CXXXI, reg 1901, fol 58, 10 agosto 1391

CXXXI. 

Reg. n. 1901, fól. 59. 10 ag. 1391.

Nos Johannes etcetera. Visis in sui prima figura duabus cartis seu privilegiis vobis fidelibus capitulo et confratribus confratrie Sancte Marie predicatorum Cesarauguste vocate vulgariter de Los Mercaderos per illustres predecessores nostros Aragonum reges concessis et suis sigillis pendentibus sigillatis hujusmodi seriei.
- Nos Jacobus Dei gratia rex Aragonis Majoricarum et Valentie comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispessulani laudamus concedimus et confirmamus vobis universis confratribus confratrie Sancte Marie predicatorum Cesarauguste dictam vestram confratriam ad honorem predicte gloriose beate Marie virginis matris Dei ita quod salva nostra fidelitate et salvo in omnibus jure nostro vos congregetis et congare vos possitis in unum cum campaneta et sine campaneta ad concedendum dictam confratriam et ad sepelliendum defunctos confratres vestros et etiam super aliis negociis dicte confratrie expcdiendis et possitis facere constituciones et stabilimenta quas et que super facto dicte confratrie facere volueritis inter vos dum tamen ipsas vel ipsa cum consilio prioris fratrum predicatorum domus Cesarauguste faciatis: et nos ipsa vel ipsas rata habebimus atque firma. Mandantes çalmedine juratis et universis aliis hominibus Cesarauguste quod contra hanc gratiam quam vobis facimus non veniant nec aliquem venire permittant immo ipsam observent et faciant ab omnibus inviolabiliter observari. Data Calataiubi kalendas madii anno Domini millessimo ducentesimo sexagesimo quarto (1264).
- Jacobus Dei gratia rex Aragonum Sicilie Majoricarum et Valentie ac comes Barchinone dilectis suis suprajunctariis Aragonum et aliis officialibus nostris ad quos pervenerint salutem et gratiam. Mandamus vobis quatenus prohibeatis et prohibere faciatis ne cannaria seu açudes vel alia impedimenta fiant in flumine Iberi que impediant barchas seu navigantes ut pejus navigent et si qua facta sunt que impediant ea removeri faciatis ad cognicionem duorum mercatorum Cesarauguste et duorum araycorum ipsius fluminis prout dominus Petrus inclite recordacionis rex Aragonis pater noster hoc mandaverat cum carta sua ut continetur in ea data Osce V° kalendas marcii anno Domini millesimo ducentessimo nonagesimo secundo (1292). - Viso etiam translato autentico cujusdam litere illustris domini Jacobi felicis memoria regis Aragonis abavi nostri cujus litere tenor sequitur in his verbis.
- Jacobus Dei gratia rex Aragonis Valentie Sardinie et Corsice comesque Barchinone ac Sancte Romane Ecclesie vexillarius et capitaneiis generalis dilectis et fidelibus suis suprajunctario Cesarauguste necnon et aliis suprajunctariis Aragonis vel eorum locatenentibus salutem et dileccionem. Olim universis et singulis habentibus açudes sive canaria in flumine Iberi de termino Navarre usque ad Dertusam scripsimus per aliam literam nostram et per eandem vobis mandamentum fecimus in hunc modum.
- Jacobus Dei gratia rex Aragonis et cetera dilectis et fidelibus suis universis et singulis habentibus açudes sive canaria in flumine Iberi de termino Navarre usque ad Dertusam salutem et dileccionem. Cum dicti açudes et canaria aptari debeant et meliorari ad benevistam duorum mercatorum Cesarauguste et duorum arraycorum ipsius aque taliter quod barche transeuntes nullum periculum in dictis açudes et canaribus vel occasione ipsorum incurrant alias si culpa predictorum açudorum vel canariorum barche malum aliquod reciperent vel incurrerent domini ipsorum açudorum et cannariorum pignorari debeant per çalmedinam et juratos Cesarauguste ac suprajunctarios pro enmendando illo dampno ut in privilegiis que ab antecessoribus nostris et a nobis inde habent plenius continetur: et ut ex parte proborum hominum sive mercatorum Cesarauguste intellexerimus quod açut de Quinto et quidam alii açudes et canaria sint in dicto flumine qui et que nimis indigeant reparacione et melioramento predictis: ideo ad eorum supplicacionem vobis dicimus et mandamus quatenus dictos açudes et canaria reparari et meliorari ad cognicionem predictorum duorum mercatorum et arraycorum Cesarauguste: necnon et aliis suprajunctariis Aragonis ad quos presentes pervenerint quod ad predictos açudes et cannaria reparandum seu meliorandum ut predicitur vos et bona vestra compellaet scu compelli faciant cum inde per probos homines sive mercatores dicte civitatis fuerint requisiti. Data Cesarauguste II° nonas julii anno Domini millesimo trecentesimo quarto (1304). - Verum cum nuper nobis recedentibus de civitate Cesarauguste et venientibus per flumen Iberi predictum apud Ilerdam viderimus ad occulum magnum periculum quod barchis transeuntibus per predictos açudes et cannaria iminere posset propter malos passus eorundem eo quia plurimum indigent aptacione: ideo vobis et cuilibet vestrum dicimus ac expresse mandamus quatenus quilibet in districtu suo compellatis visis presentibus dominos dictorum açudorum et canariorum et quemlibet eorum ad aptandum seu meliorandum ipsa ad cognicionem duorum mercatorum et duorum araycorum prout in dicta littera nostra continetur: alias significamus vobis quod si alicui barche seu barchis ibidem transeuntibus aut rebus seu mercibus que in eis aportantur ob culpam vel negligenciam vestri dampnum aliquod de cetero eveniet vobis imputabitur et de bonis vestris illud restitui mandabimus et faciemus. Data Ilerde XV kalendas septembris anno Domini MCCC decimo (1310).
- Tenore presentis carte nostre cunctis valiture temporibus ad humilem supplicacionem vestri dictorum capituli et confratrum dicte confratrie de certa sciencia nostra cartas et litteras preinsertas necnon quecumque alia privilegia concessiones et gracias per dictos dominos predecessores nostros Aragonis reges et nos vobis ac dicte confratrie usque in presentem diem concessas et concessa laudamus approbamus ratificamus et nostre confirmacionis patrocinio roboramus ac teneri et servari volumus juxta earum series et tenores: volentes disponentes ac etiam ordinantes cartas et litteras supradictas et quevis alia privilegia concessiones et gracias vobis et dicte confratrie ut predicitur concessas et concessa robur habere perpetue firmitatis. Et sic mandamus per eandem gubernatori et justicie Aragonis çalmedine et juratis dicte civitatis Cesarauguste ac universis aliis officialibus et subditis nostris presentibus et futuris ad quos spectet dictorumque officialium locatenentibus quatenus cartas et litteras supradictas et alia privilegia concessiones et gracias ac presentem nostram confirmacionem firmiter teneant et observent tenerique et observari faciant et non contraveniant quavis causa. Quicumque autem ausu ductus temerario contra premissa vel eorum aliqua venire presumpserit iram et indignacionem nostram se noverit incursurum dampno et injuria illatis penitus et plenarie restitutis. In cujus rei testimonium hanc fieri et sigillo majestatis nostre in pendenti jussimus communiri. Data Cesarauguste decimo die augusti anno a nativitate Domini MCCCLXXXX primo regnique nostri quinto. - Sig+num Johannis et cetera. Rex Johannes. - Testes sunt Garsias archiepiscopus Cesarauguste Guillelmus Raimundus de Montechateno comes de Agosta Raimundus vicecomes de Perilionibus et de Roda Raimundus Alamanni de Cervilione et Hugo de Angularia milites camerlengi. - Sig+num mei Bonanati Egidii predicti domini regis scriptoris qui de ejus mandato hec scribi feci et clausi cum raso et correcto in linea XIII Aragonis. - Dominus rex presente thesaurario mandavit mihi Bonanato Egidii. - Vidit eam thesaurarius. - Idem.

cxxxiv-reg-1900-fol-80-15-agosto-1391

LXX, reg 198, fol 207, 12 octubre 1300

LXX. 

Reg. n.198, fol. 207. 12 oct. 1300.

Nos Jacobus etc. Notum fieri volumus universis quod cum inter cetera nuper statuta et ordinata in generali curia quam apud Cesaraugustam aragonensibus celebravimus continuatur subscriptum capitulum videlicet. Item in Ripacurcia Suprarbium et Valles et Littera usque ad clamorem de Almacellis sint in regno Aragonum et populata ad forum Aragonis feudis exceptis et habeant monetam Aragonis et richi-homines Aragonis teneant et tenuerint semper terram de Rippacurcia et de Suprarbi et de Vallibus et de Litera usque ad clamorem de Almacellis et homines habitantes in partibus ipsis sint plurimum dampnificati propter vicarios et paciarios ab aliquo tempore citra de partibus Cathalonie pro eo quia nesciebant foros nec consuetudines Aragonis nec foros observabant ut debebant statuit dominus rex de voluntate et consensu curie quod de cetero in Rippacurcia non sit vicarius nec paciarius de Catalonia nisi de Aragone vel Rippacurcia et quod non nominetur de cetero vicarius set nominetur suprajunctarius de Rippacurcia et de Suprarbis et Vallibus qui utantur in omnibus et per omnia ut alii suprajunctarii de Aragonia et in Littera usque ad clamorem de Almacellis et in omni judicio et extra judicium utantur omnes officiales et judicent forum de Aragonia excepto in feudis et observent omnes ordinationes factas et que deinceps fient in curiis Aragonis ut in Aragone: ideo volumus et concedimus quod dictum capitulum et contenta in eo teneantur et observentur ut continentur in eo et ea omnia per officiales et subditos nostros teneri et observari jubemus. In cujus rei testimonium presentem cartam nostram fieri jussimus nostro pendenti sigillo sigillatam. Data Calatayubi IIII idus octobris (1300). - G. de Solanis mandato domini episcopi.

lxxi-reg-55-fol-63-10-diciembre-1305

CL, 17

CL
Núm.17. (salta de la 15 a la 17)

Hoc est translatum fideliter translatatum III idus junii anno Domini MCCXC tercio a quadam carta percamenea cujus tenor talis est. Incipit ab obitu Adefonsi regis post obitum Adefonsi magni regis aragonensis surrexerunt navarri et inierunt consilium Latro filius de sennior Enneco Veliz Guillelmus de Acenarz de Orteza et Semen Acenarz de Torres et episcopus pampilonensis Sancius de Larossa isti cum multis aliis et erexerunt regem in Pampilona civem Garsia Remiriz sine consilio aragonensium. Aragonenses vero hoc audientes quia sine eorum consilio navarri fecerunt sibi regem ne genus aragonensium regum deficeret erexerunt Ranimirum sibi in regem fratrem Adefonsi regis defuncti filium Sancii regem bone memorie. Super hoc surrexit guerra inter aragonenses et pampilonenses: tandem anno transacto ne guerram haberent aragonenses cum pampilonensibus et pampilonenses cum aragonensibus quia urgebantur germanitate et consanguinitate probi et sapientes viri hinc et inde inierunt consilium ex parte Aragonis Lexal et Ferriz de Osca et Petro Atereza ex parte vero Navarre Latro suprascriptus et Guillelmus Acenarz et Semen Acenarz et coadunaverunt se in Vado Longo et tractaverunt quo modo haberent pacem aragonenses cum navarris et navarri cum aragonensibus et facerent amicos ambos reges et esset rex Raimundus pater et rex Garsias Remiriz filius tamen unusquisque cognosceret suum regnum: et ut rex Ranimirus esset super omnem popolum et rex Garsias Remiriz super omnes milites et ipse ageret bella et faceret prelia. Ab utraque parte bonum visum est consilium et ab utraque parte fuit laudatum et firmatum inter omnes. Ad regem Ranimirum venierunt Latro et Guillelmus Acenarz et Semen Acenarz et Lexal et Ferriz et Petro Atareza et tot et tanta dixerunt ei quod placuit sibi et adquievit consilio eorum. Diem statuerunt et venit rex Ranimirus ad Pampilonam cum istis suprascriptis in die sabati et rex Garsias Remiris cum militibus suis exivit ei obviam et recepit eum cum magna honorificencia: et similiter episcopus cum suis canonicis et multis aliis clericis recepit eum honorifice cum magna processione. Tota die illa statuerunt et firmaverunt hoc quod superius scriptum est et diviserunt regnum aragonensem a regno pampilonensi sicut divisit eum Sancius rex major excepto illas tenenzas quas dedit regi Garsie in Aragone el regi Ranimiro in Navarra de Sancta Garsia usque Biezal cum toto Roncali: statuerunt ad Aragonem sicut semper fuit honor de Rosta et de Biozali sicut currit Sarasazo usque cadit in Iola et inde sicut currit aqua ad pontem Sancti Martini et de ponte Sancti Martini sicut vadit Iola et dividit Navarra et Aragona usque cadit in fluvio Aragonis. Inde vero per medium pontem usque Vadum Longum et de Vado Longo usque Galipenzo et de Galipenzo vero sicut currit fluvius Aragonis usque ingerit se cum Anga et cadit in Ebro flumine magno et inde sicut currit Iber usque Tutelam. Hec omnia fuerunt firmata et colaudata a rege Ranimiro aragonensi a rege Garsia Remiriz pampilonensi erant utraque parte. Hoc peracto rex Garsia Remiriz cum Lexal et Ferriz et Petro Atereza et Latrone jamdicto et Guillelmo Acenarz deprecatus est regem Ranimirum quia ex quo ita erat pater et filius ut daret ei aliquid de regno suo sicut pater dat ad filium suum et teneret illum pro eo: petunt illi Renoal et Alasos et Quadrerra et Balterra qui persuasus a deprecatoribus concessit ei et dedit illi Roncal usque Brozal et Alasos et Quadrerra et Balterra ut teneret eas per manum ejus et hoc in vita sua scilicet in vita regis Garsie Remiriz: et fecit ei nomenage de hoc quod ita recognosceret ei et ut post mortem suam non se posset alzare filius ejus cum isto honore. Et tunc in illa die firmaverunt amicicias inter se et paces: in eadem vero nocte venit quidam de consilio regis Garsie Remiriz ad Remirum regem aragonensem dicens ei secrete sciens in veritate quia rex Garsias Remiriz accepit consilium cum quibusdam de suis ut in crastinum faciat tibi persolvere nomenage quod fecit tibi de Roncal et Alasos et Quadrerra et Balterra quod datum est ei consilium quod modo potest habere regnum tuum quia monachus es et non convenit tibi regnum et si persolvere nolueris ei nomenage non dimitat te donec illud persolvas ei et regnum Aragonis ei creddas et hoc pro certo habeas: super hoc vide quid sis facturus. Renimirus vero rex audiens talia expavit putans se esse deceptus a suis: tamen convocans a se Caxal et Ferriz et Petro Attereza retulit eis omnia que sibi dicta fuerant qui vix credere potuerunt quo modo talia facere posset tamen timuerunt et habito consilio clam nocte et caute recesserunt et per totam noctem equitantes mane illuscescente de dominica ad ligerense pervenerunt monasterium cum paucis: et receperunt Garsias abbas Sancti Salvatoris et omnes monachi ligerenses honorifice cum magna devocione et magna processione sicut regem suum et dominum naturalem et dederunt ei ensem de Lop Johan qualis in toto regno inveniri non poterat et mansit ibi tribus diebus expectans illos quos dimisserat in Pampilona. Mane autem facto ut comperit rex Garsias Remiriz ita esse videns se esse illussum ab aragonensibus iratus est valde: et convocans ad se episcopum et obtimates suos quos ibi coadunaverat petiit ab eis consilium qui dederunt ei consilium ut faceret comitem in terra sua et faceret milites et abtaret ut posset se defendere de inimicis adjungentes hoc quia totum quod factum fuerat ab aragonensibus totum fuerat factum per consilium de Caxal erat enim tunc temporis consilium de Caxal quasi consilium archicofelicis et si aliqua occasione vel quolibet modo posset fieri ut caperetur Caxal destrueretur penitus consilium aragonensium et etiam de thesauro de Caxal posset abtare ducentos et trecentos milites de omnibus armis et quod in presenti acciperet thesaurum Sancte Marie pampilonensis et abtaret milites. Placuit regi Garsie Remiriz valde consilium et eadem die fecit Latronem filium de senior Enneco Veliz comite in Pampilona et impetravit thesaurum Sancte Marie ab episcopo et canonicis et missit insidias quomodo posset capere Caxal. Factum est autem quod Ranimirus rex Aragonis miteret Caxal ad imperatorem: Caxal vero putans se habere amiciciam cum quibusdam obtimatibus Navarre missit si posset habere transitum per Navarre duo obtimates navarros venerunt et ibant cum Caxal per Navarram et inter Zirauchi et Ochoren fuit captus Caxal. Erat enim Caxal valde amicus Garsie abbatis legerensis qui postea mandato Ranimiri regis aragonensis dedit thesaurum Sancti Salvatoris pro redemptione per Caxal. Caxal etiam per mandatum domini regis aragonensis dedit Sancto Salvatori totum quod habebat in Tutela in Sancto Adriano de Vado Longo totum quod habebat excepto hoc quod dederit de Cluniacenses.

XV, perg 322, Jaime I, 31 marzo 1227

XV.
Perg. N° 322. Jai.I.31 mar. 1227. (MCC vicesimo septimo)

Sit notum cunctis quod orta dissensione inter dominum Jacobum Dei gratia regem Aragonis comitem Barchinonis et dominum Montispesulani ex una parte et dompnum Ferrandum infantem Aragonis et episcopum Cesaraugustanum petentem tam pro se quam domna Sanxa Petri uxorem quondam Petri Aunesii et Petrum Cornelii et Petrum Jordanum et Atorellam ex altera super quibusdam conjurationibus et federacionibus vel empressionibus quas rex in perjudicium sui factas esse dicebat quas infringi cum instancia postulabat et super dampnis datis tam ex parte regis quam ex parte militum predictorum de quibus utraque pars satisfaccionem sibi fieri petebat et super restitucione quorundam castrorum que rex propria auctoritate post mortem P. Aunesii (Pedro II de Aragón, padre de Jaime I el conquistador) invasit quorum episcopus restitucionem ante omnia instanter petebat et super quadam summa pecunie quam rex eidem P. Aunesio (Pedro II) debebat pro qua quedam castra sibi fuerant pignori obligata quam summam pecunie episcopus memoratus tam pro se quam pro uxore quondam P. Aunesii petebat et super quibusdam aliis questionibus de quibus ad invicem contendebant: tandem pro bono pacis totum negocium precise et absolute posuerunt in manibus domini Sparagi Dei gratia terrachonensis archiepiscopi et B. per eandem episcopi ilerdensis et F. magistri milicie templi ut quidquid predicti laudatores sive arbitratores super omnibus premissis et singulis vel etiam cavalleriis ab ipso rege dictis militibus conferendis laudando vel mandando statuerent ratum et firmum ab utraque parte perpetuo haberetur: et ut laudamentum eorum majori firmitate nitatur dominus rex sub fide homagii fratri domno archiepiscopo promissit se per omnia servaturum quidquid super premissis dicti tres laudatores duxerint ordinandum. Hoc idem dictus dompnus F. et P. Cornelii et P. Jordanus et Atorella per se et valitores suos sub fide homagii eidem domno archiepiscopo facti et sacramenti corporaliter prestiti promisserunt. Nos igitur laudatores predicti de consensu partium electi visis et auditis sumatim rationibus utriusque partis et voluntatibus singulorum inquisitis et cognitis habito quamplurium sapientum consilio conjurationes factas inter milites et cives milites et milites confederaciones et empresiones penitus irritamus et instrumenta coujurationum (conjurationum ?) facta domino Regi reddi jubemus. Item volumus et mandamus quod dompnus F. faciat homagium domino regi et juret sibi fidelitatem et rex eundem F. ut patruum debeat honorare: et quia probacio dileccionis exhibitio est ipsis volumus et mandamus ut rex eidem triginta milicias sive cavallerias assignet quas eidem auferendi potestatem non habeat usque ad annum ipso F. debitum servitium secundum forum Aragonis pro ipsis cavalleriis domino regi exhibente et quod omnem rancorem et indignacionem quam contra eundem F. habuit quoquomodo dominus rex eidem remitat et dominus rex juret super IIII evangelia quod dominus F. se possit in ipsius de cetero credere et fidare. Volumus etiam et mandamus ut episcopum Cesarauguste dominus rex honoret et benigne ipsum tractet et consanguineos suos et ipsum episcopum suum et res ad episcopatum pertinentes in sua proteccione et guarda speciali recipiat et contra quemlibet manuteneat et defendat et omnem indignationem quam contra eundem episcopum conceperat quoquomodo eidem episcopo remittat in perpetuum et episcopus remittat ei versa vice. Illa vero castra et possessiones sive ville quas P. Aunesii in vita sua tantum a domino rege habebat volumus et mandamus quod domino regi restituantur infra decem dies. In illis autem villis vel castris que jure proprietatis a domino rege P. Aunesius probabiliter habuisset volumus et mandamus quod episcopus jus suum salvum habeat in omnibus et per omnia super castris terris seu villis eidem P. Aunesio vel P. Jordano vel alicui alii de parte illa per regem pignori obligatis. Item dicimus quod ipse episcopus et dompna Sancia Petri uxor quondam P. Aunesii exhibeant instrumenta omnia pignorum predictorum et rex solvat ei summam debiti que in eis est comprehensa infra decem dies eo deducto quod inde solutum est: quod nisi fecerit episcopus memoratus et domna Sancia Petri tamdiu possideant predicta
pignora quousque sit eis de summa debili plenarie satisfactum: et si aliqua castra eidem P. Aunesio pignori obligata rex teneat vel posideat vel alius nomine suo ea restituat nisi infra decem dies solverit summam debiti ut supradictum est et faciat tenere et possidere in pace absque molestacione alicujus persone. Item dicimus pro bono pacis quod fructus percepti usque ad presentem diem non computentur in sortem set habeant ex dono regis. Volumus etiam et mandamus quod dominus rex remittat P. Cornelii omnem rancorem et indignacionem quam contra eundem concepit quoquomodo et pro bono pacis assignet eidem P. Cornelio viginti cavallerias pro quibus teneatur P. Cornelius domino regi debitum servicium exhibere secundum forum Aragonis. Volumus etiam et mandamus ut Atorelle assignet quindecim cavallerias ipso Atorella debitum servicium pro eis exhibente secundum forum Aragone et remitat eidem omnem indignationem et iram quam contra eundem conceperat quoquomodo. Omnes autem predictas cavallerias assignet dominus rex singulis predictorum in loco competenti quas eisdem usque ad annum potestatem non habeat auferendi. Volumus etiam et mandamus ut P. Jordano et omnibus aliis militibus qui contra eum dicuntur extitisse et auxilium F. et civitatibus
prestitisse remittat omnem indignationem et rancorem dominus rex quas contra eosdem conceperat et omnem questionem et demandam et injuriam eisdem remittat quas contra eosdem movere poterat ratione guerre vel alicujus disensionis habite inter eos. Volumus etiam et mandamus ut omnia dampna data vel injurie illate vel neces hominum facte post mortem P. Aunesii ab ipso rege vel ex parte militum qui contra eum fuerint hinc inde penitus remitantur cum parca delicta mutua compensatione tollantur. Item volumus et mandamus ut omnes capti sive fuerint milites sive alii qui detinentur ab ipso rege vel valitoribus suis penitus absolvantur vel si ex parte militum qui contra regem fuerint aliqui capti detinentur penitus liberentur sine aliqua redempcione. Castra vero et hereditates
videlicet castellum illud quod dicitur Castro et Sanctus Medir et Angos et Junzano et Sancta Eulalia et sique alie sunt hereditates et castra que in hac guerra ab alterutra
partium fuerint occupata sint restituta illis quibus ablata fuerunt eo tamen intellecto de castro et villa de las Ceilas quod si forte rex noluerit ipsum restituere A. de las Ceilas non opponat se in aliquo contra eundem A. vel suos: et volumus quod Ferrandus et omnes valitores sui remittant cuilibet de familia regia vel creatione omnem iram
et indignationem quam contra eos conceperunt. Volumus et mandamus ut dominus rex ex jurisdictione sua det firmas treuguas omnibus militibus de regno Aragonis usque ad annum et preterea per decem dies et eas faciat inviolabiliter observari violatores etiam viriliter puniendo. Si quid vero verbum ambiguum positum est in hac carta nostre interpretacioni relinquimus declarandum et si aliquid deest hoc possimus supplere quandocumque et quotienscumque voluerimus nos tres vel etiam duo sine tercio non inquisitis partium voluntatibus immo eis contradicentibus possimus supplere si opus fuerit et interpretari si aliquid ambiguum super hujusmodi in posterum oriretur sicut melius nobis videbitur expedire. Omnia vero supradicta et singula volumus et mandamus in virtute sacramentorum et homagiorum nobis prestitorum ab utraque parte inviolabiliter observari. Actum est hoc II kalendas aprilis anno Domini M°CC° vicesimo septimo. - Ego S. Terrachonensis archiepiscopus subscribo +. - Sig+num Berengarii Ilerdensis episcopi.
- Sig+num fratris F. magistri milicie templi. - Ego Raimundus de Speluncha subscribo
sig+num. - Ego Guillermus Vitalis subscribo. - Ego Johannes de Rubicem hoc scripsi mandato supradictorum laudatorum cum litteris suprapositis in IIII linea ubi dicitur restitucionem et in V^a linea ubi dicitur precise et hoc + (signo) feci.

xvi-perg-365-jaime-i-23-diciembre-1228

CXXXVIII, reg 1904, fol 170, 11 enero 1393

CXXXVIII. 

Reg.n. 1904, fól. 170. 11 ene. 1393.

In nomine Dei eterni. Pateat universis quod nos Johannes Dei gratia rex Aragonum et cetera quoniam per sindicos universitatum civitatum et villarum atque locorum regiorum regni Valencie coram nobis in nostro regali ipsius civitatis Valentie pro prestando nobis ut novo regi eorum ut est moris juramento fidelitatis personaliter constitutos fuit ante ipsam prestacionem juramenti fidelitatis nobis humiliter supplicatum ut privilegium infrascriptum quod in regalis corone conservationis augmentum et totius rei publice fulcimentum illustrissimus dominus Jacobus clare memorie rex Aragonum proavus noster ediderat laudare et confirmare juramento medio dignaremur: quia etiam nos cupimus dicti domini regis Jacobi proavi necnon serenissimorum dominorum Alfonsi avi et Petri genitoris nostrorum gloriose memorie regum Aragonum qui ipsum privilegium in curiis generalibus quas uterque ipsorum regnicolis dicti regni Valencie in principio sui novi dominii celebravit laudaverunt et interveniente juramento etiam confirmarunt vestigia laudabilia imitari: quia demum ad observationem privilegii memorati cum ipsum ad maximum comodum et utilitatem nostri regalis dominii cedat notorie Nos et nostri successores teneamur cujus privilegii series sic se habet:
- In nomine Domini amen. Noverint universi quod nos Jacobus Dei gratia rex Aragonis Valencie Sardinie et Corsice ac comes Barchinone considerantes quod juxta veritatis eloquium in evangelio recitatum omne regnum in se divisum desolabitur quodque quodlibet regnum debet esse unitum et indivisum ut virtus plurium unita sit forcior et validior ad tenendam justiciam sine qua omnis terra perit et habitatores ejus et plurium etiam viribus conflatis in unum majori potencia deffensio plenius agitur ac fulcitur et publica res adversus hostiles incursus fortifficatur uberius et salvatur et quod divisio regnorum Aragonie et Valencie ac comitatus Barchinone que Dei providencia obtinemus jam preteritis tempuribus a nostris progenitoribus attemptata nimium paravit et induxit scandalum: volentes super hoc et dignitati regali et subditorum nostrorum utilitati ut regio bono congruit officio providere et indempnitati prospicere eorundem: per presentis provisionis nostre paginam perpetuo et inviolabili robore duraturam ex certa sciencia et spontanea voluntate statuimus ordinamus atque sanccimus quod predicta regna nostra Aragonis et Valentie ac comitatus Barchinone cum directo dominio et aliis quibuscumque universis juribus que ad nos spectant vel possunt ulterius spectare in regno Majorice et insulis ei adjacentibus et in comitatibus Rossilionis Ceritanie et Confluentis et Vallespirii et in vicecomitatibus Omeladesii et Carladesii sint et maneant perpetuo unita et unum ac sub uno solo eodemque domino atque dominio perseverent nec aliquid vel aliqua ex eis ab alio vel ab aliis separentur: ita quod quicumque sit rex Aragonis idem etiam sit rex regni Valencie et comes Barchinone sic quod nos vel aliquis heres seu successor noster vel nostrorum in testamento vel alia qualibet ultima voluntate aut donatione vel alia ordinatione inter vivos aut aliqua alia dispositione nunquam dividamus seu separemus nec dividi seu separari faciamus consenciamus aut permittamus regna predicta et comitatum in se aut a se vel etiam inter se videlicet regnum Aragonie non dividemus seu separabimus in se nec etiam a regno Valencie et comitatu Barchinone nec regnum Valencie dividemus vel separabimus in se nec etiam a regno Aragonis et comitatu Barchinone neque dictum comitatum Barchinone dividemus vel separabimus in se nec etiam a dictis regnis Aragonie et Valencie: et si quid contra predicta vel aliqua predictorum per nos vel nostros fuerit attemptatum illud ex nunc decernimus irritum et inane. Declarantes tamen quod nos et ipsi possimus donare seu dimittere castrum vel castra locum vel loca seu hereditamenta filiis nostris vel ipsorum aut aliis personis ut nobis et eis videbitur unitate predictorum regnorum et comitatus semper stabili et indivisa manente. Et affectantes hujusmodi statutum ordinationem et sanccionem ac provisionem nostram inconcusse et irrefragabiliter perpetuis temporibus observari juramus per nos et nostros solemniter per Deum et crucem domini nostri Jesu-Christi ac ejus sancta quatuor evangelia manibus nostris corporaliter tacta predicta omnia et singula ut superius dicta sunt et distincta tenere complere et inviolabiliter observare et observari facere ac teneri et nunquam in aliquo contravenire aliquo jure causa vel ratione: inhibentes expresse sub interminacione divini judicii ac divine maledictionis et nostre heredi nostro universali quicumque pro tempore fuerit et aliis subsequenter successuris in dictis regnis et comitatu ut observando incorruptibiliter omnia et singula supradicta contra ea vel aliquid eorum non veniant vel attemptent aut fieri consenciant vel permittant dicto verbo vel facto seu alio quovis modo. Et ut omnia predicta et singula tenacius observentur statuimus sanccimus et ordinamus quod quilibet heres et successor noster et nostrorum in predictis regnis et comitatu unus post alium successive tempore sui novi dominii seu nove successionis vel etiam si antea jurari haberent antequam prelati richi homines mesnaderii milites cives et burgenses et homines villarum seu aliqui alii de predictis regnis et comitatu sibi faciant seu prestent juramentum fidelitatis vel sibi in aliquo respondeant et antequam aliquis ex predictis requisitus expresse vel non requisitus sibi faciat vel facere teneatur homagium vel aliquam recognitionem ratione feudorum seu qualibet alia ratione ipse heres vel successor nostri et nostrorum in predictis regnis et comitatu quicumque pro tempore fuerit per se et suos laudet confirmet et approbet ac publice juret presens statutum ordinationem sanccionem et provisionem nostram et usquequo ipsam laudationem confirmacionem et approbacionem predictorum omnium et singulorum fecerit et juramentum pro ipsis observandis prestiterit cum publico instrumento prenominati vel aliqui ex eis non teneantur ei in aliquo respondere: et si per aliquem cujuscumque condicionis vel status existeret pro predictis vel aliquo predictorum sacramentum fidelitatis vel homagium seu alia quevis obligatio facta esset antequam predicta ut est dictum laudata approbata et jurata essent per novum quemvis dominum heredem et successorem ut premittitur non valerent et pro non factis penitus haberentur. Hec autem etiam predictis omnibus et singulis prelatis richis hominibus mesnaderiis militibus civibus burgensibus hominibus villarum et aliis quibuslibet subditis nostris dictorum regnorum et comitatus presentibus et futuris servanda tenenda atque complenda imponimus et injungimus sub debito naturalitatis et sub fide homagio et fidelitate ac juramento quibus nobis astricti existunt. In quorum omnium testimonium ad memoriam sempiternam presens scriptum nostrum fieri mandavimus bulle nostre plumbee munimine comunitum de quo quatuor consimilia scribi jussimus unum tenendum in archivo nostro aliud pro universitate regni Aragonie tenendum per juratos et probos homines civitatis Cesarauguste aliud pro universitate regni Valencie tenendum per juratos et probos homines civitatis Valencie et aliud pro universitate Catalonie tenendum per consiliarios et probos homines civitatis Barchinone. Datum Terrachone nonodecimo kalendas januarii anno Domini M°CCC°XIX. - Signum + Jacobi Dei gratia regis Aragonis Valentie Sardinie et Corsice ac comitis Barchinone predicti qui hec firmamus concedimus et juramus. - Testes sunt qui presentes fuerunt infans Johannes domini regis filius ac cancellarius ac electus toletanensis Eximinus Terrachone archiepiscopus Berengarius Vicensis episcopus frater Raymundus de Empuriis prior ordinis Hospitalis in Cathalonia frater Poncius abbas monasterii Populeti frater Bernardus abbas monasterii de Benifasano Johannes Burgundi sacrista Majorice consiliarius Vitalis de Villanova Bernardus de Fonollario Petrus de Boyll racionalis magister milites et consiliarii Gondisalvus Garcie miles Martinus Luppi de Rueda miles Dalmacius de Pontonibus judex curie et Guillelmus Aulomarii consiliarii domini regis.
- Sig+num mei Bernardi de Aversone dicti domini regis notarii qui de mandato ipsius domini regis hec scribi feci et clausi loco die et anno prefixis. - Tenore presentis privilegii seu rescripti cunctis temporibus valituri per nos et omnes heredes et successores nostros gratis et spontanea voluntate et etiam deliberatione consulta privilegium preinsertum et omnia et singula in eo contenta laudamus approbamus et ex certa scientia confirmamus: et ut cuncta predicta firmitate fulciantur majori et nunquam violentur de cetero promittimus in nostra regia bona fide per nos et successores nostros quoscumque predictis richis hominibus militibus civibus et hominibus villarum regni Valencie supradicti necnon omnibus et singulis aliis quorum sit interesse et notario infrascripto ut publice persone a nobis legitime stipulanti et recipienti pro omnibus illis quorum interest vel interesse poterit in futurum ac coram omnibus sindicis antedictis confestim nobis postea fidelitatem juraturis juramus solemniter per Deum et crucem ac sancta quatuor ejus evangelia manibus nostris corporaliter tacta predicta cuncta et singula firmiter tenere complere et inviolabiliter observare et nunquam in aliquo contravenire quovis jure causa vel etiam racione. Mandantes firmiter et districte universis et singulis post nos in regnis et comitatu predictis futuris temporibus successuris ut omnia et singula supradicta inviolabiliter observando contra ea vel aliquod eorundem non veniant faciant vel attentent aut consenciant fieri vel permittant dicto verbo vel facto aut alio quovismodo. In cujus rei testimonium presentem cartam nostram inde fieri et plumbea bulla nostra jussimus comuniri. Quod est datum et actum in quadam aula regalis civitatis Valentie XI die januarii anno a nativitate Domini M°CCC°XC°III regnique nostri septimo. - Guillelmus de Vallesicca. - Signum + Johannis et cetera qui predicta concedimus et firmamus pariter et juramus. - Rex Johannes. - Testes sunt qui predictis presentes fuerunt religiosus frater Berengarius magister milicie beate Marie de Muntesia nobilis Raimundus Alamanni de Cervilione Eymericus de Scintillis Hugo de Cervilione et Olfus de Proxida milites necnon Petrus Dartesio miles magister rationalis ac Guillelmus de Vallesicca legum professor vicecancellarius Julianus Garrius thesaurarius et Sperans in Deo Cardona et Petrus de Berga jurisperiti promotores et consiliarii dicti domini regis et plures alii in multitudine copiosa. - Sig+num mei Jacobi Cavasthani locumtenentis prothonotarii dicti domini regis regiaque auctoritate notarii publici per totam terram et dominacionem ejusdem qui predictis interfui eaque scribi feci cum rasis in lineis XIIII enniter XXVI Luppi XXIX singulis aliis quorum sit in et ibidem poterit in futurum ac coram omnibus sindicis antedictis confestim nobis postea fidelitatem juraturis juramus solemniter per Deum et crucem clausi. - Dominus rex mandavit michi Jacobo Cavasthani in cujus posse firmavit etiam et juravit.

cxxxix-reg-1902-fol-47-21-abril-1393

XXXI. Perg. n. 683 (o 685), Alfon.I. Julio 1191.

XXXI. 

Perg. n. 683 (o 685), Alfon.I. Julio 1191.

In nomine sancte et individue Trinitatis manifestum sit omnibus tam presentibus quam futuris quod ego Ildefonsus Dei gracia rex Aragonis comes Barchinone et marchio Provincie dono laudo et concedo in feudum et cum hac presenti pagina in perpetuum auctorizo tibi Ximino de Artusella et tuis omnibus heredibus in perpetuum portum de Salou cum omnibus suis terminis et pertinenciis quas habet et habere debet et cum stagno de Pineda et cum aliis stagnis et portubus sibi pertinentibus a stagno videlicet Bertrandi de Castelleto usque ad collum de Balager ita quidem ut predictum portum de Salou cum omnibus supradictis habeas in feudum teneas et possideas tu et omnes tui successores ad forum et consuetudinem Catalonie et ad populandum et ad meliorandum et semper in melius augendum ad meam meorumque fidelitatem. Donativa equidem et constituciones que tu et tui faciebitis ibi laudo et concedo per me et per meos successores. Dono etiam tibi et tuis laudo et concedo aquam de Buelam et aquam Dares et aquam de Polpres et omnes aquas quas ad portum poteritis adducere predictum. Laudo insuper et concedo tibi et tuis quicquid de jure poteris adquirere quod ad predictum portum pertineat vel pertinere debeat vel ad suos terminos jam dictos et ego adjuvare te habeo et tuos ad exigendum jura predicti portus suorumque terminorum et adquirendum. Dono preterea laudo et concedo tibi et tuis quantumcumque infra mare tu et tui volueritis quemadmodum supradicti termini circa illud includunt. Sciendum quoque est quod in predictum portum perpetuum constituo mercatum die mercurii singulis ebdomadis celebrandum: quicumque autem ad istum mercatum vel ad jam dictum portum venerit per mare sive per terram sit salvus et securus cum omnibus rebus suis receptus in nostro securo ducatu et in propria emparancia et manutenencia speciali. Predictum itaque portum cum omnibus suis terminis et pertinenciis et integre cum omnibus suprascriptis dono laudo et concedo tibi prenominato Xameno de Artusella et tuis omnibus successoribus in perpetuum sicut supra declaratum est in feudum ad tuam videlicet et tuorum voluntatem semper faciendam salva mea meorumque fidelitate per secula cuncta. Data Pratis anno Domini MCXCIIII mense julii. - Signum + Ildefonsi Dei gracia regis Aragonis comitis Barchinone et marchionis Provincie. - Signum + Sancie regine Aragonis cometisse Barchinone marchesie Provincie. - Signum + infantis Petri filii regis Aragonis.
- Sig+num Bernardi de Portella.. - Sig+num Guillelmi de Granata. - Sig+num Dalmacii de Palaciolo. - Sig+num A. Deril. - Sig+num Raimundi Gaucerandi. - Sig+num A. de Sadaone. - Signum A. de Siscar. - Sig+num R. Darens. - Sig+num Xameni de Rada.
- Sig+num Michaelis de Lusia. - Sig+num Guillelmi de Alcala. - Sig+num F. Valerii.
- Sig+num Petri de Blandis notarii domini regis qui mandato ejusdem supradicta scripsit mense et anno prefixo.

CXXVII, reg 1899, fol 192, 15 abril 1391

CXXVII. 

Reg. n. 1899, fól. 192. 15 abr. 1391.

Nos Johannes etcetera. Regie provisionis dexteram illis libenter extendimus qui animi strenuitate vigentes personas et bona sua pro conservacione nexus fidelitatis indisolubilis quibus corone regie astringuntur exponere nullatenus formidarunt. Percepto itaque veridica informacione dominum regem Petrum recordacionis eximie nostrum progenitorem illustrem post guerrarum impetus quas Petrus rex quondam Castelle sibi ac regnis et terris suis non obstante vinculo pacis et securitatis inter eos initis intulerat exaltasse erexisse et merito sublimasse villam tunc Calataiubi in civitatem quando dictus dominus genitor noster in dicta villa generales curias celebrabat incolis regni Aragonis videlicet XXII aprilis anno a nativitate Domini millesimo CCC°LX sexto (1366, cortes de Calatayud): supplicato nec minus pro parte vestri fidelium nostrorum justicie judicis rectorum juratorum et proborum hominum universitatis ejusdem civitatis ut cum de ereccione et exaltacione civitatis predicte nullam cartam nec titulum regium habeat licet de ereccione et sublimacione predicta ex processu et publicis actis curie predicte appareat evidenter dignaremur cartam et titulum de predictis fieri consuetum et vobis de solita clemencia dare et concedere prout decet: nos itaque supplicacionibus vestris ut convenit annuentes et debite in nostri memoriam reducentes qualiter vos ac populus universus civitatis jamdicte pravis conatibus dicti regis Castelle vos opposuistis in obicem et murum deffensionis unde quodammodo fuistis presidium et tutamen aliis civitatibus castris villis et locis nostri dominii que non spectantes ab aliquibus partibus inimicorum insultus credentesque in pacis amenitate ducere dies suos pace et treuga firmata inter dictum dominum genitorem nostrum et dictum regem Catelle irreparabilia dispendia atque dampna potuissent ex improviso de facile incurrisse: tenore presentis approbantes laudantes auctorizantes et etiam confirmantes ereccionem exaltacionem et sublimacionem factas ut dictum est de tunc villa Calataiubi in civitatem insignem per dictum genitorem nostrum dicta die XXIIa aprilis in curiis generalibus supradictis de novo ad vestri uberiorem cautelam eandem in civitatem erigimus et etiam exaltamus sic quod dicta villa Calataiubi sit et nominetur amodo nedum a dicta secunda die aprilis anni MCCCLX sexti qua ut predicitur erecta fuit in civitatem usque nunc verum etiam de cetero perpetuo in futurum civitas et vos utique cives et cuncta vestra projenies in eternum: ipsamque villam attollimus nunc pro tunc in honorem gradum et titulum civitatis et vos omnes et singulos et qui post vos erunt perpetuo incole civitatis ejusdem pari modo in cives sublimamus vobisque ac vestris et incolis civitatis ejusdem imperpetuum concedimus et donamus omnia et singula privilegia immunitates franquitates et libertates ac preheminencias et prerrogativas quas et que cives civitatum regni Aragonis habent et debent habere de jure foro usu et consuetudine regni et quibus generaliter gaudent et gaudere possunt et debent. Ulterius promittimus vobis pro majore decoracione ipsius civitatis quod pertractavimus et faciemus pro posse cum domino papa quod ipse ordinavit in civitate ipsa sedem et ecclesiam cathedralem providendo inibi de episcopo qui episcopatum habeat sub certis limittibus limittatum dotatumque certis redditibus prout episcopali congruit dignitati. Mandantes per presentem inclito ac magnifico infanti Martino generali gubernatori et fratri nostro carissimo gubernatori et justicie Aragonis ceterisque officialibus et subditis nostris presentibus et futuris et aliis ad quos spectare possit quod hanc nostram provisionem laudacionem et de novo ereccionem ut dictum est teneant et observent et contra non faciant aut veniant nec aliquem contravenire permittant aliqua ratione: quicumque autem contra predicta venire presumpserit iram et indignacionem nostram se noverit incurrisse. In cujus rei testimonium presentem fieri et bulla nostra plumbea in pendenti jussimus comuniri. Data Cesarauguste quinta decima die aprilis anno a nativitate Domini millessimo trecentesimo nonagesimo primo regnique nostri quinto. - Sig+num Johannis Dei gratia regis Aragonis Valencie Majoricarum Sardinie et Corsice comitisque Barchinone Rossilionis et Ceritanie. Rex Johannes. - Testes sunt Garcias archiepiscopus Cesaraugustanus Raimundus vicecomes de Roda Raimundus Alamanni de Cervilione Bernardus de Pinosio et Eymericus de Scintillis consiliarii. - Sig+num mei Berengarii de Busquets scriptoris dicti domini regis qui de ipsius mandato hec scribi feci et clausi. Corrigitur autem in IIa linea et in VIIa predictorum. - Dominus rex presente thesaurario mandavit mihi Berengario de Busquets. - Vidit eam thesaurarius.

cxxviii-reg-1900-fol-28-3-junio-1391

Núm. 28. Leg. de cartas reales, Núm. 80. 6 dic.1340.

Núm. 28.

Leg. de cartas reales, Núm. 80. 6 dic.1340.

Petrus Dei gratia rex Aragonis Valencie Sardinie et Corsice comesque Barchinone nobili et dilecto consiliario nostro Raymundo Cornelii salutem et dileccionem. Receptis capitulis nobis per vos noviter destinatis que nuper domino nostro domino summo pontifici per vos ordinata et sub nostro sigillo tradita extiterunt super facto legationis per nos vobis pridem verbo commisse et eis visis et recognitis diligenter: quia perpendimus quod dictus dominus summus pontifex voluit quod nos ipsa in scriptis redacta sub nostro sigillo transmitamos per vos sanctitati sue porrigenda: idcirco vobis taliter respondendo significamus quod nos dicta capitula et proposita per vos in premissis tanquam bene et rite ac de mandato nostro proposita et ordinata rata grata et firma habentes eadem pro satisfaciendo voluntati et dominationi ac dispositioni sue vobis mitimus nostri sigilli munimine comunita sub forma que sequitur.
- Sanctissime pater nuper ad V. S. pedes veniens Raimundus Cornelii devotissimi filii vestri regis Aragonis ambaxator sanctitati eidem exposuit oraculo vive vocis quecumque sibi pro ambaxiata fuerant mandata vigore literarum credencie quas idem Raymundus vestre exhibuit sanctitati: sed quia sanctitas vestra voluit et mandavit ea in scriptis seriosius exhiberi: idcirco ambaxatam declarat predictam in modum qui sequitur.
- Significat S. V. devotus filius vester rex Aragonis quod rex de Agar persequtor infestus et hostis fidei Xpiane propter magnam potentiam gentium et divicias quas habet terras Xpianorum citra mare sicut est toti mundo notorium invasit crudeliter et ad invasionem et occupacionem regni Valencie quod ipsi perfidi agareni reges de Agar priusquam a progenitoribus dicti regis filii vestri adquisitum existeret tenebant pro camera eorundem dicitur specialiter anelare propter quod idem rex filius vester contra eundem perfidum hostem Xpi ad divini nominis laudem et gloriam ac exaltationem catholice fidei ejusque ac regni Valencie supradicti defensionem disponit insurgere viriliter et potenter. Et quia ad tantum negocium consumandum idem rex filius vester considerata potentia dicti hostis fidei non sufficit per se ipsum sine favoribus et graciis apostolice sanctitatis: humiliter supplicat idem filius vester quatenus pro omnibus ire volentibus contra dictum regem de Agar undecumque existant aut ipsi regi Aragonis per mare et per terram subsidia realia vel personalia in hujusmodi negocio impendentibus crucem concedere dignemini cum consuetis indulgentiis quamdiu duraverit prosequcio negocii memorati. - Item supplicat quod cum dictum negocium magna expensarum profluvia et celeritatem preparacionis ejusdem considerata dicti hostis crucis rabie requirere dignoscatur eidem regi filio vestro decimam omnium proventuum ecclesiasticorum regnorum et dominiorum suorum que quolibet anno ad XXIIII milia florenorum auri vel modicum plus aut minus ascendet usque ad sex annos colligendam infra triennium proxime venturum concedere dignemini in aliquale subsidium negocii memorati. Et sciat S. V. quod facto exacto compoto sumptus cujuslibet galee ascendunt annuatim ad quinque milia florenorum.
- Item supplicat quatenus ad feliciorem et celeriorem progressum tam pii tamque necessarii negocii quod inextimabiles quodammodo sumptus requirit fructus primi anni omnium beneficiorum ecclesiasticorum in regnis et dominiis antedictis ad presens vaccantium et durante dicti prosecucione negotii vaccaturorum vel saltem fructus beneficiorum ipsorum qui pro fabrica ecclesiarum regnorum et dominiorum eorundem cum ipsa vaccant beneficia colliguntur qui ad modicam quantitatem ascendunt dignemini eidem regi durante prosecucione prefata cum ipse ecclesie reparatione non indigeant de presenti auctoritate apostolica concedere in subsidium premissorum.
- Item cum ipse rex et subditi sui ac premissa subsidia non possint sufficere ut deceret ad resistendum tante potentie hostis ejusdem et suorum ac eorum nequiciam reprimendam ut hujusmodi negociacioni eo felicius peragatur et prosperetur quo uberiori fuerit subvencione munita orones emendas injuriarum quarumlibet incertas et legata pro satisfaccione incertorum male ablatorum necnon relicta et subsidia quecumque facta per illos de regnis et dominiis suis ultramarino passagio dignemini ad Dei laudem et gloriam in subsidium hujusmodi negocii deputare. - Super quibus idem filius vester supplicat exaudiri et considerari per S. V. necesitatem tanti negocii et fidei orthodoxe ac rabiem nequiciam et potentiam hostium eorundem que tanta est que vix potest credi nisi ab illis qui eam palpant et sciunt: nichilominus in istis et aliis subicit beneplacito et voluntati vestre beatissime sanctitatis. - Et ut S. V. sciat et cognoscat bonum verum et sincerum propositum dicti filii vestri regis ipse non intendit nec vult predicta subsidia recipere sed placet sibi quod S. V. receptores deputet bonos et fideles ac Deum pre occulis habentes qui ea omnia recipiant et in prosecucione hujusmodi negocii contra dictos hostes fidei prout opportunum fuerit cum integritate convertant. - Premissa dat devotus vester Raymundus Cornelii ambaxiator dicti domini regis filii vestri sub sigillo suo prout sunt sibi ab eodem domino rege commissa in ambaxiata sua et paratus est illa dare sub sigillo dicti domini regis si S. V. ipsa ad gratiam exaudicionis admittat quod sperat dictus ambaxiator ut cum victoria contra ipsum agarenum in Hispania nunc obtenta ad exterminium cum suis gentibus possit duci.
- Quapropter vobis dicimus et mandamus quatenus capitula supradicta ad pedes sanctitatis dicti domini summi pontificis presentetis et eidem ex parte nostra supplicetis humiliter et devote ut ipsa ad exaudicionis graciam ex innata sibi clemencia dignetur admittere placabiliter et benigne et id nobis reputabimus pro munere speciali significando sibi quantum est nobis cordi prosecucio negocii supradicti. In premissis siquidem sic cum diligencia et sollicitudine debita vos curetis studiose gerere sollicitum et intentum ut proinde in conspectu nostro valeatis merito comendari. Data Barchinone VIII idus decembris anno Domini millesimo CCC quadragesimo. - A. vicecancellarius.

29

CXXV, reg 1899, fol 141, 24 febrero 1391

CXXV. 

Reg. N° 1899, fol. 141. 24 feb. 1391.

Nos Johannes etc. Visa carta pro parte venerabilis et religiosi abbatis monasterii sancti Victoriani nobis reverenter oblata cujus tenor sequitur siib his verbis.
- Ad honorem summi et eterni regis Patris et Filii et Spiritus sancti hoc est privilegium quod ego Sanccius Ranimiri regis filius non meis meritis sed sola Dei omnipotentis miseracione Aragonensium seu Pampilonensium rex facio ad monasterium sancti Victoriani Asaniensis et domino Grimaldo abbati ejusque successoribus et cunctis monachis in eodem loco Deo famulantibus presentibus et futuris imperpetuum. Digne laudis et memorie Sanccius rex avus meus redemptoris nostri opitulante clemencia superatis et expulsis paganorum gentibus a quibusdam regni sui partibus divini amoris zelo accensus cujus auxilio triumphans ex hostibus victor existere potuisset regnum suum ab omni labe et spurcicia nefande gentis prorsus stabilivit emmendare monasteria et ecclesias quondam a prefatis gentibus dirutas et devastatas renovare gregemque suorum Dei et beatissimi patris Benedicti normam per monasteria ordinare. Inter cetera ergo bona opera que fecit consilio multorum religiosorum atque catholicorum virorum omniumque procerum suorum ut dominus de inimicis suis semper victoriam sibi tribueret regnumque suum imperpetuum sibi et filiis suis confirmaret antiquissimum atque venerabilissimum valdeque religiosissimum beatissimi Victoriani Asaniensis cenobium quod olim crescente nequicia barbarorum subversum atque destructum fuerat partim restauravit et ab oppressione vel a dominacione tam secularium quam ecclesiasticarum sicut ab inicio ex quo edifficatum fuerat per scripta antiquorum patrum dedicerat liberum atque inmunem esse statuit: post mortem vero illius pater meus Ranimirus rex non solum jamdictum cenobium restauravit sed etiam ex bonis suis dum vixit locupletavit et ei libertates antiquas confirmavit michique illud comendavit et dona que possem ibi donare injunxit. Ego vero non immemor preceptorum ejus Deo auxiliante totis viribus implere curavi: insuper ab apostolica sede corroborare feci: jam octavo regni mei anno era MCIX discurrente tercio X° kalendas aprilis curiam cum viris catholicis quampluribus et cum obtimatibus meis apud Jacam tenui: contingit autem ex improviso et hoc divina credo factum industria Hugonem scilicet Quandidum cardinalem presbiterum huic interesse curie quem tamdiu multumque de utilitate et doctrina simul et libertate predicti monasteri eflagitassem dompnum Aquilinum abbatem sancti Johannis de Pina et Grimaldum abbatem monasterii sancti Victoriani Assaniensis cum prefato cardinali ad sedem apostolicam destinavi ad beatissimum Alexandrum papam secundum obnixe deprecans paternitatem illius ut predictum locum sub tutela et proteccione beatorum Petri et Pauli apostolorum susciperet privilegium et libertates tales ei conferre dignaretur quatenus a rapacitate malorum hominum vel invasione episcoporum necnon a prejudicio vel archiepiscoporum vel a dominacione injusta succedencium regum locum idem et res sue tueri et deffendi possent et ut abbates et monachi ejusdem cenobii libere ipsi et sui ad sedem apostolicam in omnibus justiciis ecclesiasticis vel secularibus necnon et in ordinacionibus abbatum vel monacorum possent se reclamare: qui beatissimus pater papa Alexander audita mee humilitatis peticione scio non meis meritis sed gratia sancti Spiritus commotus monasterium jamdictum et res suas in apostolica suscepit deffensione datoque libertatis privilegio apostolico patrocinio munivit. Nunc igitur ego humillimus sorvorum Dei servus Sanccius rex monasterium sancti Victoriani Asaniensis tantis auctoritatibus munitum regiis atque apostolicis decoratum privilegiis hac mea presente auctoritate corroboro abbati Grimaldo et monachis sub eo vel sub successoribus ejus Deo militantibus presentibus ac futuris talia precepta et privilegia et decreta et libertates qualia habet Cluniacense monasterium et beati Poncii cenobium de quorum sanctissimo fonte ordo beati Benedicti in his partibus emanavit. Confirmo etiam privilegia predecessorum meorum regum et romanorum pontifficum: confirmo ei eciam monasteria et ecclesias parrochianas necnon et illas que non sunt parrochianas et cellas et villas et aquas et cursus aquarum et molendina et silvas et omnia alodia magna vel parva quanta vel qualiacumque predictum monasterium vel abbates vel monachi ab antiquis regibus seu a modernis vel ab episcopis vel a militibus vel a rusticis vel a quibuscumque personis dono comparacione vel camio adquisierunt vel habere videtur vel visum est vel videbitur habere nisi ea que abbas vel monachi ejusdem loci juste aut legitime dimiserunt vel camiarunt regio jussu et omnes decimas a lodiorum suorum eorum quidem que usque in hodiernam diem qualicumque modo adquisierunt vel amodo poterunt adipici eorum quidem ad quorum sustentacionem et gubernacionem concessa sunt usibus pro futura. Injungo quoque filiis ac nepotibus meis et propinquis hominibus fidelibus regibus michi succedentibus ut hec nostra decreta intemerata studeant conservare et propriis bonis locum hunc venerandum et servos Dei in eo habitantes ac Deo famulantes ita futuros sicut presentes sustentare non differant quatenus pro conservacione nostrorum decretorum et pro erogacione suorum bonorum a Jesu-Christo eterno retributore et sanctissimo mundi Redemptore ob cujus honorem hec omnia toto mentis affectu decrevimus intercedente beatissimo Victoriano ac confessore et omnibus sanctis suorum mereantur delictorum veniam percipere. Si vero aliqui eorum maligno spiritu superbie inflati et privilegia apostolica et regalia decreta ausu temerario disrumpere voluerint et locum predictum et res sibi pertinentes monachosque ibi Deo famulantes inquietare presumserint ira et malediccio Dei super eos decendat et cum Datan et Abiron et Juda Domini traditore in inferno inferiori ardeant et quingentas auri libras fisco regis persolvere cogantur. Conservantibus autem pax et benediccio trlbuatur a Deo patre omnipotente et filio ejus Jesu-Christo et Spiritu sancto. Amen. Ut autem hoc meum privilegium per cuncta secula firmum et ratum habeatur manu propria firmo et roboro. - Sig+num regis Sanccii Renimiri regis filius. - Signum Ildefonsi regis Aragonis. - Facta carta era MaCaXIIIIaXIII kalendas aprilis anno ab incarnatione Domini M°LXX°VI indiccione nona regnante me rege Sanccio in Pampilona et in Aragone in Suprab et in Rippacorça Aldefonso rege in Tolleto et in Castella et in Galecia Grimaldo abbate in Asaniense cenobio Garsia episcopo in Jacha. Post restauracionem vero Toletane ecclesie Bernardo archiepiscopo primo. S. Fertuny Sanç in Huarte. S. Lop Garces in Uno Castello et in Arosta. S. Ramon Galindo in Estada. S. Petri Sauces in Voltania (Boltaña) et in Marcorllo. S. Açenar Exemeneç in Galipiens. S. Sanccio Fredeando in Ateres. S. Galin Sanç in Sos et in Arcedas. S. Enech Sanç in Montecluso (Monclús, Montclús). S. Exemen Garçets in Boyl (vall de Boí ?).
S. Furtuny Sanç in Boyl et in Eliso. - Ego Eximinus presbiter Sanccionis regis ejus jussu scripsi hanc cartam et hoc Signum + feci. - Eadem et omnia et singula in ea contenta et omnia etiam alia privilegia et donaciones per predecessores nostros dicto monasterio facta et concessa et etiam factas et concessas ob devocionem sinceram et zelum fervidum quem habemus ad ordinem supradictum volentes dictorum predecessorum nostrorum bona opera imitari ut per accionem bonorum operum veram nobisque necessariam donancium donatori in die judicii valeamus de talento nobis tradito reddere racionem ad humilem supplicacionem dicti abbatis propterea nobis factam tenore carte hujusmodi quam robur irrefragabilis firmitatis volumus omnino habere de nostri certa scientia laudamus approbamus et nostro confirmacionis presidio roboramus prout hactenus melius ipse abbas et sui predecessores in dicto monasterio usi fuerunt. Mandantes per hanc eandem inclito infanti Martino fratri carissimo et in omnibus regnis et terris nostris generali gubernatori nostro gubernatori justicie Aragonis ceterisque universis et singulis officialibus nostris presentibus et qui pro tempore fuerint et dictorum officialium locatenentibus ad quem seu quos pertineat et spectet quatenus preinsertam cartam et omnia et singula in ea contenta et omnia alia eciam privilegia et donaciones per predecessores nostros dicto monasterio indulta et hanc nostram confirmacionem prout superius continetur firmam habeant teneant et observent tenerique et observari inviolabiliter faciant juxta earum series pleniores et non contraveniant nec aliquem contravenire sinant aliqua racione. In cujus rei testimonium presentem fieri jussimus nostre magestatis nostro sigillo in pendenti munitam. Data Cesarauguste XXIIII die februarii anno a nativitate Domini MCCCLXXXX primo regnique nostri quinto. - Sig+num Johannis Dei gratia regis Aragonis et cetera. Rex Johannes. - Testes sunt Garsias Cesaraugustanus archiepiscopus Petrus Insule et Caneti Raimundus de Roda vicecomes Raimundus Alamanni de Cervilione et Eymericus de Scintillis milites. - Sig+num Bernardi de Jonquerio secretarii dicti domini regis qui de ipsius mandato hec scribi fecit. Constat autem de rasis et emendatis in lineis prima spiritus in secunda nien in IlIIa quondam et in eadem quod per certum in quinta Asaniensis et in eadem ante VII con in VIII im et in eadem credo factum industria Hugonem scilicet Quandidum in eadem cum et ibidem quod de utilitate in XIX regni Aragonis in XX nate me in XXII predece in XXIII predece et in eadem Tenore carte in XXIIII hujusmodi quam robur irrefragabilis firmitatis volumus omnino habere de nostri certa scientia et in eadem melius in XXVa sive privilegium et in XXVIIa nostre magestatis sigillo in pendenti et clausit. - Dominus rex presente thesaurario mandavit mihi Bernardo de Jonquerio. - Vidit eam thesaurarius domini regis. - Idem.

cxxvi-reg-1901-fol-68-9-abril-1391

XLII. Perg.n°935. Jai. I. 20 ene. 1243.

XLII.
Perg.n°935. Jai. I. 20 ene. 1243.

Quia super limitibus Cathalonie et Aragonis licet immerito a quibusdam minus sane intelligentibus de facto posset dubitatio suboriri nos itaque Jacobus Dei gratia rex Aragonis Majoricarum et Valentie comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispessulani qui voluntarios labores apetimus volentes in hac parte omnem disceptationis materiam amputare ut omnis scrupulus a cordibus hominum penitus perpetuo subtrahatur etiam prodecessorum nostrorum vestigiis inherentes comitatum Barchinone cum Cathalonia universa a Salsis usque Cincham ex certa scientia limitamus licet limitatio ipsius comitatus et Cathalonie predicte per pacis et treugue ordinationes in civitate Barchinone et Terrachone et etiam alibi factas colligi poterat evidenter. Regnum autem et terram Aragonis a Cincha usque ad Ferizam constituimus et sic volumus limitari ne ab ista die in antea ratione dictorum limitum aliqua questio inter aliquos oriatur. Predictam itaque limitationem per nos et nostros habere volumus perpetuam et inviolabilem firmitatem. Datum Barchinone XII katendas februarii anno Domini MCCXL tercio. - Sig+num Jacobi Dei gratia regis Aragonum Majoricarum et Valencie comitis Barchinone et Urgelli et domini Montispessulani. - Testes sunt P. Terrachone archiepiscopus B. Vicensis episcopus P. Dertusensis episcopus frater Ugo castellanus Emposte G. de Mongri sacrista Gerunde P. comes Urgelli G. de Montecateno P. de Montecateno B. de Sancta Eugeniu Berengarius de Angularia G. de Cervera Berengarius Gerardi Jacobus Grummi M. de Plicamanibus (Plegamans) G. de Lacera. - Signum + Guillelmi scribe qui mandato domini regis hec scribi fecit loco die et anno prefixis.

XIX. Perg.n. 367.Alfonso.I.Dic.1178.

XIX.
Perg.n. 367.Alfonso.I.Dic.1178.

Hoc est translatum fideliter factum III nonas aprilis incarnati Verbi anno M°CC°XL octavo ab instrumento per alfabetum diviso quod sic habetur.
- Hec est conveniencia facta inter dominum Ildefonsum ilustrem regem Aragonis comitem Barchinone et marchionem Provincie et Petrum de Besora. Donat ei namque dominus rex castrum de Velosel cum omnibus terminis suis et donat et concedit ei medietatem decimi et omnium reddituum ejusdem castri et terminorum videlicet de expletis et eximentis quibuscumque et chestis exorchiis cuenciis homicidiis latrociniis adempramentis censibus et de omnibus quibuscumque rebus que ad usum et servitium hominis pertineant que dici possint vel excogitari modo et in antea: aliam autem medietatem de hiis omnibus retinet sibi rex per omnia loca. Item donat ei ut faciat unum fornum in predicto castro et villa et quod habeat cum in suo dominio ad faciendum inde omnes suas voluntates et quod neque rex neque alius aliquis possit facere furnum in ipso castro set neque in terminis ejus umquam. Item donat ei tres pariliatas alodii quas ipse Petrus sibi eligat ubicumque ibi magis voluerit et habeat per suum franchum alodium: ipse etiam rex retinet sibi tres pariliatas in dominio in obtimo loco. Stabilimenta eciam omnia donat eidem Petro et quod inde exierit dividat bajulus Petri et donet inde medietatem fideliter bajulo regis. Donat ei item stachamenta et firmamenta ita quod bajulus Petri ea accipiat per totum predictum castrum et per terminos ejus presente bajulo regis et bajulus ejusdem Petri et bajulus regis placitent insimul et ambo per bonam fidem faciant inde placitum et uterque illorum accipiat suam medietatem. Hec autem omnia donat ad fevum dominus rex predicto Petro et filiis ejus de legitimo conjugio natis exceptis dictis pariliatis tribus et furno quod in proprium alodium ei concedit et quod sit inde suus solidus sicut homo de suo meliori seniore et donet inde ei potestatem iratus et paccatus quociescumque per se vel per nuncios suos eam demandaverit: quod et si predictum Petrum mori contingeret sine infante legitimo revertantur predicta omnia in solidum domino regi et suis excepta medietate dominicaturarum supradictarum et earum etiam que in antea ibi predictus Petrus habuerit de qua medietate liceat ei facere omnes suas voluntates sine alicujus obstaculo. Item dimitit rex eidem Petro in vita sua cavalchatas host placita et seguimenta que ei habet facere per supradictum fevum: post obitum autem ejusdem Petri faciant hoc filii ejus cum omni sua posteritate. Item si quid de supradicto decimo Ilerdensis ecclesia vel alius aliquis homo suo jure vel alia qualibet ratione aut ocasione consequeretur partem sui decimi que contingeret eundem Petrum reciperet et accipiat in eternum in dominio regis nisi rex salvam et securam poterit eidem Petro partem suam facere. Habet autem terminos et afrontaciones castrum de Velosel sicut dividit cum Albio et ex alia parte cum Valle-Clara et vadit in collum de Lena et dividit cum termino de Servoles. Sicut hec omnia suprascripta sunt sic dominus rex donat laudat et concedit eidem Petro et filiis ejus: et Petrus difinit et remittit in proprium debitum quod ei debebat rex usque ad DCCC morabetinos quos ei debebat et difinit etiam regi et omni persone domum de Hila quam demandabat per convenienciam per supradictum debitum. Inter cetera recipit dominus rex predictum Petrum cum omnibus rebus suis ubique in sua speciali manutencione et quod non tornet eum de avere vel de honore in retro in suis justis causis neque alicui hoc facere permitatur sed pro posse defendat eum cum omnibus honoribus suis et rebus ubique: et de hoc accipit eciam eum dominus rex in sua legalitate et Dei fide contra cunctos homines et feminas (ferminas) sicut suum militem et hominem proprium quem cum nullo habet dividere. Actum est hoc in Terrachona mense decembris anno Domini MCLXXVIII. - Signum + Ildefonsi regis Aragonis comitis Barchinone et marchionis Provincie. - Signum + Raimundi Berengarii comitis Provincie. - Signum + domine Sancie regine Aragonis comitise Barchinone et marchisie Provincie. - Signum + Dalmacii de Biert. - Signum + Arnalli de Vilamulorum - Berengarius dicte Terrachone Ecclesie archiepiscopus. - + Mironis judicis. - Signum + Geraldi de Jorba. - Signum + Guillelmi de Cervaria. - Signum + Raimundi de Cervaria. - Signum + Guillelmi junioris de Cervaria. - Ego Guillelmus de Bassa scripsi hanc cartam mandato domini regis et feci hoc sig+num - Sig+num Berengarii de Sancto Felice notarii publici ilerdensis qui hoc translatum scripsit cum supraposito in lineis XXIIII ubi dicitur sicut dividit et in XXXV ubi dicitur Sig+num Dalmacii de Biert.