordinamus quod per juratos et probos homines civitatis Valencie sex probi homines sint electi uniuscujusque parroquie qui quolibet anno in festo Pentecostes jurent in posse justicie dominacionem et fidelitatem nostram fideliter observare ad nostrum et comunitatis Valencie comodum atque bonum. Item statuimus et ordinamus ne aliquis advocatus de seccano aut procurator possit tenere nec uti tutela vel cum in curia nec possint dari la (se lee lo) extimatores super vendiciones quas curia faciat nec possint advocare nec procurare in curia nisi tantum unam causam donec per sententiam fuerit terminata: quod si fecerit solvat pro pena centum solidos de qua pena habeamus nos medietatem et comunitas Valencie aliam medietatem: et si ipsam penam solvere non posset suo officio omni tempore sit privatus. Item statuimus et ordinamus quod cultellarii (cuchilleros) et baynarii civitatis et regni Valencie faciant cultellos et vaginas quoscumque et quascumque voluerint et quod possint vendere ipsos quibuscumque voluerint. Item statuimus et ordinamus ac concedimus quod çabaterii omnes tam presentes quam futuri qui novo opere çabaterie operari voluerint intus civitatem Valencie vel extra non teneantur solvere morbetinum nobis sed libere possint uti et operari eorum ministerio seu officio supradicto intus civitatem vel extra civitatem in quocumque loco extra çabateriam salvo tamen nobis censu et jure quod accipimus et debemus accipere annuatim in operatoriis carrarie majoris çabaterie civitatis Valencie et in aliis çabateriis locorum regni. Item statuimus et ordinamus quod si aliquis officialis vel alia persona faciebat vel utebatur in aliquo contra forum Valencie aliqua ratione vel contra privilegia civitatis et regni quod ille forus vel privilegium non minus valeat immo remaneret in sua firmitate robore et valore. Item statuimus et ordinamus quod quicumque homo privatus vel extraneus qui impetrabit cartam vel privilegium a nobis vel filiis nostris de quibus fiat aliqua gabella in civitate nec regno quod amitat caput ita quod scindatur ei ex toto et quod moriatur cum hoc probatum fuerit legitime contra illum et quod gabella illa penitus sit deffacta. Item statuimus et ordinamus quod quilibet libere possit emere et vendere omnia bona et res ac merces quecumque sint et in quocumque loco civitatis et regni que non prohibeantur per privilegium sive forum. Item statuimus et ordinamus quod notarii qui exigent vel recipient aliquod vel aliquam quantitatem pro testamentis vel cartis nupcialibus aut aliquibus contractibus quarumcumque rerum ultra quod continetur in foro Valencie quod privetur officio suo et ehiciatur per medium annum nec quod scriptori qui aliquod testamentum scribat testator possit ei aliquam quantitatem peccunie dare vel legare in ipso testamento. Item statuimus et ordinamus quod in aliquo loco villa aut castro vel alcheria captivi qui fugere arripueriut ab hominibus civitatis vel regni de quibus erunt non possint salvari vel deffendi a servitute eorum vel captivitate per francos nec etiam absolutos et quod non obstante privilegio concesso vel concedendo in loco ubi ipsi captivi essent recollecti domini illorum captivorum possint recuperare ipsos captivos libere et habere nisi forte ipsi captivi pernoctaverint in locis sarracenorum guerre et hoc esset legitime manifestum. Item statuimus et ordinamus quod notarii et scriptores qui scribunt aliquas causas pro aliquibus judicibus ordinariis vel etiam per judices nostros vel procuratores aut alios judices vel per judices delegatos non accipiant nec possint accipere de actis vel scripturis aliquibus aut sentenciis ultra illam quantitatem vel salarium quod consuetum est recipi per scriptores curie Valencie. Item absolvimus et diffinimus per nos et nostros ac etiam remitimus de speciali gracia omnes peticiones et acciones civiles et criminales quas facere possemus usque in hodiernum diem ratione barrigiorum vel fraccionum morarie Valencie et aliarum morariarum aliorum locorum regni vel per diruicionem domorum vel qualibet unione vel clocha populi vel alio modo quo erratum esset contra forum vel ratione scripturarum seu tractamenti capitulorum que nos duxerimus concedenda aut ratione sacramentorum factorum per aliquos super çoris Aragonum usque in hunc presentem diem dummodo deinde non perseverent in eisdem. Item volumus quod per sentencias vel condempnaciones que facte fuerint vel illate contra aliquos pro aliquibus ex dictis causis aliqua pena infamie non sit nec poni possit contra aliquem non obstante foro Valencie. Item concedimus quod supercequiarius de suo officio in perpetuum sit ejectus et unusquisque ex cequiariis utatur et uti possit secundum quod erat antiquitus consuetum. Item concedimus quod quilibet in toto regno possit facere in hereditate et loco suo libere almaceras olei et habere molendina olei olivarum aut molendina seu almaceras ad opus sui et aliorum et quod laborator possit molere partem suam in molendino seu almacera domini hereditatis rei cujus ipse voluerit. Item quod quilibet possit molere bladum olivas alquenam linos arrocium et omnia alia ubicumque voluerit. Item quod quilibet homo cujuscumque legis vel cujuscumque loci existat privatus vel extraneus possit hospitari et habitare cum rebus suis et averis in quocumque loco voluerit intus civitatem vel extra. Item statuimus et ordinamus quod aliquis tenere non possit tabulam cambii vel operatorium argenterie donec in posse curie assecuraverit idonee quod totum illud quod receperit vel sibi fuerit comendatum vel quod altero dicet aliqua ratione illi cujus erit satisfaciat ac esmeudet ço esmendet). Item statuimus et ordinamus quod habitatores civitatis et locorum regni Valencie habentes hereditates per aliqua loco regni non teneantur tenere hospicium nec habitare vel facere residenciam personalem in aliquo castro villa turri aut qualibet alia fortitudine nisi in illis locis ubi ipsi voluerint non obstantibus aliquibus condicionibus seu modis contentis in instrumentis dels accaptes. Item statuimus et ordinamus in perpetuum quod in civitate et in unoquoque locorum regni Valencie quolibet anno tertia die ante festum natalis Domini sit creatus justicia et electus et jurati in festo Pentecostes et mostaçafus in festo sancti Michaelis in forma que sequitur: videlicet quod jurati cum quatuor probis hominibus de unaquaque parroebia eligant unum probum hominem et nominent pro justicia et ita erunt in Valencia duodecim in justicia nominati et nomina illorum sint posita et abscondita in duodecim redolins de cera et unus infans qui non steterit eleccioni predicte accipiat tres ex predictis duodecim redolins quos ipse voluerit et illi tres sint nobis rei tenenti locum nostrum traditi et presentati et incontinenti sine aliquo elongamento nos vel bajulus noster apertis redolins predictis et visis nominibus eorundem accipiamus et eligamus unum ex predictis tribus qui sit justicia per unum annum tantummodo proxime tunc subsequentem qui faciat sacramentum in foro Valencie contentum. Veruntamen si homo suficiens pro justicia non inveniretur in altera ex parrochiis supradictis ponatur ibi de altera parrochia ubi plures inveniantur: et jurati ac mostaçafus sub ista forma similiter eligantur. Item statuimus et ordinamus quod non obstante pena sexaginta solidorum quod nullus posset decimare vel primiciare absque delmario nostro et episcopi Valencie possit delmare expletum suum absque delmario et primiciario per civitatem et regnum et quod bladum sit delmatum ac primiciatum absque aliqua pena secundum quod erat consuetum tempore domine regis patris nostri. Item statuimus et ordinamus quod si aliquis fuerit condemnatus sub pena quarti et non habebit mobilia unde solvat et debitor ante terminum vel retroclam assignabit bona sua sedencia quo ipse voluerit que sufficiant ad faciendam solutionem de dicto debito quod in tali casu debitor non teneatur solvere quartum. Item statuimus et ordinamus per civitatem et regnum quod sarraceni regni Valencie tam nostri quam alii possint vendere quibuscumque voluerint res et alias merces suos et emere etiam a quibuscumque voluerint et christiani et judei emere possint ab ipsis et eis vendere res suas. Item statuimus et ordinamus quod quilibet tabernarius possit vendere vinum in domo sua propria et qui domum propriam non habebit possit vendere in loco quo voluerit et etiam possint vendere vinum in quocumque loco ipsum habebunt. Item statuimus quod textores flaciatarum possint eas facere de quacumque voluerint latitudine dummodo pecten habeat duas alnas in amplitudine et flaciate habeant tres alnas et mediam in longitudine vel plus quantum voluerint. Item ordinamus quod quilibet possit facere fustaneos secundum quod fiunt in Barchinona legaliter atque bene. Item statuimus et ordinamus quod mensure salis sint omnes rotunde et de eadem amplitudine tam in capite quam in solo et quicumque voluerint de sale cum barcella quod cum barcella mensuretur eidem et venditores ipsius salis vendant ipsum bonum et pulcrum ac recipiens absque broça sub pena sexaginta solidorum quam penam justicia exigat et habeat loco nostri. Item quod aliquis homo civitatis nec regni nec etiam extraneus non teneatur solvere in tabula pensi salarium nec servitium ponderatori nec aliis officialibus dicte tabule ratione albaranorum nisi quantum teneatur solvere juxta forum quod accipiatur pro lezda ab illis qui lezdam solvere teneantur: et ab officiali dicte tabule qui contrafecerit extorqueantur perjusticiam loco nostri viginti solidi pro pena quociens fecerit contra predicta. Item statuimus et ordinamus quod brunaterii possint facere omnes pannos de tota natura et de tota lana et de omnibus coloribus bene et legaliter de sisa et de penso Ilerde et de Vallibus et de Montessono et facere etiam pannos de tota natura de França et de Narbona dummodo pellum de boch (Bock en alemán: macho cabrío, cabrón, choto en Beceite) sive stopam non ponant in eis et quod ipsi et alii possint facere tintam de omnibus coloribus ad opus sui et aliorum ubicumque voluerint exceptis indi et grana. Item statuimus et ordinamus quod instrumenta censualium nostrorum et instrumenta venditionum sarracenorum captivorum qui vendentur possint confici per quoslibet notarios civitatis et loci. Item statuimus et ordinamus quod homines villarum regni non teneantur dare cenam alicui procuratori nisi tantum nobis et successoribus nostris. Item statuimus et ordinamus quod carnicerii non possint pascere vel possint pasturare bestiarium eorum in vineis vel terris cultis absque voluntate dominorum ipsorum alio modo nisi quod continuatur in foro Valencie. Item statuimus et ordinamus quod a portu gradus Valentie (puerto de El Grao, el graó, lo graó o grasó ?) removeatur estaca que ibi posita erat ratione lezda et pena tollatur que imposita erat contra transeuntes dictam estacam donec scrutati erant et deinde exigatur lezda legaliter et solvatur. Item tollatur pena imposita contra barcherios sive nautas aportantes sal de aliis partibus pro expensis eorum dum tamen in fraudem salis nostri Valencie sal non aportent causa vendendi. Item statuimus et ordinamus quod Iezde nostre et cujuslibet loci nostri leventur et solvantur legaliter in manu in quibus debebunt solvi et in locis consuetis antiquitus et secundum quod antiquitus erat fieri consuetum et non in aliis partibus sive locis. Item statuimus et ordinamus quod quicumque armaverit cum lignis suis vel barcis quod in eundo vel veniendo de hiis que se habebunt cum nostris officialibus expedire se expediant cum bajulo nostro Valencie vel tenente locum ejus et non cum alio. Item ordinamus quod per manus justicie et proborum hominum Valencie sit in gradu Valencie annuatim justicia procreatus. Item statuimus et ordinamus quod quilibet homo civitatis et regni possit mittere sarracenos laboratores ad laborandum in hereditatibus suis ad certum tempus vel in perpetuum et quod ipsi sarraceni vel qui jam habitant in eisdem non teneantur dare domino regi nec alicui alii illos duodecim vel viginti solidos nec alia que erant de novo imposita qui solvebantur nobis et quod franchi sint a quantitatibus supradictis et rebus et quod sarraceni laboratores teneantur solvere domino hereditatis quitquid conventum fuerit inter eos et quod bisancios sarracenorum habeant et recipiant ab ipsis dominis hereditatis prout continetur in foro et quod sarraceni non forcientur accipere sal nisi secundum quod emere voluerint per minutum. Item statuimus et ordinamus quod illud decimum quod petebatur noviter a captivis sarracenis qui se redimebant a dominis eorundem sit penitus absolutum et quod non teneantur solvere nobis decimum supradictum cum tempore domini patris nostri non fuerit consuetum. Item statuimus et ordinamus quod generaliter cuilibet homini civitatis et regni cujuscumque condicionis aut modi existat sive dives aut pauper sint salve vestes sue et alia que per çorum Valencie excusabantur pignorari per curiam hominibus honoratis. Item statuimus et ordinamus quod omnes avers que debeant garbelari videlicet grana indi piper zinziber gala alum mastech encenz et lacha et alii avers de partibus occidentis que faciant garbelari garbelentur de cetero ne fraus vel encamaramentum possit fieri in eisdem. Item statuimus et ordinamus quod clavis almudini Valencie per justiciam uni vel duobus probis hominibus comendetur ut mercatores aportantes bladum in almudino predicto sub spe legali dimitere possint illud. Item statuimus et ordinamus quod quilibet portare possit cultellum de uno palmo et medio et bannum cultelli majoris ipsius mide tornetur ad quinque solidos et bannum cimboli ad alios quinque solidos tornetur et bannum cultelli evaginati (navaja, navalla?) tornetur ad sexaginta solidos. Item statuimus et ordinamus quod aliquis pellerius non sit ausus desfacere aliquam roppam infra decem dies postquam emerit eam et eam tenuerit publice extra in pertxa sua per dictos decem dies et hoc jurare in posse justicie anno quolibet teneatur et postquam dicta roppa steterit per decem dies in pertxa (perchi, pérgola en italiano, algorfa, desván ?) sua non possit per aliquem demandari nisi solverit precium quod constaret et postquam cursor publice portasset eam per plateas non possit demandari pro furto et hoc intelligatur inter presentes cum absentibus posset prejudicium generari: et aliquis ministratis non sit ausus vendere aliquam roppam veteram pro nova nisi in principio mercati illud diceret emptori et si non diceret perdat eam. Item statuimus et ordinamus quod privilegium aliquod impetratum contra privilegium datum seu concessum civitati non habeat valorem nec in aliquo observetur. Item statuimus et ordinamus quod prohibeatur de cetero ne aliquis portans coronam recipiatur in procuratione nec in officio publico. Item statuimus et ordinamus quod aliquis cursor non sit ausus recipere salarium nisi juxta forum inter ambas partes nec sit ausus retinere nec facere emere roppam que sibi comendata fuerit ad vendendum: quod si fecerit suo oficio omni tempore sit privatus. Item statuimus et ordinamus quod aliquis usurarius publicus non recipiatur in aliqua procuratione in curia nec in alio loco ne anulletur peticio quam procurabit vel gentes super hoc possint in aliquo deffraudari. Item statuimus et ordinamus quod scala et altum et baxium que fiebant in civitate Valencie removeantur imperpetuum ita quod non fiant in aliquibus contribucionibus civitatis: et cum civitas multum facere habebit illud fiat cum albaranis per richos homines et per medianos et minores secundum quod unusquisque habebit ad cognitionem illorum de manu majori mediocri et minori. Item statuimus et ordinamus quod quilibet possit emere escagios bladi secanorum et aliorum hominum que fient in almudino et quod non sit gabella de agranaduris bladi quod versatur seu spargitur in almudino et quod quilibet possit levare bladum suum de terra ubi vertetur. Item statuimus et ordinamus quod aliquis bajulus non sit ausus nec possit ponere caloniam super gentes cum crida vel sine crida. Item statuimus et ordinamus quod vicinus vicino possit ponderare et recognoscere res suas a quibus lezda dari nun debeat absque aliqua pena et quod mercatores vicini Valencie non teneantur ire ad tabulam pensi pro dicendo vel nominando lezdas quas homines extranei dare debeant in tabula supradicta. Item statuimus et ordinamus quod justicia possit dimitere et facere graciam sive lexiam de caloniis secundum quod utebatur tempore domini regis patris nostri. Item statuimus et ordinamus quod advocati qui per denarios advocabunt semel in anno faciant sacramentum quod utantur bene et legaliter juxta sanam et bonam conscienciam corundem in causis que tenebunt et quod non accipiant nec accipi faciant pro salario nisi quantum eis taxatum extitit per dictum dominum patrem nostrum cum privilegio suo eo quod venient fovere causas quas ducent coram curia: et qui contra hoc fecerit solvat penam in privilegio contentam. Similiter ordinamus ne judices recipiant salarium ultra quod in eodem privilegio continetur. Item statuimus et ordinamus quod aliquis minor viginti duobus annis non recipiatur in curritore nec utatur officio curritorie nec aliud officium publicum teneat in civitate. Item statuimus et ordinamus ad tollendum missiones scripturarum advocatorum et judicum quod omnes cause ducantur per çorum Valencie sub ista forma quod petitio sit data ac responsio facta eidem et excepciones recipiantur et non fiant alique posiciones nec articuli nec aliquis alius processus et quilibet possit dare testes super peticione sua vel super excepcione sua et quod nulla peticio possit dici inepta et quod quilibet se possit juxta forum Valencie appellare. Item statuimus et ordinamus sub pena centum morabetinorum ne domini aliquorum molendinorum vel aliquis pro ipsis audeat mutuare nec dare per se vel alium alicui flacherie vel farinariis ad hoc ut molant in suis molendinis: et si forte flaqueria acciperet vel faceret accipi mutuum servicium sive donum de aliquo domino molendinorum a suo oficio imperpetuum sit privata. De dominis autem molendinorum draperiorum (batán, batá) intelligatur scilicet quod non mutuent nec donent alicui aliquid ut apportet pannos in molendinis suis. Item statuimus et ordinamus quod pro morabetino censuali solvantur tantum novem solidi regalium et pro mazmudina censuali septem solidi ejusdem monete: et tam de censualibus nostris quam aliarum personarum cujuscumque conditionis aut modi existant de civitate et regno istud idem intelligatur deinde. Item statuimus et ordinamus quod nullus judeus sit bajulus nec teneat bajuliam nec curiam nec sit etiam collector reddituum in Valencia nec in alio loco regni nec officium publicum teneat unde super christianum habeat jurisdiccionem. Item statuimus et ordinamus quod quicumque invenerit rem vel roppam suam que sit furata eidem vel forciata aut extracta de posse suo absque voluntate suo et fuerit in posse alicujus judei vel alicujus alterius persone quod domino suo restituatur libere absque precio et servicio non obstante privilegio aliquo in contrarium concesso vel etiam concedendo. Item statuimus et ordinamus quod observetur et confirmetur per civitatem et regnum esmenda fori Valencie que facta fuit super facto sacramentalis malediccionum judeorum. Item statuimus et ordinamus per civitatem et regnum quod judei usurarii jurent quolibet anno in posse justicie quod mutuent ad rationem quatuor denariorum pro libra in mense juxta cotum domini patris nostri et non ad amplius et si contrafecerint perdant debitum et solvant pro pena decem marchas argenti de qua pena nos habeamus terciam partem et terciam comune et terciam accusator. Item statuimus et ordinamus quod aliquis judeus non decollet carnes in carniceria christianorum infra menia civitatis vel loci. Item cum judei non sint in una fide seu credencia nobiscum propter quod inter vestes christianorum et judeorum distinccio habitus debet esse: statuimus et ordinamus per civitatem et loca regni quod quilibet judeus ultra etatem decem annorum portet cappam rotundem indutam ad consuetudinem Barchinone eundo per civitatem vel villam excepto eorum callo: sed si extra civitatem vel villam iverit spaciatum portet eam in collo si voluerit: et si per caminum de uno loco ad alium accedere voluerit tunc portet aliam vestem quamcumque voluerit: et si quis judeus contra hoc fecerit penam triginta solidorum pro nobis bajulo nostro solvat pro unaquaque vice. Item propter dolum et multas fraudes quas judei faciunt
ut dicitur christianis ratione cujusdam privilegii quod habent quod credantur de eo quod se asseruerint mutuase: statuimus et ordinamus quod aliquis judeus non credatur ultra V solidos in re sua propria absque carta aut testibus cristianis non obstante eorum privilegio supradicto. Item statuimus et ordinamus quod quando karissimus filius noster habeat regnare infra unum mensem tunc primum venientem in civitate Valencie faciat personaliter curiam celebrare et juret tenere et observare et facere teneri et penitus observari foros Valencie et privilegia bonos usus ac bonas consuetudines civitatis et regni Valencie licet jam hoc juraverit in presencia nostra pariter atque vestra. Istud idem etiam successores nostri ita facere ef jurare penitus teneantur. Has autem laudaciones concessiones statuta gracias et remissiones per nos et successores nostros in perpetuum facimus vobis civibus Valencie supradictis et omnibus aliis hominibus locorum omnium regni Valencie et vestris ac eorum successoribus in perpetuum qui foros Valencie volueritis acceptare sicut melius dici et intelligi potest ad vestrum et vestrorum semper bonum et sincerum intellectum: volentes quod omnes cives habitatores civitatis et regni Valencie qui ut dictum est foros Valencie voluerint acceptare sint in predictis graciis ac beneficiis et omnibus aliis et singulis supradictis participes et consortes ac ea omnia per loca regni Valencie sic observent et faciant observari non obstante si contra forum Valencie concessimus seu ordinavimus aliqua ex predictis cum ea ex certa sciencia et de nostro assensu et ad vestri requisicionem duxerimus concedenda corrigenda ac etiam ordinanda nec obstantibus aliquibus privilegiis impetratis in contrarium vel de cetero impetrandis. Et ut predicta omnia majori gaudeant firmitate juramus per Deum et ejus sancta IIII evangelia a nobis corporaliter tacta et crucem domini et per infantem Alfonsum locumtenentem primogenitum nostrum illud idem jurari facimus de presenti predicta omnia observare juxta posse nostrum et non in aliquo contravenire. Mandantes nichilominus universis oficialibus nostris presentibus et futuris quod predicta omnia et singula firma habeant et observent et faciant inviolabiliter observari et non contraveniant nec aliquem contravenire permitant aliquo modo vel aliqua ratione. Data Valencie kalendas decembris anno Domini MCC octuagesimo tercio.