XXVIII. Perg. n. 597, Alfon.I. Agosto 1191.

XXVIII. 

Perg. n. 597, Alfon.I. Agosto 1191.

Hec est concordia condivisionis quam faciunt dominus Ildefonsus rex Aragonis comite Barchinone et marchio Provincie et Ermengaudus comes Urgelli de omnibus castellis et honoribus Poncii de Capraria tam de illis que habet in tota Catalonia et in Ripacurcia quam in toto comitatu Urgellensi quandocumque illos Deo dante adquirere poterint.
Conveniunt namque ita dividere et distribuere inter se predicta castra et honores et hoc modo quod dominus rex Ildefonsus habeat et retineat sibi et omnibus successoribus suis in perpetuum quemcumquem honorem et castra ipse Poncius habet aut habere debet ultra Cervariam in tota Catalonia cum omnibus terminis et pertinenciis suis et habeat ac retineat sibi et suis in perpetuum castrum de Pinana castrum de Zofana castrum de Fenestris castrum de Bello-Monte (en dos líneas, Bellmunt, Belmonte) et castrum de Fedeto cum universis pertinenciis eorum necnon totum honorem quem habet ultra aquam de Nucaria (río Noguera) exceptis Casserris Pinciano et Podio-Rubeo que sunt propia alodia ipsius comitis et etiam retineat sibi omnem feudum quod ipse Poncius per illum tenebat. Habeat siquidem et retineat sibi et suis successoribus comes Urgellensis in perpetuum castrum quod nuncupatur Sanctum Jachobum et Artessam et Mama-Castrum et Ager et Castilionem de Balagerio et castrum de Oss et castrum de Monte-Sor quod penitus diruatur set expleta et dominicaturas habeat et retineat sibi et Ivarcium cum omnibus directis et pertinenciis suis et etiam omne feudum quod ipse Poncius per eum tenebat. Promitit itaque lldefonsus rex et convenit predicto comiti bona fide et sine enganno quod qualicumque racioue et fortuna aliquod predictorum castrorum vel omnia castra eidem comiti assignata in manu sua et in potestate deveniret vel devenirent ei sine aliqua retencione et interdiccione reddat atque tradat vel cui ipse mandaverit. Similiter promittit predictus comes predicto domino regi bona fide et sine enganno quod qualicumque racione et fortuna aliquod castrum vel omnia castra predicta eidem regi consignata deveniret vel devenirent in manu sua et in potestate et sine aliqua retencione et interdiccione reddat atque tradat vel cui ipse mandaverit. Ut hec autem omnia predicta firmius teneantur et observentur prout superius dictum est jurant ex parte regis tactis sacrosanctis evangeliis Arnaldus de Avinione et Bernardus de Belestar ex parte vero comitis jurant tactis sacrosanctis evangeliis Gombaldus de Ribellis et Arnaldus de Pratello. Data apud Ilerdam mense augusti anno Domini MCXCI. - Signum + Ildefonsi regis Aragonis comitis Barchinone et marchionis Provincie. - Sig+num comitis Urgellensis. - Signum + Johannis de Berache domini regis notarii qui hoc scripsit mense et anno quo supra.

xxix-perg-602-alfonso-i-dic-1191-belsa-bielsa

APÉNDICES

APÉNDICES. 

Concluida la reseña de los Códices, parécenos oportuno
insertar los Apéndices que están al fin del inventario de los Sres.
Denifle y Chatelain, y que según verán nuestros lectores, contienen
fragmentos muy interesantes copiados de dichos Códices.
Entre
ellos ocupa un principal lugar por su extensión el que pertenece al
Códice de número 6, que contiene como es de ver en el Catálogo, la
exposición del Símbolo de los Apóstoles por el célebre dominico
español Fray Raimundo Martín, que vivió a mediados del
siglo XIII.
Atendiendo a que hasta el presente no hay noticia de
que exista otro ejemplar en las bibliotecas de Europa, su contenido
ofrece un doble interés. Por otra parte, los Sres. Denifle y
Chatelain tuvieron buen cuidado en escoger los mejores fragmentos del
citado Códice; y sobre todo, nada omitieron de cuanto se pueda
referir a los sarracenos y judíos, y a los
escritores árabes. Así lo expresan en el prólogo de dicho
Apéndice, que es el de número I°.
Pero antes de los Apéndices
copiaremos la siguiente introducción, que precede a su inventario
latino.

ECCLESIA cathedralis urbis
Dertusae (nunc Tortosa dicunt) in Catalonia,
cujus historiam ac fata nuper enarravit D. Ramón O'Callaghan,
canonicus archivistaque ejusdem, a restabilito saltem
episcopatu an. 1151, multos pretiososque codices
possedit. Quanquam autem, post varias vicissitudines, non tot hodie
percurrere licet quot inventariis saeculo XV sequentibusque usque ad
saec. XVIII confectis seu exaratis enumerantur, restat adhuc
collectio nec infima nec spernenda. Quam cum alter nostrum bis
visitavisset codicum statum lamentabilem, asseribus avulsis,
deploraverat, nihilque magis cupiebat quam ut iterum Dertusam
adeundi occasionem haberet, brevemque librorum superstantium
descriptionem conficeret.
Itaque hujus anni mense Septembri, post
exploratum tabularium Barcinonense, ambo Dertusam
provolavimus. Tempus fortasse non optime elegeramus; namque improviso
advecti, urbem vittis, vexillis, floribusque ornatam, musicis
concursibus occupatam (ut fit quottanis ad celebrandum S.
cincturae B. M. Virg. festum), denique festivitatibus magis
quam labori paratam invenimus. Praeterea infelici casu tunc
archivista aeger lectum retinebat. Nihilominus, intercedente
fr. Angelo A. Ciarán, O. P., qui acriter in illis sollemnibus
vastam praedicatione sua cathedralem movebat,
comiter
a canonicis porta tabularii nobis aperta fuit,
ibique commodissime codices inspiciendi, describendi, immo
photografandi licentia concessa est. Praeter
libros capitulares, duo armaria codicibus 147
referta invenimus; qui quidem jam uniformiter dorso e pelle
ovina flavi coloris tabulisque linteolo spissius flavescente
coopertis vestiti, temporum injurias vincent.
Tres dies ibi
commorati, raptim singulos libros unus vel alter inspeximus.
Numeri jam in singulis positi curam habuimus, etsi ordo melior non
aegre dari potuisset. Exempli gratia, Biblia fere integra cum
commentario Rabani nunc inter numeros 67, 61, 2, 28, 12
distrahitur. At non nostrum erat praefixam seriemt urbare (seriem
turbare), et facile minimum id vitium indice nostro
resarcietur. Deest praeterea quasi generatim in codicibus
numeratio foliorum.
Non ingratum erit lectoribus
in Appendice recipere quaedam hucusque incognita et quaedam
specimina codicum antiquiorum.
Grates imo corde agimus
canonicis Dertusensibus, qui nobiscum ut cum amicis,
non ut cum externis et advenis agebant, nobisque thesaurum
cathedralis, inter alia calicem mirifici operis, á
Papa Luna, i. e. Benedicto XIII, donatam monstrarunt.

Denique veniam á collegis nostris doctisque oramus, si quid in
hoc inventario, quod sine auxilio librorum impressorum
conficiendum fuit, nos fugerit vel in errores nos traxerit. Neque
silentio praetereundum, multes codices in principio mutilos
esse, quod laborem nostrum detinuit. Caetera
non catalogum
integrum condere, sed saltem praecipuorum tractatuum
inventarium non inutile parare ambitio nostra fuit.


Dertusae, 4 sept. 1895.

HENRICUS DENIFLE, O.
P.
AEMILIUS CHATELAIN.

appendix I