Mostrando las entradas para la consulta gubernatoris ordenadas por relevancia. Ordenar por fecha Mostrar todas las entradas
Mostrando las entradas para la consulta gubernatoris ordenadas por relevancia. Ordenar por fecha Mostrar todas las entradas

sábado, 12 de septiembre de 2020

10 DE FEBRERO.

10 DE FEBRERO. 


El conde de Módica prestó el juramento como capitán general, y se le dieron las siguientes instrucciones:

Instruccions fetes per los molt reverend e honorables diputats del Principat de Cathalunya e consell per ells pres en virtut de la comissio a ells donada per la cort al molt egregi senyor lo comte de Modica per los dits reverent e honorables diputats e lur consell deputat e elet en capita general en lo exercit lo qual lo dit Principat ha fet per causa de la recuperacio e liberacio de la persona del Serenissimo don Charles primogenit de Arago e de Sicilia et cetera e Princep de Viana e per lo repos benefici e exaltacio de la corona real de Arago.
Primerament que sia recordant com mossen lo regent la vegueria de Barchinona es request per los dits reverent e honorables diputats en virtut del sagrament e homenatge per ell prestat de exequir totes requestes fetes a ell per mossenyors de diputats de exequir tot ço e quant per los dit egregi comte ab sos consellers li sera consellat o de que sera request.
E per ço tots temps que volra alguna cosa fer o exequir tant en lo conduhir e prosecucio del exercit com en punicions de alguns volentse desordenar e en totes altres coses tindra aquesta pratica ço es que quant volra fer alguna cosa haura sos consellers e ab aquells fara sa delliberacio e aquella feta dira al dit regent com ell ab sos consellers han delliberat tal cosa e per ço requer lo dit regent que aquella exequescha e axi sera donat orde en tots los actes fahentli assistencia lo dit egregi comte ab son consell e tot lo dit exercit a totes execucions fahedores.
Item que lo dit egregi comte ab aquella sollicitut vigilancia e continua virtut ques pertany se haje en tenir lo dit exercit pacifich e ben alleugat (alojado; alleujat, allotjat) en lochs e stancies pertinents tots temps attenent que dit exercit stigue ben previst avisat e informat de les parts circunvehines en les quals staran e per ço lo dit egregi comte quotidianament per los ministres a ell subordinats fara fer regoneximent de les squadres de gent de cavall e caps de cinquantenes de la gent de peu e an aquells fara provehir ço es a quiscu la sua gent de vitualles be complidament e de armes.
E mes fet regoneximent de la municio del dit exercit e de totes les coses en aquell necessaries per algunes jornades manara lo dit exercit metres en algun orde axi com si propriament se devia supposar a batalla e aço per tant que venint jornada de batalla pus prevists e concertats stiguen en tals fets.
E lo dit egregi comte ab son consell se aplegara quiscun dia per veure e tractar del stament del dit exercit e per provehir a totes coses necessaries tota via pensant principalment en la municio vitualles e orde del dit exercit.
E si cas sera que lo dit exercit tindra alguna via per causa de la recuperacio e liberacio damunt dites en tal cas haje de continent a consultar los dits reverent e honorables diputats e lur consell.
E haje star tots temps e en totes coses lo dit egregi capita general a delliberacio e ordinacio de son consell o de la major part de aquell no partintse en neguna manera de les delliberacions de aquell.
E com al noble vezcomte de Rochaberti capita de la gent de peu sia donat cert consell e es necessari en totes coses de importancia fahedores per lo dit egregi comte capita general ab son consell sia appellat lo dit noble vezcomte de Rochaberti capita damunt dit ab son consell a fi que pus virtuosament reposada e unida en totes coses se proceescha.
E com aquest Principat per la innada e integerrima fidelitat dels cathalans vulla en tota manera salvar lo honor e salut de la Majestat real es molt necessari que en tot cas que lo dit exercit hagues empatx per la dita real corona e altres qualsevol persones en la recuperacio e liberacio damunt dita en tal cas la dita real persona per totes forces sie preservada de tot dampnatge perill e o desonor. Tots los altres empero que a la dita recuperacio e liberacio se opposaran sien tractats com enemichs del Senyor Rey e de la cosa publica e de la salvacio de la persona del dit Senyor Rey sia incautat lo dit exercit ab veu de publica crida e encara quiscu particularment havent tots temps lo dit egregi capita e sos consellers a cor la salut e honor del dit Senyor Rey.
E si cas sera que alguna gent darmes o de Arago o de Valencia o de altres parts foranes se volia mezclar (mesclá; mesclar) en lo dit exercit no sia permes en alguna manera star ensemps sino per mitgans pertinents e necessaris los sia trames a dir se alleugen en alguna part propinqua e de continent sienne consultats los diputats e consell e de continent sera feta delliberacio del ques deu fer mirant tots temps lo dit capita e son consell tal gent si segura sera o no e stant ab lo dit exercit ben previst axi per tramesa de exploradors com en altra manera.
E sera lo crit del dit exercit Vischa lo Rey e lo Primogenit.
Capita general lo egregi Senyor comte de Modica.
(Consellers seus).
Frare Johan Despilles. - En Luis de Monsuar paher de Leyda. - Mossen Hivany de Sentmenat. - Mossen Galceran Durall. - Mossen Francesch Cescorts. - Mossen Francesch Andreu de Perpenya. Sellent.
Capita de la gent de peu lo vezcomte de Rochaberti.
(Consellers seus.)
Mossen Miquel de Boixadors. - Mossen Johan de Pallou cavaller. - Mossen Arnau Dez Volo de Perpenya. - Pere Luis de Vilafrancha donzell. - Andreu Bisbal donzell. - Johan Bernat donzell. - Bernat Johan Çacirera de Laberola. - Johan Mayans notari. - En Renart perayre. Barchinona Sellent.

Se adoptaron además varios acuerdos relativos a la organización del ejército, entre ellos el de comprar las armas cuyo estado se copia a continuación para remitirlas a Lérida, y últimamente se dio cuenta de los documentos que siguen.

Lo memorial de les armes que ha haver En Johan Ferrer per la comissio a ell feta e fer aportar a Leyda.
Primo. D llances largues.
Item L caxes de passadors.
Item CC paveses.
Item CCC lançes amenesques.
Item CC cuyraçes.
Item CC cervelleres.
Item C spingardes.
Item X serpentines grosses les millors e grosses ques tropien (trobin; encuentren; trobon) en la ciutat ab lur artificis.
Item polvora necessaria e pedres.
Als molt reverents egregi nobles e magnifichs mossenyors los diputats del General del Principat de Cathalunya e consell en virtut de la comissio de cort residents en la ciutat de Barchinona.
Molt reverents egregi nobles e magnifichs mossenyors. Rebuda havem una letra vostra e al pus prest que posible nos es stat havem entes ab molta voluntat en expedicio de aquella ço es en metre en la supplicacio e de esser dada manera la Majestat del Senyor Rey aturas la qual cosa no es stada possible e aço per quant si diu per alguns li serie stat significat lo prest e cuytat de aci partir li fore spedient e necessari. E per nosaltres lo palau es stat molt ben guardat e cercat segons per En Johan Agullo sindich nostre e missatger vostre vos scriu pus larch lo qual ab molta diligencia ses hagut en lo dit fet a servici de Deu e util e honor del Principat. La bandera nostra es ja partida suficientment acompanyada axi de certa part de vostra embaxada com de cavallers e ciutadans nostres e fem infinits preparatoris ab los quals crehem alguna manera de gents nons porien impugnar ne torbar la fi de nostres bons proposits pero ab tot aço senyors es necessari tots temps vinguen exercits de gents disposts per alguns negocis que entre mans tenim.
E mes no tenim que dir a vostres reverencies e Deu sia ab tots. De Leyda a VIIII de febrer any Mil CCCCLXI. - A vostras honors e beneplacits prests los pahers e prohomens de la ciutat de Leyda.

Als molt reverents magnifichs e molt savis senyors los diputats del General de Cathalunya residents en Barchinona.
Molt reverents e molt savis e de gran providencia senyors. Reebudes vostres letres a nit diumenge poch apres les oracions de continent ab tota diligencia havem entes e donat orde en deduir a efecte lo que per vostres reverencies nos es stat scrit. Veritat es que per quant hora per hora quel correu arriba lo Senyor Rey e tots los de sa casa hisqueren de ciutat que no sen hac sentiment fins foren fora. E vuy de mati a la punta del jorn es exida la bandera ab crit e repich acostumats per recuperacio de la persona del Illustre Senyor Primogenit. E segons per los embaxadors pus largament serets avisats occorrens a present dupte per quant lo veguer daquesta ciutat sia malalt e axi som sens oficial sis dara orde ell façe loctinent ho sis fara neguna novitat en aquests oficis. Placiaus molt prest certificarnos de vostra intencio. No pus per la present per la cuyta sino que nostre Senyor sia vostre protector. De Leyda a VIIII de febrer del any Mil CCCC LXI. - A vostres beneplacits e honor prests los pahers e prohomens de la ciutat de Leyda.

Als molt reverent honorables e molt savis senyors los diputats del General de Cathalunya residents en Barchinona.
Molt reverent honorables e molt savis senyors. Per quant nosaltres deduhint a deguda exequucio lo contengut en vostres letres per vostres reverencies a nosaltres trameses e per esser sollicits en los dits afers es necessari per vostres reverencies honorables savieses scriure e trametre a dir ab letra vostra al diputat local de aquesta vila manantli que tota hora e quant per nosaltres en nom e per part de aquesta universitat sera request sobre les coses en les dites vostres letres per vosaltres trameses e les provisions per nosaltres e per lo consell de aquesta vila fetes e fahedores sobre lo dit negoci lo dit diputat local haje fer al dit oficial reyal requirintlo que obtempere lo que per nosaltres sera request deduhint aquelles a deguda exequucio. E axi mateix molt reverent honorables e molt savis senyors vos haurem a singular gracia que attenent que crehem que per vosaltres es provehidor sobre la admissio dels oficials reyals de aquest Principal hajats a memoria com aquesta vila ha privilegi que home de la vila ne qui sia domiciliat en la vegueria de aquesta vila no pot exercir algun ofici real de aquesta vila e perque mils e pus sanament en lo dit fet e negoci per vosaltres sia provehit ab la present vos ne avisam. E sia la Sancta Trinitat vostra e continua guarda. De Cervera a VIIII de febrer del any Mil CCCCLXI. - Molt reverent honorables e de loable saviesa senyors a tota honor vostre prests los pahers de la vila de Cervera.

Noverint universi quod die martis de mane inter primam et secundam horas post mediam noctem intitulata decima mensis februarii anno a Nativitate Domini Millesimo CCCC° sexagesimo primo in presencia mei Mathei Senya notarii publici infrascripti et in presencia etiam venerabilis Petri Pellicer apothecarii Gabrielis Bruguers textoris et Laurencii Querol curritoris habitatorum Villefranche Penitensium testium ad hec vocatorum specialiter et assumptorum venerabilis Blasius Merles deputatus localis in villa et vicaria Villefranche Penitensium constitutus personaliter intus hospicium Johannis Çabater hostalerii dicte ville quod situm est extra muros dicte ville coram monasterio videlicet fratrum minorum ejusdem ville et intus quandam camaram ejusdem hospicii presentavit et per me dictum et infrascriptum notarium publicum legi requisivit et fecit nobili Galcerando de Requesens militi gerenti vices Gubernatoris generalis in Cathalonie principatu ibidem personaliter jacenti in quodam lecto constituto et reperto quandam papiri cedulam scriptam hujusmodi tenoris.
- Com per gran interes e de importancia grandissima lo General e dret de generalitats del Principat de Cathalunya concernent los reverend e honorables diputats del dit General del dit Principat hagen necessari a vos molt noble mossen Galceran de Requesens portant veus de Governador general del dit Principat per fer e exequir certs actes lo dit General e dret de generalitats directament tocants per tant En Blay Merles deputat local en nom e per part dels dits molt reverend e honorables diputats requer a vos dit noble portant veus de Governador en virtut del sagrament e homenatge per vos prestat de obtemperar les requestes dels dits reverend e honorables deputats no sperat consell consulta o altra qualsevol delliberacio que de continent sens divertir a altres qualsevol actes anets e siats en la ciutat de Barchinona com los dits reverend e honorables deputats del dit General per los dits sguarts e interes del dit dret de generalitats hajen a vos dit noble portantveus de Governador necessari dins la ciutat de Barchinona. En altra manera procehiran contra vos dit noble portantveus de Gobernador fahent vos publicar per tranquador de sagrament e homenatge e privat de vostre ofici. Requirint et cetera.
- Qua quidem papiri cedula lecta et ut predicitur presentata et per me dictum et infrascriptum notarium semel lecta et publicata idem nobilis Galcerandus de Requesens gerens vices Gubernatoris generalis prefati dixit quod iterum sibi eandem papiri cedulam legerem qua iterum lecta per me dictum et infrascriptum notarium dixit quod traderem sibi copiam de eadem papiri cedula que copia fuit sibi concessa per dictum deputatum localem sed non tradita cum pre manibus non haberetur. E illico ibidem in presencia predictorum omnium processi ad scribendum dictam copiam qua scripta ipsam tradidi dicto nobili Galcerando de Requesens gerenti vices Gubernatoris prefati ipsam recipienti qua per ipsum recepta idem nobilis vicesgerens Gubernatoris dixit ibidem in presencia predictorum testium dicto deputato locali et michi dicto et infrascripto notario quod ipse volebat respondere predicte requisicioni et quod ego dictus notarius ipsam responsionem in scriptis redigerem ipso eam suo ore proferente qua responsione dum ab ejus ore proferebatur in scriptis redacta per me dictum notarium dictus nobilis gerens vices Gubernatoris ipsam responsionem in scriptis redactam michi dicto notario tradidit pro resposione ad predicta presentibus predictis testibus que quidem responsio est hujusmodi tenoris.
- A la requesta feta per part dels molt reverend e honorables mossenyors de diputats respon lo dit portantveus de Gobernador que ell es prest e apparellat de obeyr e obeex la dita requesta en tot ço e quant per lo sagrament e homenatge sie tengut obeyr e ab aquelles condicions que los oficials requests son tenguts e ab totes aquelles claritats e proheminencies de les quals aquells se acostumen de alegrar e de partir de continent sens mudar altra via segons en la dita requesta es demanat pus sia hora tal lo dit portantveus de Gobernador pugue partir com al present sien segons diuen los requerints dues hores part mija nit e podeu veure axi lo dit requerint deputat local com altres testimonis presents lo temporal e mal temps que fa e lo dit Gobernador sia vengut la nit passada de la ciutat de Barchinona ab rocins grossos e tranuylant la nit e stigue discresiat e en tal punt que si li anava perdre la vida no poria fer pus del que fa e ha voluntat de fer en virtut de la dita requesta obehint aquella. E per ço requer lo dit deputat local que de sa intencio e voluntat e resposta e temps e hora scrigue de continent als dits reverend e honorables mossenyors de diputats. E la present dona per resposta com a llech retenintse que si algunes coses hi seran necessaries afegir o tolre ho puga fer a consell de son assessor com no sie aci o altre en loch de aquell tostemps ab intencio e voluntat de tenir e servar tot lo que en virtut de son jurament es tengut de servar per la requesta feta per lo dit deputat local requerint esser continuada a la fi de la dita requesta et cetera.
- Quam responsionem idem nobilis gerens vices gubernatoris petiit et requisivit inseri et continuari per me dictum et infrascriptum notarium ad finem dicte requisicionis presentibus predictis omnibus de quibus omnibus et singulis supra dictis videlicet dum singula agerentur et fierent dictus venerabilis Blasius Merles dicto nomine petiit et requisivit sibi eodem nomine et dictis reverendo et honorabilibus deputatis et aliis quorum intersit fieri et tradi unum et plura publica instrumenta per me dictum et infrascriptum notarium. Que fuerunt acta in Villafrancha Penitensium die mense anno et loco predictis presentibus me dicto et infrascripto notario et testibus antedictis ad premissa vocatis specialiter et
assumptis prout superius continentur.
Sig+num mei Mathei Senya notarii publici Villefranche Penitensium auctoritate honorabilis Bernardi de Thor archidiaconi Penitensium qui premissis omnibus vocatus et requisitus una cum prenominatis testibus interfui eaque scribi feci et clausi cum suprapositis in lineis XXII pro et in XXXI si et cum raso in linea XXIlI ell es.

Als molt reverent magnifichs e molt savis senyors los diputats del General de Cathalunya residents en Barchinona.
Molt reverent nobles e magnifichs e de gran reverencia senyors. Huy diluns a VIIII del present a XII hores de mig jorn vos havem scrit com ir diumenge rebem certes letres vostres e de continent exequutam aquelles segons en dita letra a nosaltres tramesa ere contengut. Apres havem sentit quel Senyor Rey parti daci abans de nosaltres havem fet lo contengut en vostra letra. Apres som certs com lo dit Senyor ensemps ab la Senyora Reyna e lo Senyor Primogenit e tots sos fils son a Fraga on se presumeix enfortir per quant la gent es exida de aquesta ciutat ab la bandera considerat aquesta ciutat esser pertinent e necessari romandre en salvetat e custodia e mes com los de Cervera ni daltres parts considerat lo promptissim degut efecte som de parer los qui son fora no bastar presentanse devan la vila de Fraga. Per ço es molt necessari e no sens maravellar com tant ses tardat considerats los perills e carrechs ques porien seguir.
Nosaltres fins aci havem mes per obra lo qui per vosaltres no es stat scrit sens dilacio. Derrerament havem sabut com lo dit Senyor ha scrit al archabisbe de Terragona lo qual per los embaxadors ab voluntat de tots es stat acordat anas al dit Senyor. Nosaltres e los tots no lunyarnos de vostres ordinacions los quals ensemps ab los tots (sic) en totes coses necessaries per lo negoci ab vigilia e ab prudencia tracten. De Leyda a VIIII de febrer any Mil CCCCLXI. - A vostres beneplacits e honor prests los pahers e prohomens de la ciutat de Leyda.

Als molt reverend e honorables mossenyors los diputats de General de Cathalunya residents en Barchinona.
Mossenyors molt reverend e honorables. Ja a nit passada per home propri scrivi a vostres reverencies e honorables savieses com de continent fiu fer la crida sobre lo asoldejar de la gent e com unidament ab lo consell de aci trevallavem en haver los CCC homens demanats per vostres reverencia e honorable savieses. Apres vuy de mati dues hores apres mitja nit per lo correu a mi trames per vostres reverencia e honorables lo compliment quey havia donat. Ara que son vuyt ores de mati lo dit portantveus de Governador encara no es partit preparaves de ferrar rocins per partir de continent. Siu fara o no stare a la vista e si tant era faria segons la dita letra de vostres reverent e honorables savieses. Dels CCC homens ja dits stan en punt la universitat e yo que fem compte per vuy tot lo jorn star en cert de CC homens de continent haureu la nomina e juraran remetentlosvos aquí. Hani molts qui significan voler aci diners per metres algun tant en orde. Aço sis remes a vostres reverent e honorables savieses les quals siu delliberen trametre poden trametre per En Barthomeu Guilera portador de la present. Lorde en que metrem los dits homens la dita universitat e yo siens dita per vostres reverencia e honorables savieses e encara sils trametrem de continent ne tots plegats ne daqui 3 quant. En lendema se treballara que los homens se hagen e haguts si havem cobrada vostra resposta si no hiran tots plegats de continent los hajam e tants quants ne
porem
haver encara no basten al nombre. Dada en Vilafrancha dimars a VIII hores de mati a X de febrer any Mil CCCCLXI. - Prest al manament de vostres reverent e honorables savieses lo diputat local en la vegueria e vila de Vilafrancha de Penades.
Apres hagui scrit perque hic ha molts qui stan en bandositats man demanat si ells estan en treua ne seguretat alguna ne si son guiats del guiatge. Los he dit no es dubte de la seguretat. Placia a vostres reverencies e honorables savieses scriuremen. Dada segons damunt.

Als molt honorables e savis senyors los pahers de la ciutat de Leyda.
Molt honorables e savis senyors. Vostres letres de nou del present havem rebudes e sobre lo contengut en aquelles axi en gent disposta com encara en armes e en tot lo degut provehiu segons veureu promptament. Quant al veguer que dieu es malalt feu que ell en nom del Senyor Rey face loctinent car per vostre avis Senyors per gracia divina los cathalans tots temps son stats e seran fidelissimos a la reyal corona. Lo Deu omnipotent sia de tots direccio e guarda. Dada en Barchinona a X de febrer del any Mil CCCC sexanta hu - A. P. abat de Montserrat. - Los diputats del General de Cathalunya e consell en virtut de la comissio de la cort elegit e assignat a vostra honor prests.

Als molt honorables e savis senyors los pahers de la vila de Cervera.
Molt honorables e savis senyors. Per quant crehem ya haureu provehit en lo negoci e tramesa la gent disposta e be a punt queus havem scrit no curam de pus solament la present sera per respondre a vostra letra de nou del present la qual vuy de mati entre cinch e sis havem rebuda. En lo quens dieu dels oficials avisamvos que la ciutat de Barchinona ne nosaltres no havem tocat a oficials ni placie a Deu com la honor e fidelitat tots temps los cathalans hajen hagut e han en la pensa. E axi pus ya teniu veguer aqui continue son ofici per la reyal Majestat com fins aci ha fet regintvos pacificament e ab molt repos pau e tranquillitat sperant en Deu que les coses succehiran a servey del Senyor Rey e liberacio del Senyor Primogenit e benefici de la cosa publica. Lo Deu omnipotent sia de tots direccio e guarda. Dada en Barchinona a X de febrer del any Mil CCCCLXI. - A. P. abat de Montserrat. - Los diputats del General de Cathalunya e consell en virtut de la comissio de la cort elegit e assignat a vostra honor prests.

Al honorable senyer En Luis de Vilaplana diputat local en la vila e vegueria de Cervera.
Diputat local. Perque la gent qui ha anar daqui a Leyda se ha spetxar molt prestament vos dehim e manam que requirau los oficials de aqui en virtut de la seguretat que han prestada de obtemperar a nostres requestes e exequutar aquelles que donen tota ajuda endreç e favor als pahers de aqueixa vila per spaxar e aviar la dita gent e encara en fer provisions de vitualles e lo que hajen obs. Dada en Barchinona a X de febrer del any Mil CCCC sexanta hu. - A. P. abat de Monserrat. - Los diputats del General de Cathalunya e consell en virtut de la comissio de la cort elegit e assignat.

Al honorable senyer En Pere Jorda diputat local en la ciutat de Tortosa castellania de Amposta e loch de Flix.
Honorable senyer. Jatsia per altra quius sera presentada vos hajam scrit que fesseu arrestar qualsevulla fustes (tipo de embarcación, barco; fusta : madera, leño : leny) que no partissen de aqui ara perque havem entes que al Alfach (puerto de los Alfaques, port del Alfach, Alfac, Alfacs) ha dues fustes ço es una nau den Miquel Prats que patronege En Johan Antich Carreres e hun balaner (ballenero?; ballaner : ballener?) den Barthomeu Rodriguez e hajam obs les dites fustes aci volem eus manam que encontinent provehiau si los patrons e scrivans de les dites fustes son aqui requirau los oficials de aqui en virtut de la seguretat que han prestada de obtemperar a nostres requestes e exequutar aquelles que prenguen seguretat de sagrament e homenatge e pena de X M. florins dels dits patrons e scrivans que pus sien de aqui spatxats e carregats vindran aci dreta via ab les dites nau e balaner es presentaran a nosaltres aci. E si los dits patrons e scrivans no eren aqui feuhi anar algun oficial reyal a despeses del dit General lla on sien per pendre la dita seguretat. E dau (dad; dar : dau; donar : doneu) al patro de la dita nau de Miquel Prats letra la qual ell li fa. Havenvoshi segons de vos confiam e los afers requiren. Dada en Barchinona a X de febrer del any Mil CCCCLXI. A. P. abat de Montserrat. Los diputats del General de Cathalunya residents en Barchinona.

Al molt honorable senyer En Pere Jorda diputat local en la ciutat de Tortosa castellania de Amposta e loch de Flix.
Molt honorable senyer. Segons veureu en una provisio nostra patent que sera presentada havem delliberat ab nostre consell per certs sguarts que no curam aci explicar que alguna fusta poca ni gran no partesca per alguna part. Per ço vos encarregam e manam que la dita provisio presenteu als oficials de aqui e encara los requirau de paraula facen e exequuten lo contengut en la dita provisio de continent e ministraulos despeses per anar al Alfach o lla hon sapian aguent fustes. E encara provehiu que a les taules del General no spatxen algunes fustes. Feuhi la diligencia ques pertany. Dada en Barchinona a X de febrer del any Mil CCCC sexanta hu. A. P. abat de Montserrat.
- Los diputats del General de Cathalunya residents en Barchinona.

Als honorables tots e sengles oficials axi reyals com eclesiastichs e de barons e altres qualsevol persones jurediccio exercints dins lo Principat de Cathalunya o altres lochs los diputats del General del dit Principat residents en Barchinona saluts.
Com per nosaltres e nostre consell elegit en virtut de la comissio per la general cort de Cathalunya convocada en la ciutat de Leyda sien delliberades esser fetes certes provisions concernents servici de nostre Senyor Deu e servey e honor de la reyal Majestat e benifici tranquillitat e repos del dit Principat de Cathalunya e per los dits sguarts e a la dita fi sia delliberat que tots navilis e fustes axi grans com petites e axi rodones con de rems qui de present son e se atrobaran en la costa del dit Principat e apres encara arribaran en la dita costa sien detengudes perque partir no puxen com si de present partien porien portar gran deservici a la reyal Majestat e dan al dit Principat de Cathalunya per tant a vosaltres e a quiscun de vosaltres als quals les presents seran presentades requirim en virtut dels sagrament e homenatges per vosaltres prestats o que prestar sots tenguts de obtemperar e exequir nostres requestes que encontinent vistes les presents donets (occitano; doneu; deis) obra en detenir totes e qualsevol dites fustes imposant grans manaments e penes levant les veles e timons de aquelles si necessari sera e fahent totes altres provisions queus seran vistes utils e expedients a fi que nostra dita delliberacio se complescha e res no sia fet en contrari fins que de nosaltres ne hajats (ne hagau : tingau; tengáis) altres letres haventsvoshi quiscuns de vosaltres segons lo negoci requer (requiere; requerix; requereix). Dada en Barchinona a X de febrer del any Mil CCCC sexanta hu. - A. P. abat de Montserrat.

Als molt honorables tots e qualsevol oficials reyals en lo Principat de Cathalunya constituits e a llurs loctinents los diputats del General del dit Principat residents en Barchinona salut e honor.
Com per los afers a nosaltres comesos per la cort general de Cathalunya en la ciutat de Leyda darrerament congregada enviem lo honorable En Johan Ferrer receptor de les pecunies procehints de les entrades e exides del dit General ab certs arnesos a la dita ciutat de Leyda vos pregam e requirim en virtut de la seguretat per vosaltres prestada de obtemperar a nostres requestes que al dit Johan Ferrer donets e prestets conçell favor e ajuda e tot endreç que obs haja tota vegada que per ell ne serets requests. Haventvos en aço segons de vosaltres comfiam. Dada en Barchinona a X de febrer del any Mil CCCC sexanta hu. - A. P. abat de Montserrat.

Als molt honorables e savis senyors los consols de la vila de Perpinya.
Molt honorables e savis senyors. Apres varies noves que havem hagudes del negoci que tots prosseguiu de la liberacio de la persona del Senyor Primogenit es a nosaltres aquesta hora venguda letra dels embaxadors de aquest Principat quins dien haver de cert que lo Senyor Rey secretament seria exit de Leyda e vengut a Fraga e de Fraga de continent partit ab la Senyora Reyna portantsen lo Senyor Primogenit e tirants la via de Arago. La host de Leyda era exida seguint lo cami per lo qual lo dit Senyor Primogenit de Arago es portat per delliurar la sua persona e per semblant segueix la host de Cervera. E vuy les banderes reyal e del General son exides de aquesta ciutat de molta gent acompanyades e per quant de gent de peu ne havem en assats nombre e la vostra per venir açi es molt remota e assenyaladament perquens es vist no deure traure gent de aqui per no buydar la frontera e nostre parer que si la dita gent de peu partida no sera que no partesca car com dit es no afretura. Al negoci es mes menester gent de cavall e de tal haurem plaer vinguen tots quants si tropien. E pregam a vosaltres que al de vosaltres en cap placia ensemps ab lo diputat local al qual ne scrivim fer acordament de quants homens a cavall haver se puguen juxta la forma al dit diputat local declarada.
E sia molt honorables e savis senyors la Sancta Trinitat vostra guarda. Dada en Barchinona a X de febrer del any Mil CCCCLXI. - A. P. abat de Montserrat. - Los diputats del General de Cathalunya e consell en virtut de la comissio de la cort elegit e assignat a vostra honor prests.

Als molt honorables e savis senyors los jurats de la ciutat de Gerona.
Molt honorables e savis senyor. La present es per avisar les savieses vostres com en aquesta hora havem haguda letra dels embaxadors quins dien haver haguda certinitat que lo Senyor Rey e la Senyora Reyna serien partits de Fraga tirants la via de Arago e portantsen lo Senyor Primogenit. La host de Leyda es exida seguints la via del cami per hon lo dit Senyor Primogenit es portat per haver la sua persona. Axi mateix segueix la host de Cervera. Les banderes real e del General son exides anit de aquesta ciutat acompanyades de molta gent e dema e quiscun dia ne seguiran de tota la terra. Perque de les dites coses vos certificam eus pregam vos placia prestament desempatxar e fer venir la gent de la qual vos havem scrit. E aço sens dilacio ne falla. Dada en Barchinona a X de febrer any Mil CCCC sexanta hu. - A. P. abat de Montserrat. - Los diputats del general de Cathalunya e consell en virtut de la cort elegit e assignat a vostra honor prests.
Al honorable senyer En Gabriel Girau diputat local de la vila de Perpinya.
Honorable senyer. Ab la present vos cometem diem e manam que ab entreveniment del consol en cap de aqueixa vila acordeu tants homens darmes a cavall com haver porets per anar a proseguir la liberacio de la persona del Senyor Primogenit lla on anar ne convinga e que de aço façats fer crida prometent a home darmes portant pillart e patge XXXXV florins corrents per mes e a home de cavall util quinze florins corrents per mes ab bestreta a quiscuns per dos mesos. Attenent empero que no es nostre voler ne intencio rebats (rebre : rebats; recibir : recibáis: ressibí : ressibigáu) sino persones cathalanes e aquelles ben acavalcades e armades e que hajen a fer aqui mostra e hajen aci a passar per mostrarse altra vegada e que axi ho prometen sots virtut del sagrament e homenatge que prestaran de be servir en lo acordament. Nosaltres scrivim aqui al receptor de les entrades e exides que pague les quantitats que seran necessaries per lo dit acordament e per quant ha a respondre an Johan Ferrer li dehim les do a vos ab letra de cambi que fareu a nosaltres dreçada per complir al dit Johan Ferrer. E si lo dit receptor no tenia tanta quantitat scrivim al receptor de la vila que pague ab semblant letra vostra a nosaltres dreçada per complir an Rafael Rafart. Hajauvos en tot segons confiam de vos e donatshi presta expedicio com lo negoci dilacio no sostenga. Dada en Barchinona a X de febrer del any Mil CCCC sexanta hu. - A. P. abat de Montserrat. - Los diputats del General de Cathalunya residents en Barchinona.

Al honorable senyer En Johan Giginta receptor de les peccunies de les generalitats de entrades e exides en la vila de Perpinya.
Receptor. Per proseguir la liberacio de la persona del Senyor Primogenit a tot servey de nostre Senyor Deu e servey e honor de la Majestat del Senyor Rey son pare es delliberat per aquest Principat esser tramesa certa gent darmes lla on lo dit Senyor Primogenit sia detengut e scrivim aqui al diputat local que ab entreveniment del consol en cap acorde tanta gent a cavall util al dit mester com trobar se puscha ab lo sou e bestreta de que li scrivim. Dehim e manam a vos ab la present de les pecunies de vostra recepcio pagueu les quantitats tant quant seran necessaries al dit acordament e per quant juxta lorde a vos donat haveu a respondre an Johan Ferrer donareu les quantitats al diputat local ab letra de cambi (cambio; cambi; canvi) a nosaltres dreçada per complir al dit En Johan Ferrer. Dada en Barchinona a X de febrer del any Mil CCCC sexanta hu.
- A. P. abat de Montserrat. - Los deputats del General de Cathalunya residents en Barchinona.

Al honorable senyer En Ramon Treguier receptor de les pecunies de la bolla del plom e segell de cera en la vila de Perpinya.
Receptor. Nosaltres scrivim aqui al diputat local donantli comissio e carrech que ab entreveniment del consol en cap de aqueixa vila acorde tanta gent darmes a cavall com haver se puscha juxta forma de la letra que li fem. Scrivim al receptor de les entrades e exides que de les pecunies de sa recepcio pague tant com muntara lo dit acordament e la bestreta de aquell.
Si empero lo dit receptor no haura tanta quantitat volem e dehim e manam a vos que de la vostra recepcio hi façats compliment en axi que donets al dit diputat local tant com sera necessari per al dit acordament ab letra de cambi que dell hajats a nosaltres dreçada per complir an Rafael Rafart a qui vos haveu a respondre. Dada en Barchinona a X de febrer del any Mil CCCCLXI. - A. P. abat de Montserrat. - Los diputats del General de Cathalunya residents en Barchinona.

Als molt reverends egregi nobles magnifichs e honorables senyors los embaxadors del Principat de Cathalunya.
Molt reverents egregi nobles magnifichs e honorables senyors. Rebudes havem vuy tres letres totes fetes en Leyda a VIIII del present per les quals som certificats de totes les coses fins en aquella hora subseguides. Dolemnos molt e som en gran congoxa constituhits axi com scriviu sien los negocis aqui succehits. Som be certs que si lorde per nosaltres donat fos executat la Majestat del Senyor Rey fora encara en Leyda e ja les coses en tal orde de repos que la major part de les congoxes foren alleujades. Deuse empero creure per no podersi fer altre son les coses en tal punt pero no desistirem per ço ans ab aquella major diligencia que podem entenem espatxar la gent. E ya son fora lo veguer e lo comte de Modica capita e lo vezcomte de Rochaberti ab molta gent de caball e a peu qui ab les banderes reyal e del General fan lur via a vosaltres e continuament trametem gent seguint les banderes axi com millor expedir se poden. Pensau tant gran moviment quantes dificultats importa pero ab molta virtut e sforç sobram les dificultats e aquelles apartam quant podem e farem continuament ab molta vigilancia sens perdrer hun moment de temps e jatsia per vostra ultima letra nos aviseu que trametreu aci persona ab vostre parer lo que ab plaer speram. Ab la present responent al contengut en dita letra es nostre parer e intencio que puys a la Majestat del Senyor Rey plau axi anarse e lunyarse la bandera de Leyda qui aci es no pas (no pase; no passo) pus avant ne torn atras sino que se stiga Alcarraç ab aquell nombre de gent util queus semblara. E entretant los qui poran se provehesquen de cavalls perque arribant aqui les banderes e gent segurament se puxa en Arago entrar. Certificantvos com molt prest haureu aqui an Johan Ferrer ab gran copia de armadures e municions al mester necessaries e per semblant trametrem diners e lorde queus semblara deures observar. Entretant aqui placieus compendre la materia com pus accomodadament poreu empero nons semble degau anar a la Majestat del Senyor Rey ab la Senyora Infanta ne en altra manera car nostre parer e voler no es entrar en tractat algu sino restituhit primer en Cathalunya e
hagut a mans de la terra lo Senyor Primogenit. Ne volem per part de aquest Principat partit algu sia mogut. Pero no havem a displicencia mas a molta gracia a la Senyora Infanta e a qualsevol altres qui bons migancers sien e tractadors recobrat lo dit Senyor Primogenit tractar de repos en aquesta materia car lo desig nostre es obtenir lo repos pus degudament se haje. Pregamvos empero molt afectuosament a la Senyora lnfanta vullau molt stretament respondre e satisfer en aquella part queus ha reportat la Majestat del dit Senyor haverli dit que la major congoixa que ha es se puixa dir los cathalans en la fidelitat haver errat car aquesta tal forma de parlar es presa ab extrema molestia nes pot dir ab veritat ab humil reverencia de la sua Majestat parlant los cathalans en la fidelitat haver error comes. Pero los actes aço manifestament comproven als quals ab gran contristacio e tarditat som pervenguts forçantnos la sua Altesa sinistrament e iniqua informada seguint los consells perversos a dita Majestat donats los quals a la sua corona no poqua derogacio e tots sos subdits irreparables dans importen. E placiaus la dita Senyora informar e fer certa que lo Principat tal indeguda reprehensio ab humil reverencia de la dita Majestat parlant nos pot per los cathalans pacientment tollerar e que placia a la Altesa de la dita Senyora vulla dir a la Serenitat reyal no vulla culpa de altre al Principat impingir e majorment tal que ab paciencia nos pot pendre. E a la dita Senyora vos pregam regracieu sos treballs e bona voluntat que ha al repos e benifici desijat mostrantli aquest Principat haver a gracia la intervencio sua. Pero en res de tractats o expedients audiencia nons par donadora sino recobrant la persona del Senyor Primogenit. Ab tant molt reverents egregi nobles magnifichs e honorables senyors la Sancta Trinitat vos haja en sa guarda e dirigesca en tot be nostres comuns negocis. Dada en Barchinona a X de febrer del any Mil CCCC sexanta hu. - A. P. abat de Montserrat. - Los diputats del General de Cathalunya e consell en virtut de la comissio de la cort elegit e assignat a vostra honor promptes.

lunes, 3 de junio de 2019

Tomo I, texto I., Génova

AÑO DE 1403.
Núm.I, 15 de enero.
Convenio entre el rey don Martín de Aragón y el Común de la república de Génova, confirmando las paces ajustadas a 21 de noviembre de 1386, y estableciendo ciertas reglas para indemnizar los perjuicios que aragoneses y genoveses se habían causado mutuamente desde la celebración de aquel tratado.

I. (1)
Reg. 2,315 fol.57 15 de enero de 1403.

(1) Al comenzar el traslado de los documentos que componen esta colección diplomática, dudamos si sería mejor darlos a la imprenta tales como se hallan en sus respectivos registros, esto es, plagados de barbarismos y solecismos, y faltos de incisosacentos y, por lo general, de todos los demás signos ortográficos; o bien, si convendría más corregir en la impresión su viciosa ortografía. De este último modo facilitábamos ciertamente su inteligencia y estudio; pero nos han parecido más poderosas las razones que militaban por el primero. Aunque no pueda decirse que la falta de puntuación y otros vicios de la escritura marquen de un modo determinado ninguna época; con todo es indudable que la ortografía no conoció en esta parte reglas algún tanto fijas hasta mucho después de la introducción de la imprenta; pues se descubre aun la mayor incertitud en las primeras ediciones, y si bien en los diplomas y otros manuscritos de este archivo se ven puestas de trecho en trecho, como quien dice, algunas virgulillas, no se observa regla fija en su colocación, ni indican diferencia alguna entre lo que debe ser inciso, punto y coma, etc. Además la diferente colocación de los incisos y demás notas altera muchas veces notablemente el sentido de una cláusula, y para marcarlos nosotros en un documento que en su matriz no los lleva, hubiéramos debido prejuzgar lo que de ningún modo nos incumbe. El arzobispo MarcaCapmany y otros compiladores publicaron, es verdad, sus colecciones en correcta ortografía; pero ellos obraban, si vale decirlo así, por su propia cuenta y riesgo: nuestro cargo y nuestra posición son muy diferentes. A demasiado quizás nos habremos atrevido con poner las correspondientes mayúsculas a los nombres propios y otros análogos, e indicar por medio del punto o dos puntos aquellos signos del manuscrito que no daban lugar a ninguna duda. 

/ Los textos en latín pueden contener más errores, ya que el texto procede de un scan OCR del libro impreso/ 

In eterne pacis et confederationis Actoris nomine cunctis populis patefiat: Quod nos Martinus Dei gratia rex Aragonum etc. vidimus quoddam publicum instrumentum tenorem continens hic insertum. In nomine eterni Dei Patris et Filii et Spiritus Sancti beate Marie semperque virginis et totius curie celestis amen: Universis pateat evidenter quod cum nichil sit quod lumine clariore prefulgeat quam recta fides in principe nichil quod ita nequeat occasui subjacere quam vera religio nam cum Actorem vitae et luminis utraque respiciant recte et tenebras respuunt et nesciunt subjacere deffectui utrarumque dominationum votis omnibus fuit exorata divina potentia ut mentes earum in hoc ardore pacis in hac devotione quodque integre religionis studio longevis temporibus conserventur: hoc enim regnis cunctisque subditis suis creditur expedire ut sua firmentur imperia et subditorum custodiatur utilitas hec namque facultates protendit mores extollit et alia universa bona componit. Ut igitur inita pacis federa reformentur et ne tanta discordia videatur sub dissimulatione foveri honorabiles et circumspecti viri domini Bernardus de Ponte legum doctor et Guillelmus
Pujada
 cives Barchinone consiliarii ambassiatores et procuratores excellentissimi principis et domini domini Martini Dei gratia regis Aragonum Valentie Maiorice Sardinie et Corsice comitisque Barchinone Rossilionis et Ceritanie constituti ab ipso domino rege specialiter ad infrascripta gerenda tractanda et componenda ut patet per publicum instrumentum sigilli ipsius domini regis appensione in cera vermilia munitum subscriptum inferius et insertum ex una parte et nobiles et circumspecti viri dominus Ingus de Grimaldis legum doctor et Anthonius Rex cives januenses sindici ambassiatores et procuratores magnifici domini Johannis Lemeyngre dicti Bociquaut marescalli Francie locumtenentis regii citra montes et gubernatoris januensis pro serenissimo domino rege francorum domino Janue et venerabilis consilii duodecim sapientum ancianorum civitatis Janue constituti a dictis nomine suorum principalium ad infrascripta specialiter gerenda tractanda et componenda ut patet per publicum instrumentum subscriptum a simili et insertum ex parte altera: habitis inter ipsos ambassiatores et procuratores dictis nominibus pluribus et diversis colloquiis tractatibus collationibus discussionibus et recognitionibus pacium inter partes seu dominationes predictas hactenus initarum et reformationum ipsius pacis: tandem videntes et firmiter agnoscentes quod pax seu reformatio pacis alias inite inter nobilem virum dominum
Berengarium de Apilia militem consiliarium et majordomum ac procuratorem recolende memorie domini Petri regis Aragonum etc. ex una parte et nobilem et prudentes viros Luquinum Scarampum et Anthonium de Credentia notarium et comunis Janue cancellarium cives januenses ambassiatores sindicos et procuratores magnifici domini Anthonioti Adurni olim ducis Janue et sui consilii quindecim sapientum ancianorum januensium seu comunis Janue ex parte altera que inita et firmata fuit inter procuratores prenominatos in sala majori palatii regii Barchinone sub anno Domini MCCCLXXXVI (1386) die jovis in tertiis XXII mensis novembris est precipue confirmanda pervenerunt et pervenisse sibi ad invicem et vicissim dicti procuratores nominibus quibus supra confitentur et confessi fuerunt ad infrascripta pacta conventiones et pacis reformationem ut infra. Primo videlicet quod dicti procuratores dictis nominibus et nomine et vice principalium suorum unanimiter et concorditer dictam pacem seu reformationem pacis et confirmationes ejusdem reformaverunt et de novo confirmaverunt et approbaverunt volentes statuentes ordinantes et sibi ad invicem et vicissim promittentes quod dicta pax et confirmationes ejusdem serventur et servari debeant per dictas dominationes et quamlibet ipsarum juxta ipsarum series et tenores una cum additionibus conventionibus et protestationibus infrascriptis: hoc adjecto et inter ipsas partes dictis nominibus expresse et specialiter convento et reservato quod si conventiones aut pacta in presenti reformatione pacis contente et contenta essent contraria seu incompatibilia aliquibus capitulis seu verbis in predicta pace seu reformatione pacis ut supra presentialiter reformata et de novo confirmata appositis seu contentis ista firma remaneant et illsa illa vero quoad hec remaneant invalida et penitüs revocata sed quoad alia in suo remaneant perpetuo robore et vigore. Item cum a tempore dicte pacis seu reformationis pacis ut supra inite inter prefatum dominum regem Petrum seu procuratorem ipsius ex una parte et dictum magnificum dominum Anthoniotum Adurnum olim ducem et suum consilium ancianorum nomine comunis Janue seu procuratores ipsorum ex altera et presentialiter reformate fuerint per subditos dictarum dominationum hinc inde illata data facta comissa et perpetrata multa damna prede et raubarie et exinde per ipsas dominationes et quamlibet ipsarum fuerint date facte et concesse multe marche laudes represalie seu pignerationes ac executiones earum dicti ambassiatores et procuratores dictis nominibus ordinaverunt et convenerunt quod dicta omnia damna necnon marche laudes represalie seu pignerationes ac executiones earum fiende ac omnes et singule petitiones et requisitiones que pro ipsis damnis marchis represaliis seu pignerationibus ac executionibus et occasione ipsarum facte seu que fieri possent hinc inde suspendantur et suspense esse habeantur teneantur et reputentur usque ad annos IIII or proxime sequuturos a die ratificationis presentis reformationis pacis continue computandos. Interim vero dicto tempore durante voluerunt et ordinaverunt quod per dictum serenissimum dominum regem Aragonum eligantur et nominentur duo probi viri cathalani vel januenses qui in civitate Janue habeant facere infrascripta et per dictum magnificum dominum gubernatorem et suum consilium etiam nominentur et eligantur alii duo probi viri januenses vel
cathalani qui in civitate Barchinone habeant facere infrascripta: et dicti sic per utramque dominationem electi et nominati habeant et habere debeant a dictis dominationibus largam et amplam potestatem et bayliam, scilicet dicti duo per prefatum serenissimum dominum regem Aragonum electi audiendi omnes januenses districtuales et subditos dicti domini regii gubernatoris et comunis Janue qui dictos duos adhierint: et dicti duo per dictum magnificum dominum gubernatorem et consilium electo habeant potestatem et bayliam audiendi omnes cathalanos et subditos dicti domini regis Aragonum: et habeant potestatem discutiendi que damna sint illata et a quibus et qui legittime teneantur et ipsa taxandi et taxata adjudicandi et taxata judicata si qua jam sint denuo recensendi etiam si marche adjudicate essent vel si non essent adjudicate et de et super
omnibus et singulis dependentibus emergentibus accessoriis annexis et connexis ab eis et a quolibet predictorum: et super ipsis damnis raubariis et offensis habeant et debeant inquirere informationem liquidationem et discussionem facere summarie et de plano sine strepitu et figura judicii sola veritate inspecta malitiis dilationibus et omnibus juris solemnitatibus pretermissis et super ipsis


diffinire et justitiam facere: et qui etiam sic electi et nominati ut supra per dictas dominationes et quamlibet earum habeant potestatem et bayliam providendi et ordinandi super indemnitate et satisfactione fienda dictis damnificatis ut supra tam per modum et viam impositionis alicuius drictus seu juris vel gabelle quam per alium modum et viam: et tempus dictorum IIII. or annorum prorogandi prout et sicut eis videbitur: et demum in predictis et circa predicta et quodlibet predictorum providere et ordinare prout et sicut eis videbitur opportunum ita tamen quod super
dicti juris impositione et temporis prorogatione habeant dicti quatuor unanimiter concordare. Item voluerunt ordinaverunt et expresse convenerunt non obstante dicta suspensione quod si forsitan dicte dominationes vel altera ipsarum cum litteris sigillatis vel aliis publicis instrumentis effeete fuerint seu essent debitrices aliquorum subditorum ipsarum dominationum vel ostendi poterit legittime quod ipse dominationes vel aliqui officiales earum aliquid ceperint vel occupaverint a subditis ajterutrius dominationum predictarum et illud conversi fuerint in utilitatem ipsarum
dominationum vel alterius earum seu illud receperint de mandato seu ratihibitione ipsarum dicta talia debita in predicto capitulo nullatenus comprehendantur sed remaneant in eorum jure prout et sicut erant ante presentem pacis reformationem. Item convenerunt et ordinaverunt quod libertates et immunitates antique subditis utriusque partis serventur et servari debeant et si contra ipsas immunitates et libertates vel jus fíat directe vel indirecte seu imponatur vel impositum esset aliquod drictum seu gravamen illi dricto seu illi gravamini simile in quantitate imponatur vel imponi possit per alteram dominationem in onere et gravamine illorum subditorum illius dominationis qui ultra libertates et immunitates predictas seu jus vel alias gravabit vel gravaberit pro his que jam sunt imposita vel que ulterius imponerentur seu aliqualiter exhigerentur rata tamen pace manente que si contra predictas immunitates et libertates fieret nullatenus infringatur. Item convenerunt et
ordinaverunt quod capitanei et gubernatores castrorum et locorum de Callerii et Alguerio vel presidentes eis in dictis locis qui sint et pro tempore fuerint prestent et prestare teneantur sacramentum et homagium facere et subire debeant de servando tenendo et custodiendo omnia et singula capitula presentís reformationis pacis et ad ipsam spectantia et pertinentia: et si aliquis januensis subditus vel districtualis dicti regii gubernatoris et comunitatis januensis fuerit damnificatus quod absit per aliquem seu aliquos habitatores dictorum castrorum et locorum de Callerii et Alguerio vel per receptatos seu qui receptarentur in eis sit in electione damnum passi seu damnificati querelam facere de damno sibi illato coram dictis gubernatoribus et capitaneis et ipsorum altero vel presidente seu presidentibus in dicto loco seu locis videlicet coram illo sub cujus jurisdictione dicti damnificantes seu damnum committentes reperti fuerint seu inventi vel coram prelibato domino rege Aragonum: et si dictus gubernator vel dictus presidens requisitus querelantibus predictis justitiam non fecerit expeditam quod puniatur et puniri debeat in bonis propriis de quibus fiat satisfactio et restauratio dicto seu dictis damnum seu damna passo seu passis: et ipso facto perdat et amoveatur a dicto ejus officio nec ullatenus possit ad illud admiti seu remiti immo sit factus perpetuo inhabilis ad illud ulterius obtinendum: et versa vice quod potestates
et castellani Bonifaci et Monaci vel alii presidentes eis in dictis locis qui sunt et pro tempore fuerint prestent et prestare teneantur sacramentum et homagium facere et subire debeant de servando tenendo et custodiendo omnia et singula capitula presentis pacis reformationis et ad ipsam spectantia et pertinentia. Et si aliquis cathalanus subditus vel distrietualis prefati serenissimi domini regis Aragonum fuerit damnificatus quod absit per aliquem seu aliquos habitatores dictorum castrorum et locorum de Bonifacio et Monacho vel per receptatos seu qui receptarentur in eis sit in electione damnum passi seu damnificati querelam facere de damno sibi illato coram dictis potestatibus et castellanis seu eorum altero vel presidente seu presidentibus in dicto loco seu locis videlicet coram illo sub cujus jurisdictione dicti damificatores seu damnum commitentes reperti fuerint seu inventi vel coram dicto domino gubernatore et suo consilio comunitatis Janue. Et si dictus potestas et castellanus requisitus vel dictus presidens quered lantibus predictis justitiam non fecerit expeditam quod puniatur et puniri debeat in bonis propriis de quibus fíat satisfactio et restauratio dicto seu dictis damnum seu damna passo seu passis et ipso facto perdat et amoveatur a
dicto ejus officio nec ullatenus possit ad illud admitti seu remitti immo sit factus perpetuo inhabilis ad illud ulterius obtinendum. Item convenerunt et ordinaverunt dicti ambassiatores et procuratores dictis nominibus quod omnes et singuli subditi et districtuales dictarum dominationum et cujuslibet ipsarum habentes tenentes vel custodiente castra villas terras seu loca extra territorium seu cohereionem dictarum dominationum vel alterius earum qui et que sint sub dominio alterius cujusvis domini sint et teneantur obligati et astricti ad tenendum et eñectualiter observandum et custodiendum prcsentem reformationem pacis et confirmationes ipsius prout et sicut in capitulis ipsius seriosius continetur et per dictas dominationes et per utramque ipsarum ad hec compellantur omnino salva semper fidelitate dominorum superiorum pro quorum dominio dicta castra villas terras seu loca teneant et custodiant in casibus a jure licitis et permissis et salvo alio quocumque casu a jure licito et permisso. Item ut ipsa reformatio pacis valeat melius observari et custodiri dicti ambassiatores et procuratores dictis nominibus voluerunt et convenerunt quod per utramque dictarum dominationum videlicet quamlibet in jurisdictionc sua eligantur constituautur et ordiiientur et eligí constitui et ordinari debeant duo probi viri qui nominentur et nominari debeant protectores defensores et conservatores presentis pacis reformationis et quorum proprium sit ofíicium requirere prosequi et protestari et quecumque alia demum facere que sint vel fuerint necessaria vel utilia seu opportuna ad conservationem executionem et effectualem observatmaem pacis perpetue supradicte et hujusmodi reformationis ejusdem et omnium et singulorum contentorum in eis: quibus quidem protectoribus defensoribus et conservatoribus pacis predicte per utramque dictarum dominationum detur et concedatur plena potestas et baylia faciendi et exequendi omnia et singula supradicta: et ut dicti eligendí ut supra sint solliciti et diligentiorem curam habeant in predictis omnibus et singulis et in dependentibus emergentibus incidentibus annexis et connexis ab eis et eorum quolibet voluerunt et ordinaverunt quod per dictas dominationes et utramque carum eis constituatur certum salarium prout ipsis dominationibus videbitur et placuerit. Item actum et conventum est inter prenominatos ambassiatores sindicos et procuratores dictis nominibus quod prefatus serenissimus dominus rex Aragonum infra menses duos proxime venturos a die presentis pacis reformationis per dictos ambassiatores dictis nominibus fírmate incoandos per publicum et solemne instrumentum approbabit et ratifficabit omnia et singula supradicta et infrascripta et jurabit ad sacrosancta quatuor Dei evangelia manibus suis propriis tacta predicta tenere custodire et firmiter observare et facere observari: et similiter quod dictus magnificus dominus regius gubemator anciani et consilium comunitatis Janue per publicum et solemne instrumentum approbabunt et ratifficabunt omnia et singula supradicta et infrascripta et jurabunt ad sacrosancta quatuor Dei evangelia manibus eorum propriis tacta predicta tenere custodire et firmiter observare et lacere observan hoc tamen adjecto et
expresse convento quod si aliqua ex dominationibus supradictis nolens ratifficare seu approbare presentem pacis reformationem illam possit reprobare et omnia et singula in ea contenta: quam reprobationem et improbationem teneatur et debeat intimare alteri dominationi de qua intimatione constare debeat publico instrumento alias elapso dicto tempore duorum mensium presens pacis reformatio et omnia et singula in ea contenta remaneant in sui roboris fimamento. Et cum per lapsum dictorum duorum mensium improbatione seu reprobatione non secutis per alteram dominationem nec alteri intimatis ut est dictum dicta pax pura remaneat atque firma est conventum quod infra teutium seu alium mcnsem sequentem quelibet ipsarum dominationum habeat confirmare solemniter et expresse dictam pacem ut supra in presentí capitulo continetur nisi infra dictos duos menses fuerit solemniter cum juramento confirmata: et dictam confirmationem in publico instrumento redactam debeat altera dictarum dominationum intimare et mittere alteri et infra dictum mensem per loca sólita et assueta suarum dominationum dictam pacem et contenta in ea voce preconia facere publican. Tenore igitur presentís publici instrumenti retento prius et protestato expresse per procuratores dicti domini regis Aragonum hoc videlicet quod ídem dominus rex Aragonum per snpra vel infrascripta non vult nec intendit nec dieti procuratores ejus nomine aliqualiter approbare aliqua pronunciata per magnificum dominum Johannem marchionem Montisferrati quondam in pace per marchionem eundem dudum pronunciata inter dictum dominum regem et magnificum dominum tune ducem et comune Janue in quantum concernant locum de Alguerio Sardinie insule in quacumque parte pronunciatorum per ipsum marchionem fuerint collocata nec alia pronunciata per dictum marchionem in ultima ejus sententia: et retento expresse et protestato per dictos procuratores regii gubernatoris et comunis Janue hoc videlicet quod dicti procuratores regii gubernatoris et comunis Janue nolunt nec intendunt per supra vel infrascripta parari aliquod per judicium dictis principalibus suis super juribus sibi competentibus contra dictum dominum regem in dicto loco de Alguerio vel alias quomodocumque pronunciata per marchionem jamdictum in quacumque parte dictorum pronunciatorum fuerint collocata: prenominati sindici ambassiatores et procuratores nominibus quibus supra gratis et ex certa scientia et deliberatione diligenti prehabita laudaverunt approbaverunt atque firmaverunt preinserta capitula et quodlibet eorundem et omnia et singula in eisdem et eorum singulis expressata juxta sui seriem pleniorem videlicet dicti circumspecti viri dominus Bernardus et Guillelmus ambassiatores et procuratores dicti domini regis quatenus eundem dominum regem obligant et astringunt et dicti nobilis et circunspecti viri dominus Ingus et Anthonius ambassiatores procuratores et sindici prefati domini regii gubernatoris et comunis Janue quatenus ipsos dominum gubernatorem et comune Janue utique obligant et astringunt. Et convenerunt sibi ad invicem ac etiam promisserunt bona fide per stipulationem solempnem firmam et validam quod sui principales prefati predicta omnia et singula grata rata et firma habebunt tenebunt et inviolabiliter observabunt et facient a suis subditis et districtualibus inviolabiliter observan. Et si dictus dominus rex Aragonum forsitan non observare vel facere observari faciendo vel veniendo adversus predicta vel aliquod predictorum dicti ejus ambassiatores et procaratores voluerunt et convenerunt ac etiam promisserunt jamdictis procuratoribus et sindicis prefati domini regii gubernatoris et comunis Janue stipulantibus nomine suorum principalium prelibatum dominum regem Aragonum incidere in penam centum milium florenorum auri de Florentia pro observatione premissorum que pena in tantum taxata et conventa sit et esse debeat pro damno et interesse partis observantis et totiens comittatur et exigi possit per dictos dominum regium gubernatorem et comune Janue quotiens fuerit per prefatum dominum regem Aragonum contrafactum seu ipsum contingerit incidere in eandem. Et si predicti dominus regius gubernator et comune Janue forsitan non observarent vel facerent observari faciendo vel veniendo adversus predicta vel aliquod predictorum dicti sui sindici et procuratores voluerunt et convenerunt ac etiam promisserunt sepedictis procuratoribus et ambas siatoribus prefati domini regis Aragonum stipulantibus nomine et vice dicti domini sui regis dictum dominum regium gubernatorem et comune januensium incidere in penam centum milium florenorum auri de Florentia pro observatione premissorum que pena in tantum taxata et convenia sit et esse debeat pro damno et interesse partis observantis et totiens comittatur et exigi possit per dictum dominum regem Aragonum quotiens fuerit per dictum dominum regium gubernatorem et comune Janue contrafactum seu ipsos contingerit incidere in eandem. Quibus tamen penis comissis solutis etiam vel non solutis nichilominus rata firma et valida permaneant omnia et singula supradicta et proinde et ad sic observandum complendum et attendendum dicti procuratores sindici et ambassiatores dictis nominibus sibi ad invicem et vicissim stipulantibus et recipientibus nomine et vice principalium suorum et omnium et singulorum cujus vel quorum poterit interesse omnia et singula ipsorum dictis nominibus et cuiuslibet eorum bona habita et habenda pignoraverunt obligaverunt et hypothecaverunt.
Tenor instrumenti procuratorii facti per dictum dominum regem Aragonum predictis domino Bernardo et Guillelmo talis est. In nomine regis pacifici et potentis cunctis gentibus patefiat: Quod nos Martinus Dei gratia rex Aragonum Valencie Majorice Sardinie et Corsice comesque Barchinone Rossilionis et Ceritanie de legalitate et industria vestri fidelium consiliariorum nostrorum Bernardi de Ponte legum doctoris et Guillelmi Pujada civium Barchinone ab experto confisi plenarie tenore presentis publici instrumenti omnibus jure via modo et forma quibus melius possumus facimus constituimus et etiam ordinamus nostros certos et veros nuncios et procuratores et loco nostri etiam ponimus vos dictos Bernardum et Guillelmum ad petendum exigendum recipiendum et procurandum vice et nomine nostri ac pro nobis et subditis nostris ab egregio viro gubernatore consilio et comuni Janue et subditis seu districtualibus dicti comunis restitutionem emendam et salisiactionem de quibuseumque pecuniarum quantitatibus bonis et rebus ablatis captis retente seu quomodocumque et qualitercumquc debitis nobis et subditis nostris tam per prefatos gubernatorem consilium et comune Janue vel officiales suos quam per subditos et districtuales eorum quacumque rationc occasione seu causa et tam cum cartis et scripturis quam sine usque in diem et horam presentes: et ad quitandum liberandum et absolvendum prefatos egregium gubernatorem consilium et comune Janue curiam officiales et subditos ac districtuales eorum et vos bene quitios et solutos seu tácitos et contentos vocandum de his que vos dicti nuncii et procuratores nostri habueritis et perceperitis vel etiam de bis de quibus nomine supradicto composueritis cum eisdem vel promisseritis seu pactum dicto nomine feceritis de ulterius non petendo et propterea instrumenta et scripturas cassandum jura rationes et actiones cedendum transhigendum componendum et prout vobis dictis procuratoribus et nunciis nostris dictis nominibus videbitur faciendum: preterea ad componendum tractandum ineundum et reformandum cum sepedicto egregio gubernatore et comuni vel curia seu oíficialibus suis nomine et vice nostris et subditorum nostrorum veram et sinceram pacem concordiam stabilem et bonam voluntatem de et super quibuscumque offensionibus cedibus rapinis violentiis injuriis inimicitiis et rancoribus ac demum quibuslibet damnis realiter vel personaliter hactenus illatis datis seu procuratis nobis et subditis nostris in quavis mundi parte tam in térra quam in mari et qualicumque modo facto opere vel tractatu utriusque partis seu quacumque causa vel ingenio que dici vel excogitari possint: necnon ad ipsas offensiones cedes rapinas violentias injurias inimicitias et rancores ac damna realia et personalia Deo propitio bine inde sedandum terminandum et sopienduin perpetuo vel per treugam et usque et tempus et tempora et sub pactis modis formis conventionibus compositionibus transactionibus remissionibus promisionibus stipulationibus et obligationibus de quibus et prout vobis videbitur et placuerit faciendum: et de seu pro premissis omnibus et singulis atlendendis et firmiter observandis cum dependentibus emergentibus acccsoriis et connexis nos et omnes subditos nostros solemniter obligandum in publico vel publicis instrumentas inde conficiendis promissionibus obligationibus penarum adjectionibus juramentis in animam nostram hypothecis solemnitatibus clausulis et cautelis necessariis debitis et opportunis. Dantes et concedentes vobis dictis procuratoribus et nunciis nostris in predictis et circa predicta et in dependentibus coherentibus accesoriis et connexis plenum liberum et generale mandatum cum plena libera et generali administratione promittentes vobis in manibus atque posse nostri secretarii et notarii infrascripti tamquam publice et autentice persone stipulantis et recipientis nomine dicti comunis et officialium et subditorum suorum necnon omnium et singulorum quorum interest intererit vel interesse poterit nos perpetuo babituros ratum gratum et firmum quicquid per vos dictos procuratores et nuncios nostros in premissis et circa premissa actum gestum factum compositum tractatum initum reformatum conventum stipulatum promissum obligatum seu quomodolibet procuratum fuerit eisque nunquam contrafacturos seu venturos aliquo jure ratione vel causa sub hypotheca et obligatione omnium bonorum nostrorum presentium et futurorum. Quod est datum et actum in palatio nostro regali civitatis Valentie duodecima die julii anno a nativitate Domini millessimo CCCC secundo regnique nostri septimo. Signum + Martini Dei gratia regis Aragonum Valencie Majorice Sardinie et Corsice comitisque Barchinone Rossilionis et Ceritanie qui hec laudamus concedimus et firmamus huicque instrumento nostrum pendens sigillum apponi jubemus in testimonium premissorum. REX MARTINUS. Testes sunt qui fuerunt ad premissa presentes egregii viri Jacobus de Prades conestabulus regni Aragonum et Bernardus de Capraria magister
justitiarius regni Sicilie milites consiliarii et camerlengi domini regis predicti. Sig+num Guillelmi Poncii secretarii serenissimi domini regis Aragonum supradicti auctoritateque regia notarii publici per totam terram et dominationem suam qui mandato ejusdem premissis interfuit eaque scribi fecit et clausit.
Tenor etiam instrumenti procuratorii facti per dictos dominum regium gubernatorem januensium predictis domino Ingo et Antonio talis est. In nomine domini amen. Illustris et magnificus dominus dominus Johannes Lemeyngre dictus Bouciquaut marescallus regni Francie locumtenens regius et gubernator januensium etc. pro serenissimo rege francorum domino Janue in presentia consilio voluntate et consensu sui venerabilis consilii duodecim sapientum ancianorum dicte civitatis Janue: et dictum consilium et consiliarii dicti consilii in presentia auctoritate et decreto dicti illustris domini regii januensium gubernatoris in quo consilio interfuit legittimus et sufficiens numerus ipsorum ancianorum et illorum qui inter fuerunt nomina sunt hec Johannes de Vallebella notarius prior Laurentius Marruffus Albertus Grillus Clemens de Prementorio Nicholaus de Zolasco Nicholaus de Merato Ambrosinus de Marinis Simon Marabotus Octobonus Spinulla et Jacobus Salvaigus agentes nomine et vice prefati serenissimi francorum regis domini Janue et comunis Janue et pro ipsis rege et comuni confisi de discretione fidelitate et prudentia sapientis et providi virorum domini Inghi de Grimaldis legum doctoris et Anthonii Regis dilectorum suorum civium Janue ipsos dominum Inghum et Anthonium licet absentes tamquam presentes fecerunt constituerunt creaverunt et elegerunt eorum dicto nomine et dicti serenissimi regis domini Janue et comunis Janue ambassiatores procuratores síndicos actores factores et nuncios speciales et quioquid et prout de jure melius fieri potest loco ipsorum dominorum constituentium dicto nomine posuerunt et ponunt ad eundum et sese personaliter confcrendum ad presentiam serenissimi et excellentissimi regis Aragonum Valencie Majorice etc. et coram quibuscumque ambassatoribus procuratoribus comissariis auditoribus et officialibus dicti serenissimi regis constitutis et deputatis seu deputandis et constituendis et tam conveniendis in civitate Massiliensi quam alibi ubicumque etiam in terris ipsius serenissimi regis Aragonum si sic disposuerint faciendum: et ad dicendum proponendum et explicandum nomine et pro parte ipsorum magnificorum dominorum constituentium dicto nomine omnem ambassatam et ambassatas quam et quas ipsi sindici ambassatorcs et procuratores voluerint et elegerint exponendas: et ad tractandum ineundum componendum faciendum et firmandum cum prefato serenissimo rege Aragonum etc. seu ejus ambassatoribus et procuratoribus nomine ipsius et pro se et quibuscumque ipsius regis subditis ejusque civitatibus terris et castris oppidis atque locis bonam et sinceram pacem seu pacis reformationem ac bonum verum et sincerum concordium Deo propitio perpetuo duraturam et duraturum sub illis pactis modis formis obligationibus promissionibus clausulis capitulis et cautelis de quibus et quemadmodum dictis domino Ingho et Anthonio ambassatoribus et sindicis predictis videbitur et placuerit: et cum ipso serenissimo rege seu ejus ambassatoribus et procuratoribus seu deputatis vel deputandis ab eo paciscendum transhigendum et componendum pro ipso serenissimo rege Aragonum ejusque subditis etiam super damnis que utrique hactenus illata dicerentur quomodocumque: et ad instrumentum et instrumenta unum et plura de et super dictis pace seu pacis reformatione et sincero concordio ac pactionibus transactionibus et compositionibus faciendum et fieri faciendum sub illis omnibus et singulis confessionibus renunciationibus promissionibus obligationibus juramentis penis hypothecis clausulis et cautelis sub quibus dictis constitutis videbitur et placuerit: et demum ad omnia et singula faciendum et fieri faciendum que in predictis et circa predicta vel occasione predictorum dictis ipsorum ambassiatoribus sindicis et procuratoribus placuerint vel opportuna seu necessaria
videbuntur et que ipsi magnifici domini constituentes possent facere si adessent. Dantes et concedentes nomine et vice dicti serenissimi et excellentissimi regis francorum domini Janue et comunis Janue dictis eorum ambassiatoribus sindicis et procuratoribus in predictis et circa predicta et in dependentibus emergentibus accesoriis annexis et connexis predictis et a prcdictis et cuilibet et a quolibet predictorum plenum largum liberum et generale mandatum ae etiam specialc in casibus in quibus de jure mandatum exigitur speciale cum plena larga et libera potestate baylia et administratione promittentes prefati illustris dominus dominus regius januensium gubernator etc. et consilium ancianorum et solemniter convenientes nomine et vice dicti serenissimi francorum regis domini Janue et comunis Janue ac subditorum et districtualium dicti regis et comunis Janue michi Anthonio de Credentia notbario et ipsorum magnificorum dominorum constituentium cancellario
infrascripto tamquam publice persone officio publico stipulanti et recipienti nomine et vice dicti serenissimi domini domini regis Aragonum et subditorum ejusdem et cujus et quorum intercst intcrerit vel interesse poterit sese dicto nomine habere perpetuo et tenere ratum gratum et firraura attendere custodire et inviolabiliter observare quid- quid per dictos ipsorum dominorum constituentium ambassiatores et síndicos et procuratores vigore et auctoritate presentis sindicatus et baylie in predictis et circa predicta et in dependentibus accesoriis et connexis ab eis actum gestum factum fuerit seu quomodolibet procuratum sub hypotheca et obligatione omnium bonorum ipsorum dicto nomine seu dicti comunis Janue presentium et futurorum: quam quidem bayliam et mandatum supradictum voluerunt et mandaverunt et volunt et mandant in firmitatis robore duraturam et duraturum usque ad menses octo proxime venturos. Et de predictis mandaverunt confici debere publicum instrumentum per me jamdictum Anthonium de Credentia notarium et ipsorum magnificorum dominorum constituentium et comunis Jaime cancellarium inírascriptum. Actum Janue in camera superiori magna angulari palatii comunis in quo habitat prefatus illustris regius januensium gubernator etc. anno dominice nativitatis millessimo CCCC° secundo inditione nona secundum cursum Janue die luna duodecima mensis junii presentibus testibus ad hec vocatis specialiter et rogatis Aldebrando de Corvaria Juliano Paniçario et Masimo de judicibus notariis
et comunis Janue cancellariis . E+go Anthonius de Credentia quondam Conradi publicus imperiali auctoritate notarius et dictorum illustris domini regii gubernatoris januensium et consilii et comunis Janue cancellarius predictis omnibus interfui et rogatus suprascriptum presens instrumentum composui et scripsi pluribus tamen agibilibus publicis occupatus per alium notarium coadjutorem meum extrahi transcribí et in hanc publicam formam reddigi fi- deliter feci extractumque ut supra vidi legi correxi et diligenter ascultavi cum autentico et originali scripto manu mea et utrumque concordare inveniens me subscripsi et publicavi cum signo et nomine meis in instrumentis apponi solitis in testimonium premissorum. De quibus omnibus supradictis per me Baptistum de Rocha notarium infrascriptum presente etiam Matheo de Montesono notario et scriptore prefati domini regis Aragonum dictis dominis ambassiatoribus sindicis et procuratoribus lectis et recitatis in posse quorum predicta omnia et singula fuerunt firmata dicti domini ambassiatores comisserunt et voluerunt per me dictum Baptistum una cum dicto Matheo claudi et a simili scribi duo publica consimilia instrumenta unum unicuique ipsarum partium in publica forma tradendum.
Acta fuerunt predicta omnia in villa Taraschoni comitatus Provincie in sala domus habitationis Johannis Bresa de Carpentraix burgensis dicte ville anno dominice nativitatis MCCCC secundo indicione decima secundum Janue cursum XI a vero secundum cursum Provincie die sabbati XVI mensis decembris post vesperas presentibus testibus nobili viro Jacobo de Carcasona burgensi Montispesulani honorabile viro Marcho Riera rectore ecclesie sancti Jacobi civitatis Barchinone Conrado Philipi de Piscorio Olivario Natalis burgense Montispesulani et Bernardo de Fonte
scriptore domini regis Aragonum vocatis specialiter et rogatis. Sig+num mei Mathei de Montesono serenissimi domini regis Aragonum scriptoris et auctoritate illustrissimi domini domini Ludovici secundi regis Iherusalem etc. ducisque comitatuum Provincie et Foqualquerii etc. notarii
publici per totam terram comitatuum predictorum qui una cum notario infrascripto predictis interfui eaque scribi feci et cum raso et correcto in prima linea ubi legitur et luminis utraque respiciant et in XIII a ubi corrigitur presentialiter reformata et de novo confirmata appositis seu contentis ista firma remaneant et illesa illa vero quoad hec remaneant invalida et penitus revocata sed quo clausi. E+go
Baptistus de Rocha quondam Oberti civis Janue imperiali auctoritate notarius publicus de collegio notariorum civitatis Janue predictis interfui et rogatus una cum suprascriptís Matheo de Montesono notario scripsi testavi et clausi licet per alium extractum fuerit. Et constat michi de suprascriptis correctionibus cum raso videlicet in prima linea ubi legitur et lumirtis utraque respiciant et in XIII a ubi corrigitur presentialiter reformata et de novo confírmate appositis seu contentis ista firma remaneant et illesa illa vero quoad hec remaneant invalida et penitus revocata sed quo: de quibus correctionibus etiam facta est mentio per dictum Matheum ut snpra.
Quod bene et cum maturo digesto et deliberato consilio recognovimus examinavimus et repperimus fore laudabile utile et totius orbis reipublice proficuum et etiam opportunum una cum universis et singulis capitulis et clausulis in eo appositis et contentis tamquam de nostro speciali consensu et mandato expresso per dictos nostros procuratores tractatis concordatis etiam et firmatis. Quare scientes quod omnia quiescunt sub pace et quod pax Domini sine pace proximi nemini confert beneficium requiei tenore presentis publici instrumenti ut fideles nostri subditi vivere valeant in tranquillo divinasque et mundanas quietudinis gratias feliciter adipisci instrumentum preinsertum et omnia et singula capitula et clausulas in eo apposita et contenta per nos et succesores nostros laudamus ratificamus aprobamus et confirmamus et confirmationis nostre presidio roboramus juxta sui seriem et tenorem illaque promittimus in nostra regia bona fide et sub virtute juramenti quod nunc prestamus super sanctis quatuor Dei evangeliis nostris manibus propriis tactis tenere custodire et perpetuo observare ac custodiri et observan facere firmiter et expresse: jubentes et expressius injungentes fideli secretario nostro et notario infrascripto tamquam publice et autentice persone hec omnia a nobis pro dictis gubernatore et comuni januensium et officialibus ac districtualibus eorundem et aliis quorum interest vel potest aut poterit interesse legittime stipulanti paciscenti et recipienti quatenus de predictis laudatione ratificatiohe approbatione et confirmatione conficiat publicum instrumentum incontinenti mittendum per fidelem nuncium ad gubernatorem et comune
Janue supradicte. Quod estactum et datum in nostro regali palatio civitatis Valentie XV a die januarii anno a nativitate Domini MCCCC tertio regnique nostri octavo. Nicholaus de Canyell regens cancellariam. Signum + Martini Dei gratia regis Aragonum etc. qui hec concedimus et firmamus pariterque juramus et huic publico instrumento sigillum majestatis nostre jubemus appendicium apponendum in testimonium omnium premissorum. REX MARTINUS.
Testes sunt qui ad predicta presentes fuerunt nobiles Eximinus Petri de Arenosio Geraldus Alamanni de Cervilione Berengarius Arnaldi de Cervilione Berengarius de Vilarioacuto minor
diebus Petrus Torrelles milites camerlengi et Nicholaus Pujada bajulus generalis regni Valencie consiliarii nostri.
Sig+num Guillelmi Poncii secretarii serenissimi domini regis Aragonum supradicti auctoritateque regia notarii publici per totam terram et dominationem suam qui mandato ejusdem premissis interfuit eaque scribi fecit et clausit. Dominus rex in ampio consilio mandavit michi Guillelmi Poncii in cujus posse firmavit et juravit.  

lunes, 1 de junio de 2020

LXXVI. Reg. n.1437, fol.**. 8 jul. 1377.


LXXVI.
Reg. n.1437, fol.**. 8 jul. 1377.

Nos Petrus etc. regnorum nostrorum regimini disponente Domino presidentes circa curam ipsorum solercia reddimur indefessa solicili ut juxta debitum regalis officii eorum occurramus dispendiis et profectibus divina cooperante gratia salubriter intendamus. Sane contingit interdum quod sano ducti spiritu aliqua disponimus et providemus credentes ea nostris subditis oportuna que dispendiosa ex post et per consequens in primevum statum reducenda seu comutanda in melius intuemur. Dudum siquidem juratis probis hominibus ac universitati insule Minoricarum concessionem seu privilegium fecimus subscriptum cum carta hujusmodi seriei.
- Nos Petrus Dei gratia rex Aragonum etc. recolimus vobis fidelibus juratis et probis hominibus ac universitati insule Minoricarum privilegium seu concessionem fecisse cum carta nostra sigillo majestatis nostre impendenti munito tenoris sequentis.
- Nos Petrus Dei gratia rex Aragonum etc. subditorum nostrorum utilitatibus insistentes ad illa precipue distrahimur et quadam reddimur specialitate liberaliores que reipublice civitatum villarum et locorum nostrorum salubre concernunt regimen et bonum utique compleetuntur statum quoniam sicut ipse civitates ville et loca conservantur feliciter et continuata suscipiunt incrementa. Sane cum eleccio juratorum que annis singulis fit in insula Minoricarum de quatuor probis hominibus ville Ciutadelle ipsius insule cum de villa ipsa habent et consueverunt esse dicti jurati facta fuerit a diuturno tempore citra et fiat per gubernatorem ipsius insule seu ejus locumtenentem ratione cujusdam ordinacionis per quosdam predecessores nostros antiquitus inde facte nuneque pro parte vestri Francisci de Pinna nuncii per universitatem ipsius ville et insule fuerit nobis humiliter supplicatum ut cum eleccio hujusmodi recti disposicione judicii deberet fieri per juratos et concilium dicte ville et non per dictum gubernatorem seu quemvis alium officialem nostrum cum jurarie officium sit officium administracionis et regiminis universitatis et per consequens sit rationi conforme quod eligantur per illos qui eorum administracioni et regimini habent subesse presertim etiam quia in universis civitatibus villis et locis nostris est indeferenter fieri assuetum et de eleccione hujusmodi contentabitur multo magis universitas ipsa ac melius providebitur regimini salubri et administracioni ville et insule predictarum dignaremur super hiis gratiam vobis facere infrascriptam: igitur nos attentis predictis eisque rationabiliter inducti nolentes sicut non decet vos probos homines et universitatem jam dictam fore in faccione eleccionis hujusmodi singulares supplicacione predicta favorabiliter admissa revocantes et anulantes et pro revocata et nulla penitus haberi volentes ordinacionem predictam: tenore presentis pro salubri regimine et bono statu ville et insule predictarum vobis graciose concedimus et sic de certa sciencia statuendum ducimus ac etiam ordinandum videlicet quod ammodo eleccio juratorum fiat et fieri habeat annis singulis per juratos et concilium ordinarium ipsius insule seu majorem partem in ecclesia Beate Marie dicte ville ubi jam alias fieri consuevit quodque in faccione ipsius elcccionis observetur firmiter modus sequens: videlicet quod anno quolibet die vigilie festi nativitatis Domini ipsi jurati et concilium seu major pars ipsorum prestito primitus per ipsos in posse dicti gubernatoris seu ejus locumtenentis juramento ad sancta Dei IIII evangelia quod in eleccione hujusmodi se habebunt legaliter atque bene ad utilitatem reipublice ville et insule predictarum et omni affeccione odio et rancore pospositis per viam veri scrutinii inter vos in dicta ecclesia inde fiendi presente aliquo idoneo notorio qui de hiis publicum conficiat instrumentum eligant secundum eorum bonum arbitrium et sinceram conciendam octo probos homines de gremio universitatis dicte insule quorum duo sint milites seu de genere militari et duo de manu majori et alii duo de manu mediocri et reliqui duo de manu minori videlicet artificum seu ministralium et conversantium in mari quorumque nomina in octo membranulis sive fullolis papireis vel pergameneis videlicet nomen cujuslibet eorum in una membranula involvantur et occultentur sic quod ullo modo videri nequeant in octo radolinis cere videlicet unaqueque membranula in uno redolino: quo facto mergantur seu ponantur illi redolini presente dicto gubernatore seu ejus locumtenente in quadam pelvi plana et revolutis primitus extrahantur ab ea singulariter per quemdam puerum etatis septem annorum vel infra qui nichil viderit vel sciverit de predictis et illi quatuor qui scripti fuerint in quatuor redolinis a dicta pelvi prius abstractis videlicet unus tantu de quolibet predictorum quatuor brachiorum sive nominum sint illo sequente anno jurati ville et insule predictarum et faciant ac facere possint omnia illa que per juratos ipsarum ville et insule fieri possunt et sunt etiam assueta. Et antequam predicti utantur jurarie officio promittant et jurent ad sancta quatuor Dei evangelia in posse dicti gubernatoris seu ejus locumtenentis quod quantum in eis fuerit servabunt nobis et successoribus nostris fidelitatem et defendent et illesas servabunt regalias et jura nostra et quod ipsis regaliis et juribus nostris semper salvis habebunt se in dicto jurarie officio solicite legaliter atque bene utilia universitati predicte procurando et inutilia pro viribus evitando et quod excucient manus suas ab omni servicio munere seu dono eis impendendis pro aliquibus factis seu negociis que ipsi ratione dicti jurarie officii habeant decernere vel in eis partem facere vel quomodolibet intervenire quodque eligent et assument in consiliarios ipsorum decem probos homines de utilioribus et sufficientibus dicte ville juxta eorum sincerum arbitrium et puram conscienciam. Qui quidem consiliarii a simili promittant medio juramento in posse ipsorum juratorum presente ipso gubernatore seu ejus locumtenente prestando quod in dicto consiliariatus officio se habebunt solicite legaliter atque bene et facient omnia illa que ad eorum spectent officium queque per consiliarios juratorum dicte insule fieri debent et est hactenus assuetum. Et predicta omnia statuimus et ordinamus ac fieri volumus de certa scienda et consulte pro salubri regimine et bono statu dicte universitatis per modum superius declaratum. In aliis autem ad predicta jurarie et consiliariatus officia pertinentibus seu spectantibus formam et modum antiquitus et hactenus observatos volumus penitus observari prout melius ad utilitatem dicte universitatis fuit hactenus assuetum et observatum: volentes etiam ipsos juratos habere de seu pro predicto jurarie officio salaria inde dari seu tribui assueta. Mandamus itaque per eandem de certa sciencia et expresse gubernatori nostro generali ejusque vices gerenti in dicta insula ceterisque officialibus et subditis nostris ipsius insule et dictorum officialium locatenentibus presentibus et futuris quatenus concessionem statutum et ordinacionem nostras hujusmodi de nostri beneplacito duraturas ratas et firmas habeant et observent observarique faciant inconcusso et non contraveniant nec aliquem contravenire permittant aliqua ratione ordinatione quavis per dictos predecessores nostros antiquitus in contrarium facta ut prefertur quam hujus serie tollimus et carere volumus viribus et effectu nullatenus obsistente. in cujus rei testimonium presentem cartam fieri et sigillo magestatis nostre in pendenti jussimus comuniri. Data Barchinone XVIII die augusti anno a nativitate Domini MCCCLXX regnique nostri XXXV. - Signum + Petri Dei gratia regis Aragonum Valencie Majoricarum Sardinie et Corsice comitisque Barchinone Rosilionis et Ceritanie.
- Testes sunt Johannes comes Impuriarum miles Petrus comes Urgelli et vicecomes Agerensis domicellus Andreas vicecomes insule et de Caneto nobilis Petrus Galcerandi de Pinosio Raimundus Alamanni de Cervilione milites. - Sig+num Galcerandi Oliverii dicti domini regis scriptoris qui de mandato ipsius domini regis hec scribi fecit et clausit cum raso in XII linea ubi dicitur .... et in XVIII linea cernere vel in eis. - Et quia nunc est pro vestra parte nobis humiliter supplicatum ut cum dictis ex causis sit utilius bono statui et regimini ejusdem insule et ipsius reipublice numerum illorum octo qui anno quolibet nominari debebant in juratis in duplum augeri dignaremur super hoc de nostra solita clemencia providere: nos vero huic vestre supplicacioni annuentes benigne vobis concedimus quod anno quolibet de cetero nominentur cum juratis per juratos et concilium Ciutadelle XVI boni homines de universitate dicte insule ad dictum jurarie officium videlicet quatuor de hominibus de paratico et quatuor de ditioribus hominibus dicte ville qui non sunt de paratico et alii quatuor de rusticis seu pagesiis et alii quatuor de ministralibus et hominibus maris quorum XVI nomina in XVI scribantur membranulis in rotulinis cereis absque fraude involutis pelvi pleno aque mergantur et inde quatuor videlicet de quolibet quaterno predictorum XVI nominatorum unus per dictum puerum non ultra septennem extrahantur: quibus quatuor a dicta pelvi extractis per hunc modum sors cadat illo futuro anno juratie officium exercendi et sic fiat nimis singulis tamen quamdiu de nostre voluntatis beneplacito processerit et non ultra. in ceteris autem preinsertum privilegium et contenta in eo volumus observari cui privilegio nullum per hanc provisionem nostram prejudicium fieri volumus imo ipsum hujus serie confirmamus. Adjicimus tamen quod illi quatuor qui erunt jurati in sequentibus duobus annis jurati minime possint esse. Mandamus itaque per hanc cartam nostram gerenti vices gubernatoris ceterisque officialibus et subditis nostris ipsius insule ut hanc provisionem et confirmacionem nostram firmas habeant teneant et observent et contra non veniant nec aliquem contravenire permittant aliqua racione. in cujus rei testimonium presentem cartam nostram fieri jussimus sigillo nostro pendenti munitam. Data Dertuse XVII die marcii anno a nativitate Domini MCCCLXX primo regnique nostri XXXVI. - Petrus cancellarius. - Rex Petrus. - Et preinserto privilegio usi fuerunt hucusque dicti jurati probi homines et universitas in eleccionibus dictorum juratorum et consiliariorum utiliter atque bene: postea vero cum carta sigillo majestatis nostre in pendenti munita data Barchinone quarta die januarii proxime lapsi ad importunitatem et instanciam quorundam singularium dicte insule ordinavimus et providimus inter alia quod eleccio dictorum juratorum fieret ex tunc annis singulis generaliter per omnes et singulos habitantes in dicta insuin cujuscumque status et condicionis existerent convocandos ad vocem preconis in vigilia nativitatis Domini et congregandos pro dicta eleccione fienda in ecclesia fratrum minorum ville Ciutadelle insule jamdicte prout hec et plura alia capitula diversa continencia et ad diversos effectus tendencia in carta ipsa lacius explicantur. Verum cum nunc diligenti previo examine compererimus modum seu viam electionis dictorum juratorum contentam in carta inde novissime facta esse reipublice dicte insule inutilem et dampnosam sequeretur namque exinde verisimiliter sicuti plerumque contingit in pluribus locis ubi juratorum eleciones per eandem viam fiunt quod habitantes in dicta insula sic generaliter congregati non possent super dicta eleccione faciliter concordare imo ex eorum discordia remaneret eleccio ipsa pluries indecissa quin ubi est personarum pluritas ibi est animorum diversitas que discordiam sepe parit et per consequens sit dificile eos ad concordiam revocare ex quibus possent magna inter eos scandala rancores et odia suscitari est quippe facilius et abilius quod certe persone dicte universitatis sicut est in preinserto privilegio seu concessione ipsos juratos concorditer eligant quam si omnes de dicta universitate que in decenti singularium existit numero haberent eidem eleccioni universaliter interesse juxta illud vulgare ubi est multitudo ibi est confusio et similis modus eleccionis contentus in privilegio preinserto tenetur et servatur in civitatibus et villis insignioribus regni nostri: idcirco promissis omnibus tam eleccionem dictorum juratorum quam alia quecumque tangentibus in examen debite consideracionis adductis et attento quod predicta ultima concessio seu ordinatio facta non fuit ad postulacionem vel supplicationem tocius consilii dicte insule ut decuisset sed personarum singularium ut per eorum sindicatus coram nobis extensos et exhibitos clare liquet: tenore presentis ad humilem supplicacionem juratorum et proborum hominum et universitatis insule supradicte pleno maturo et digesto super his habito concilio volentes utilitatem et bonum statum dicte insule prosequi ut tenemur ac revocantes et anulantes et pro revocatis et nullis habentes omnino ex rationis et justicie debito ultimam provisionem seu ordinacionem nostram predictam habentem inter alia quod eleccio dictorum juratorum fiat generaliter per omnes habitantes in dicta insula ut prefertur necnon cartam inde factam et omnia et singula tam tangentia dictam eleccionem quam alia quocumque in ea contenta quantacumque sint verborum firmitate concepta et omnes alias literas et provisiones factas in prejudicium et derogationem seu lesionem concessionis seu privilegii preinserti: ordinamus statuimus providimus et hac inviolabili lege cunctis temporibus valitura jubemus quod elecciones ipse dictorum juratorum et eorum consiliariorum necnon omnia alia et singula in carta dicte ultime concessionis seu provisionis contenta fiant et fieri habeant de cetero ad imperpetuum annis singulis diebus et locis solitis et alias per modum viam et formam preinserti privilegii ac usuum hactenus servatorum: ad quos siquidem modum formam et usus elecciones easdem et omnia alia supradicta omnino reducimus et tornamus disponentes eos incommutabiliter subsistere ac teneri et servari debere et habere prout servatum fuit ante ultimam ordinacionem predictam. Adjicimus tamen quod in eleccione predicta non possint absentes a dicta insula poni seu cadere ullo modo: et quia in dicta ultima concessione agitur de talliis fiendis in dicta insula volumus providimus statuimus et ordinamus ad imperpetuum quod querumque tallie fiende amodot quavis ratione seu causa in dicta insula et ejus villis et locis fiant et fieri habeant amodo sub modis et formis quibus fiunt et fient deinde in civitate et regno Majoricarum: ita quod de cetero super dictis fiendis et aliis utatur in dicta insula et ejus locis sicut et quemadmodum in dictis civitate et regno Majoricarum utitur et utetur. Mandamus itaque de certa sciencia et expresse gubernatori et ejus locumtenenti juratis consiliariis probis hominibus ac universitati et singularibus personis dicte insule Minoricarum presentibus et futuris sub pena mille morabatinorum auri a quolibet contrafaciente irremissibiliter habendorum et nostre gracie et mercedis quatenus privilegium seu concessionem preinsertam ac provisionem et ordinacionem nostras hujusmodi que in nostra bona fide regia promittimus et juramus per dominum Deum et ejus sancta quatuor evangelia nostris manibus tacta tenere et servare perpetuo et inviolabiliter teneant et observent firmiter et ad unguem absque impugnacione interpretacione et calumpnia aliqua et contra non veniant quavis causa. Et si forsan immemores presentis privilegii seu per inadvertenciam vel importunitatem aut sugestionem quorumcumque contingeret nos deinceps aliqua concedere vel facere contraria preinserto privilegio et presenti seu in prejudicium et derogacionem eorundem: statuimus providemus et volumus ea tanquam facta contra utilitatem comunem et bonum statum dicte insule ac mentem et proprium juramentum nostri nullius existere eficacie seu momenti imo haberi penitus pro non factis. Decernentes dictum nostrum privilegium ac presens juxta sui seriem legis perpetue habere vigorem ac robur obtinere incommutabilis firmitatis non obstantibus quibusvis juribus statutis ordinacionibus aut aliis que ad hec possent obici vel opponi quoniam ea etiam tollimus et revocamus et carere volumus omni efectu quatenus hiis repugnare vel obsistere videntur: dispensantes super hoc ex nostre regie potestatis plenitudine ac suplentes etiam omnem defectum si quis in premissis posset quomodolibet reperiri. In cujus rei testimonium hanc cartam fieri et sigillo majestatis nostre in pendenti jussimus comuniri. Data Barchinone VIII die julii anno a nativitate Domini millessimo CCCLXX septimo regnique nostri quadragesimo secundo. - Decanus Urgelli. - Sig+num Petri Dei gratia regis Aragonum etc. - Rex Petrus. - Testes sunt infans Martinus comes de Exericha et de Luna miles Lupus archiepiscopus Cesarauguste cancellarius Romeus llerdensis episcopus Johannes Impuriarum Hugo Cardone comites milites. - Fuit clausum per Berengarium Vallosserra scriptorem domini regis. - Dominus rex mandavit michi Berengario Vallosserra.