Aragón, Arago, Aragó, Aragona, Aragonum, corona Darago, aragonés, aragoneses, fueros, aragonesa, textos antiguos de la corona de Aragón
domingo, 22 de diciembre de 2019
III, perg 15, 16 octubre 1132
Perg. N°15. 16 oct. 1132.
Hoc est translatum fideliter translatatum. Sit notum omnibus quoniam hec convenientia que est facta inter Raimundum comitem Barchinone et Gaucebertum de Peralada et Raimundum de Torreies et Eimericum fratrem eius. Nos igitur supradicti Gaucebertus scilicet et Raimundus atque Eimericus frater meus mittimus tibi Raimundo jamdicto
comiti Barchinone nostram villam que vocatur Peralada in custodia et in bajulia tua et in deffensione et donamus inde tibi bajuliam cum omnibus in se existentibus vel ad se
qualicumque modo pertinentibus et cum omnibus suis terminis et apendiciis cum hominibus et feminabus qui ibi nunc permanent vel in antea ibi sunt permansuri. Tali videlicet modo ut tu prephatus Raimundus comes Barchinone et tui succesores habeatis ibi intrare et exire et guerrejare contra omnes homines et feminas tu et omnes tui quibus mandaveris per tuam faciendam et nos cum nostris hominibus et cum nostra villa Peralada valeamus tibi et adjuvemus contra omnes homines et feminas per fidem sine engan. Et ego Raimundus Berengarii comes Barchinone predictus propter istam bajuliam quam vos supradicti mihi donatis et propter hanc convenientiam quam mihi facitis imparo et recipio vos omnes et villam vestram Peralada cum omnibus terminis suis et pertinentiis in custodia et in bajulia mea et in deffensione cum omnibus habitatoribus suis
contra omnes homines vel feminas per fidem sine engan. Et propter hoc ego Raimundus Berengarii Barchinone comes dono vobis jamdictis ipsum fevum de Pratis quod tenet Gaucbertus per me ut habeatis illud solide et libere ad fevum per me sine ullo retentu alicujus mei bajuli ad meum servicium. Si qua autem ex utraque parte persona hoc dirrumpere temptaverit nichil proficiat sed in duplum componat et postmodum hoc firmum permaneat omni tempore. Factum est hoc XVII kalendas novembris anno XXV regni Ledovici regis. Sig+num Raimundi comes qui hoc recepit et laudavit firmavit firmarique rogavit. Sig+num Gaucberti de Peralada. Sig+num Raimundi de Torreies. Sig+num Eimerici qui hanc convenientiam et donum ipsius bajulie fecerunt et firmaverunt testesque firmare jusserunt. Sig+num Raimundi Renardi de Ipsa Rocha. Sig+num Berengarii Bernardi Dapiferi. Sig+num Mironis de Luciano. Sig+num Raimundi de Ipsa Rocha. Sig+num Petri Raimundi de Matia. Sig+num Berengarii de Lertio. Sig+num Petri Nebod. Sig+num Bernardi Raimundi de Arens. Sig+num Arnaldi de Lertio. Sig+num Bernardi Guillermi de Luciano. Sig+num Perela. Sig+num Poncii de Cervera inferius subscribentes firmaverunt translatum istud. Guillermus ausonensis episcopus. Ego magister Vitale ilardensis canonicus subscribo. Sig+num magistri Petri de Belchit. Petrus ausonensis sacrista. Sig+num Petri de Torrezella testis. Sig+num Arnaldi de Lertio. Sig+num Poncii notarii comitis qui hoc scripsit die et anno prescripto. Sig+num Petri scriptoris qui hoc translatum scripsit apud Peraladam mense marcii. Sub anno Domini MCC tercio. - Bernardus Stephani qui hoc anno Domini millesimo CCIIII°. idus martii fideliter translatavit. - Sig+num Petri Raimundi de Villa de Magno. Sig+num R. de Angles. Sig+num Martini de Vicco. Sig+num Bernardi de Monteacuto qui hoc translatum fideliter factum vidimus et audivimus et inde testes existimus.
martes, 25 de febrero de 2020
XCV. Reg. n.1538, fol.8. 16 feb. 1351.
Pateat cunctis quod nos Petrus etc. attendentes nuper nos de civitatibus Gerunde Vici et Minorise necnon de villis Bisulduni Turricelle de Montegrino de Pals et de Figueriis omnibusque et singulis castris et villis et locis et vicariis et bajuliis ac procurationibus Gerunde Bisulduni Vici Ausone Rivipulli et Rivipullensis Campirotundi et de Regali Minorise Bagiarum Berge et Berguitani et Sancti Petri de Auro vicecomitatus de Basso Turricelle de Montegrino et de Figueriis predictorum unum ducatum erexisse qui Gerunde nomine appellatur ipsumque concessisse sub certis pactis formis et condicionibus inclito infanti Johanni precarissimo primogenito nostro ducique Gerunde prout hec et alia lacius et clarius apparent per instrumentum publicum nostra bulla aurea insignitum per fidelem secretarium nostrum Matheum Adriani notarium publicum clausum datum et actum in castro nostro Perpiniani XXI die januarii anno subscripto: considerantes etiam educationem dicti ducis et administracionem ipsius ducatus nobili et dilecto consiliario nostro Bernardo de Capraria comendasse seu comississe sub certis formis pactis et condicionibus de quibus clare constat per instrumentum publicum nostre majestatis sigillo et sigillo etiam illustris Alionore regine Aragonum consortis nostre amantissime subscripte roboratum clausum et factum per dictum notarium die et anno predictis: animadvertentes insuper in ereccione et concessione comandaque et educatione predictis quedam verbo imposuisse dubia seu obscura que possent dare duplicem legentibus intellectum nos igitur aspicientes nostreque mentis aciem dirigentes quod illius est interpretari cujus est condere presertim cum nos velimus ut convenit dispendia litium equitatis compendio qua possumus industria coartare instrumenta jamdicta et in eis singula contenta liberaliter ampliantes clarioraque efficere cupientes tam motu proprio et perpenso digestoque consilio quam ad supplicacionem juratorum et proborum hominum civitatis Gerunde et nunciorum per universitatem dicte civitatis ad culmen nostre regie dignitatis hac de causa specialiter destinatorum tenore presentis publici instrumenti firmiter valituri volumus sanccimus statuimus et superaddendo instrumento dicte creacionis ducatus et concessionis de eodem dicto duci facte ducimus ex certa sciencia declarandum quod in casu quo prefatam reginam consortem nostram contingat decedere et nos ei supervivere et ad secunda vota convolare dicto infante Johanne vitam in humanis ducente quod a processibus factis vel fiendis et sentenciis diffinitivis et interlocutoriis latis et ferendis et gravaminibus quibuscumque in judicio vel extra illatis vel inferendis per officiales dicti ducis contra singulares personas vel alios aut jus ipsorum seu causis eorum tam criminalibus quam civilibus possit et debeat primitus ad dictum ducem cum etatem in dicto instrumento contentam compleverit et interim ad illum cui regimen et administratio dicti ducis et ducatus spectaverit vel comissa fuerit inmediate apellari: a dicto vero duce cum dictam etatem compleverit et interim ab administratore actore seu educatore predicto possit ad nos tanquam principem inmediate et indubie appellari et per appellacionis remedium recursus haberi quamdiu nos vitam duxerimus in humanis et donec dictus dux ad apicem regie dignitatis fuerit assumptus et non alias neque ultra. Quibus justis appellacionibus teneantur dictus electus et alii imposterum eligendi ad administrationem et regimen dicti ducatus et ducis eorumque officiales dicte .... defferre et apostolos concedere et dare et alia et aliter facere et observare sicut et prout inferior a quo appellatur ad superiorem facere et observare tenetur juxta legittimas sancciones usaticos Barchinone et constituciones Cathalonie. Premissis preterea racionibus inducti ad tollendum ambiguitatem quorundam nos volentes infrascripta clarius apperire a dicto instrumento ereccionis et concessionis cassandam irritandam revocandam tollendam et anichilandam ducimus per modum interpretationis et declarationis ut predicitur clausulam immediate sequentem: Et etiam in omni casu et eventu retinemus nobis hostes exercitus et cavalcatas in hominibus dictarum civitatum et villarum et locorum omnium predictorum. Loco autem clausule preinserte et retencionis in eadem contente retinemus nobis et retinere volumus et intendimus casus contentos et specificatos expresse in usatico Barchinone incipiente: Princeps namque: quos casus et usaticum nobis reservamus et expresse intendimus reservare creacione seu ereccione ducatus predicti et contentis in ea in aliquo non obstantibus: adicientes quod per dictum creacionis et ereccionis ducatus instrumentum et concessionis de eodem dicto nostro primogenito factum dicto usatico in aliquo derogare intendimus nullo modo. Preterea quamquam in dicte creacionis et donacionis instrumento contineatur quod nos retinemus ut in generali curia que nunc Perpiniani celebratur et alias quociens in futurum contigerit celebrari in Cathalonia vel alibi curiam vel generale parlamentum universitates civitatum villarum et locorum infra dictum ducatum sitorum de mandato nostro vocate vel in futurum vocande teneantur ad dictam curiam et parlamentum procuratores suos seu sindicos destinare nichilominus per quosdam in dubium revocetur an dicti sindici vocari debeant prout hactenus vocari consueverunt: nos hoc declarare volentes decernimus et declaramus ac est intencio nostra et sic volumus et statuimus quod universitates predictarum civitatum et locorum vocentur per nos et vocate venire et interesse teneantur in ipsis curia et parlamento aut consilio generali prout facere tenebantur ante donacionem et concessionem et ducatus ereccionem supradictas. Insuper licet in instrumento comande predicte contineatur quod in casu quo contingeret dictum nobilem educatorem et administratorem decedere et alium eligi in casibus in dicto comande instrumento specifficatis quod sint de electoribus futuri educatoris ac amininistratoris duo nobiles seu milites aut generosi vicarie Gerunde et Bisulduni eligendi per nobiles milites aut generosos ipsius vicarie aut majorem partem ipsorum et duo cives civitatis Gerunde eligendi per universitatem civitatis Gerunde aut majorem partem ipsius: attamen prout racioni consonum ampliando statuimus volumus concedimus et hujus serie ordinamus quod in casibus memoratis sint de electoribus ipsis quatuor nobiles milites seu generosi dicte vicarie Gerunde et quatuor cives ipsius civitatis velut caput dicti ducatus una cum aliis civitatum et locorum per quos dicti educatoris et administratoris ducis et ducatus quociens facienda ocurrerit electio celebretur prima ordinacione in dicta comanda contenta nullatenus obsistente. Declarantes et ex certa sciencia hujus serie statuentes quod per dictum instrumentum creacionis et ducatus ereccionis et concessionis predictarum non facimus nec facere intendimus aliquam separacionem de civitatibus et locis contentis in creacione dicti ducatus a comitatu Barchinone immo predicta omnia unimus et unire intendimus pocius per predicta comitatui Barchinone et corone nostre regie faciendoque privilegium firmum validum perpetuumque quod vim legis habere volumus sanccimus et etiam ordinamus quod civitates et loca predicta contenta in creacione dicti ducatus nunquam possint a comitatu Barchinone et a corona regia separari immo quod quicumque fuerit rex Aragonum et comes Barchinone habeat esse et sit dominus civitatum et locorum predictorum civitatesque et loca predicta per regem Aragonum et comitem Barchinone et sub ejus dominio et posse et per eum et ejus officiales perpetuo regantur et regi habeant seu etiam gubernari. Declaramus insuper quod quamquam in dicto instrumento creacionis et concessionis contineatur: quod per nos vel per dictum ducem et ejus successores nunquam hec creacio seu ducatus ereccio valeat ad consequenciam trahi: est tamen nostre intencionis et volumus ac etiam declaramus quod quoad primogenitum vel successorem in primogenitura qui proculdubio post dies nostros vel suos aut ejus successores assumendus esset in regem Aragonis sed non in quemvis alium nobis et eis liceat imposterum similem creacionem ducatus et de eodem concessionem facere: observatis tamen declaracionibus concessionibus ordinationibus et retencionibus supra et infra factis verbis in dicto instrumento appositis seu aliis quibuscumque obsistentibus nullo modo: cum pocius creacio et concessio fiende circa talem si forsan fieri contigerit pocius agregacio et unio comitatui Barchinone et corone regie quam separacio censeretur. Ceterum volumus et hujus serie statuimus sanccimus et perpetuo etiam ordinamus quod constituciones Cathalonie generales facte et imposterum faciende et usatici Barchinone habeant observari in locis dicti ducatus et privilegia eis concessa huc usque ac consuetudines et observancie antique tam per nos proprio nomine et ut legitimum administratorem quam per electum jamdictum et in posterum eligendum seu .... ad regimen dicti ducis et ducatus quam per ipsum ducem et ejus officiales ita quod per dictam creacionem nichil commutetur sed omnia observentur sicut observabantur et observari habebant ante dictam creacionem et ac si dicta ducatus ereccio facta non fuisset. Predictas itaque declaraciones addiciones et ablaciones seu remociones sancciones et statuta ac alia supradicta facimus et ordinamus et servare et servari facere promittimus sicut melius dici potest et intelligi ad salvum et sincerum etiam intellectum: volentes et etiam infrascripti serie juramenti per nos prestiti vigore prefatis nominibus statuimus sanccimus et promittimus ac nunc pro tunc etiam ordinamus quod cum dictus dux ad etatem pervenerit quod possit regere juxta tenorem instrumenti dicte creacionis et etiam antequam regat per se jurabit laudabit et firmabit omnia et singula supradicta. Sed sufficit predictum ducem omnia et singula supradicta jurare in dicta civitate Gerunde tantum tanquam in capite dicti ducatus. Volumus etiam et decernimus ac statuimus quod nunc de presenti nobilis et dilectus consiliarius noster Bernardus de Capraria quem dicti ducis et ducatus administratorem fecimus ut est dictum et alius vel alii et quicumque sint qui post eum dicti ducis et ducatus fuerint administratores in principio sue administrationis prestent ad sancta Dei evangelia juramentum juratis et consulibus vel consiliariis civitatum Gerunde Vici et Minorise predictarum recipientibus per se et aliis omnibus et singulis personis dicti ducatus si presentes fuerint alias notario pro eis stipulanti quod predicta omnia et singula teneant inviolabiliter et observent. Hoc etiam intellecto et declarato expresse quod quicumque qui post dictum Bernardum de Capraria fuerint educatores dicti ducis et administratores ducatus in principio sue administrationis et antequam ea utantur prestent et prestare teneantur dictum juramentum in qualibet predictarum civitatum Gerunde Vici et Minorise in presencia juratorum consiliariorum vel consulum earundem. Et ut premissa omnia et singula majori gaudeant firmitate tam nomine nostro proprio quam etiam tanquam pater et legitimus administrator dicti ducis primogeniti nostri juramus sponte in animam nostram per Dominum Deum et ejus sancta quatuor evangelia manibus nostris corporaliter tacta predicto omnia et singula tenere et observare ac teneri et observari facere inviolabiliter tam per dictum ducem quam per administratores ducis et ducatus predicti et eorum officiales et in aliquo non contrafacere vel venire jure aliquo causa vel etiam ratione. Mandantes per presens publicum instrumentum universis et singulis officialibus et subditis tam infra dictum ducatum quam alibi sistentibus presentibus et futuris quod premissa et infrascripta omnia
et singula que firmari et jurari facimus per dictum nobilem Bernardum de Capraria tanquam educatorem ducis et administratorem ducatus predictorum teneant firmiter et observent et ab aliis faciant inviolabiliter observari et non contraveniant nec aliquem contravenire permittant quavis causa seu etiam ratione. Nos igitur Alionora Dei gratia regina Aragonum Valencie Majorice Sardinie et Corsice comitissaque Barchinone Rossilionis et Ceritanie prospicientes premissa omnia et singula causa justa previa ad utilitatem dicti nostri dulcisimi primogeniti et ducis fore facta ea laudamus approbamus ratificamus et confirmamus et manibus nostris ad sancta Dei quatuor evangelia juramus contra predicta vel aliquem ex eisdem numquam facere vel venire aliqua racione. Ad hec ego Bernardus de Capraria educator et administrator supradictus attendens supradicta omnia redundare ad utilitatem dicti domini ducis et perfeccionem premissorum jamdicto nomine laudans approbans ratificans et confirmans omnia et singula supradicta juro nunc ex tunc et ex tunc ut ex nunc per dominum Deum et ejus sancta quatuor evangelia meis manibus corporaliter tacta predicta omnia et singula tenere et servare et in aliquo non contrafacere vel venire jure aliquo vel etiam ratione: quinimo prestabo et dabo operam cum effectu omni excepcione remota et faciam etiam meum posse si vixero quod dictus dominus dux supradicta omnia firmabit et jurabit cum ad etatem pervenerit supradictam. Hec igitur omnia et singula supradicta ut dicta et expressa sunt supra facimus paciscimur et promittimus nos dicti rex et regina et ego Bernardus de Capraria nominibus sepe dictis quisque nostrum a se dicta vobis juratis et probis hominibus presentibus nomine dicte universitatis Gerunde necnon et notario infrascripto tanquam publice persone pro eis et pro aliis universitatibus civitatum Vici et Minorise et aliarum villarum et locorum dicti ducatus et pro aliis etiam personis omnibus et singulis quarum interest et intererit et interesse potest ac poterit in futurum recipienti et paciscenti ac etiam legitime stipulanti. Et intendimus declaramus ac etiam protestamus quod per hoc instrumentum aut per contenta in eo non fiat perjudicium aliquod tacite vel expresse aliis contentis in instrumentis ereccionis et concessionis ac educationis seu comande predictis de quibus in presentis declaracionis publico instrumento mencio non sit facta nec per illa huic: quinimo eadem et istud remanere volumus et intendimus in suo pleno robore et valore. In quorum omnium testimonium nos rex et regina predicta necnon Bernardus de Capraria educator seu actor ac administrator jamdictus ad dictorum juratorum supplicacionem humilem et etiam requisitionem mandamus fieri de premissis tot consimilia publica instrumenta sigillo majestatis nostri dicti regis et nostre dicte regine ac dicti ducis sigillis munita scilicet nobis dictis regi et regine michique dicto Bernardo de Capraria et nostris quibuslibet nominibus sepedictis ac universitati civitatis pretacte et aliis quorum interfuerit tradenda per scriptorem ac notarium infrascriptum. Actum et datum in camera Timberiorum castri regii Perpiniani sextadecima die febroarii anno a nativitate Domini MCCC quinquagesimo primo. - Sig+num Petri Dei gratia etc. qui hec jamdictis nominibus laudamus juramus et firmamus. - Sig+num Alionore Dei gratia regine Aragonum etc. que hec laudamus firmamus et juramus. - Sig+num Bernardi de Capraria educatoris ac administratoris predicti qui jam dicto nomine hec laudo firmo et juro. - Testes hujus rei sunt inclitus infans Raimundus Berengarii comes Impuriarum venerabilis Hugo Valencie episcopus cancellarius Matheus miles majordomus domine regine et Jaspertus de Tregurano promotor curie ac consiliarii dicti domini regis. - Sig+num Bartholomei de Lauro dicti domini regis scriptoris et ejus auctoritate notarii publici per totam terram et dominacionem suam qui predictis interfuit et hec scribi fecit et clausit cum litteris rasis et emendatis in linea IX ubi dicitur ducem cum etatem in dicto instrumento contentam in linea XXX ubi dicitur infrascripte et in linea XLIII ubi corrigitur facimus paciscimur et promittimus nos et in XLVIl linea ubi inspicitur et nostri dicte regine ac dicti ducis sigillis munita scilicet.
sábado, 15 de febrero de 2020
XXVII, perg 1526, Jaime I, 11 mayo 1258
Perg.n°1526. Jai.I. 11 may. 1258.
Hoc est translatum sumptum fideliter a quadam carta pergamenea sigillata sigillo magno cereo viridi pendenti cum serico rubeo illustris regis Francie in quo sigillo est imago regis sedentis in catedra tenentis in manu sinistra effigiem baculi cum flore in capite et in dextera florem: et littere ipsius sigilli sunt: Ludovicus Dei gratia francorum rex: cujus carte series sic se habet. Ludovicus Dei gratia francorum rex universis presentes litteras inspecturis salutem. Notum facimus quod cum inter nos ex parte una et dilectum amicum nostrum Jacobum eadem gratia illustrem regem Aragone Majorice et Valencie comitem Barchinone et Urgelli et dominum Montispessulani ex altera suborta esset materia questionis super eo quod nos dicebamus comitatum Barchinone Urgelli Bisulduni Rosilionis Empurdani Ceritanie et Confluentis Gironde et Eusone cum eorum pertinenciis de regno Francie et de feudis nostris esse et idem rex Aragone ex adverso dicebat se jus habere in Carcassona et Carcasses in Rede et Redensi Terminis et Terminensi Biterris et vicecomitatu Biterrensi Agadha et Agadhensi Albi et Albigensi Ruchine et Ruchinensi comitatu Fuxcii Canturco et Canturcino Narbona et ducatu Narbone Minerba et Minerbesi Fonolleto et Fonolledes terra de Saltu Petrapertusa et Petrapertuse Amilliano cum toto comitatu Amilliani Credone cum vice-comitatu Credonensi Gavaldano Nemaus et Nemauscensi Tolosa cum toto comitatu Tholose et Sancti Egidii cum honoribus districtibus et juribus universis ac pertinenciis eorundem: postmodum accedentes ad nos sollempnes procuratores et nuncii predicti regis Aragone ab eodem super hoc specialiter ad nos missi venerabilis videlicet Arnaldus Barchinone episcopus Guillermus prior beate Marie de Corniliano et Guillermus de Rocafole tenentis locum ipsius regis in Montepessulano nobis exhibuerunt litteras ipsius regis procuratorias in hec verba. - Noverint universi quod nos Jacobus Dei gratia rex Aragonum Majoricarum et Valencie comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispesulani constituimus et ordinamus vos venerabilem Arnaldum Dei gratia Barchinone episcopum et dilectos Guillermum priorem sancte Marie de Corneliano et Guillermum de Rocafole tenentem locum nostrum in Montepessulano procuratores nostros dantes et concedentes vobis omnibus predictis et cuilibet vestrum plenam et liberam potestatem auctoritatem et licenciam transigendi et componendi vice nostra et nomine cum Ludovico Dei gratia illustri rege Francie super omni jure quod habemus et habere debemus in Carcassona et Carcassonensi et in Rede et in Redensi in Laurago et Lauragine et Terme et Termenense et in Menerba et Menerbense et in Fonolleto et Fonolladense et in Perapertusa et Perapertusense et in comitatu Amilliani et Gavaldani et in Nemause et in Nemausense et in comitatu Tholose et Sancti Egidii et in omni alia terra et jurisdiccione Raymonde quondam comite Tholosane et fructibus inde perceptis et quod vos omnes et singuli supradicti possitis vice nostra et nomine cedere remittere perpetuo et relaxare predicto illustri regi et suis quicquid juris nos habemus et habere debemus quoquomodo vel racione in predictis omnibus et singulis. Damus etiam et concedimus vobis omnibus et singulis speciale mandatum auctoritatem et licenciam et potestatem jurandi ex parte nostra super animam nostram de omnibus et singulis supradictis a nobis observandis et complendis prout per vos erit super eis cum dicto rege promissum ordinatum compositum et transactum: renunciantes scienter et consulte omni juri divino et humano canonico civili et consuetudinario et omni privilegio reali et personali ac omni alii auxilio generali seu speciali quibus contra predicta seu aliqua ex predictis juvari possemus. Item damus vobis omnibus et singulis supradictis et concedimus speciale mandatum quod vice nostra et nomine transigatis et componatis cura dicto illustri rege Francie et accipiatis ab eodem rege cessionem remissionem et relaxacionem de omni jure quod idem rex Francie asseret se habere in comitatu Barchinone et de omni jure siquid habet vel habere credit in comitatu de Bisulduno de Rossilione de Empurdano de Ceritania de Confluente vel in aliquo loco terrarum quas nos hodie tenemus et habemus et quod in omnibus et singulis supradictis tractetis et procuretis faciatis et recipiatis quicquid vobis videbitur expedire. Promittimus insuper bona fide cum hoc autentico instrumento sigilio nostro pendenti munito nos ratum habere complere et servare perpetuo quicquid cum dicto rege per vos omnes vel duos aut unum ex vobis super predictis omnibus et singulis factum fuerit ordinatum compositum seu transactum. Datum Dertuse V idus marcii anno Domini MCC quinquagessimo septimo. - Tandem vero post multos tractatus habitos hinc et inde bonorum mediante consilio cum dictis procuratoribus nomine procuratorio et vice predicti regis Aragone ad hanc composicionem et transaccionem devenimus: quod nos pro nobis et heredibus et successoribus nostris predicto regi Aragone et heredibus ac successoribus suis imperpetuum et ab ipso et antecessoribus suis causam habentibus et predictis procuratoribus pro ipso rege Aragone et nomine et vice ipsius definimus quittamus cedimus et omnino remittimus quicquid juris et possesionis vel quasi habebamus siquid habebamus vel habere poteramus seu etiam dicebamus nos habere tam in dominiis sive dominicaturis quam feudis et aliis quibuscumque in predictis comitatibus Barchinone et Urgelli Bisuldune Rossillionis Empurdane Ceritanie Confluente Gerundense et Ausone cum omnibus honoribus homagiis districtibus jurisdiccionibus et juribus universis et pertinenciis eorundem et cum omnibus fructibus et proventibus per ipsum regem Aragonem et antecessores ejusdem inde perceptis et qui percipi potuerint: prominentes et ad hoc nos et heredes ac successores nostros imperpetuum obligantes quod in predictis omnibus et singulis nichil de cetero per nos vel per alium reclamabimus vel petemus renunciantes omnino specialiter et expresse pro nobis et heredibus ac successoribus nostris omnibus cartis et instrumentis sique super hiis habebamus volentes et decernentes ea penitus esse nulla ac promittentes quod ea omnia reddemus regi Aragonum antedicto. Renunciamus insuper pro nobis et heredibus nostris ac successoribus omni juris auxilio tam canonici quam civilis necnon et consuetudinarii et omni privilegio reali et personali quibus contra predicta vel aliquid de predictis nos juvare possemus. Prenominati autem procuratores pro sepedicto rege Aragonum et heredibus ac successoribus ejusdem et vice ipsius nomine procuratorio nobis et heredibus ac successoribus nostris et a nobis et antecessoribus nostris causam habentibus vice versa quittaverunt cesserunt diffinierunt et remisserunt omnino specialiter et expresse quicquid juris et possessionis vel quasi idem rex Aragone habebat si quid habebat vel habere poterat seu dicebat etiam se habere tam in dominiis et dominicaturis quam in feodis et aliis quibuscumque in Carcassona et in Carcassense in Rede et in Redense in Laurago et in Lauragense in Termene et Termenense in Menerba et Menerbense in Fonolleto et Fonolledense in Pertra-pertusa et in Petra-pertusense in comitatu Amilliani et Guialdane et in Nemauso et in Nemausense et in comitatu Tholose et sancti Egidii et in omni alia terra et jurisdiccione Raymundi quondam comitis Tholosane et fructibus et proventibus per nos vel antecessores nostros inde perceptis. Condictum est tamen et ordinatum quod si aliqua feuda movencia de donatione Fonolledensis sita sint infra terminos comitatus Rossillione vel Bisuldune seu aliorum comitatuum predictorum de quibus comitatibus ipsi regi Aragone quittacionem et deffinicionem fecimus penes ipsum regem Aragonum et heredes ac successores suos perpetuo remanebunt et ea sibi et heredibus ac successoribus suis cedimus et omnino quitamus salvo tamen jure siquid fuerit alieno. Similiter si aliqua feuda movencia de donacione ipsorum comitatuum sita sint infra terminos Fonoledense penes nos et heredes ac successores nostros perpetuo remanebunt et ea nobis et heredibus et successoribus nostris diffiniverunt et quitaverunt omnino nomine procuratorio pro ipso rege Aragone et vice ipsius procuratores predicti salvo tamen jure siquid fuerit alieno. De Amilliano autem et comitatu Amilliani sciendum est dictos procuratores nomine procuratorio et vice dicti regis Aragonum quittasse et difiinisse ea nobis et heredibus ac successoribus nostris et a nobis et heredibus ac successoribus nostris causam habentibus sicut ea tenemus et possidemus et a nobis et nostris tenentur et possidentur. Preterea procuratores prenominati promisserunt et tenentur bona fide procurare quod predictus rex Aragone pro se et heredibus suis ac successoribus nobis et heredibus ac successoribus nostris et a nobis et antecessoribus nostris causam habentibus diffiniet quitabit cedet et remitet omnino quicquid juris possessionis vel quasi habet siquid habet vel habere potest seu dicet etiam se habere tam in dominiis seu dominicaturis quam in feudis et aliis quibuscumque in predictis omnibus supranominatis que procuratorio nomine et vice ipsius regis Aragonum diffiniverunt quittaverunt et remisserunt nobis procuratores predicti et insuper in hiis que inferius nominantur videlicet Biterris cum vice-comitatu Biterrense Agda et Agadense Albi et Albigense Ruchine et Ruchinense comitatu Fuixense Caturce et Caturcense Narbone et ducatu Narbonense Podio Laurence Keerbuz Castro-fideli terra de Saltu Credone et vicecomitatu Credonense: et quod idem rex Aragone cedet penitus et concedet expresse pro se et heredibus ac successoribus suis nobis et heredibus ac successoribus nostris et a nobis causam habentibus omnem accionem et jus repetendi pignoris que dicit se habere in predictis Amilliano et comitatu Amilliani Credone et vicecomitatu Credonense et in Gavaldane cum pertinenciis eorundem: que quidem bone memorie Petrus quondam rex Aragone genitor ipsius olim titulo pignoris obligaverat Raymundo quondam comiti Tholosane. Et per hanc composicionem idem rex Aragone reddet nobis plenarie omnes cartas et instrumenta que habet super dicta obligacione confecta. Ceterum procuratores prenominati procuratorio nomine et vice ipsius regis Aragone diffiniverunt quittaverunt cesserunt et remisserunt omnino et promisserunt et tenentur bona fide procurare quod predictus rex Aragone cedet et concedet specialiter ac donabit imperpetuum pro se et heredibus ac successoribus nostris et a nobis causam habentibus quicquid juris sibi competit si quod competit vel quocumque casu seu ratione vel titulo posset ad ipsum vel ad heredes et successores suos nunc vel in futurum aliquatenus devenire in Tholosa et toto comitatu Tholose et sancti Egidii et in terris Agenense et Venesinense ac in tota alia terra jurisdiccione et potestate Raymundi quondam comitatis Tholosane. Insuper procuratores predicti procuratorio nomine pro dicto rege Aragone et vice ipsius nobis et heredibus ac successoribus nostris et a nobis et antecessoribus nostris causam habentibus diffiniverunt quitaverunt cesserunt et omnino remisserunt et promisserunt et tenentur bona fide procurare quod idem rex Aragone pro se et heredibus suis ac successoribus diffiniet quitabit cedet et remittet penitus et expresse predicta omnia et singula eo modo quo superius continetur cum omnibus honoribus homagiis districtibus jurisdiccionibus et juribus universis ac pertinenciis eorundem et cum omnibus fructibus et proventibus per nos vel antecessores nostros vel per alios inde perceptis et qui etiam percipi potuerint: et ad hoc se et heredes ac successores suos specialiter obligavit quod in predictis omnibus et singulis nichil de cetero per se vel per alium reclamavit nec nos vel heredes aut successores nostros seu causam a nobis vel antecessoribus nostris habentes super predictis aut aliquo predictorum per se vel per alium imposterum molestabit. Renunciaverunt autem omnino specialiter et expresse procuratores predicti nomine procuratorio pro ipso rege Aragone et vice ipsius et promisserunt et tenentur bona fide procurare quod idem rex Aragouum (Aragonum) renunciabit penitus et expresse pro se et heredibus ac successoribus suis omnibus cartis et instrumentis sique super premissis habet vel habuit et volet etiam decernet ea penitus esse nulla quoad nostrum prejudicium et nostrorum et quod ea omnia reddet nobis. Renunciavit etiam idem rex Aragone penitus et expresse pro se et heredibus ac successoribus suis et etiam predicti procuratores procuratorio nomine pro ipso et vice ipsius renunciaverunt omni juris auxilio tam canonici quam civilis ac consuetudinarii et omni privilegio reali et personali quibus idem rex Aragone aut heredes aut successores sui contra premissa vel aliquid premissorum juvare se possent et quod idem rex Aragonum nobis super premissis omnibus patentes litteras suas dabit. De supradictis autem omnibus observandis et complendis prout superius continentur procuratores predicti prestiterunt in nostra presencia in animam prefati regis Aragone super sacrosancta evangelia juramentum. In cujus rei testimonium presentem cartam sigilli nostri fecimus impressione muniri. Acta sunt hec apud Corbolium in palacio nostro presentibus episcopo Aprensi Ludovico primogenito et Filipo filiis nostris Raimondo Gaucelmi domino Lunelli Simone de Claromonte domino Sagelle Egidio Francie constableario Johanne de Ronquerolis Ansello de Braya Gervasio de Cranneis militibus magistro Rade thesaurario sancti Franboudi Silvanoctense magistro Odone de Loriato magistro Johanne de Nemesio magistro Philipo de Canturco magistro Johanne de Ulbiato F. de Laure sacrista Barchinone A. de Gualba cononico vicensi quinto idus madii anno Domini MCC quinquagessimo octavo. - Signum Petri Arnaldi de Cervaria vicarii Barchinone et Vallesii qui huic translato sumpto fideliter ab originali suo non cancellato nec in aliqua parte sui viciato et cum eodem legitime comprobato ex parte domini regis et auctoritate officii quo fungimur auctoritatem impendimus et decretum ut ei tamquam originali suo fides plenaria ab omnibus impendatur appositum per manum mei Bernardi de Cumbis notarii subscripti in cujus manu et posse dictus vicarius hanc firmam fecit tercio decimo kalendas marcii anno subscripto presentibus testibus Berengario de Manso Arnaldo Salvatge et Bernardo de Turri. - Nos Poncius Dei gratia electus confirmatus in episcopum Barchinone presens translatum cum originali fideliter comprobavimus et vidimus contineri in originali sicut in presenti translato continetur et ideo fidem facimus de
predictis et ad majorem fidem habendam presenti carte nostre sigillum apponi fecimus et manu propria subscripsimus undecimo kalendas marcii anno Domini M trecentessimo. - Signum Bernardi de Cumbis notarii publici Barchinone regentisque scribaniam curie vicarii ejusdem civitatis qui hoc translatum sumptum fideliter ab originali suo non cancellato nec in aliqua parte sui viciato et cum eodem legitime comprobatum scribi fecit et clausit tercio decimo kalendas marcii anno Domini millessimo trecentessimo cum litteris suprapositis in linea XII ubi scribitur super et cum litteris rasis et emmendatis in linea XVI ubi dicitur ac et in linea XX prima .... in linea XX sexta ubi dicitur ac. Preterea de mandato Petri Arnaldi de Cervaria jamdicti firmam et decretum ejus supra manu propria scripsit. Et ad majorem rei evidenciam et fidem habendam in presenti translato apposuit sigillum officii vicarii supradicti.
Sigue en xxviii-perg-1531-jaime-i-vispera-pentecostes-1258
https://www.elnacional.cat/es/efemerides/marc-pons-tratado-corbeil-independencia-condados-catalanes_266958_102.html
https://laverdadofende.blog/2013/02/04/tratado-de-corbeil-1258/
http://www.cardonavives.com/artdocumentos.asp?id=2456&tit=Marca%20hisp%E1nica%20catalana%20y%20Tratado%20de%20Corbeil%20(1258)
https://www.academia.edu/21647170/El_Tratado_de_Corbeil_y_el_Mito_de_los_Condes-Reyes
https://www.lonostre.es/es/tratado-corbeil-aragon-francia-catalonia/
http://www.puzzledelahistoria.com/?cat=2907
https://lapaseata.net/2017/10/27/tratado-de-corbeil-mentiras/
https://www.lasprovincias.es/comunitat/opinion/201610/17/tratado-corbeil-20161016235305-v.html
https://www.unprofesor.com/ciencias-sociales/tratado-de-corbeil-resumen-3192.html
http://www.mhcat.cat/esmhc/exposiciones/la_memoria_de_un_pais/nuestro_mar/la_hegemonia_catalana_en_el_mediterraneo/cronologia/tratado_de_corbeil
https://es.thefreedictionary.com/Tratado+de+Corbeil
http://www.detectivesdeguerra.com/2017/11/tratado-de-corbeil-y-la-independencia.html
http://www.enciclonet.com/articulo/tratado-de-corbeil/
https://www.onogueras.com/comtats_catalans/objectivitat.htm
https://foroespana.foroactivo.com/t3140-tratado-de-corbeil-y-la-independencia-de-cataluna
https://somatemps.me/2015/09/01/nunca-lo-olvidemos-el-tratado-de-corbeil-el-que-siempre-oculta-el-nacionalismo/
http://www.cuentayrazon.org/revista/pdf/036/Num036_004.pdf
https://www.elperiodicoextremadura.com/noticias/tuinformas/cataluna-tratado-corbeil_691840.html
http://omnibus-dubitandum.blogspot.com/2013/07/cataluna-jamas-ha-existido-pruebas-el.html
https://www.revistamira.com.mx/2017/10/23/tratado-de-corbeil-1258-los-argumentos-historicos-del-pan-catalanismo-se-desmoronan/
http://javaloys.blogspot.com/2018/11/tratado-de-corbeil-1258-el-pan.html
https://leyderecho.org/tratado-de-corbeil/
https://www.meneame.net/m/cultura/tratado-corbeil-1258-pan-catalanismo-pelotas
http://soymayornoviejo.com/tratado-de-corbeil/
https://dialnet.unirioja.es/descarga/articulo/1957211.pdf
https://www.abc.es/local-aragon/20141021/abci-independencia-catalua-nunca-existio-201410211006.html
miércoles, 10 de marzo de 2021
26, 27, 29 marzo, fin del tomo 18
26 DE MARZO.
Por no haberse
podido votar el día anterior sobre lo relativo a la carta que se
había de enviar a la Señora Reina, pasóse a votación, en este
día, y examinada, tomóse deliberación conforme al voto del egregio
conde de Pallars, que fue el que alcanzó mayoría, y es como sigue.
Que fos trames home a la Senyora Reyna ab letra
de creença la qual hagues per instruccio lo contengut en la
letra de la ciutat de Barchinona que fa sobre lo
fet del veguer de Gerona e suplique juxta lo
tenor de aquella letra. E mes que sen portas trallat
de la letra que per lo present consell se fa del
Rey de França per ensenyarla a la Senyora Reyna.
27
DE MARZO.
Conforme a la deliberación que antecede,
procedióse al nombramiento de la persona que había de encargarse de
entregar la carta a la señora Reina, y resultó elegido el honorable
Francisco Ramis.
Tomáronse, además, otras deliberaciones
de interés secundario y particular.
29 DE MARZO.
Hecha
relación por micer Pedro Severtes
de su embajada a la Reina, entregó, de parte de esta, a los señores
Diputados, la carta que sigue.
La Reyna tudriu
etc.
Reverend e venerables pares en Christ egregis nobles
magnifichs ben amats e faels de la Majestat del Senyor Rey
e nostres. En lo dia present per micer Savertes per vosaltres a nos
trames havem rebuda vostra letra de XVIIII del present. Al contengut
vos responem que ans de nostra partida de aqueixa ciutat fonch a nos
dit per part de vosaltres suplicant nos volguessem proveir en los
insults e moviments fets per los pagesos de remença
denunciants nos com havien feta delliberacio de fer gent de cavall e
de peu per assistir als oficials reyals e als seniors dels dits
pagesos e per nos fonch respost que continuament enteniem en lo repos
dels dits fets e que personalment hi voliem provehir segons havem
fet. E quant a la gent darmes responguem que no acceptavem la dita
oferta. Car nos per la preheminencia del dit Senyor Rey a la
Excellencia del qual e no a altre solament pertany e per la innata
fidelitat dels cathalans erem certa hi poriem ab repos proveir. En
apres venint aci com fom a la Rocha nos fou donada per part
vostra certa esplicacio en scrits suplicant nos provehissem
als dits afers a la qual responguem en scrits oferint provehir
degudament e atrobant ns en aquesta ciutat decontinent trametem
nostres oficials ab nostres provisions a Santa Pau ahon eren ajustats
los dits pagesos. Los quals oyts nostres manaments se desajustaren ab
gran obediencia de la qual cosa per nostres letres vos avisam e
encara ne fos avisats per los jurats de aquesta ciutat e no obstant
com dit havem que per nos e per la dita ciutat fossen avisats del
repos e bon stament dels dits negocis per vosaltres son stades tretes
les banderes de que havem gran admiracio car pus tost devia esser
dada fe a nostres letres e a la ciutat
de Gerona que a fames
falses e dolosament compostes e no deguera caure en creença de
vosaltres que los manaments nostres per algu en aquest Principat no
fossen obeyts tal es la bondat e fidelitat dels cathalans
majorment que com lo contrari fos ja per constitucions de Cathalunya
e usatges de Barchinona havien
remeys suficients en consemblants
excessos. La qual provisio pertany al Senyor Rey e no a altre e axi
al parer nostre quant per los fets dels pagesos de remença lo traure
de les banderes nos devia fer la intencio pot esser la que vosaltres
diets (occitano; decís; dieu, diéu, deieu) e axi ho
creem per que sou cathalans pero nons par se deguessen per vosaltres
fer tals procehiments. Los fets no son loables segons per nostres
misatgers vos havem scrit e per quant dieu en vostres letres que no
solament per los excessos dels dits pagesos mes encara e per altres
bons respectes haveu tretes les dites banderes los quals respectes
per vosaltres nons son stats notificats. E par a nos que fora cosa
rahonable car fer tal moviment per qualsevulla fets no es dupte que a
nos e no a altri partany que tenim lo govern de aquest
Principat deguerem per vosaltres esser certificada per ço que per
nos fos provehit per lo interes de la Majestat del Senyor Rey al qual
principalment com a cap e Senyor pertany lo benefici e repos de la
cosa publica del seu Principat e de fet hi haguerem provehit si nos
fossem dels dits respectes avisada de totes les dites coses per nos
es stada dita nostra intencio al dit micer Pere Severtes e per lo
semblant per nostres letres als magnifichs mossen Arnau Fonolleda e
micer Johan Dusay prothonotari. Per tant vos pregam encarregam e
manam quels donets plena fe e creença e ho poseu per obra ab
la virtut que de vosaltres se spera. Dada en Gerona a XXII dies del
mes de març any de la nativitat de nostre Senyor Mil CCCC sexanta
dos. - La Reyna.
Aun cuando se ocuparon un breve rato del
contenido de la carta que precede y de la relación de micer
Severtes, no se tomó, por de pronto, ningún acuerdo.
Celebróse
el mismo día otra sesión, (aun cuando en el registro marque,
equivocadamente según parece, la fecha del 26,) y en ella se leyó
la cédula que sigue, presentada por las personas encargadas de
examinar el asunto de mosen Copons.
Cum ex inquisitione
recepta tam ex propio oficio quam ad denunciacionem Johannis de
Copons militis compertum sit per deputatos Cathalonie et eorum
consilium ex comissione Generalis curie ultimo celebrate in civitate
Illerde congregatum in civitate Barchinone interveniente in hoc
civitate Barchinone seu personis per consilum ejusdem civitatis ad
hec deputatis in procedimentis factis contra dictum Johannem de
Copons militem tam ad instanciam bajuli Cathalonie
generalis seu
procuratoris domini Regis quam alias et in illius detencione
contrafactum esse per vos honorabilem Franciscum Merquilles
vicecancellarium et
honorabiles Jacobum Taranau et Petrum Falco
inquisitores seu judices datos contra dictum militem usaticis
et privilegiis Barchinone ac capitulis curiarum
libertatibus et constitucionibus Principatus Cathalonie et
eorum ac earum usui stilis praticis et observanciis propterea in his
scriptis predicti deputati ac consilium cum interventu insignis
civitatis Barchinone predicta denunciantes vos requirunt in vim
octavi capituli ex capitulis inhitis inter regiam magestatem et
dictum Principatum ac monent prout et quemadmodum per dictum
capitulum contra facientes libertatibus et constitucionibus dicti
Principatus ac privilegiis et aliis predictis monendi et requirendi
sunt prefigentes vobis terminum decem dierum a die hujusmodi
monicionis et requisicionis faciende ut intra illum compareatis et
asistatis coram dictis deputatis ac consilio interveniente dicta
civitate Barchinone si audiri velitis pro examinacione predictorum et
defensione vestra. Notificantes vobis quod nisi comparueritis
lapso dicto termino procedetur prout per dictum octavum capitulum
procedendum erit et fiet declaratio predictorum et insuper procurator
et actor ad hec spetialiter constitutus ofert se in animas suorum
principalium et eorum scilicet qui dictam declaracionem laturi sunt
tam pro eo actu quam aliis actibus et quocienscumque expedient et
opportebit vigore dicti octavi capituli declarare prestare juramentum
ad sancta Dei quatuor evangelia prout de presenti prestat in posse
vestri dicti honorabilis domini vicicancellarii de judicando et
cognoscendo in predictis et aliis ac declarando id quod de justicia
videbitur eis declarandum juxta Deum et eorum consciencias quod
juramentum recipi per vos requirit alias protestatur de violacione
dicti capituli et aliis licitis protestari requirens fieri
instrumentum etc.
Pasado a votación este negocio, predominó
el voto del conde de Pallars, y en consecuencia se tomó como
deliberación, conforme a dicho voto, que la cédula fuese
presentada, y se constituyese procurador a este objeto, y para
prestar el juramento que en la misma se menciona; resultando elegido
para el mencionado cargo micer Juan de Vilamayans, procurador y
síndico del General.
Sigue la referida procuración, que
firmaron en el acto las personas autorizadas.
Pateat
universis quod Nos Manuel de Monsuar decretorum doctor canonicus et
decanus ecclesie llerdensis Bernardus Çaportella miles et Bernardus
Castello burgensis ville Perpiniani deputati Generalis
Cathalonie residentes Barchinone frater Ludovicus Manuel
abbas monasterii Sancti Benedicti de Bagiis nomine nostro
proprio et tamquam surrogatus a reverendo domino C. Dei gracia
Vicense episcopo Johannes abbas monasterii sancti Johannis
de Abbatisis nomine nostro proprio et ut surrogatus a reverendo
domino Johanne Dei gratia Barchinonense episcopo frater
Michael abbas monasterii Populeti Galcerandus Davinyo
presbiter surrogatus a reverendissimo domino P. Dei gratia patriarcha
Alexandrino administratoreque ecclesie Terrachone Johannes Puiol
presbiter surrogatus per reverendum dominum fratrem Anthonium
Petrum abbatem Montisserrati (que
en textos anteriores, antes que Manuel de Monsuar, era el cabeza de
los diputados del General, Antoni, Anthoni Pere)
Franciscus Colom archidiaconus Vellensis Augustinus de Insula
(De Illa, Dilla)
Johannes Çaplana Johannes Andreas Sorts
canonici ecclesie Barchinone et Johannes Torres canonicus Vicensis
procurator sindicus et yconomus honorabilis capituli canonicorum
ecclesie llerdensis Raymundus Dusay canonicus dicte ecclesie
Barchinone surrogatus per reverendum dominum fratrem Jacobum de Ia
Guialtruu priorem prioratus Cathalonie ordinis sancti Johannis
Jherosolimitani et Michael Ferriç presbiter surrogatus per
honorabilem Nicholaum Pujades archidiaconum de mari et canonicum in
dicta ecclesia Barchinone. Et nos Hugo Rogerius Comes Pallariensis
Bernardus Johannes Çacirera surrogatus per egregium dominum Johannem
de Cardona comitem de Prades Johannes Çabastida miles nomine meo
proprio et ut surrogatus ab egregio domino Bernardo Johanne de
Capraria vicecomite de Capraria et de Basso Michael de Gualbes
miles surrogatus a nobili domino Dalmacio de Queralt Johannes Janer
domicellus surrogatus per nobilem Guillermum Arnaldum de Cervilione
Arnaldus de Viladamany et de Blanes Rogerius Alamanni (se lee
Alamaoni) de Pulcropodio et ego dictus Bernardus
Çaportella surrogatus ab honorabile Johanne Sampso milite
Galcerandus de Hostalrich miles surrogatus per honorabilem Ludovicum
Divorra militem Bernardus de Guimera domicellus Galcerandus
Bisbal miles surrogatus per honorabilem Guillermum de Montpalau et de
Çamaso domicellum Bernardus de Ribes miles surrogatus ab honorabili
Marco Dez-Lor milite Petrus Michael de Paguera Artaldus de Claramunt
domicellus Petrus de Belloch domicellus surrogatus per honorabilem
Petrum de Splugues domicellum et Franciscus Burgues alias de Sant
Climent surrogatus ab honorabile Galcerando Burgues alias de Sant
Climent milite. Et nos etiam Michael de Plano (Dezplà, de es Pla)
consiliarius anno presenti civitatis Barchinone Johannes Agullo
paciarius (paer, paher) et sindicus civitatis Ilerde
Jacobus Ros Franciscus Lobet nomine meo proprio et ut surrogatus a
sindico Villefranche Confluentis Guillermus Colom Ludovicus
Xatanti Romeus Lull surrogatus ab honorabile Johanne Lull patre meo
Galcerandus Carbo surrogatus ab honorabile Michaele Cardona cive
Barchinone Petrus Cestrada surrogatus per sindicum ville de Arbucio
Simon de Barbaroja surrogatus a sindico civitatis Dertuse
Jacobus Tallada sindicus ville Cervarie Franciscus Ramis surrogatus
ab honorabile Francisco de Boscho cive Ilerde et Bernardus de Lauru
magister in artibus et medecina civis Gerunde. Quiquidem nos superius
nominati qui nomine proprio agimus et principales nostri aliorum
prenominatorum sumus et sunt de concilio dictorum dominorum
deputatorum et una cum ipsis dominis deputatis representamus
Principatum Cathalonie rigore comissionis curie generalis ultimo
celebrate in civitate Illerde nobis dictis deputatis facte super
negociis tendentibus ad liberationem persone lllustrissimi domini
Charoli gloriose recordationis filii primogeniti serenissimi
domini Regis tunch per suam serenitatem detenti et ad bonum ac
tranquille statum ipsius Principatus per nos prestari habet
juramentum super contentis et juxta modum et formam descriptas in
octavo capitulo ex capitulatione per regiam majestatem ac pro parte
dicti Principatus dudum facta firmata et jurata quod capitulum est
tenoris sequentis.
Item per quant experiencia ha mostrat moltes
persones starse de mal obrar per dubte e temor de correccio per donar
orde en tolre totes maneres de vaxacions o que la justicia
daquiavant en lo dit Principat sia be e degudament administrada e los
usatges de Barchinona constitucions de Cathalunya privilegis e
libertats del dit Principat per vos senyors e vostres
predecessors jurats sien en molta diligencia e atencio observats. Sia
merce vostra atorgar Senyor que en qualsevol causes quis tractaran
entre vos Senyor e o vostre Primogenit e o loctinents en cas permes e
successors vostres e seus o batle general procuradors reyals o
fischals de vos dit Senyor o lurs de una part e qualsevol
universitats collegis e singulars persones de qualsevol stament
dignitat grau o condicio sien de la part altra ara sien les dites
causes e questions civils o criminals patrimonials o de qualsevol
regalies o altres qualsevulla puixen e degen los dits diputats ab lur
consell o la major part de aquell entrevenint e consentint hi la
ciutat de Barchinona axi per lur ofici com encara a instancia o
denunciacio de part a despeses del General inquirir contra los
dits canceller vicicanceller e regent la cancellaria portant veus de
governador e lurs assessors batle general de Cathalunya e procurador
reyal dels dits comdats de Rossello e de Cerdanya e loctinents de
aquells e jutgers o assidents per qualsevol dels damunt dits
assignats en les dites causes e si sera trobat algu dels sobredits haver procehit fet anantat comes e delinquit contra dits
usatges constitucions capitols o actes de cort privilegis usos e
libertats de la patria los dits deputats ab lur consell
ho facen denunciar al tal delinquent o participi havent en la
contrafectio predita. Requerint e monestant en scrits una
vegada tant solament aquell o aquells qui participi hauran en la contrafactio predita e si hoit aquell sera vist haver
contrafet e promptament e tota dilacio apart posada aquells tals a
qui denunciat o requests seran qualsevol sien no revocaran cassaran e
anullaran e al primer stat no reduiran tot lo contrafet als dits
usatges constitucions e libertats del dit Principat en tal cas
ipso facto sien haguts per privats de llurs oficis. La qual privacio
los dits deputats denunciaran al Senyor Rey o a son loctinent. E si
feta la dita denunciacio aquell tal presumira continuar lo exercici
de son ofici que primer tenia ultra que li seria cessat lo salari que
primer reebia del General puixen los dits deputats ab lo dit
consell entrevenint e consentint hi la ciutat de Barchinona ab veu de
crida publica aquell tal fer denunciar e publicar per lo Principat de
Cathalunya per privat de son ofici e sien nulles e invalits tots los
actes que de aquella hora avant aquell tal faria. E si per los
veladors jutges assessors o assidents en les coses sobredites
delinquit seria e encontinent feta la monicio no reduhien aquelles
coses al degut stament aquells tals sien privats de tot exercici de
judicar e valer e assidencia fer en lo dit Principat per spay o terme
de deu anys. Declarat empero e entes a major e sobreabundant cautela
que sotz lo present capitol en alguna manera no puguen esser
compreses causes algunes de part a part sino les dites causes
patrimonials e fischals segons dessus es dit e encara les fischals en
les quals haja instancia de part lo dit capitol no comprenga si
donchs per la part instant no sera recorregut als dits deputats. Plau
al Senyor Rey sien servades les coses en lo dit capitol contengudes
declarat empero que essent conegut per los dits deputats e conçell
entreveninthi la ciutat de Barchinona que per los dits oficials o
algu dells sia fet contra los dits usatges constitucions capitols e
actes de cort privilegis usos e libertats del dit Principat
sia notificat al Senyor Rey o a son loctinent. E si dins trenta jorns
apres la dita notificacio allo no sera tornat a degut stament en tal
cas les coses en lo dit capitol contengudes sortesquen son efecte.
Vol empero lo dit Senyor Rey que los dits deputats e concell e los
qui hi entrevindran per la dita ciutat de Barchinona hagen a prestar
sagrament als sants quatre Evangelis en poder del canceller o
vicecanceller o regent la cancellaria o portant veus de governador en
lo dit Principat de dir e declarar ço que segons Deu e llurs
consciencies de justicia los aparra e sera vist. Idcirco non valentes
circa infrascripta personaliter interesse de certa nostra sciencia
constituimus et ordinamus procuratorem et seu sindicum nostrum certum
et spetialem ac ad infrascripta generalem. Itaque spetialitas
generalitati non deroget nec contra vos venerabilem Johannem de
Vilamayans jurisperitum civem Barchinone curiam regiam sequentem
licet absentem videlicet ad faciendum et prestandum pro nobis qui
nomine proprio agimus et nomine nostro ac etiam pro aliis superius
nominatis quorum personas in hiis nos dicti surrogati representamus
et in animas nostri et eorum juramentum ad sancte Dei quatuor
Evangelia in posse multum honorabilis domini vicecancellerii de
dicendo et declarando id quod secundum dominum Deum et nostras ac
suas consciencias vel eorum ex nobis seu ipsis qui in hiis
intervenerunt de justicia apparuerit et videbitur super et pro causis
et factis et seu rebus presentibus et futuris contentis in dicto
octavo capitulo et seu illius responsione. Nec non etiam presentandum
dicto multum honorabili domino vicicancellario et quibuscumque
judicibus comissariis relatoribus inquisitoribus ac aliis quibusvis
officialibus et personis ad quas spectet omnes ac quascumque
citacionum monicionum requisicionum ac aliorum cedulas et litteras
eis tam conjunctim quam divisim directas et seu dirigendas. Et tam de
dicta juramenti prestatione quam de presentationibus aliorum
predictorum fieri faciendum et recipiendum publicum instrumentum. Nos
enim in et super predictis omnibus et singulis comittimus vobis vices
nostras plenarie cum presenti. Promittentes vobis et notario
infrascripto tanquam publice persone pro vobis et aliis quorum
intersit legittime stipulanti Nos et principales nostros surrogatorum
predictorum semper habere ratum et firmum quitquid per vos dictum
Johannem de Vilamayans in predictis et circa ea procuratum et actum
fuerit. Actum est hoc Barchinone videlicet intus camaram concilii
domus deputacionis generalis Cathalonie XXVI die marcii
anno a nativitate Domini Millessimo CCCC sexagessimo secundo. -
Sig+num Manuelis de Monsuar Bernardi Çaportella Bernardi
Castello deputatorum fratris Ludovici Manuelis abbatis sancti
Benedicti de Bagiis Johannis abbatis sancti
Johannis de Abbatissis et aliorum superius nominatorum de
stamento ecclesiastico. Sig+na Hugonis Rogerii comitis Palleriensis
Bernardi Johannis Çacirera et aliorum predescriptorum de stamento
militari. Sig+na Michaelis de Plano Johannis Agullo et aliorum
prenominatorum de stamento regali. Qui hec laudamus et firmamus. -
Testes hujus rei sunt discretus Anthonius Vinyes Petrus Perello
notarius et Johannes Albanell alias de Malda porterius domini Regis
cives Barchinone.
Siguen una carta y unas
instrucciones, que (según advertencia del registro) corresponden al
día 27, y por olvido se dejaron de continuar.
Molt alta e
molt Excellent Senyora.
A vostra excellentissima Senyoria es
trames per nosaltres lo honorable En Francesch Ramis
ciutada de aquesta ciutat exhibidor de la present per explicar li
algunes coses de les quals per nosaltres
es plenament informat suplicant humilment vostra
dita Excellencia li placia donar fe e creença a tot ço que lo dit
Francesch Ramis de part
nostra explicara axi com si per nosaltres dit era e exaudir nostra
suplicacio axi com se spera de vostra gran Senyoria la qual lo poder
divinal conserve en tota felicitat largament e aquella man de
nosaltres tot ço que de sa merce sia. Feta en Barchinona a XXVII
dies de març any Mil CCCCLXII. - De vostra Excellentissima Senyoria.
- Humils subdits e vassalls qui en gracia e merce de aquella
humilment se recomanen los diputats del General e
consell lur representants lo Principat de Cathalunya. -
A la molt alta e molt Excellent Senyora la Senyora Reyna.
Instruccions per part dels reverends magnifichs e honorables
deputats del General e consell llur representants lo
Principat de Cathalunya fetes al honorable En Francesch Ramis ciutada
de Barchinona missatger per ells trames a la lllustrissima Senyora
Reina. (Primera vez que sale con i latina, sin contar los
textos de Bofarull)
Primerament lo dit honorable En Francesch
Ramis premeses humils e devotes recomendacions ab besament de mans a
la dita lllustrissima Senyora Reyna de part dels dits deputats
e consell li explicara com los dits deputats e consell han hoyt lo
embaxador del lllustrissimo Rey de França a ells ab letra de creença
trames e li han respost juxta forma de la letra responsiva que li han
liurada per al dit Rey de França copia de la qual letra trametem
a la dita Senyora Reyna per la qual sa Majestat compendra tota
la manera que lo dit embaxador ha proposada e de la qual ab ell
se ha tractat.
Item mes lo dit Francesch Ramis de part dels dits
deputats e consell suplicara la dita lllustrissima Senyora Reyna
que en lo fet del veguer de Gerona sobre la novitat e greuge per ell
fets al embaxador del Illustrissimo Rey de França li
placia procehir e fer axi e segons la ciutat de Barchinona per
sa letra a la dita Senyora Reyna scriu e suplica. Car
creem los dits deputats e consell que lo
dit castich succehira molt a servey de la Majestat del
Senyor Rey e de la dita Senyora Reyna e del Senyor
Primogenit e benefici e repos de aquest Principat.
Datta
Barchinone XXVII die marcii anno a nativitate Domini Millesimo
CCCCLXII. - Manuel de Monsuar dega de Leyda.
FIN DEL TOMO
DÉCIMOOCTAVO DE LA COLECCIÓN, QUINTO DEL
LEVANTAMIENTO Y GUERRA
DE CATALUÑA EN TIEMPO DE
DON JUAN SEGUNDO.
domingo, 22 de diciembre de 2019
VIII, perg 41, 11 enero 1134
Perg. N°41. 11 ene. 1134.
Sacramentale de Guillem Raimundi de Berga quod fecit nobili Raimundo comiti Barchinone filio dicti Raimundi comitis super castris Peguera scilicet et Figols Vallemagna et de Torredela ac de ipsa domo de Bergua. - Juro ego Guillelmus Raimundi de Bergua qui fui filius Sicardis femine quod de ista hora in antea fidelis ero tibi Raimundo comiti barchinonensi filio Dulcie comitisse sine fraude et malo ingenio et sine ulla decepcione et sine engan per directam fidem. Et de ista hora in antea non dezebre te prefatum comitem de tua vita nec tuis membris que in corpore tuo se tenent neque de totis comitatibus tuis vel comitatu neque de tuis castris aut castellis rochis
puis condirectis vel heremis terram et honorem alodiis vel feuvis que hodie habes et habere debes et in antea adquisieris. Nominatim ergo tibi juro ipsum castellum de Peguera et Figols et de Valmagna et de Torredela et ipsum domum de Bergua et omnes fortedas que in eo vel in eis sunt modo vel in antea erunt quod de predictis omnibus rem tibi no tolre ni ten tolre ne ten enganare ne ten dezebre ni to vedare ne ten vedare ni to contendre ni ten contendre nec ego Guillelmus Raimundi nec homo nec homines
femina vel femine per meum consilium nec per meum ingenium. Et si homo est aut homines femina vel femine qui tibi tollat aut tollant vetet vel vetent predicta omnia aut
aliquid de predictis omnibus ego predictus Guillelmus finem nec societatem nec amicitiam de illa hora et deinceps nec habebo ad ullum bonum de eis nec ad ullum tuum dampnum. Et adjutor te sere a tener et ad aver et a defendre contra totç homines vel feminas sine tuo engan semper et de ipso adjutorio not enganare ne comonir no men vedare per quantes veguades men recherras o men comoniras per te ipsum vel per tuos missos vel missum. Et de omnibus predictis fortedis et castellis sicut modo sunt aut in antea
erunt ego prephatus Guillelmus potestatem deliberam tibi et tuis quos volueris vel jusseris dabo sine tuo engan tam cum forfactura quam sine forfactura per quantas vegades
me recherras o men comoniras per te ipsum vel per tuos missos vel missum. Similiter tibi juro omnes ecclesias et eis omnia pertinentia sicut scriptum est inter me et te et omnia
scumaria et diffinitiones et amissiones quas tibi habeo factas ut ab hac hora et deinceps eas tibi non querelem nec ullus per me vivens nec meo assensu vel voluntate neque
tuis cui vel quibus ea vel de eis dabis nisi quantum cum tua mercede de eis adquirere tecum possim tuo gradiente animo sine ulla forcia. Societatem non aure nec amicitiam
non aure ne tenre cum tuis inimicis aut inimico inimicas vel inimica infidelibus vel infidele ad ullum tuum dampnum me sciente. Justitiam neque directum not vedare nit contendre de me ipso nec de ullis meis. Tuum consilium aut consilia no descubrire ad ullum tuum dampnum me sciente. Seniorem nec seniores no fare ni tenre ni affidare sine tuo solvimento et quem vel quos volueris sicut superius scriptum est de te predicto comite si o tenre et o atenre post te ad tuum filium vel filiam sive ad ipsum vel ad ipsam cui vel quibus dabis vel dimiseris honorem Berguitani sive de sacramentis quam de omnibus rebus predictis et hoc faciam infra primos LX dies quibus mortuus fueris et hoc ego sciero sine mala contentione et sine alio lucro. Et ut quod superius scriptum est totum tibi et tuis
teneam et attendam sine tuo vel eorum engan mitto tibi et tuis post te omne fevum vel alodium quod habeo vel habere debeo in pignus in omne honore tuo sine tuo vel eorum engan. Quod si non fecero et ita non attendero sicut scriptum est incurrat predictum pignus in potestate tua et eorum ad faciendum quod volueris libera mente. Sicut superius scriptum est et melius dici vel cogitari potest ad tuum bonum et tuorum si o tenre et o atendre ego prephatus Guillelmus et tuis predictis de ista hora et deinceps excepto quantum tu me absolveris vel absolverint tuo vel eorum gradiente animo sine ulla forcia per Deum et hec sancta sanctorum. Quod est actum III idus januarii in Ausona apud sedem Sancti Petri in presentia subscriptorum et aliorum multorum nobilium virorum anno XXVII regni Ledovici regis. Sig+num Guillelmi Raimundi de Bergua qui hoc propria manu juravit et suo puncto firmavit. Sig+num Guillelmi Raimundi Dapiferi. Sig+num Arnalli Berengarii de Anglarola. Sig+num Berengarii de Queralto. Sig+num Guillelmi de Puigalto. Sig+num Bernardi de Bello Loco. Sig+num Poncii scriptoris comitis qui hoc scripsit die prefato. Sig+num Petri Marchesii notarii. Sig+num Bernardi de Cadireta notarii. Sig+num Petri de Ribalta notarii publici Barchinone qui pro teste subscribo. Sig+num Petri Carbonelli notarii publici Barchinone qui hoc translatum transcribi fecit fideliter et clausit VI kalendas septembris anno Domini MCCLX° tercio.
- Sacramentale quod fecit Petrus de Berga inclito ac venerabili Ildefonsi regi Aragonum comiti Barchinone super castris scilicet de Peguera et de Figols et de domo de Bergua et de Vallemagna. - Juro ego Petrus de Berga filius Sibilie femine tibi domino meo Ildefonso regi Aragonum comiti Barchinone et marchioni Provincie filio Petronille regine quod ab hac hora in antea ero tibi fidelis de tua vita et de corpore tuo et de omnibus membris tuis qui in corpore tuo se tenent et de toto honore tuo quem nunc habes vel in antea habueris et nominatim juro tibi ipsum castrum de Peguera et de Figols et domum et fortitudinem de Berga et castellum de Vallemagna et omnes fortitudines que ibi sunt vel in terminis suis vel in antea ibi erunt quod non tollam tibi nec aliquis mea arte vel ingenio vel consilio aliquid ex his vel aliqua non auferet tibi. Et si aliquis homo aliquid inde abstulerit vel aliqua cum illo vel cum illa nullam pacem vel amicitiam habebo nisi propter illa recuperenda: et quando habuero recuperatum vel recuperata tenebo ad tuam tuorumque utilitatem et fidelitatem et dabo inde tibi potestatem iratus et paccatus cum forisfactura et sine forifactura quotienscumque per te vel per nuntium tuum vel per nuntios tuos inde fuero conmonitus et de tuo vel tuorum conmonimento non vetabo me videri vel conmoneri ulla arte vel ingenio. Et predicta castra cum suis terminis adjuvabo tibi tenere et deffendere et tenebo pacem per te et faciam guerram per te cui tu mihi mandaveris quotienscumque per te vel per nuntium tuum michi mandaveris nec justitiam nec directum tuum non auferam tibi ubicumque scire potero per me vel per homines meos set omnia jura tua utique me sciente tibi conservabo sine omni fraude et ingenio. Hec omnia sicut superius scripta sunt attendam ego Petrus de Bergua tibi domino meo Ildefonso regi jamdicto et succesoribus tuis vel cui dimiseris in tuo testamento vel dictis sine omni fraude et dolo si Deus me adjuvet et hec sancta. Sig+num Petri Marchesii notarii. Sig+num Bernardi de Cadireta notarii. Sig+num Petri de Ribalta notarii publici Barchinone qui pro teste subscribo. Sig+num Petri Carbonelli notarii publici Barchinone qui hoc translatum transcribi fecit fideliter et clausit cum litteris appositis inlinea prima VI kalendas septembris anno Domini MCCLX tercio. (1260 !)