XLIX. Reg.n.15.fol.56 y reg.n.17.fol.84.21 jun.1237.

XLIX.
Reg.n.15.fol.56 y reg.n.17.fol.84.21 jun.1237.

Noverint universi quod nos Jacobus Dei gratia rex Aragonum Majorice Valencie comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispesulani volentes populationem et villam
construere et edificare la loco qui dicitur parrochia de Figeres et quod omnes qui ibi populabunt seu habitabunt hujusmodi libertatibus et bonis consuetudinibus infrascriptis debeant congaudere: idcirco per nos et successores nostros damus et concedimus vobis Raimundo Berengarii Raimundo Torti Johanni Mir Guillelmo Ranaldi Bernardo Laurentii Arnaldo Malerii Bernardo Renardi Petro Juliani Petro de Ortis Guillelmo Corcoy Petro Jacobi a. Letonis Perpiniano Davin Petro Ramonelli Guillelmo Aynsa Guillelmo Suynearii Bernardo Cherig Raymundo Maçot Castilioni de Salellis ço Salcllis) Guillelmo Rotbaldi Johanni Caliu Bernardo Anclet et Guillelmo Servienti et universis aliis dicte parrochie de Figeriis et quibuslibet aliis qui in dicta populatione sive villa habitabunt et populabunt et vestris ac eorum successoribus universis franquitates et consuetudines que sequntur. - la primis statuimus quod vocetur dicta villa Villa Regalis et habeat terminos unius millierii la circuitu ipsius ville et quod in dicta villa vel dictis terminis suis curia Bisulduni nec aliqua alia curia non intret pro aliqua querimonia vel aliquo alio maleficio sed quod ibi sit bajulus noster vel vicarius qui audiat et distringat ipsas querimonias et justicias. - Item concedimus vobis quod non teneamini facere nec faciatis unquam nobis nec nostris boaticum terragium erbagium cuguciam intestiam nec exorquiam nec aliquid ratione predictorum nec questiam nobis vel nostris dare immo ab ipsis omnibus sitis semper vos et successores vestri franchi et liberi penitus ac immunes. - Item concedimus et indulgemus vobis quod de aliquibus mercaturis vestris nobis non detis nec teneamini dare lezdam sed sitis inde franchi sicut homines Bisulduni. - Item concedimus vobis quod habeatis in dicta villa macellum prout est la Gerunda quod quidem sit de dominio nostro tantum. - Item concedimus vobis quod illi a quibus hereditates vel possessiones ad censum tenetis vel tenebunt illi qui in dicta villa populabunt non possint a vobis petere nisi tantum censum quod eis facere debetis pro honoribus seu possessionibus quos vel quas pro eis tenetis ad censum nec vos compellere alia ratione. - Item statuimus quod nullus miles vel aliquis alius extraneus vel privatus audeat mittere neque mittat equos mulos vel aliquas alias bestias la campis trillis ortis vel locis aliis la quibus blada sint et quod in dicta villa non sit desuetum de vino sed quilibet possit undecumque voluerit aportare et vendere vinum - Item statuimus quod furnus vel furni qui in dicta villa erunt sint nostri et non teneamini dare de pane quem ibi coquetis nisi de viginti et quatuor panibus unum panem. - Item concedimus vobis quod de aquis terminorum dicte ville possitis accipere ad vestram voluntatem ad rigandum blada et vineas et ortos vestros ita quod illi qui habebunt necesse dictam aquam teneant ipsam quisque ipsorum per unam diem et sic secundum numerum competenter. - Item quod de cepis porris caulibus (cebollas, puerros, coles) et quibuslibet aliis erbis sive ortaliza detis lezdam nobis sicut Gerunde datur et non aliter. - Item indulgemus vobis quod aliquis qui in dicta villa populabit qui sit ecclesie militis vel hominis ville et in dicta villa permaneat non teneatur se redimere a domino cujus erit sed quod incontinenti sit noster.
- Item concedimus vobis et statuimus quod in dicta villa sit mercatum la die lune la unaquaque septimana et sit ibidem fira semel la unoquoque anno que incipiatur la prima die (se lee dio) dominica mensis septembris et duret per octo dies ad quam firam omnes qui ad eam venire voluerint et venerint sint salvi et securi et sub guidatico nostro la veniendo ad eam et stando ac redeundo ad domos suas nisi fuerint banditi seu preconizati vel homicide aut raptores sive latrones. - Item concedimus vobis quod si aliquis extraneus a dicta villa percuteret aliquem de dicta villa quod bajulus seu vicarius aut aliquis alius non possit ipsum ibi guidare nec assecurare intus villam ipsam sine licencia ipsius qui vilipensus fuerit vel percussus: quod si fieret et ille qui esset percussus vel vilipensus aut amici ejus seu homines dicte ville per se de eo acciperent idoneam ultionem quod non teneatur inde curie sive nobis nec illi a quo ipsam acciperent ulcionem. - Item concedimus vobis quod omnes habitatores dicte ville teneantur per sacramentum et sub certa pena bajulo curie nostre dicte ville quod si aliquis vel aliqui ejusdem ville esset ab aliquo extraneo vilipensus sive percussus et hoc ostenderet bajulo vel curie dicte ville quod ipse bajulus vel curia teneatur facere preconizari consilium et quod omnes homines teneantur se congregare la loco la quo ipse bajulus vel curia erit et quod ipse bajulus seu curia vel vicarius et omnes homines dicte ville teneantur sequi signariam si consilium est ipsorum et curie nostre et quod de aliquo malo quod dicto extraneo facient non teneantur. - Item statuimus quod si aliquis vel aliqui extranei tenerent la reguardo aliquem vel aliquos habitatores dicte ville et ipse habitator dicte ville assecuraverit jus facere ipsi extraneo in posse bajuli vel vicarii dicte ville et ille extraneus noluerit hoc recipere quod dictus bajulus seu vicarius et homines ipsius ville teneant ipsum similiter la reguardo et vicarius seu bajulus ipsius ville capiat ipsum si poterit et teneat captum donec assecuraverit quod non faciat malum hominibus dicte ville. - Item concedimus vobis quod si ab aliquo habitatore dicte ville querimonia facta fuerit racione debiti vel comande aut cujuslibet rei mobilis de qua tercium solvi deberet et ille de quo querimonia fiet cum querelante composuerit vel solverit rem petitam suo querelanti infra X dies post querimoniam curie factam ille reus non teneatur domino aliquid racione tercii dare inde. - Item volumus et statuimus quod nullus se possit tueri privilegiis nostris regalibus licet in dicta villa permaneat nec homines ejusdem ville eum juvare teneantur donec juraverit fidelitatem nobis et nostris et quod aliquis licet fidelitatem nobis juraverit ut est dictum non habeatur pro vicino dicte ville nec deffendatur privilegiis nostris donec domum habeat in dicta villa et ibi suam faciat continue mansionem. - Concedimus etiam vobis et statuimus quod quicumque fuerit bajulus vel curia dicte ville pro nobis teneatur jurare cum de ipsa se emparaverit bajulia vel nos seu nostri eum ibi ponemus servare ibi justitiam et privilegium nostrum presens et omnia hic contenta. - Insuper etiam promitimus vobis quod in dicta villa faciemus forciam sive castrum aut staticum ad opus nostri et quod nos vel successores nostri vos vel successores vestros aut dictam villam vel terminos ejus comiti Empuriarum nec vicecomiti Rocabertini presentibus vel futuris nec alicui alii richo-homini vel militi comitatus vel vicecomitatus predictorum non dabimus seu alienabimus in excambium vel alio quoquo modo nec eisdem in redditibus seu juribus nostris dicte ville aliquid dabimus seu assignavimus sed vos et vestros successores seu dictam villam cum terminis suis omnibus et redditibus ac juribus nostris ejusdem ville retinebimus ad opus nostri perpetuo nos et nostri etiam successores: promitentes etiam vobis quod predicta omnia observabimus nos et nostri vobis et vestris ut superius continetur et contra ipsa vel eorum aliquid non veniemus nec aliquem faciemus vel permitemus contravenire aliqua ratione: mandantes firmiter vicariis bajulis curiis et universis aliis officialibus et subditis nostris presentibus et futuris quod predicta omnia firma habeant et observent ac faciant observari et non contraveniant nec aliquem contravenire permitant aliqua ratione. Data Cesarauguste Xl° kalendas julii anno Domini millessimo CC°L septimo.

XCIV. Reg. n 1898, fol. 116. 24 oct. 1390.

XCIV.
Reg. n 1898, fol. 116. 24 oct. 1390.

Nos Jahannes Dei gratia rex Aragonum etc. considerantes nos in minoribus constitutos vobis juratis et probis hominibus ville de Arbucio (Arbucias, Gerona) fecisse concessionem et gratiam sub forma sequenti: - Nos infans Johannes serenissimi domini regis primogenitus ejusque regnorum et terrarum generalis gubernator dux Gerunde et comes Cervarie ne inter singulares et habitatores ville de Arbucio seu aliquos eorundem in congregando consilium nec super modo solvendi in tallis peytis et aliis exaccionibus seu oneribus dicte ville dissensio seu lis modo aliquo oriatur et ut sopiatur ab inde omnis dissensionis materia que occasione premissorum posset contingere inter eos ac etiam ut solide amicicie fedus inter eos dante Domino perseveret: tenore presentis privilegii concedimus vobis juratis et probis hominibus ville jamdicte quod quotienscumque contingat convocari teneri seu celebrari consilium generale quatuor jurati qui quolibet anno eliguntur ad regimen dicte ville cum triginta consiliariis possint consilium celebrare: qui siquidem jurati et consiliarii mutentur de anno in annum servando formam subscriptam videlicet quod prima die januarii in festo circuncisionis Domini proxime venturo et deinde quolibet anno in loco seu locis in quo seu quibus moris est consilium celebrari et congregari per consiliarios qui ibi erunt eligantur duc bone persone et electe secundum Deum et justiciam ac eorum bonam conscienciam advocent cum eis sex personas dicti consilii et omnes octo ad partem congregate in posse notarii dicte ville ac in presencia bajuli ut est fieri assuetum jurent et jurare habeant ad sancta Dei quatuor evangelia quod ipsi ad eleccionem futuram juratorum quatuor procedent omnibus amore et timore semotis et precibus seu precio non eligent aliquem in juratum sed secundum eorum puram conscienciam videlicet quod sint homines boni justi et legales ipsi quatuor jurati eligendi in quantum ipsi cognoscent seu facere poterunt. Et notarius dicte ville juret similiter in posse aliorum duorum qui primo eligentur quod ipse non faciet nec dicet aliquid prefatis octo electoribus seu qui tunc electi fuerint ad eligendum quatuor juratos quod non eligendus eligatur seu eligendus non eligatur immo in eorum libero arbitrio esse sint et si potest dare bonam informacionem de aliquo quod eam dabit et quod in aliquo non impediet ipsos octo quominus quatuor bone persone eligantur in juratos illius anni. Et incontinenti illis peractu dicti octo trahant se ad partem et Christi nomine invocato de eleccione futurorum juratorum tractare incipiant: et cum concordaverint omnes insimul seu major pars de ipsis quatuor juratis advocent notarium qui secundum quod per ipsos octo seu per illum cui fuerit comissum per alios nominabuntur per ordinem scribat et scriptis omnes insimul octo cum notario accedant ad alios consiliarios et ibi in pleno consilio nomina dictorum quatuor juratorum publicent seu publicari faciant per notarium qui nomina ipsorum tenebit in scriptis. Et illi sic electi et nominati pro juratis illius anni habeantur. Jurati vero electi illa hora si presentes erunt sin autem in crastinum si erunt in villa vel extra cum venerint jurent et jurare habenut in posse bajuli ad sancta Dei quatuor evangelia se bene et legaliter illo anno habere in dicto officio et non recipere servicium ab aliquo illo anno ratione dicti officii: et quod non eligent aliquem in consiliarium propter consanguinitatem vel afinitatem seu amiciciam sed solum ad comodum rei publice et credunt illum talem esse bonum hominem et zelatorem pro bono publico dicte ville. Quo juramento prestito prefati quatuor noviter electi cum aliis quatuor juratis precedentis anni accedant ad domum consilii seu ad locum in quo consueverint congregari et cum notario ville scribant nomina illorum triginta consiliariorum pro anno illo videlicet in hunc modum quod decem persone de melioribus et majoribus dicte ville scilicet de personis ville qui in dicta vilia vocantur homines de platea qui illo anno in consiliarios eligentur intrent consilium illo anno et decem de manu mediocri ville predicte et residui decem de manu minori ville supradicte et isti triginta numero sic electi sint consiliarii illo anno dicte ville. Caveant tamen sibi et cum diligenda attendant etiam sub virtute per eos prestiti juramenti quod eligant bonas personas et non eligant aliquem infamem nec male condicionis aut modice reputationis sed de quolibet officio eligant meliores et maturiores in consiliis et aliis peragendis cum illi qui ad regimen aliorum eliguntur ceteros precellere debeant discrecionis virtute et comendabili gravitate. Et illi triginta sic electi in consiliarios jurent et jurare habeant in posse notarii dicte ville venire ad consilium illo anno et dare bonum consilium et legale secundum eorum bonam conscienciam et tenere secretum prout negociorum qualitas id exposcet et alia etiam que consiliarii consueverunt jurare et possint officia si que sint eligere et facere prout poterant et debebant alii in majori numero ante concessionem et ordinacionem presentem: providendo tamen quod bajulus dicte ville die circuncisionis Domini dum dictum consilium celebrabitur pro mutandis juratis circum circa locum illum esse habeat cum suis sagionibus ad finem ne malum inde vel scandalum possit inibi suscitari et ut jurati cum fuerint electi possint in posse suo jurare. Et quod factum seu decisum in dicto consilio fuerit per dictos juratos cum illis triginta vel cum majori parte eorum habeat et teneat tantam roboris firmitatem quantam et qualem haberet si factum esset concorditer per omnes triginta vel etiam per totum consilium dicte ville generaliter convocatum: ad quod quidem consilium nullus alius preterquam dicti consiliarii venire audeat seu presumat nisi forsan per illos consiliarios causa aliqua racionabili exposcente citatus fuerit et non alias et hoc sub pena centum morabatinorum auri a contrafacientibus irremisibiliter exigenda et nostro erario applicanda. Nos enim dictis juratis et consiliariis celebrandi consilia et in eis expediendi quecumque expedienda fuerint pro quibusvis negociis dictam universitatem tangentibus plenam per presentem facultatem et licenciam impertimur eaque robur et firmitatem obtinere volumus ac si per generale consilium tocius universitatis dicte ville esset factum. Intelligimus tamen quod illi qui in eo officio jurarie dicte ville electi et eodem usi fuerint ad officium ipsum per triennium se inmisceri nequeant ullo modo sic quod duo anni sint de tori finito dicto jurarie officio ad futuram eorum eleccionem: revocantes expressius et penitus anullantes ad voluntatem dicti domini genitoris nostri omnes ordinaciones et concessiones ac privilegia seu cartas ad imperpetuum vel ad tempus seu beneplacitum facta et factas super consiliis celebrandis in villa ipsa sive sint de seu super consilio secreto tenendo sive alias cum presentem ordinacionem ad quevis tenenda et celebranda consilia in villa ipsa et ejus negocia pertractanda sufficientem et utilem reputemus. Mandantes serie presentis gerenti vices nostras in Cathalonia necnon bajulo et universis et singulis hominibus dicte ville ac aliis officialibus domini regis atque nostris vel eorum locatenentibus presentibus et futuris quatenus predicta omnia et singula teneant firmiter et observent et faciant ab eis tenaciter observari et non contraveniant nec aliquem contravenire permittant aliqua racione cum hec fieri volumus dum de nostro processerit beneplacito voluntatis. In cujus rei testimonium presentem fieri et sigillo nostro pendenti jussimus comuniri. Data Barchinone decima die augusti anno a nativitate Domini millessimo trecentesimo sexagessimo octavo. - Vidit de Ponte. - Sig+num infantis Johannis serenissimi domini regis primogeniti ejusque regnorum et terrarum generalis gubernatoris ducis Gerunde et comitis Cervarie. - Testes sunt nobilis Berengarius de Apilia majordomus Luppus de Gorrea camerlengus Ombertus de Fonollario alguatsirius Rodericus Sancii de Calatajubio et Bernardus de Fuxio milites. - Sig+num Bertrandi de Pinos etc. - Tenore presentis cartam preinsertam omniaque et singula in eadem plenissime enarrata laudamus approbamus ratifficamus et confirmamus prout superius plenius continetur: hoc addito et expresse retento quod infallibiliter presenti currente concessione seu etiam perdurante quam suas vires volumus extendero dum de nostre processerit beneplacito voluntatis et non ultra teneri mandamus et etiam observari ut eleccione futura de dictis triginta consiliariis modo et forma predictis facta ex tunc amodo dicti triginta consiliarii eligendi ad dictum consilium modo predicto minime eligantur ex illis qui jam anno transacto electi fuerunt sic quod consiliarii qui uno anno fuerunt alio subsequenti ad consiliarios non eligantur imo eos eligi et minus ad officium dicti consiliariatus admitti prohibemus ut omnis fraudis suspicio que exinde sequi vel exoriri posset penitus sopiatur. Mandantes per eandem universis et singulis officialibus nostris presentibus et futuris et eorum locatenentibus quatenus has confirmacionem concessionem et declaracionem vobis dictis juratis et probis hominibus dicte ville teneant firmiter et observent tenerique et observari faciant et non contraveniant nec aliquem contravenire permittant aliqua racione dum de nostre processerit beneplacito voluntatis. In cujus rei testimonium hanc fieri et sigillo nostro appendicio jussimus comuniri. Data in villa de Arbucio XXIIII die octobris anno a nativitate Domini millessimo trecentessimo nonagesimo regnique nostri quarto. - Petrus ça Calm. - Dominus rex presente thesaurario mandavit michi Jacobo Quinta.

Cortes de Monzón 1362

XXVII. Perg. n. 586. Alfon. I. Mayo 1191.

XXVII. 

Perg. n. 586. Alfon. I. Mayo 1191.

Notum sit cunctis quod ego Ildefonsus Dei gracia rex Aragonensis comes Barchinonensis marchio Provincie bono animo et gratuita voluntate confirmo dono et concedo vobis Berengario de Villafrancha Petro de Villafrancha Dalmacio de Cayneles et Vidyano de Zarafegera villam que dicitur Villafrancha sitam in Penitensi (Vilafranca del Penedès o Penedés o Panadés) cum omnibus etiam habitatoribus suis presentibus et futuris ut per me habeatis et teneatis. Confirmo vobis item et dono illas duodecim modiatas que sunt in circuito ville ad vestrum alodium proprium perpetuo possidendum sicut hodie habetis et tenetis et sicut melius patres vestri condam habuerunt et tenuerunt ex donacione domini comitis felicis memorie mei videlicet genitoris. Item concedo vobis et laudo omnia stachamenta ejusdem ville tam in villa quam in merchato quam eciam in fira: ea tamen condicione quod unus semper ex vobis ad accipienda estachamenta per vices constituti prout inter vos conveneritis et posueritis juret corporaliter bajulo meo super evangeliis Domini ut et fidelis sit inde michi et fideliter donet terciam partem de proventibus et exitibus justiciarum et estachamentorum bajulo meo. Alias autem duas partes vobis concedo. Sic igitur bajulus meus non expectabitur umquam in estachamentis accipiendis neque in terminandis causis placitorum. Concedo rursum vobis duas partes in omnibus stabilimentis tam in tota villa quam in merchato quam in ipsa fira retenta quoque michi tercia parte alia: sed in ipso macello retineo michi in omnibus septimane diebus et fire et mercati medietatem vobis similiter alia medietate concessa salvo inquam per totum quod supradictum est de stabilimentis. In omnibus vero leudis aliisque exitibus mercati et fire michi duas partes retineo vos autem terciam partem habeatis salva quidem per totum quartam partem mercati Barchinonensis ecclesie et episcopi servato nichilominus quod supradictum est de estachamentis et stabilimentis. Item concedo vobis in dominicatura ut singuli singulas habeatis botycas in illis videlicet quas jam hodie habetis et possidetis: in aliis autem butiges omnibus retineo michi medietatem aliamque medietatem hominibus ejusdem ville ut per vos tamen habeant concedo et dono. De aliis etiam censibus honoris qui fuit Bertrandi de Castelleto qui et nunc apopulatus est ad villam retineo michi medietatem concessa medietate alia soli Petro de Villa-francha et suis qui jam pridie eundem honorem ab eodem Bertrando adquisivit pro quo honore ego postea dedi alium honorem in excambium servato item ordine estachamentorum in habitantibus in eodem honore hominibus qui fuit Bertrandi quemadmodum et supradictum est et sic de ceteris estachamentis ville ad opus vestri salvisque inter me et vos proventibus placitorum et justiciarum nec non et stabilimentis omnibus et eximentis eo modo quo et suprascriptum est. In illa vero compra alterius honoris quem vos emistis infra villam retineo michi de censu inde exeunte terciam partem vobis autem duas partes concedo: in omnibus autem censibus ville aliis et redditibus tabularum et operatoriorum vobis duas partes concedo et michi retineo terciam partem: in hominibus vero dominicaturarum quas patres vestri ut dicitis retinuerunt sibi causa appellacionis habeatis hoc ibi quod vel fide testium vel declaratione instrumentorum monstrare potueritis sin autem fiat sicut et de ceteris hominibus ville. In illis ferregenalibus qui sunt inter modiatas et villam et in omni melioramento quod ibi fiet michi tres partes retineo vobis autem quartam partem concedo salvis estachamentis et stabilimentis eo modo quo supra. In exorchiis cuguciis et homicidiis duas partes ego vos autem terciam partem habeatis: ostes autem et cavalchatas et chestias michi totum retineo ita quod vos nichil ibi habeatis. In furnis autem ville quos primum vobis concedo et dono quoquetur (se lee qnoquetur, coucedo, las u y las n a veces se confunden en textos antiguos) panis meus et regine absque puga cum ibi fuerimus et panis eciam baronum nostrorum nobis absentibus cum de proprio nostro comederint set et bajuli nostri coquent similiter cotidie et semper panem suum unus post alium illorum nec vobis unquam directum firmabunt dum tamen bajuli extiterint bajulie mee. Item concedo Berengario de Villafrancha et Petro de Villafrancha suisque unam jovam semel in anno in hominibus ejusdem ville et retineo michi aliam. Hec autem omnia habebitis vos et projenies vestra et posteritas perpetuo cum introitibus et exitibus suis ad fidelitatem meam meorumque successorum et facietis inde michi et meis inter vos omnes IIII videlicet parcionarios sive participes ost de uno milite solo et erit semper in vestra eleccione an unus ex vobis an alius extraneus miles per vos vadat et faciat michi illam ost nec licebit michi aut vobis nostrisque emere vel adquirere de honoribus predictorum hominum absque volvntate ambarum parcium: in his autem omnibus volumus esse salvum jus et donativum ecclesie ejusdem ville et nominatim quandam botigam et tabulam et ferregenalem et furnum de calce atque locum et solum ipsius furni perpetuo sicut hodie habet eadem ecclessia et clericus: atque omne aliud jus et racionem quod habeat eadem ecclesia ubique locorum ibidem laudamus et confirmamus et nominatim scribaniam ejusdem ville quam ei jam dudum assignavimus et instrumento cum signo nostro corroboravimus. Actum est hoc apud Ilerdam mense madii millessimo centessimo LXXXXI. - Signum + Ildefonsi regis Aragonis comitis Barchinone marchionis Provincie. - + Berengarius Terrachone archiepiscopus. - Sig+num Guillelmi de Zagranada. - Sig+num Otonis de Insula. - Sig+num Petri de Bassia. - Petrus Ausonensis sacrista. - Ego Guillelmus (Guillelmns) de Bassia notarius domini regis scripsi hanc cartam et feci hoc sig+num.

xxviii-perg-597-alfonso-i-agosto-1191-catalonia-ripacurcia

LXXVI. Reg. n.1437, fol.**. 8 jul. 1377.

LXXVI.
Reg. n.1437, fol.**. 8 jul. 1377.

Nos Petrus etc. regnorum nostrorum regimini disponente Domino presidentes circa curam ipsorum solercia reddimur indefessa solicili ut juxta debitum regalis officii eorum occurramus dispendiis et profectibus divina cooperante gratia salubriter intendamus. Sane contingit interdum quod sano ducti spiritu aliqua disponimus et providemus credentes ea nostris subditis oportuna que dispendiosa ex post et per consequens in primevum statum reducenda seu comutanda in melius intuemur. Dudum siquidem juratis probis hominibus ac universitati insule Minoricarum concessionem seu privilegium fecimus subscriptum cum carta hujusmodi seriei.
- Nos Petrus Dei gratia rex Aragonum etc. recolimus vobis fidelibus juratis et probis hominibus ac universitati insule Minoricarum privilegium seu concessionem fecisse cum carta nostra sigillo majestatis nostre impendenti munito tenoris sequentis.
- Nos Petrus Dei gratia rex Aragonum etc. subditorum nostrorum utilitatibus insistentes ad illa precipue distrahimur et quadam reddimur specialitate liberaliores que reipublice civitatum villarum et locorum nostrorum salubre concernunt regimen et bonum utique compleetuntur statum quoniam sicut ipse civitates ville et loca conservantur feliciter et continuata suscipiunt incrementa. Sane cum eleccio juratorum que annis singulis fit in insula Minoricarum de quatuor probis hominibus ville Ciutadelle ipsius insule cum de villa ipsa habent et consueverunt esse dicti jurati facta fuerit a diuturno tempore citra et fiat per gubernatorem ipsius insule seu ejus locumtenentem ratione cujusdam ordinacionis per quosdam predecessores nostros antiquitus inde facte nuneque pro parte vestri Francisci de Pinna nuncii per universitatem ipsius ville et insule fuerit nobis humiliter supplicatum ut cum eleccio hujusmodi recti disposicione judicii deberet fieri per juratos et concilium dicte ville et non per dictum gubernatorem seu quemvis alium officialem nostrum cum jurarie officium sit officium administracionis et regiminis universitatis et per consequens sit rationi conforme quod eligantur per illos qui eorum administracioni et regimini habent subesse presertim etiam quia in universis civitatibus villis et locis nostris est indeferenter fieri assuetum et de eleccione hujusmodi contentabitur multo magis universitas ipsa ac melius providebitur regimini salubri et administracioni ville et insule predictarum dignaremur super hiis gratiam vobis facere infrascriptam: igitur nos attentis predictis eisque rationabiliter inducti nolentes sicut non decet vos probos homines et universitatem jam dictam fore in faccione eleccionis hujusmodi singulares supplicacione predicta favorabiliter admissa revocantes et anulantes et pro revocata et nulla penitus haberi volentes ordinacionem predictam: tenore presentis pro salubri regimine et bono statu ville et insule predictarum vobis graciose concedimus et sic de certa sciencia statuendum ducimus ac etiam ordinandum videlicet quod ammodo eleccio juratorum fiat et fieri habeat annis singulis per juratos et concilium ordinarium ipsius insule seu majorem partem in ecclesia Beate Marie dicte ville ubi jam alias fieri consuevit quodque in faccione ipsius elcccionis observetur firmiter modus sequens: videlicet quod anno quolibet die vigilie festi nativitatis Domini ipsi jurati et concilium seu major pars ipsorum prestito primitus per ipsos in posse dicti gubernatoris seu ejus locumtenentis juramento ad sancta Dei IIII evangelia quod in eleccione hujusmodi se habebunt legaliter atque bene ad utilitatem reipublice ville et insule predictarum et omni affeccione odio et rancore pospositis per viam veri scrutinii inter vos in dicta ecclesia inde fiendi presente aliquo idoneo notorio qui de hiis publicum conficiat instrumentum eligant secundum eorum bonum arbitrium et sinceram conciendam octo probos homines de gremio universitatis dicte insule quorum duo sint milites seu de genere militari et duo de manu majori et alii duo de manu mediocri et reliqui duo de manu minori videlicet artificum seu ministralium et conversantium in mari quorumque nomina in octo membranulis sive fullolis papireis vel pergameneis videlicet nomen cujuslibet eorum in una membranula involvantur et occultentur sic quod ullo modo videri nequeant in octo radolinis cere videlicet unaqueque membranula in uno redolino: quo facto mergantur seu ponantur illi redolini presente dicto gubernatore seu ejus locumtenente in quadam pelvi plana et revolutis primitus extrahantur ab ea singulariter per quemdam puerum etatis septem annorum vel infra qui nichil viderit vel sciverit de predictis et illi quatuor qui scripti fuerint in quatuor redolinis a dicta pelvi prius abstractis videlicet unus tantu de quolibet predictorum quatuor brachiorum sive nominum sint illo sequente anno jurati ville et insule predictarum et faciant ac facere possint omnia illa que per juratos ipsarum ville et insule fieri possunt et sunt etiam assueta. Et antequam predicti utantur jurarie officio promittant et jurent ad sancta quatuor Dei evangelia in posse dicti gubernatoris seu ejus locumtenentis quod quantum in eis fuerit servabunt nobis et successoribus nostris fidelitatem et defendent et illesas servabunt regalias et jura nostra et quod ipsis regaliis et juribus nostris semper salvis habebunt se in dicto jurarie officio solicite legaliter atque bene utilia universitati predicte procurando et inutilia pro viribus evitando et quod excucient manus suas ab omni servicio munere seu dono eis impendendis pro aliquibus factis seu negociis que ipsi ratione dicti jurarie officii habeant decernere vel in eis partem facere vel quomodolibet intervenire quodque eligent et assument in consiliarios ipsorum decem probos homines de utilioribus et sufficientibus dicte ville juxta eorum sincerum arbitrium et puram conscienciam. Qui quidem consiliarii a simili promittant medio juramento in posse ipsorum juratorum presente ipso gubernatore seu ejus locumtenente prestando quod in dicto consiliariatus officio se habebunt solicite legaliter atque bene et facient omnia illa que ad eorum spectent officium queque per consiliarios juratorum dicte insule fieri debent et est hactenus assuetum. Et predicta omnia statuimus et ordinamus ac fieri volumus de certa scienda et consulte pro salubri regimine et bono statu dicte universitatis per modum superius declaratum. In aliis autem ad predicta jurarie et consiliariatus officia pertinentibus seu spectantibus formam et modum antiquitus et hactenus observatos volumus penitus observari prout melius ad utilitatem dicte universitatis fuit hactenus assuetum et observatum: volentes etiam ipsos juratos habere de seu pro predicto jurarie officio salaria inde dari seu tribui assueta. Mandamus itaque per eandem de certa sciencia et expresse gubernatori nostro generali ejusque vices gerenti in dicta insula ceterisque officialibus et subditis nostris ipsius insule et dictorum officialium locatenentibus presentibus et futuris quatenus concessionem statutum et ordinacionem nostras hujusmodi de nostri beneplacito duraturas ratas et firmas habeant et observent observarique faciant inconcusso et non contraveniant nec aliquem contravenire permittant aliqua ratione ordinatione quavis per dictos predecessores nostros antiquitus in contrarium facta ut prefertur quam hujus serie tollimus et carere volumus viribus et effectu nullatenus obsistente. in cujus rei testimonium presentem cartam fieri et sigillo magestatis nostre in pendenti jussimus comuniri. Data Barchinone XVIII die augusti anno a nativitate Domini MCCCLXX regnique nostri XXXV. - Signum + Petri Dei gratia regis Aragonum Valencie Majoricarum Sardinie et Corsice comitisque Barchinone Rosilionis et Ceritanie.
- Testes sunt Johannes comes Impuriarum miles Petrus comes Urgelli et vicecomes Agerensis domicellus Andreas vicecomes insule et de Caneto nobilis Petrus Galcerandi de Pinosio Raimundus Alamanni de Cervilione milites. - Sig+num Galcerandi Oliverii dicti domini regis scriptoris qui de mandato ipsius domini regis hec scribi fecit et clausit cum raso in XII linea ubi dicitur .... et in XVIII linea cernere vel in eis. - Et quia nunc est pro vestra parte nobis humiliter supplicatum ut cum dictis ex causis sit utilius bono statui et regimini ejusdem insule et ipsius reipublice numerum illorum octo qui anno quolibet nominari debebant in juratis in duplum augeri dignaremur super hoc de nostra solita clemencia providere: nos vero huic vestre supplicacioni annuentes benigne vobis concedimus quod anno quolibet de cetero nominentur cum juratis per juratos et concilium Ciutadelle XVI boni homines de universitate dicte insule ad dictum jurarie officium videlicet quatuor de hominibus de paratico et quatuor de ditioribus hominibus dicte ville qui non sunt de paratico et alii quatuor de rusticis seu pagesiis et alii quatuor de ministralibus et hominibus maris quorum XVI nomina in XVI scribantur membranulis in rotulinis cereis absque fraude involutis pelvi pleno aque mergantur et inde quatuor videlicet de quolibet quaterno predictorum XVI nominatorum unus per dictum puerum non ultra septennem extrahantur: quibus quatuor a dicta pelvi extractis per hunc modum sors cadat illo futuro anno juratie officium exercendi et sic fiat nimis singulis tamen quamdiu de nostre voluntatis beneplacito processerit et non ultra. in ceteris autem preinsertum privilegium et contenta in eo volumus observari cui privilegio nullum per hanc provisionem nostram prejudicium fieri volumus imo ipsum hujus serie confirmamus. Adjicimus tamen quod illi quatuor qui erunt jurati in sequentibus duobus annis jurati minime possint esse. Mandamus itaque per hanc cartam nostram gerenti vices gubernatoris ceterisque officialibus et subditis nostris ipsius insule ut hanc provisionem et confirmacionem nostram firmas habeant teneant et observent et contra non veniant nec aliquem contravenire permittant aliqua racione. in cujus rei testimonium presentem cartam nostram fieri jussimus sigillo nostro pendenti munitam. Data Dertuse XVII die marcii anno a nativitate Domini MCCCLXX primo regnique nostri XXXVI. - Petrus cancellarius. - Rex Petrus. - Et preinserto privilegio usi fuerunt hucusque dicti jurati probi homines et universitas in eleccionibus dictorum juratorum et consiliariorum utiliter atque bene: postea vero cum carta sigillo majestatis nostre in pendenti munita data Barchinone quarta die januarii proxime lapsi ad importunitatem et instanciam quorundam singularium dicte insule ordinavimus et providimus inter alia quod eleccio dictorum juratorum fieret ex tunc annis singulis generaliter per omnes et singulos habitantes in dicta insuin cujuscumque status et condicionis existerent convocandos ad vocem preconis in vigilia nativitatis Domini et congregandos pro dicta eleccione fienda in ecclesia fratrum minorum ville Ciutadelle insule jamdicte prout hec et plura alia capitula diversa continencia et ad diversos effectus tendencia in carta ipsa lacius explicantur. Verum cum nunc diligenti previo examine compererimus modum seu viam electionis dictorum juratorum contentam in carta inde novissime facta esse reipublice dicte insule inutilem et dampnosam sequeretur namque exinde verisimiliter sicuti plerumque contingit in pluribus locis ubi juratorum eleciones per eandem viam fiunt quod habitantes in dicta insula sic generaliter congregati non possent super dicta eleccione faciliter concordare imo ex eorum discordia remaneret eleccio ipsa pluries indecissa quin ubi est personarum pluritas ibi est animorum diversitas que discordiam sepe parit et per consequens sit dificile eos ad concordiam revocare ex quibus possent magna inter eos scandala rancores et odia suscitari est quippe facilius et abilius quod certe persone dicte universitatis sicut est in preinserto privilegio seu concessione ipsos juratos concorditer eligant quam si omnes de dicta universitate que in decenti singularium existit numero haberent eidem eleccioni universaliter interesse juxta illud vulgare ubi est multitudo ibi est confusio et similis modus eleccionis contentus in privilegio preinserto tenetur et servatur in civitatibus et villis insignioribus regni nostri: idcirco promissis omnibus tam eleccionem dictorum juratorum quam alia quecumque tangentibus in examen debite consideracionis adductis et attento quod predicta ultima concessio seu ordinatio facta non fuit ad postulacionem vel supplicationem tocius consilii dicte insule ut decuisset sed personarum singularium ut per eorum sindicatus coram nobis extensos et exhibitos clare liquet: tenore presentis ad humilem supplicacionem juratorum et proborum hominum et universitatis insule supradicte pleno maturo et digesto super his habito concilio volentes utilitatem et bonum statum dicte insule prosequi ut tenemur ac revocantes et anulantes et pro revocatis et nullis habentes omnino ex rationis et justicie debito ultimam provisionem seu ordinacionem nostram predictam habentem inter alia quod eleccio dictorum juratorum fiat generaliter per omnes habitantes in dicta insula ut prefertur necnon cartam inde factam et omnia et singula tam tangentia dictam eleccionem quam alia quocumque in ea contenta quantacumque sint verborum firmitate concepta et omnes alias literas et provisiones factas in prejudicium et derogationem seu lesionem concessionis seu privilegii preinserti: ordinamus statuimus providimus et hac inviolabili lege cunctis temporibus valitura jubemus quod elecciones ipse dictorum juratorum et eorum consiliariorum necnon omnia alia et singula in carta dicte ultime concessionis seu provisionis contenta fiant et fieri habeant de cetero ad imperpetuum annis singulis diebus et locis solitis et alias per modum viam et formam preinserti privilegii ac usuum hactenus servatorum: ad quos siquidem modum formam et usus elecciones easdem et omnia alia supradicta omnino reducimus et tornamus disponentes eos incommutabiliter subsistere ac teneri et servari debere et habere prout servatum fuit ante ultimam ordinacionem predictam. Adjicimus tamen quod in eleccione predicta non possint absentes a dicta insula poni seu cadere ullo modo: et quia in dicta ultima concessione agitur de talliis fiendis in dicta insula volumus providimus statuimus et ordinamus ad imperpetuum quod querumque tallie fiende amodot quavis ratione seu causa in dicta insula et ejus villis et locis fiant et fieri habeant amodo sub modis et formis quibus fiunt et fient deinde in civitate et regno Majoricarum: ita quod de cetero super dictis fiendis et aliis utatur in dicta insula et ejus locis sicut et quemadmodum in dictis civitate et regno Majoricarum utitur et utetur. Mandamus itaque de certa sciencia et expresse gubernatori et ejus locumtenenti juratis consiliariis probis hominibus ac universitati et singularibus personis dicte insule Minoricarum presentibus et futuris sub pena mille morabatinorum auri a quolibet contrafaciente irremissibiliter habendorum et nostre gracie et mercedis quatenus privilegium seu concessionem preinsertam ac provisionem et ordinacionem nostras hujusmodi que in nostra bona fide regia promittimus et juramus per dominum Deum et ejus sancta quatuor evangelia nostris manibus tacta tenere et servare perpetuo et inviolabiliter teneant et observent firmiter et ad unguem absque impugnacione interpretacione et calumpnia aliqua et contra non veniant quavis causa. Et si forsan immemores presentis privilegii seu per inadvertenciam vel importunitatem aut sugestionem quorumcumque contingeret nos deinceps aliqua concedere vel facere contraria preinserto privilegio et presenti seu in prejudicium et derogacionem eorundem: statuimus providemus et volumus ea tanquam facta contra utilitatem comunem et bonum statum dicte insule ac mentem et proprium juramentum nostri nullius existere eficacie seu momenti imo haberi penitus pro non factis. Decernentes dictum nostrum privilegium ac presens juxta sui seriem legis perpetue habere vigorem ac robur obtinere incommutabilis firmitatis non obstantibus quibusvis juribus statutis ordinacionibus aut aliis que ad hec possent obici vel opponi quoniam ea etiam tollimus et revocamus et carere volumus omni efectu quatenus hiis repugnare vel obsistere videntur: dispensantes super hoc ex nostre regie potestatis plenitudine ac suplentes etiam omnem defectum si quis in premissis posset quomodolibet reperiri. In cujus rei testimonium hanc cartam fieri et sigillo majestatis nostre in pendenti jussimus comuniri. Data Barchinone VIII die julii anno a nativitate Domini millessimo CCCLXX septimo regnique nostri quadragesimo secundo. - Decanus Urgelli. - Sig+num Petri Dei gratia regis Aragonum etc. - Rex Petrus. - Testes sunt infans Martinus comes de Exericha et de Luna miles Lupus archiepiscopus Cesarauguste cancellarius Romeus llerdensis episcopus Johannes Impuriarum Hugo Cardone comites milites. - Fuit clausum per Berengarium Vallosserra scriptorem domini regis. - Dominus rex mandavit michi Berengario Vallosserra.

CXXXIV, reg 1900, fol 228, 6 marzo 1392

CXXXIV. 

Reg. N° 1900, fól. 228. 6 mar. 1392.

Nos Johannes etc. quamquam illustrissimus dominus rex genitor noster memorie recolende subscriptis solerter cupiens providere ordinacionem ac provisionem fecerit cum ejus carta hujusmodi seriei:
- Nos Petrus Dei gratia rex Aragonum Valentie Majoricarum Sardinie et Corsice comesque Barchinone Rossilionis et Ceritanie quoniam plerumque contingit quod ad sugestionem et dolosos tractatus nonnullarum personarum contrahuntur in villa Perpiniani cum diversis puellis seu domicellabus matrimonia clandestine et secrete parentibus tutoribus vel curatoribus et amicis seu illis quorum regimini seu gubernacioni puelle seu domicelle ipse subsunt nolentibus ac ipsis penitus insciis et alias minus bene ex quibus multociens inter utriusque partis amicos disensiones et odia ac personarum et
bonorum exterminia subsequntur: propterea ad humilem supplicacionem per consules et probos homines dicte ville inde nobis factam volentes hujusmodi actibus detestabilibus viam percludere et provisionem adhibere per quam in villa ipsa dicta matrimonia ut convenit debite contrahantur et predicta mala et scandala penitus evitentur: tenore presentis statuimus providemus et ordinamus quod nullus cujusvis status seu condicionis existat amodo contrahat neve audeat vel presumat in villa predicta cum aliqua puella (pubilla) seu domicella (donzella, doncella) contrahere matrimonium clandestine secrete vel alias nec matrimonium ipsum tractare prosequi nec ejus celebracioni interesse absque patris ipsius puelle vel domicelle si patrem habuerit sin autem matris ejus vel tutoris aut curatoris ipsius si matre caruerit sin autem duorum vel trium proximorum in gradu parentele voluntate ac speciali consensu: alioquin volumus quod ille qui contrafecerit matrimonium clandestine contrahendo absque voluntate ut dictum est patris vel aliorum superius contentorum fiat exul a terris et dominatione nostris et puella que dictum matrimonium contraxerit efficiatur non capax in bonis paternis vel maternis nec possit aliquid de quibuscumque bonis dare in dotem dicto marito. Verumtamen si dictus maritus dictum clandestinum matrimonium contrahens sub dicta forma fuerit domesticus comorans in domo cum dicta puella condempnetur ad mortem inspecta tamen condicione persone per bajulum Perpiniani cum consilio consulum dicte ville: tractatores vero dicti matrimonii ad perpetuum exilium condempnentur. Mandantes per hanc eandem expresse inclito ac magniffico infanti Johanni primogenito nostro carissimo duci Gerunde comitique Cervarie ac in regnis et terris nostris generali gubernatori ejusque vices gerenti in comitatibus Rossilionis et Ceritanie ceterisque officialibus et subditis nostris ville predicte presentibus et futuris quatenus ordinacionem statutum et provisionem nostram hujusmodi firmam habeant teneant et observent tenerique et inviolabiliter observari faciant et non contraveniant nec aliquem contravenire permittant quavis causa. In cujus rei testimonium presentem fieri et nostro sigillo pendenti jussimus comuniri. Data Barchinone XXVI die februarii anno a nativitate Domini MCCCLX nono regnique nostri XXXIIII. Visa Romeus. - Verumtamen prout multorum veridica relacione percepimus adhuc in villa memorata matrimoniorum clandestinorum abusus non est penitus resecatus: quare volentes supra his debite providere statuimus et ordinamus quod in dicta villa preinserta provisio perpetuo observetur et si quis contra formam vel mentem ipsius fecerit penis in eadem apositis affligatur: et ultra ipsas penas sic clandesline ut continetur in dicta littera contrahentes ac consencientes vel presentes ipsi matrimonio et quilibet in penam mille morabetinorum incidant ipso facto que pena tociens exigatur quociens fuerit contrafactum. Et ut in dicte pene execucione vel exaccione major diligencia habeatur pena ipsa in partes duas dividatur cujus medietas fisco nostro residua vero medietas consulibus et universitati dicte ville convertenda per ipsos in necessitalibus ipsius ville protinus cum exacta fuerit tribuatur: pene vero predicte cum vocatis partibus adjudicate fuerint cum effectu per officiales nostros exequi habeant statim cum per consules dicte ville fuerint requisiti sic quod ipsi contrahentes et presentes seu consencientes statim ipso facto per nostros officiales capiantur et capti tamdiu teneantur in comuni carcere ipsius ville donec penam pecuniariam tam fisco nostro quam dicte universitati exsolverint precontentam et a dicto carcere comuni extrahi seu liberari non valeant per manuleutam seu alias donec dictam penam exsolverint cum effectu. Et si officiali nostro ad quem spectet visum fuerit quod illi qui rationibus predictis capti erunt solvere non possent dictam penam peccuniariam propter paupertatem eorum seu inopiam: quod dicti tales capti rationibus predictis fustigentur per dictam villam condicione persone attenta et perpetuo exilio comitatus Rossilionis et Vallespirii condempnentur sine spe venie aliquali. Mandamus itaque per presentes gubernatori Rossilionis et Ceritanie vicario Rossilionis et Vallispirii ac bajulo dicte ville necnon aliis universis et singulis officialibus nostris et eorum locatenentibus presentibus et futuris sub pena duorum mille morabatinorum auri nostro erario applicandorum quod ordinacionem et provisionem nostras hujusmodi perpetuo teneant et observent et etiam exequantur tenerique et observari faciant et non contraveniant nec aliquem contravenire permittant aliqua ratione. In cujus rei testimonium presentem fieri et pendenti nostro sigillo jussimus comuniri. Data Barchinone VI die marcii anno a nativitate Domini millesimo CCCXCII regnique nostri VI. - Guillelmus de Vallesica. - Dominus rex mandavit michi Francisco Dalçamora ad relacionem thesaurarii. - Thesaurarius habuit eam pro visa. - Jacobus Quinta.

cxxxv-reg-1906-fol-131-10-septiembre

LVII. Reg.n.21.fol.24.12 may.1272.

LVII.
Reg.n.21.fol.24.12 may.1272.

Noverint universi quod nos Jacobus Dei gratia rex Aragonum Majoricarum et Valencie comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispessulani ad honorem Domini nostri Jhesuchristi qui dedit semetipsum pro nobis ut nos redimeret et ad utilitatem terre nostre et hominum nostrorum presencium et futurorum facimus edificamus et construimus villam et fortitudinem cum muro et vallo ac omnibus aliis necessariis suis in termino castri Villemajoris in loco qui dicitur Cardedol: et ad opus operis predictorum muri et valli damus et assignamus omnes reditus et exitus nostros ville predicte de Cardedol et Franquedarum de Vallesio et de Maresmo de speciali gratia hinc ad IIII annos primos venturos et continue completos: qui reditus et exitus volumus quod congreguentur et recipiantur de cetero per omnes predictos IIII annos per manum Bernardi de Montills et Petri de Ledono et ponantur in opere antedicto quoniam nos ipsos facimus et constituimus procuratores operis antedicti dantes et concedentes eisdem licentiam et plenum posse faciendi dictum murum et vallum in circuitu ipsius ville et transeundi ipsum murum et ipum vallum per quecumque loca ipsi voluerint et prout eis ad utilitatem ipsius ville visum fuerit faciendum. Et insuper volumus quod caminus publicus qui vadit de Barchinona ad Sanctum Celedonium transeat de cetero per villam predictam de Cardedol et quod predicti Bernardus de Montills et Petrus de Ledono cindant et cindere possint seu trencare caminum seu viam antiquam per quam modo itur de Barchinona ad Sanctum Celedonium in illis videlicet locis ubi eis visum fuerit faciendum ob hoc ut omnes transeuntes seu euntes et redeuntes de Barchinona ad Sanctum Celedonium (Sant Celoni) transeant et transire eos oporteat per villam predictam de Cardedol: prohibentes firmiter et statuentes quod de cetero nullus sit ausus transire per predictum caminum vetus sed per predictam villam de Cardedol ut superius est dictum cum aliquibus bestiis oneratis vel aliter modo aliquo vel racione: quod qui fecerit penam inferius positam solvat nobis quocienscumque transgressor fuerit hujus nostre prohibitionis seu mandati videlicet ille qui transierit equitando extra dictam villam solvat II solidos pro pena et ille qui transierit pedes extra villam dictam solvat XII denarios pro pena et ille qui transierit extra dictam villam cum bestia onerata solvat V solidos quam penam volumus quod colligat et percipiat pro nobis et loco nostri bajulus ejusdem ville. Item ad utilitatem ipsius ville et habitatorum ejusdem damus et concedimus hominibus ipsius ville et termini sui imperpetuum firam et mercatum qui mercatus fiat et celebretur in dicta villa de cetero omnibus diebus mercurii uniuscujusque septimane et dicta fira fiat et celebretur quolibet anno in festo sancte crucis mensis septembris et duret III dies: et omnes illi qui venerint cum mercibus vel aliis rebus suis ad dictum mercatum et ad dictam firam sint franchi ab omni lezda in dicta villa hinc ad IIII annos mensuratico excepto. Nos enim recipimus sub nostra proteccione comanda et guidatico speciali omnes mercatores et alios qui venerint ad dictam firam et ad dictum mercatum cum omnibus mercibus et rebus suis in veniendo stando et redeundo ita quod nullus confidens de nostra gratia sit ausus ipsos vel aliquem ipsorum seu merces vel res eorum in aliquo loco capere invadere detinere marchare vel pignorare seu aliter impedire culpa et crimine vel debito alieno nisi principales debitores fuerint vel pro aliis fidejussores constituti nec etiam in hiis casibus nisi prius in ipsis fatiga inventa fuerit de directo. Excipimus tamen de isto guidatico homicidas et proditores robatores et banditos nostros. Item infranquimus et franchos facimus de speciali gratia hinc ad IIII annos primos venturos et continue completos omnes et singulos habitatores ville predicte de Cardedol et termini ac pertinenciarum ejusdem ab omni petita questia cena et qualibet alia exaccione regali ita quod infra predictos IIII annos non donent nobis nec nostris nec dare seu solvere teneantur racionibus supradictis immo a predictis omnibus et singulis sint quitii liberi et penitus absoluti per omnes predictos IIII annos sicut melius et utilius dici vei intelligi potest ad eorum bonum et sicurum ac utile intellectum. Mandantes etc. Data Gerunde IIII idus madii anno Domini MCC septuagessimo II.

CIV. Reg. n. 1902, fol. 220. 17 feb. 1393.

CIV.
Reg. n. 1902, fol. 220. 17 feb. 1393.

Nos Johannes Dei gratia rex Aragonum etc. Ut negotia omnia occurrencia consilio ville Bisulduni que defectu subscripte provisionis fuerunt retroactis temporibus multimode dilatata facilius de cetero valeant expediri: tenore presentis providemus et ordinamus ac vobis fidelibus nostris quatuor juratis et viginti quinque consiliariis dicte ville Bisulduni qui ex privilegio dicte ville faciunt et representant universitatem dicte ville presentibus et futuris concedimus quod major pars vestri dictorum quatuor juratorum et viginti quinque consiliariorum possitis et possint non obstante quovis usu contrario predicte ville consilium celebrare et omnia negocia que in dicto consilio facienda occurrerint tractare concludere et difinire et alia omnia facere que dictum consilium presentibus vobis dictis quatuor juratis et omnibus dictis viginti quinque consiliariis facere consuevit et potest. Mandantes per eandem expresse et de certa sciencia gubernatori Cathalonie vicario Gerunde et Bisulduni ac subvicario et bajulo Bisulduni ceterisque universis et singulis officialibus nostris presentibus et futuris ad quos spectet vel eorum locatenentibus quatenus provisionem et ordinacionem ac concessionem nostras hujusmodi et alia omnia suprascripta firmiter teneant et observent ac teneri et observari faciant et non contraveniant nec aliquem contravenire permitant aliqua ratione. In cujus rei testimonium hanc fieri et sigillo nostro pendenti jussimus comuniri. Data Valencie decima septima die februarii anno a nativitate Domini MCCCXCIII regnique nostri septimo. - Guillermus de Vallesicca. - Dominus rex mandavit michi Bonanato Egidii. - Vidit eam Nicolaus Moratonis locumtenens thesaurarii. - Idem.

10 DE MAYO.

10 DE MAYO.

Mandaron escribir en este día los señores Diputados las siguientes cartas, advirtiéndose que de la primera se enviaron copias igualmente a los jurados de Reus, Valls, Cambrils y la Selva (del Camp).

Als molt honorables e savis senyors los consols e concell de la ciutat de Tarragona.
Molt honorables e savis senyors. A nostra oyda es pervengut que en aqueixa ciutat e camp se fan algunes empres axi generals com particulars e nos sap perque. E com nosaltres continuament entenam en lo repos tranquille stat e benavenir de aquest Principat per servici de la Majestat reyal per ço vos pregam exortam e encarregam decontinent nos certifiqueu largament e clara de les dites empres e de les causes per ques fan e encara de totes altres coses que circa aquesta materia vos occorreran a fi que per nosaltres puixe esser provehit si mester sera a tot lo que haje sguard al dit servici repos tranquillitat e benavenir als quals vosaltres com a bons cathalans deveu esser be attents e propricis axi com loablament haveu acustumat. Dada en Barchinona a X de maig del any Mil CCCC sexanta dos. - M. de Monsuar dega de Leyda. - Los diputats del General e concell lur representants lo Principat de Cathalunya a vostra honor apparellats.

Al honorable senyer En Pere Arlambau diputat local en la ciutat e camp de Tarragona.
Honorable senyer. Dins aquesta seran cinch letres dreçades una als consols e concell de aqueixa ciutat e les quatre a les principals viles de aqueix camp. Dehim e manam vos de continent la dels dits consols sia per vos dada e les altres sien trameses ab les menys despesa que poreu e si les respostes son a vos dirigides feu quens sien trameses decontinent. Dada en Barchinona a X de maig del any Mil CCCC sexanta dos.
- Manuel de Monsuar dega de Leyda. - Los diputats del General e consell lur representants lo Principat de Cathalunya residents en Barchinona.

Se recibieron, el mismo día, las cartas que se hallan a continuación.

Als molt reverend e honorables senyors los senyors de diputats del Principat de Cathalunya residents en Barchinona.
Molt reverend e honorables senyors. Vuy dada de la present he reebuda una letra de vostres reverencies e honorables savieses ensemps ab una crida contenent en efecte com vostres reverencies e lo consell representant lo Principat de Cathalunya han per enemichs e acuydats de la cosa publica del dit Principat los honorables micer Francesch Merquilles mossen Nicholau Pujades ardiacha de la Mar micer Pere Falco micer Jaume Taranan e micer Pere de Montmany segons les dites coses e altres en les dites letra e crida largament son contengudes la qual crida sens motacio (mutacio) alguna decontinent e feta publicar per los lochs acustumats de la present vila e aquella ensemp ab la dita letra e feta registrar al notari de mon ofici segons mes manat e acustuma fer lo dit mon notari en los altres actes occorrents en lo dit mon ofici. E per ço fas la present a vostres reverencies e honorables savieses per que les dites coses sien manifestes. E sia la Sancta Trinitat en proteccio e guarda de vostres reverencies e honorables savieses. Scrita en Vilafrancha de Penedes a VII del mes de maig del any Mil CCCC sexanta dos.
- Qui en gracia de vostres reverencies e honorables savieses me recoman Ferrer Pellicer diputat local de la vila e vegueria de Vilafrancha de Penedes.

Als molt reverends egregis nobles e magnifichs mossenyors los diputats del General de Cathalunya e concell lur residents en Barchinona.
Molt reverends egregis nobles magnifichs mossenyors. Segons so stat informat una letra de vosaltres dirigida a qualsevol oficials reyals e de ecclesiastichs e barons dada en Barchinona lo primer dia del mes de maig del any present es stada presentada a alguns oficials meus e vist lo contengut en aquella a mi no ha semblat ab vostra honor parlant que vosaltres mossenyors diputats e concell en virtut de la comissio de la cort e o per la capitulacio hajau poder de fer les coses en vostra letra contengudes ni que los oficials dels barons hagen a complir o exequtar les coses en dita letra contengudes car los negocis tocants les generalitats no vagen en los termens de la capitulacio e axi ni caben en lo poder o potestat de vosaltres mossenyors diputats e conçell e per conseguent tals requestes als oficials de barons no han loch. E encara que mon voler sia la capitulacio sia servada empero no vull quant en mi sia que en res mes avant del que per aquella es disposat en prejudici dels meus drets a mi en mes terres e senyoria pertenyents sia en manera alguna fet ni vosaltres ho deveu voler majorment que per manament de la molt alta e molt Excellent la Senyora Reyna tudriu del lllustrissimo Senyor don Ferrando primogenit e lochtinent general es manat ab crida publica sots virtut de la fe e naturalesa a la qual so tengut a la Majestat del Senyor Rey e del dit Illustre Primogenit loctinent e encara altres penes que no sia assistit o actes alguns qui sien o se façen per causa de les deliberacions fetes axi per extraccio de banderes com de poder inquirir e punir e castigar los qui han fet o faran contra la capitulacio les quals coses per la scusacio mia he deliberat a vostres reverencies e magnificencies notificar. E sia Jhesus en vostra guarda. Dada en Gerona a VI del mes de maig del any Mil CCCC sexanta dos. A vostra honor prest En Joan de Cabrera comte de Modica.

Als molt reverend magnifichs e honorables mossenyors los diputats del General e concell lur residents en Barchinona.
Molt reverend magnifichs e honorables mossenyors.
Dijous demati qui comptavem sis del mes de maig present per hun correu rebi una vostra letra ab la qual me manaveu que encontinent rebuda dita letra tota dilacio postposada requeris en nom e per part vostra com a representants lo Principat de Cathalunya tots e sengles oficials de aquesta ciutat e de les altres viles de la diputacio local on se fos publicada certa crida ab la qual en efecte es manat per la Senyora Reyna a tot hom generalment que axi gent de cavall com de peu nos acorden en lo exercit del dit Principat ne prenguen sou ans si pres lan lo restituesquen absolent los del jurament e homenatge que prestat haurien perque lo manament predit encontinent exequti e mijançant lo notari publich de aquesta ciutat requiri lo veguer reyal de aquesta ciutat qui dita damunt crida havia feta e publicada per dita ciutat aquella per e en virtut del sagrament e homenatge que prestat havia en obtemperar vostres requestes ab veu de crida publica revocas per la dita ciutat e lochs acostumats de aci la demunt publicada crida en altra manera que protestava etc. Certificant vostres R. magnificencies e honorables savieses com lo dit veguer reyal feta per mi dita requesta aquell dia mateix ab veu de crida publica e per los lochs acostumats de aquesta ciutat revoca e publica la damunt dita crida esser revocada certificants vos mes com per altres lochs ne viles de la Diputacio local no es stada feta la damunt dita reyal crida segons me so be avisat.
Dada en Tarragona a VIII de maig del any Mil CCCC sexanta dos. - De vostres R. magnificencies e honorables savieses humil servidor e los manaments prest obtemperar.
- Pere Arlanbau diputat local en la ciutat de Tarragona.

Als molt magnifichs e honorables e de gran saviesa mossenyors los diputats e molt honorables e magnifichs conçell representants lo Principat de Cathalunya residents en Barchinona.
Molt magnifichs e molt honorables mossenyors. Huy que es dimecres que comptem cinch de maig a set hores apres mig jorn per Pere de Maseres correu he rebuda una letra vostra dada a dos de maig ab la qual me manau vista la present fes certa requesta al veguer de aquesta vila ab mon notari segons en la vostra letra es contengut e yo per donar acabament a vostres manaments ab mon notari vista la present fiu la requesta que per vostra letra mera manat a mossen lo veguer ço es que la crida que feta havia fer per manament de la Senyora Reyna havia feta que tambe ab crida la revocas lo qual feu resposta que era content a consell de son jutge segons per actes fets per ma de mon notari largament veureu lo qual acte vos tramet per lo dit correu e per quant es vespre e lo correu vol partir nous puch avisar del que lo veguer metra en exequcio apres dell que haura executat. Per lo primer serets avisats pregant la Sancta Trinitat vos leix exir a honor del que haveu principiat. - Qui a vosaltres mossenyors se recomana Mateu Dalp diputat local e servidor vostre.

Acompaña a la carta que precede una copia del siguiente requirimiento.

Multum honorabilibus et magnificis ac magna providencie viris dominis diputatis Generalis Catalonie residentibus Barchinone et eorum honorabili ac magnifico concilio ac aliis universis et singulis oficialibus notariis et scriptoribus quibus presentes pervenerint Raymundus Mauri notarius publicus ville Podiiceritani (Puigcerdà) et Ceritanie (Cerdanya, Cerdaña) auctoritate honorabilium Consulum dicte ville eis indultu regio atributa scriptum cum omni reverencia et honore vestras magnificencias et honorabiles prudencias harum serie duco cerciorandas. Qua die mercurii currente nona hora post meridiem qua computabatur quinta mensis madii anno a nativitate Domini Millessimo quadringentessimo sexagesimo secundo cum instrumento per me recepto venerabilis
Mateus de Alb diputatus localis in ville Podiiceritani et vicarie Ceritanie existens personaliter constitutus ante presenciam honorabilis Georgii Pinya burgensis ville Perpiniani vicarii Ceritanie et bajuli ville Podiiceritani extra dictam Podiiceritani villam et ante rechum regum dicte ville personaliter exeunte verbo dixit et exposuit coram prefato honorabili vicario et presentibus testibus infrascriptis verba sequencia vel in effectu similia. Mossenyor molt honorable. A hoyda dels molt magnifichs e honorables diputats de Cathalunya residents en Barchinona principals meus representants lo dit Principat en virtut de la capitulacio atorgada per la Majestat del Senyor Rey e per la sua Excellencia e encare per part del dit Principat fermada e jurada seria pervengut que la molt alta e molt Excellent Senyora la Senyora Reyna hauria scrit a vos fahesseu publicar en la present vila de Puigcerda una crida ab la qual en efecte es manat a tot hom generalment que axi gent a cavall com de peu nos acorden en lo exercit de aquest Principat ne prenguen sou ans si pres lan lo restituesquen absolent los de jurament e homenatge que prestat haurien les quals coses son de directo contra la dita capitulacio e tals que per via alguna tollerar nos poden per ço mossenyor yo en nom e per part dels dits molt magnifichs e honorables diputats principals meus e concell lur representants com dit es lo dit Principat en virtut de la dita capitulacio et alias sots virtut del sagrament e homenatge que prestat havets de obtemperar totes requestes a vos faedores per lur part vos requir que si tals letres e crides son pervengudes en vostres mans o per avant pervindran no procehiau a acte algu exequtiu de aquelles. E si ja en res haureu procehit allo torneu decontinent al primer stament ab crida publica en la manera que seria stat fet tota dilacio e scusacio cessants. Certificantvos que si fareu lo contrari e la present requesta per mi en nom que damunt a vos feta no obtemperereu ara per lavors aquest Principat vos ha per enemich e acuydat de la cosa publica e sera procehit de fet e de dret contra vos e vostres bens segons que per la dita capitulacio es permes. Qua requisicione verbali per dictum venerabilem Mateum de Alb dicto nomine antedicto honorabili vicario facta incontinenti jam dictis honorabilis vicarius respondens verbo predictis dixit et se obtulit fore presto et paratum super predictis facere omne id et quantum per justiciam teneatur juxta consilium sui honorabilis judicis de quibus omnibus et singulis supradictis et sic per actis jam dictus venerabilis Mateus de Alb peciit et requisivit sibi dicto nomine fieri et tradi publicum instrumentum per me dictum notarium quibus fuerunt testes presentes discreti Guillermus Vich Bartolomeus Berengarii presbiteri Joannes Mayans notarius Joannes Bonadona mercator Podiiceritani et ego dictus Raymundus Mauri notarius qui predicta requisitus recepi. Et quia aliis occupatos negociis dictum requisicionis instrumentum in mundum seu formam publicam redigere non valui. Ideo instante et requirente prenominato venerabili
Mateo de Alb prefixo nomine presentem testimonialem litteram vobis facio mea propria manu scriptam cui placeat dare fidem. Et ut predictis melius per cunctos in judicio et extra fides infallita adhibeatur meum artis notarie solitum hic appono Sig+num.