XXX.
Reg.
6 Jac. I. Pars. Ia n°10. Fol. 138. 21 ag. 1259. (XII
kalendas septembris anno Domini MCCL nono.)
Per
nos et nostros concedimus et donamus vobis et universis et singulis
sarracenis nostris Cesarauguste presentibus et futuris
imperpetuum quod aliquis vel aliqui officiales nostri non compellant
vos nec possint vel audeant compellere pro aliquibus causis vel
querimoniis que inter vos vertentur nisi tantum secundum vestram
açunam et non aliter aliqua ratione nec ad faciendum super
aliquibus causis que inter vos vertentur testimonium nisi secundum
vestram açunam. Mandantes bajulis zavalmedinis
justicie juratis et universis aliis officialibus quod contra hanc concessionem nostram non veniant nec aliquem
venire permitant aliquo modo vel aliqua ratione. Datum Ilerde
XII kalendas septembris anno Domini MCCL nono.
xxxi-reg-6-16-noviembre-1259-unocastello-uncastillo-judeos-judios
XXIX.
Perg. n. 1554. Jai. I. 31
dic. 1258. (II
kalendas januarii anno Domini millesimo CCLVIII)
Pateat
universis quod cum moneta Barchinone sucrescente perfidorum
et falsariorum malicia pro nimia amixturatione false
monete sit adeo vilificata quod in grave dispendium
populorum vix comercia inter mercatores more solito contrahuntur et
victualia et alie res necesarie venduntur carius ultra modum: idcirco
nos Jacobus Dei gratia rex Aragonum Majoricarum et Valentie comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispesulani subditorum
nostrorum instantibus periculis occurrentes et in eorum necesitatibus
salubriter providere curantes deliberato consilio ordinamus et
statuimus quod nova moneta que sit semper perpetua per nos et
nostros fideles quos ad hoc duxerimus ordinandos cudatur in
Barchinona. Et sit legalis moneta ternalis et sint
denarii et oboli ejusdem legis et signi
ita quod in lege et signo nulla differentia sit inter
denarios et obolos: in pondere autem sit talis
differentia quod de una marcha monete aleyada cum argento exeant
decem et octo solidos denariorum et de una marcha
exeant viginti solidos obolorum. Item quod fiat
operatio obolorum de duobus solidis pro qualibet
libra denariorum. Hanc autem monetam nos Jacobus
Dei gracia rex predictus et filius noster infans Petrus
heres Catalonie per nos et omnes successores nostros
imperpetuum sub predictis legale pondere et signo promitimus vobis
universis civibus Barchinone et omnibus aliis
nostris subditis Catalonie licet absentibus firmiter
tenere observare defendere et custodire et nunquam aliquo tempore
mutare sub alia forma lege pondere vel signo. Faciemus
etiam recipi et currere in omnibus comitatibus
civitatibus villis castris et terris et
locis in quibus Barchinone moneta currere
consuevit hucusque specialiter in Rossilione Ceritania Confluente
et Valle Aspirii (nota:
Vallespir):
sic quod in predictis locis vel aliquo eorum non currat
malgerensis neo aliqua alia moneta nisi tantum dicta moneta
nostra Barchinone. Et cum in futuris temporibus occurrerit
necessitas ita quod propter indigenciam monete opporteat nos
vel successores nostros plus de ipsa moneta facere operari vel
cudi tunc requisito consilio episcopi et proborum hominum Barchinone
civitatis faciemus cudi sive operari de ipsa moneta in
quantitate temperata secundum quod necessitas requisierit in eadem
tantum lege et pondere et signo ita quod per illam
operationem predicta moneta Barchinone non mutetur nec
minuatur nec in aliquo defraudetur. Volumus etiam et ordinamus quod
probi homines Barchinone eligant ex se duos probos viros et
fideles in custodia dicte monete et illis quos ipsi ad hoc
elegerint quandocumque moneta cudi vel operari contigerit
comitimus nos de presenti guardam sive custodiam dicte monete
ut ipsi custodes observent operationem predicte monete et
legaliter eam operari et cudi faciant. Item statuimus et ordinamus et
promittimus bona fide per nos et successores nostros quod falsarios
dicte monete si qui inventi fuerint eorumque defensores
adjutores receptatores ocultatores et omnes qui
scienter ad falsandum dictam monetam prebuerint
assensum consilium vel juvamen totis viribus persequemur et
expugnabimus et in rebus et in corpore puniemus.
Descernendo etiam statuimus quod castra possessiones et
bona omnia eorum sint ipso facto confiscata nostris propriis
usibus applicanda: et promitimus legaliter per nos et omnes
nostros succesores quod castra possessiones et bona
predictorum quecumque ista de causa acceperimus vel occupaverimus
nunquam ipsis criminatis vel eorum heredibus restituemus nec
aliquam emendam inde eis faciemus nec inde eis veniam aliquam
faciemus. Promittimus etiam per nos et nostros quod nunquam
operationem vel lucrum dicte monete vendemus
vel vendi permittemus. Promittimus etiam per nos et
successores nostros quod nunquam a nobis vel ab aliis subditis
nostris non petemus vel exigemus monetaticum vel
redempcionem aliquam ratione dicte monete. Item promittimus
per nos et successores nostros quod per nos vel per interpositam
personam non petemus vel impetrabimus gratiam indulgenciam vel
dispensacionem a domino papa vel successoribus suis quod
contra predicta vel aliqua de predictis veniamus. Imo
promittimus quod rogabimus dominam papam et ab eo
impetrabimus quod excomunicationis sententiam ferat contra nos et
successores nostros de presenti si contra predicta veniremus vel
aliqua de predictis et etiam contra falsarios predicte monete
fautores receptatores et qui eis aliquod dederint
auxilium consilium vel juvamen. Item statuimus et mandamus omnibus
subditis nostris et specialiter campsoribus et numulariis
presentibus et futuris quod jurent quod si invenerint aliqui
vel aliquos falsos denarios de dicta moneta
tenentes habentes vel utentes quod requirant unde eos
habuerunt et frangant incontinenti omnes falsos
denarios quos invenerint tenendo in tabulis eorum
forfices cum quibus eos frangant et denuncient et hostendant vicariis
et aliis officialibus nostris eos qui dictos falsos denarios tenuerint habuerint vel usi fuerint
scienter secundum quod justum fuerit puniendos. Item volumus
et mandamus et statuimus quod omnes successores nostri et
heredes in Catalonia unus post alium in perpetuum cum
inceperint regnare jurent juret et confirment publice
predictam monetam perpetuam et omnia que superius continentur.
Et hec omnia predicta et singula nos Jacobus Dei gratia rex
predictus et nos infans Petrus heres Catalonie filius
ejus per nos et nostros succesores promittimus in
perpetuum attendere et complere et observare et nunquam in eis in
aliquo contravenire. Et hec omnia supradicta promittimus Deo et votum
facimus sollempne jurantes per Deum et ejus sancta IIII evangelia
manibus nostris corporaliter tacta. - Signum + Petri Carbonelli
notarii publice Barchinone qui hoc transcribi fecit et
clausit II kalendas januarii anno Domini millesimo CCLVIII.
xxx-reg-6-jaime-i-21-agosto-1259