Mostrando las entradas para la consulta Montso ordenadas por fecha. Ordenar por relevancia Mostrar todas las entradas
Mostrando las entradas para la consulta Montso ordenadas por fecha. Ordenar por relevancia Mostrar todas las entradas

sábado, 19 de noviembre de 2022

ÍNDICE (tomos 27 y 28)

ÍNDICE (tomos 27 y 28 de la colección)

(Las páginas son las del pdf, no coinciden con este formato)

                                                                                            Pág.

TOMO PRIMERO.

PRÓLOGO 1

BIOGRAFÍA. 1

Documentos a que se hace referencia en la biografía                  31

Notas autógrafas a que se hace referencia en la biografía            81

HISTORIA                                                                               119

De exequiis sepultura et infirmitate Regis Joannis secundi.
Liber foeliciter incipit.

Mandato del rey Don Fernando.                                                  137

Rubrica de tots los capitols del present libre.                                288

Açi son scrites per via de memorial totes les coses necessaries a les exequies de la sepultura del Illustrissimo senyor don Joan de gloriosa memoria rey de Arago de Navarra de Sicilia etc.

Per lo capellardent. 299

De les banderes per arrossegar.

Dels scuts pera correr.

De les cotes darmes. 300

Dels scuts per anar a peu derrera lo cors.

Del home a cavall anant derrera lo cors e portant scut e standart al coll e I elm en lo cap 301

De les brandoneres per portar los siris a la sepultura.

De les persones qui deuen esser convidades per fer luminaria.

Dels homens qui iran debaix la litera portants aquella. 302

Dels scuts de diverses armes Reals e altres per cosir al pali qui ira sobre lo cors.

De la scala o litera per portar lo cors a la sepultura.

De les candeles e diners per la oferta. 303

Dels scuts o senyals per los siris.

De la almoyna faedora lo dia de la sepultura.

De les moltes misses quis diran lo dia de la sepultura.

Dels bastaxos portants les brandoneres. 304

Del rompre dels Reals segells.

Quant va lo cors Real a la sepultura.

Dels VIII cavallers qui han correr les armes del senyor Rey. 305

Dels tres herauts anants denant los dits VIII cavallers. 306

Dels munteros.

Dels quatre homens a peu portants quattre scuts.

De la gent qui seguira lo cors a la sepultura. 307

Los prelats e persones a qui deu esser notificat fassen luminaria si fer ne volran per acompanyar lo cors del senyor Rey a la sepultura son los seguents. 308

Los VIII cavallers ordenats pera correr les armes Reals son los seguents. 309

Per aportar a cavall lo standar o tallamar e lescut e elmet derrera lo cors del senyor Rey. 310

DE INFIRMITATE DOMINI REGIS JOANNIS ET EIUS OBITU APUD EPISCOPALEM PALACIUM URBIS BARCINONAE. 311

Haec quae sequntur de transitu vitae Regis Joannis ad vitam aeternam ego Petrus Michael Carbonellus habui ab honorabili et circunspecto viro domino Gabriele Miro in artibus et medicina Magistro qui summarie que in his sciebat mihi retulit quorum verba haec sunt stylo infimo et raptine exarata. 313

Apéndice al libro de las exequias.

Capítulo copiado del “Libre de algunes coses assenyalades succehides en Barcelona y altres parts. Pere Joan Comes." A. M.

Libre 2. cap. 24. De la malaltia del senyor Rey En Joan y de la sua mort y de la honrrada sepultura que li fonch feta. 321

Relato a igual objeto que el capítulo anterior, copiado del Archivo de la antigua Diputación de los tres estamentos de Cataluña, fol. 74 v. del dietario del trienio de 1476 a 79. 332

AD GABRIELEM VILELL PRESBYTERUM DE VITA ET MIRACULIS DIVI SEVERI BARCINONENSIS ANTISTITIS EPISTOLA ET ETIAM DE EIUS CORPORIS TRANSLATIONE. 335

Hymnus ad Sanctum Severum.

Ad beatum Severum Barcinonensem Episcopum dignissimum hanc facio orationem ego quidem Archivarius memoratus. 349

Ad Gabrielem Vilell presbyterum alia epistola de vita Sancti Severi. 351

Confirmación de privilegios al monasterio de San Cucufate del Vallés, por la donación del cuerpo de S. Severo. 355

SUPER FACTO EXPULSIONIS HERETICORUM JUDEORUMQUE AB OMNIBUS TERRIS REGIS CASTELLAE ARAGONUM LEGIONIS SICILIAE GRANATAE ET ÇETERA AC SUPER DEDITIONE REGNI GRANATAE ATQUE PACE FIRMATA INTER IPSUM REGEM NOSTRUM ET REGEM FRANCORUM NEC NON RECUPERATIONE COMITATUUM RUSCINONIS ET CERRITANIAE ETIAMQUE ALIIS PRO PACE SERVANDA MEMORATA DIGNIS PLERAQUE ALIA HIC DESCRIBUNTUR. 369

Epigramas a Miguel Pérez Almazán. 374

Liber descriptionis reconciliacionisque purgationis et condemnationis hereticorum alias de gestis hereticorum. 377

Regia licentia inquirendi adversus hereticos concesa fratri Bernardo de Podio ordinis fratrum minorum in sacra pagina magistro pravitatis hereticae Inquisitori apud provintiam Provintiae (Provenza) a qua heretici fugiendo recedentes Cataloniam petiebant. 378

Advertencia final. 395

TOMO SEGUNDO.

Fórmula del juramento prestado por los Diputados y Concelleres de Barcelona al inquisidor. 5

Pensio assignata Inquisitori hereticae pravitatis. 7

Id. id. 8

Dies processionis. 9

Secunda processio in urbe Barcinone. 20

Secuntur homines reconsiliati gremio Sanctae Matris Ecclesiae quia confessi fuerant post gratiam. 21

Sequuntur feminae reconsiliate gremio Sancte matris Ecclesiae qui confessae fuerant post gratiam. 22

Sententia adversus hereticos in fuga arreptos Christi imaginem verberantes ac vituperantes. 27

Alia publicatio adversus hereticos. 29

Nomina illorum et illarum pro quibus statuae factae et combustae fuere. 30

Publicatio quatuor personarum in heretica pravitate depraehensarum facta in Ecclesia Barcinonensi. 32

Alia publicatio octo personarum. 34

Processio intra tempus Gratiae in civitate Tarraconae. 35

Forma abjurationis. 37

Reconsiliati et carceri perpetuo condemnati apud urbem Tarraconam. 39

Combusti condemnati et Brachio seu Curiae Saeculari traditi in statuis. 41

Personae condemnatae et earum statuae combustae.. 49

Ordo expoliationis supravestium ut vulgo loquamur garnachiarum. 50

Condemnati et Curiae seu Brachio saeculari traditi in statuis in Gerunda. 52

Capti adducti ad locum destinatum vulgo nuncupatum Canyet ubi fuerunt combusti. 53

Condemnati et brachio seculari traditi in statuis. 54

Neophyti fugitivi urbis Barcinonae. 61

Personae reconsiliatae. 63

Alia publicatio personarum deprehensarum et carceri perpetuo condemnatarum. 65

Reconciliati et carceribus perpetuis condemnati. 66

Translat de la sentencia donada per los reverents pares inquisidors de heretica pravedat de la ciutat de Avila del Regne de Castella contra un nomenat Benet Garcia queis cardador heretich e condempnat del loch de la Guardia en lany Mil CCCCXXXXXI trames per lo reverent pare lo senyor prior de la Sancta Creu inquisidor general de la heretica pravitat als reverents pares inquisidors de la ciutat de Barcelona. 68

Pragmatica domini Regis Alfonsi secundi (Alfonso III de Aragón, Alfonso II como conde de Barcelona) quod omnes officiales domini Regis tam Aragonum Valentiae Maioricarum et Cataloniae teneantur ad eius requisitionem obedire Inquisitori hereticae pravitatis quicumque fuerit ordinis praedicatorum in capiendis hereticis et etiam eis incarcerandis et alias adversus eos procedendo pro favori fidei catholicae. Dada Barcinonae VIII calendas julii anno Domini MCCLXXXVI. 75

Condemnati et eorum bona fisco et camerae Regiae confiscata. 78

Memoria processum.

Apud civitatem Gerundam. 82

Apud villam seu oppidum Perpiniani. 83

Mortui pro hereticis condemnati apud urbem Gerundam. 84

Omnes civitatis Gerundae.

Omnes oppide sive villae Castilionis Emporiarum.

Absentes pro hereticis condemnati apud urbem Gerundam. 85

Reconsiliati et carceribus perpetuis condemnati apud urbem Barcinonam. 86

Sententia. 88

Abjuratio. 113

Interrogationes reconsiliandis faciendae de articulis fidei et primo de articulis divinitatis. 115

Sequuntur articuli humanitatis Christi. 116

De Sacramentis. 117

Absolución y capítulo final de sentencia. 118

Sententia canonicae purgationis Angelinae uxoris Joannis Vilella mercatoris. 123

Cédula presentada por el procurador de la rea, y otros procedimientos. 125

Abjuración de Angelina. 130

Sentencia. 133

De servis et captivis manumissis et franchis propter crimina hereticalia suorum dominorum et sunt sequentes. 136

Nomina reconciliatorum et condemnatorum diocesis Urgellensis. 137

Fugitius de Balaguer. 139

Defuncts de Balaguer.

Condenados y reconciliados. 140

Id. y entregados al brazo seglar. 141

Id. a cárcel perpetua. 143

Id. y absueltos. 144

Id. a cárcel perpetua.

Id. a ser quemados, reconciliados en estatua, difuntos etc. 146

Absueltos, condenados o reconciliados en estatua etc. 147

Muertos y ausentes fugitivos condenados en Tarragona. 148

Reconciliados y absueltos en idem. 149

Condenados en estatua y entregados a la Curia seglar en idem. 150

Entregados idem en idem. 151

Siguen otras varias condenas en Tarragona y Barcelona, en diversas fechas. 152

Condena de muertos, exhumación y quema de sus cadáveres en Gerona. 157

Condenados a cárcel y reconciliados en Barcelona. 158

De la sinagoga en Valencia feta per mals christians alias heretges de styrpe judeorum. 159

Capitulo de una lettra del fiscal de la Inquisition de Valentia fecha al fiscal de la Inquisition de Barcelona sobrel caso que se fallo en casa de Miquel Viver converso de Valencia viernes en la noche a XX de marzo anno de 1500. 160

Condenados, reconciliados, degradados, entregados al brazo seglar y quemados, destinados a galeras etc. en diversas fechas en Barcelona. 164

Sententia contra Jacobum de Casafranca locumtenentem Regii Thesaurarii. 170

Sententia contra mossen Dalmau de Tolosa prevere canonge e preborda de la Seu de Leyda natural del archabisbat de Tarragona. 187

Sententia contra Na Blanquina muller de Jacme de Casafranca heretge condemnat e quondam Lochtinent de thesorer per lo Rey nostre Senyor. 201

Sententia contra micer Francesch Franch doctor en cascun dret Regent la Cancellaria del Rey nostre Senyor detengut en los carcers de la Sancta Inquisitio en lo palau mayor Real de la ciutat de Barcelona. 214

Sententia donada per lo reverendissimo Senyor don Francesch Pays de Sotomajor e frare Guillem Caselles del orde de preicadors maestre en sacra theologia inquisidors ut sequitur contra mossen Urbano de natio italica dexeble de un heretge quis diu Barba Jacobo qui va vestit de sachs com lo dit Urbano mateix va vestit. 221


APÉNDICE.

PETRI MICHAELIS CARBONELLI BARCINONIS PUBLICI NOTARII DE VIRIS ILLUSTRIBUS CATALANIS SUAE TEMPESTATIS LIBELLUS INCIPIT FOELICITER. 237

Lucianus Colominius.

Joannes Lubetus Barçinonensis. 238

Joannes Margaritus Hierundensis Episcopus qui obiit cardinalis. 239

Ferrandus Valentinus.

Jacobus Paulus jurisconsultus. 240

Joannes Raimundus Ferrarius. 241

Gabriel Clepesius Balearis.

Ferrarius Berardus Balearis.

Jacobus Gartias regius Archivarius qui fuit praecesor meus Petri scilicet Michaelis Carbonelli in officio Regii Archivi Barcinonensis. 242

Hieronymus Paulus. 243

Bartholomeus Gerbius.

Benia (Bonia) Valentinus.

Philipus Mealia. 244

Jacobus Ripullus. 245

Gabriel Canyelles. 247

Correspondencia con Juan Villar sobre genealogías y otros puntos históricos. 248

POESÍA. 257

DANÇA DE LA MORT E DE AQUELLES PERSONES QUI MAL LLUR GRAT AB AQUELLA BALLEN E DANÇEN. 267

Epigramma de felicitate et infelicitate hominis. 296

PETRI MICHAELIS CARBONELLI SCRIBAE ET ARCHIVARII REGII CARMINA IN TETRAE MORTIS ORRENDAM COREAM DIEBUS FESTIS JESU CHRISTI MAXIMI NATALICIIS ANNI SALUTIS MCCCCXCVIII DUM VULGUS INCERTUM LUDIS TAXILARIIS VACARET COMPOSITA FOELICITER INCIPIUNT. 297

COBLE COMPOSTA PER PERE MIQUEL CARBONELL ARCHIVER DEL REY NOSTRE SENYOR CONTRA LOS NEGLIGENTS SCRIVANS LEXANTS SPAYS BLANCHS NO CONTINUANT HI LES CONCLUSIONS. 318

COBLES AB TORNADA FETES PER PERE MIQUEL CARBONELL ARCHIVER DEL SENYOR REY E NOTARI PUBLICH DE BARCELONA CONTRA AQUELLS QUI INICAMENT E PER ENVEGE O CUPIDITAT HAN PROCURAT SIA FETA EN LES CORTS DE MONTSO CONTRA LO ARCHIVER REAL DE BARCELONA LA CONSTITUCIO SUPER FACTO REGESTORUM IMMITTENDORUM IN REGIUM ARCHIVUM BARCINONENSEM. 319

Cobles ab tornada contra aquells qui inicament e ab enveia han instat e procurat contra lo archiver fer dita constitucio en lany Mil DX.

Constitución a que se hace referencia en los versos anteriores.

Notas de Carbonell relativas a la misma constitución.

Cobles fetes per Pere Miquel Carbonell archiver del senyor Rey en lahor e defensio de una dama qui exia del bany segons es pintada en un drap de pinzell ab un galant qui la te abrazada e ab altre que sona orgens (orguens) e altres scolten acompanyats de una altra dona e ab un gat que sona un lehut (lahut, laúd) davant la taula ques dinaven e ara es retaula guarnit o comprat en lany mil D e quattre de la nativitat de nostre Senyor. E en loch de jugar lo dit Carbonell a gloria de nostre Senyor Deu e de la Sacratissima Verge Maria mare sua ses dispost compondre aquelles ço es en les festes de Nadal del any de la Nativitat de nostre Senyor (mil) cinccents e cinch. 329

gato tocando laúd, renacimiento, renacentista

Aquesta es la primera obra que yo Pere Miquel Carbonell notari publich de Barcelona he feta ans que fos notari ço es en lo quart digmenge de Coresma que comptavem XXX de març del any Mil CCCCLIIII per honor de una joya de Sancta Maria Magdalena que lo discret mossen Montserrat Torres prevere posa dins la esglesia de Sant Just de la dita ciutat. 333

Divae Marie Magdalenae orationem tum latino tum vulgari sermone rythmisque confectum Petrus Michael Carbonellus Barcinonensis edidit canicula regnante anno Christi MCCCCLXXIIII. 339

CORRESPONDENCIA LITERARIA. 345

Correspondencia con Francisco Cassagia. 349

Epistola in laudem Petri Michaelis Carbonelli tabellionis ab egregio viro Francisco Cassagia pontificii juris interprete edita et directa probissimo ac scientissimo Hieronimo (pone Hieromino) Paulo jurisconsulto Barcinone apud urbem nuper degenti quia Romam iter fecere ex nostra urbe Barcinona.

Franciscus Casassaia ad P. M. Carbonellum. 349

Correspondencia con Juan Villar.

Exemplum litterarum aeditarum exercitationis honestate et oblactamenti gratia super nonnullis antiquorum gravitatibus editarum ab Joanne Villario jureconsulto et Petro Michaele Carbonello tabellione. 351

Correspondencia con Guillermo Fuster.

Epigramma huiusmodi venerabilis et honestissimus frater Guillelmus Fustarius conventualis monasterii Sancti Hieronymi Vallis de Ebron Barcinonensis diocesis personuit et ipsum ad me Petrum Michaelem Carbonellum notarium quem librum de dictis et factis Regis Alfonsi cum aliis operibus sibi accomodato dederam intra tempus pactum et promissum una cum dicto libro mittere curavit. 359

Littere quibus respondetur predictis et librum restitutum iterum in commendam mitto et epigramma in quo nomen et cognomen meum contineatur fieri postulo aliaque resonantes. 360

Epigramma... amico summo viroque doctissimo Petro Michaeli Carbonell tabellioni. 363

Epigramma... clarissimo viro ac devotionis eximiae fratri Guilielmo Fusterio ordinis Sancti Hieronymi Vallis Ebronis in agro Barcinonensi. 364

Ad devotionis eximie virum religiosum fratrem G. Fusterium apud Ebronium Caenobium. 365

Correspondencia con Gerónimo Pau.

Epistola quibus elementis Barcinona scribi debet solicite inquirens. 367

Epistola quibus elementis Barcinona scribatur prudenter respondens.
Hieronimus Paulus P. Michaeli Carbonello. 369

De fide marmorum quibus elementis Barcino et Tarraco scribi debeant epistola accuratius respondet Carbonellus. 374

Huiusmodi epistolam Petrus ipse Michael Carbonellus Barcinonius tabellio lucubratione una edidi adeo quod morem gererem voluntati amicissimi contribulisque mei Hieronymi Pauli jure consulti Barcinonensis qui me suis litteris monuit ut fingerem epistolam a se editam (ut infra post hanc a me edita et mihi directa) subscriptum Theseum ad me dedisse. Cuius rei causam is Theseus impresentia ignorat. 376

Epistole Hieronymi Pauli in premissis Thesei litteris enarrate tenor talis est quam is Hieronymo edidit per hec verba. 378

FIN DEL TOMO VIGÉSIMO OCTAVO DE LA COLECCIÓN, SEGUNDO DE LOS OPÚSCULOS INÉDITOS DEL CRONISTA CATALÁN PEDRO MIQUEL CARBONELL.

//


TOMOS PUBLICADOS
(28 en total, editados por Ramón Guimerá Lorente ; no encontré en su día ni edité los tomos 20, 21, 22, 23)

EN PRENSA.

Proceso contra Jaime III, último rey de Mallorca.

jueves, 17 de noviembre de 2022

COBLES AB TORNADA. CORTS DE MONTSO. 1510.

Memoriale n. 55 B. folium primum.

COBLES AB TORNADA FETES PER PERE MIQUEL CARBONELL ARCHIVER DEL S. REY E NOTARI PUBLICH DE BARCELONA CONTRA AQUELLS QUI INIQUEMENT E PER ENVEGE O CUPIDITAT HAN PROCURAT SIA FETA EN LES CORTS DE MONTSOCONTRA LO ARCHIVER REAL DE BARCELONA LA CONSTITUTIO SUPER FACTO RECESTORUM IMMITTENDORUM IN REGIUM ARCHIVUM BARCINONENSEM.

Homens inics - e plens de males fades

Han procurat - ligar molt Larchiver

Per lo cercar - de no pendre diner

Si doncs abans - cerques no son tatxades

Aquest ligam - lo Rey fet nol haguera

Si misser Franc - (1) nou hagues consellat

Segons ha dit - en ha porfidiat

En vol portar - davant tots la bandera.

(1) N. del A. Record com açi es scrit misser Franc es misser Francesch Franc Regent la Cancellaria del Rey nostre Senyor lo qual stant ell en lo seu studi de la sua casa situada davant la plaça de Sanct Jacme en lo mes de febrer del any Mil DXIIII dix a mi Pere Miquel Carbonell en presentia de alguns juristes per que yo no venia may a ell per taxar cerques dels registres del present Archiu com yo segons dix per aquesta constitutio era tengut cercar e apres venir a ell o al Canceller o Vicicanceller per lo taxar. Respongui yo per que he venir a vos ne als altres per taxar si primer cerques no son tatxades. Tatxaules primer e apres yo cercare. E per fer lo exir a cambra e digues lo ques deya que ell havia consellat sub zelo bono per los registres fossen en lo Real Archiu recondits e ab aques- (se corta; aquesta) introductio bona dels registres empelta lo fet de les cerques. Yo digui que en dita constitutio era scrit si be yo sabia no hi era scrit que primer havian esser tatxades que no apres. Ell ab fallonia respos e nou sce quiu he consellat que tal constitutio se fes sens dir hi primer yo e mi mateix digui pres le per lo brell com a dit que ell ho ha axi consellat e repliqui e doncs com se enten axi senten com yo dic que primer haveu tatxar que yo cercar doncs yo cerquere primer e no trobant haure treballat de bades car lo quim haura fet cercar sera stranger e nos trobara per fer li pagar la tatxe com restaria yo sino ab la canya sens peix. E axi lexil star.


C.

Diu lo doctor - (Francus) del alta hierarchia

Que los treballs - nos han tatxar abans

Ans yo primer - hi dec posar les mans

E no trobant - mirau com restaria

Aquesta ley - de tan gran estretura

Los damanants - no la volen servar

E donen mes - diners no per cercar

Mas per bon grat - no curant descriptura


Tornada.


Mare de Deu - consciencia pura

Pregau Jesus - vostre fill e molt car

En quant fare - lam vulla conservar

Tots temps donant - a mi bona ventura.

lunes, 4 de octubre de 2021

GLOSARIO, S.

S.



S‘.
pron. Se.



SA.
pron. Su. (sa mayre, sa sor : germana)



SÁ.
adv. Aquí. (de sá, çá y de llá)



SÁ.
adj. Sano. (sana fem.)



SABE.
V. SABER. (sabé)



SABER.
v. modo inf. Saber.



SABER.
sust. c. Saber, ciencia.



SABES.
v. Sabes.



SABGA.
v. Sepa. (sápia, sapia, sábiga, sápiga)



SABGES.
v. Sepas. (sapies, sábigues, sápies, sápigues)



SABETS.
v. sabéis, sabed.



SABETZ.
v. SABETS.



SABIAMENT.
adv. Sabiamente.



SABIATS.
v. Sabed. (sapiats)



SABIDOR.
sust. c. Sabedor, el que sabe.



SÁBIEN.
v. Saben, sepan. (sápien, sápiguen)



SABIETS.
v. Supieseis. (sabiguéreu o sabiguereu)



SABORAMENT.
sust. c. Sabor, el acto de saborear.



SACIARSE.
v. modo inf. Saciarse, hartarse.
SACRE. adj. Sagrado, sacro.



SADOLATS.
part. pas. pl. de "sadolar". Saciados, hartados. (hartos, ahítos; sadollar)



SADOLL.
adj. Harto, lleno, saciado.



SADOLLA.
V. Harta, llena. (saciada).



SADOLLAT.
part. pas. de "sadollar”. Hartado, lleno, saciado.



S‘
AFINA. Se afina.



SAGEL,
sust. c. Sello, signo. (sagell, segell : sigillo)



SAGNIA.
sust. c. Sangría. (sang, sanc, sanch : sangre; sanguijuela;
sangonera
)



SAGRAMENT.
sust. c. Sacramento, juramento.



SAHÓ.
sust. c. Sazón. (humedad en la tierra para plantar)



SAJORNAR.
V. SEJORNAR.



SAJUS.
adv. Aquí bajo, debajo. (jus, dús, dejús)



SAL.
sust. c. Sal.



SAL.
v. Salve. - Si Deus me sal: así Dios me salve.



SALAMÓ,
sust. p. Salomón.



SALVAIRE.
V. SALVAYRE.



SALVAMENT.
sust. c. Salvación.



SALVAT.
part. pas. de "salvar”. Salvado. - Li salvat: los salvados.



SALVAYRE.
sust. p. El Salvador.



SALVETAT.
sust. c. Salvación, protección, seguridad.



SALS.
adj. pl. Salvos.



SALUDÁ
'L. v. Le saludó.



SALUDAMENT.
sust. c. Salutación, saludo.



SAMFUNIMENT.
sust. c. Quizás sea un equivalente de funestidad, tristeza,
sentimiento,



SANADOR.
sust. c. El que cura, el que sana.



SANAMENT.
sust. c. El acto de curar o de sanar, curación.



SANAR.
v. modo inf. Curar, sanar.



SANAT.
part. pas. de “sanar”. Curado, sanado.



SANCT,
SANCTA. sust. c. Santo, santa. (sant, sent, santa)



SANCT
ESPIRIT. sust. p. Espíritu Santo.



SANCTETAT.
sust. c. Santidad. (santedat, santidat)



SANCT
ESPIRAMENT. V. SANCT ESPIRIT.



SANCT
SPERIT. V. SANCT ESPIRIT.



SANCT
'SPIRAMENT. V. SANCT ESPIRIT.



SANCT
SPIRIT. V. SANCT ESPIRIT.



SANGLOTS.
sust. c. pl. Sollozos. (como el hipo cuando se llora; singlot)



SANGLOTZ.
V. SANGLOTS.



SANITAT.
sust. c. Salud, sanidad.



SANT
SPIRIT. V. SANCT ESPIRIT.



SANTS.
sust. c. pl. Santos.



S'
APARELL. Se prepare, se disponga.




APAREYLÀ. Se preparó, se aprontó, se aparejó, se dispuso.



SAPIATS.
v. Sabed, sepáis. (sapiau, sabeu o sabéu, sapigáu, sabigáu)



SAPIENCIA.
sust. c. Sabiduría.



SAPIES.
v. Sabe, sepas.



SAPIETZ.
v. Sabed, sepáis.



SARRAHÍ.
sust. c. Sarraceno.



SARRAHINAT.
sust. c. Mahometismo. (Islam, religión de Mahoma, Mafumet,
Mohammad
)



SARRAHYNS.
sust. c. pl. Sarracenos. (moros; mahometanos, islamistas, etc)



SARRAYNS.
V. SARRAHYNS.



SAS.
pron. Sus.



S'
ASSAUTE. Se complace, se acomoda.



SATISFAR.
v. modo inf. Satisfacer.



SATLAR
por SALVAR. v. modo inf. No
conocemos la significación de esta palabra. Quizás esté equivocado
el texto y se haya puesto SATLAR por SALVAR.
(Perque avar no' s
pòt
satlar; creo que es
contracción de sadollar: saciar
)



SAUBRAY.
v. Sabré. (ay → é; a veces la au → o, como pauc : poc)



SAUBER.
sust. c. Saber.



SAUBÉS.
v. Supiese.



SAUBETS.
v. sabéis. (sabeu o sabéu)



SAUTA.
v. Salta. (Todavía en Vielha, y Val de Arán, hay algún saut :
salt de ayga
)



SAVAY.
adj. Astuto, malo, pérfido, infame.



SAVER.
sust. c. Saber, ciencia.



SAVI.
sust. c. Sabio. (se encuentra también sabi : Com sia sabi
e complit;
)



SAVIA.
v. Sabía.



SAVIAMENT.
adv. Sabiamente.



SAVIEA.
V. SAVIESA.



SAVIESA,
sust. c. Sabiduría.



SAVl
' S. Sabio es.



SAY.
v. Sé.



SAY.
adv. Aquí, en este mundo.



SCALF.
V. ESCALF.



SCALÓ.
sust. c. Escalón.



SCAMPAR.
v. modo inf. Diseminar, esparcir.



SCAPÁ.
v. Escapó. (escapá; es va escapar, Puigdemont se va escapar cap
a Bélgica
)



SCAPAR.
v. modo inf. Escapar.



SCAPATS.
part. pas. pl. de "scapar”. Escapados.



SCARN.
sust. c. Escarnio.



SCÉ.
v. Sé.



SCHARIOT.
sust. p. Judas Iscariote.



SCIENCIA.
sust. c. Ciencia. (la fórmula de certa scientia se encuentra en
muchos textos
)



SCIENS.
sust. c.. pl. Sabios, los que saben.



SCIENT.
v. gerundio de "saber”. Sabiendo.



SCIENT.
sust. c. Discernimiento, ciencia, espíritu, entendimiento, discurso,
viveza, agudeza, ingenio, mente. - Sens scient : sin discernimiento,
sin saberlo. - A son scient:
con todo su saber. - A scient: a
sabiendas.



SCIENTZ.
V. SCIENT.



SCOLTADA.
part. pas. term. fem. de "scoltar”. Escuchada.



SCRIT.
part. pas. de "scriurer”. Escrito.



SCRIURÁ.
v. Escribirá.



SCUT.
sust. c. Escudo. (escut, scuts, escuts, escuder, scuder, escudero,
etc...)



SDEVENDRIA.
V. Acontecería, sucedería, sobrevendría.



SDEVENGUT.
part. pas. de "sdevenir". Sucedido, sobrevenido, acaecido.



SE.
pron. Su.



SE.
Sí. - En se: en sí. - De se: de sí. - A veces significa también
él, ella.



SECH.
v. Sigue, siguió.



SECHAS.
adj. term. fem. Secas.



SECOR.
sust. c. Socorro, ayuda.



SECOR.
v. Socorre, ampara.

SECÓS. sust. c. Socorro, ayuda.



SECS.
v. Sigues.



SEGNAL.
sust. c. Señal, signo.



SEGUENT.
Siguiente y alguna vez según.



SEGUENT.
v. gerundio de "seguir". Siguiendo.



SEGUEIX.
v. Sigues, sigue.



SEGUESCAS.
v. Sigas.



SEGUEXCA.
v. Siga.



SEJORN.
sust. c. Descanso, reposo.



SEJORN.
v. Descanse, repose.



SEJORNAR.
v. modo inf. Descansar, reposar. (sajornar)



SEJORNAT.
part. pas. de "sejornar”. Descansado, reposado.



SEJORNIU.
adj. Muelle, amigo del reposo o del descanso.



SELICI.
sust. c. Cilicio. (cilici)



SEM.
adj. Privado, desprovisto de alguna cosa. (semar : una planta :
secarse, no crecer
)



SEMBLÁ.
v. Parece. (sembla, sin tilde: pareix)



SEMBLÁN.
v. SEMBLANT.



SEMBLAN.
adj. Semejante.



SEMBLANÇA.
sust. c. Semejanza.



SEMBLANT.
adv. Semejanza, modo, manera. - Templar t' ha per aquest semblant: te
tentará de este modo.



SEMBLANT.
adj. Semejante, parecido. - No es semblant que: no parece que.



SEMBLANTMENT.
adv. De la misma manera, igualmente.



SEMBLAR.
v. modo inf. Parecer, asemejar.



SEMEN.
sust. c. Semilla. (semen masculino : simiente; papá puso una
semillita ...
)



SEMPITERNAL.
adj. Eterno, sempiterno. (ver EVITERNAL)



SEN.
sust. c. Entendimiento y otras veces sentido. (seny, seyn : sensus
: sentido literal
)



SEN.
pron. y prep. Se. - El sen: se lo.



SEN.
Se (de ello o con ello). - Sen servís: se sirviese de ello. (como
el siguiente:
)



S'
EN. Se (de ello o con ello). - El delit que s‘ en pot haver: el
deleite que de ello o con ello puede proporcionarse.



SE
‘N. Se. - Se 'n va: se va.



SENDAT.
sust. c. Cierta clase de tejido o tela. (cendal ?)
SENDER.
sust. c. Senda, camino, sendero. (como el apellido de Ramón J.
Sender
)



SENES.
Variante de SENS. - Véase esta palabra.
SENS. prep. Sin. (sine
enganno latín : sense engany : sin engaño
)



SENS.
sust. c. Sentido, sentidos.



SENSA.
prep. Sin. (sense; senza italiano; sans culottes francés)



SENSUAL.
adj. Sensible, sensual.



SENSUALITAT.
sust. c. Sensibilidad.



SENT.
v. Siente.



SENT.
v. gerundio de "esser”. Siendo, estando.



SENTÍ.
v. Sentí, sintió.



SENTIT.
part. pas. de "sentir". Oído, sentido.



SENTITS.
v. Sentís. (sentiu, sentíu)



SENY.
sust. c. Juicio, sentido, buen sentido, entendimiento, acuerdo,
señal.



SENYAL.
sust. c. Señal, signo, seña. (SEÑAL REAL DE ARAGÓN)



SENYERA.
sust. c. Bandera, estandarte. (SENYAL REAL DE ARAGÓ)



SENYET.
v. Santiguó.



SENYORETJADOR,
sust. c. El que señorea.



SENYORETJATS.
v. Señoread, señoreáis.



SENYORIA.
sust. c. Señoría.



SENYOR.
sust. c. Señor. (Ramon Lull también escribe Señor con ñ, al
menos así lo transcribe Gerónimo Rosselló
)



SENYS.
sust. c. Sentidos.



SER.
sust. c. La tarde y otras veces ser. - Ser e matí: mañana y
tarde. (este ser recuerda al francés soir, “suá”,
como en vous voulez coucher avec moi, c'est soir
)



SERÁ.
v. Será, habrá, existirá. - No será christiá ab regnat: no habrá
cristiano que sea rey.



S‘
ERA. Se había.



SERÁLI.
Le será, le estará.



SERAPHIN.
sust. c. Serafín.



SERÁS.
v. Serás, estarás.



SERÁ
‘T. Te será.



SERAY.
v. Seré, estaré.



SERCATS.
part. pas. pl. de "sercar". Buscados. (cercar : cercats
: recerca
)



SERETS.
v. Seréis, estaréis.



SER
HO. Serlo.



SERIETS.
V Seríais, estaríais.



SERIETZ.
V. SERIETS.



SERMÓ.
sust. c. Discurso, conversación, razonamiento. (sermón)



SERMONAR.
v. modo inf. Hacer discursos, arengar, predicar. (sermonear)



SERMONES.
v. Hablas, predicas, razonas. (sermonejes o sermoneges)



SERRA.
sust. c. Sierra. (igual la de serrar que la montañosa; pl.
serres, apellido también
)



SERU.
Serlo. (ser ho; del hoc latín; yo escribo “séu” en
chapurriau
)



SERVA.
sust. c. Sierva.



SERVENT.
v. gerundio de "servir". Sirviendo. - Usado como
sustantivo: sirviente, siervo.



SERVESCHA.
v. Sirva.



SERVEY.
sust. c. Servicio. (servei para los que no están acostumbrados a
la y antigua)



SERVISCAM.
v. Sirvamos.



SERVITUT.
sust. c. Servidumbre.



SERVU.
sust. c. Siervo, esclavo. (En 146x aparece la compra de alguno en
textos, correspondencia de los Deputats del General de Cathalunya
)



SES.
pron. Sus. (ses germanes : sus hermanas)



S'
ES. Se es, se ha.




ESDEVÉ. v. Acaece, acontece, sucede.




ESFORÇA. Se esfuerza.



SETENA.
Nombre numeral. Séptima.



SETGLAR.
sust. c. Seglar.



SETGLE.
sust. c. Siglo.



SEU.
pron. Su, suyo. (Ayçó es seu, li perteneix)



SEU.
sust. c. Silla. (se encuentra en estos textos sella, de montar;
cadira no
)



S‘
EU. Si yo.



SEY.
pron. Sus. (Que li poren dar sey parent : que le pueden dar sus
parientes, familiares
)



SEYAL.
V. SENYAL.



S‘
EYL. Si él.



SEYN.
V. SENY.



SFORÇ.
V. ESFORÇ.



SFORÇAR.
V. ESFORÇAR.



SGUARDAMENT.
V. ESGUARDAMENT.



SGUARDARON.
V. ESGUARDARON.



SGUART.
v. Mire, miro.



S‘
HA. Se ha, se tiene.



S'
HAN. Se han, se tienen.



S'
HONORS. Su honor, sus honores.



S'
HUJA. Se cansa.



SI.
pron. Sí. - A sí: a sí. - De sí: de sí. - En sí: en sí. - Ab
sí: consigo, a sí mismo.



SI.
adv. Tan, así. - Si obligat: tan obligado.



SIA.
v. Sea, exista.



SIA
'L. Sea el. (sia el, sia lo)



SIAM.
v. Seamos y también me sea. (siám : seamos; síam : me sea)



SIA
'N. Sea en.



SIATS.
v. Sed, seáis, estéis.



SIAUS.
Os sea y también seáis.



SIEM.
v. Seamos.



SIENT.
v. gerundio de "seurer". Estando sentado. (seient,
seyent)



SIGNIFICAMENT.
sust. c. Significación. (significado)



SIGNIFICANT.
part. a. De "significar". El que significa.



SIGNIFICANT.
v. gerundio de “significar”. Significando.



SIGNIFICAR.
v. modo inf. Significar.



SIGNIFICAT.
part. pas. de "significar". Significado.



SIGNIFICON.
v. Significan.



SIGUENT.
adj. Siguiente. (següent; siguién)



SIGUENT.
v. gerundio de "seguir". Siguiendo. (seguín; seguint)



SI
'L. Si el, si lo, si le.



SI
‘LS. Si los, si les.



SILLABES.
sust. c. pl. Sílabas.



SI
‘M. Si me.



SIMPLEMENT.
adv. Simplemente.



SIMPLICITAT.
sust. c. Simplicidad.



SIMPLIFICAR.
v. modo inf. Simplificar.



SIMPLIFICAT.
part. pas. de "simplificar”. Simplificado.



Sl
'N. Si (de ello). - Si ‘n fa: si de ello hace.



SINGULAR.
adj. Singular.



SINGULARITAT.
sust. c. Singularidad.



SINGULARMENT.
adv. Singularmente.



SINQUENA
Nombre numeral. Quinta. (cinquena, cinc, cinch; sinc etc en las
romances
)



SINTENT.
v. gerundio de "sentir". Sintiendo.



SINTRÁS.
v. Sentirás.



SINTRA
'S. Se sentirá. (sintrá ‘s, sentirá ‘s)



SION.
v. Sean. (siguen)



S‘
IRÁ. Se irá y otras veces se enojó.



SIRVENT.
sust. c. Siervo, servidor, sirviente.
SI ‘S. Si se, si es.



SISENA.
Nombre numeral. Sexta.



SI
‘T. Si te.



SITIATS.
part. pas. pl. de "sitiar". Situados. (quizás también
sitiados en un sitio : siti
)



SITOT.
conj. Luego que, al instante que, al punto que, así que. (Si tot)



SI
‘U. Si lo. (SI HO)



SIUS.
Si os.



SMARIA.
v. Pensaría, consideraría, reflexionaría.



SÓ.
pron. Esto y alguna vez su.
SO. sust. c. Son, ruido, sonido.
(Como Montço, Montsó, Montso: Monti sono : Monzón)



SÓ.
v. Soy y alguna vez son. (En Mallorca se dice jo som, no jo sòc o
soc o sóc. Este só puede tener tilde nasal, por lo que sería son o
som.
)



SO
HO. Esto lo. (Este so : ço)



SOBIRÁ.
adj. Soberano.



SOBJET.
sust. c. Sujeto. (subject)



SOBRAR.
v. modo inf. Vencer, contrarrestar, sobrar. (superar, estar por
encima
)



SOBRAT.
part. pas. de "sobrar”. Vencido, contrarrestado, sobrado.
(superado)



SOBRE
'L. Sobre el. (sobre lo)



SOBR‘
EST. Sobre este. (Igual se usa este que aquest)



SOBTOSAMENT.
v. SOPTOSAMÉN.



SOCCORS.
V. SOCORS.



SOCIETAT.
sust. c. Sociedad. (sossiedat)



SOCORS.
sust. c. pl. Socorros.



SOFER.
V. SOFFER.



SOFERI.
V. SOFFERI.



SOFFER.
v. Sufre.



SOFFERI.
v. Sufrió. (sofferí, ton tilde en la í)



SOFFERIR.
V. SOFFRIR.



SOFFIR.
Desconocemos la significación de esta palabra. Nos inclinamos a
creer que hay equivocación en el texto. Quizás se escribió SOFFIR
en vez de SOFFER.



SOFFRIR.
v. modo inf. Sufrir.



SOFRATXA.
sust. c. Falla, defecto, escasez de alguna cosa.



SOFFRATXA.
V. SOFRATXA.



SOJORNAT.
part. pas. de "sojornar”. Descansado, reposado. (sajornar,
sejornar
)



SOL.
adj. Solo.



SOLAZ.
sust. c. Solaz.



SOLRÁS.
v. Solventarás, resolverás, darás resolución. - Solrás
questions: resolverás cuestiones.



SOLRE.
v. modo inf. Resolver, soltar la cuestión, dar solución, solventar.



SOLS.
adj. Solo, solos.



SOLVIMENT.
sust. c. Solución.



SOLL.
sust. c. Suelo. (sol; solar; solada etc...)



SOM.
sust. c. Cima.



SOM.
v. Soy, estoy; somos, estamos. (jo som : yo soc; natres som,
nosaltres som, estem
)



SON.
pron. Su. (son payre, son pare : su padre; son frare : su hermano
: son germá
)



SON.
v. Soy, estoy; son, están. (SOM)



SONSÉ.
Se son, hánse (se han, el acento creo que debería estar en la o,
sin tilde
).



SOPTADAS.
part. pas. term. pl. fem. de “soptar”. Sorprendidas, asaltadas,
acometidas. (de sopte : de repente)



SOPTAR.
v. modo inf. Sorprender, asaltar, acometer.



SOPTAREN.
Sorprendieron, asaltaron, acometieron.



SOPTOSAMEN.
adv. Súbitamente, prontamente, con presteza.



SORT.
sust. c. Sordo, suerte. (sordo : surdum : sord, la d y t finales
se confunden
)



SOS.
pron, Sus. (sons; sos parents, sons parents; els seus; los seus)



SOSPIR.
sust. c. Suspiro. - Li sospir: los suspiros.



SOSPIRÁN.
v. gerundio de "sospirar". Suspirando. (sospirant,
suspirant
)



SOSTÉ.
v. Sostiene, sufre, permite. No sosté: no sufre.



SOSTENA.
v. Sostenga, sufra, permita.



SOSTENA
'N. Sostenga en.



SOSTENCH.
v. Sostuvo, sufrió, permitió.



SOSTENENT.
v. gerundio de "sostenir. Sosteniendo.



SOSTENER.
v. modo inf. Sostener, sufrir, permitir.



SOSTENIDOR.
sust. c. Sostenedor, el que sostiene. (sostén para las tetas
también
)



SOSTENIMENT.
sust. c. El acto de sostener.



SOSTENIR.
V. SOSTENER.



SOSTENON.
v. Sostienen, sufren, permiten.



SOSTENTAR.
v. modo inf. Sustentar.



SOTA.
adv. Bajo, debajo. (SOTZ)



SOTERRAR.
v. modo inf. Enterrar, sepultar. (so + tierra : bajo tierra)



SOTERRAT.
part. pas. de "soterrar". Enterrado, sepultado.



SOTMET.
v. Somete, sujeta.
SOTMETS. v. Sometes, sujetas. (sot, sota,
sotz : so : debajo : someter
)



SOTS.
adv. Bajo. - De sots: debajo.



SOTS.
v. Sois, estáis.



SOTSMES.
part. pas. de "sotsmetre”. Sometido, sujeto, sujetado.



SOTSMET.
v. Someto, somete; sujeto, sujeta.



SOTSMETA.
v. Someta, sujeta.



SOTSMETENT.
v. gerundio de "sotsmetre". Sometiendo, sujetando.



SOTSNE.
Sed (de ello), sois (de ello).



SOTSPENA.
v. Suspenda.



SOTSPES.
part. pas. de "sotspendre”. Suspenso, suspendido.



SOTSPOSANT.
v. gerundio de "sotsposar”. Suponiendo. (suposant)



SOTSPOSAT.
part. pas. de "sotsposar". Supuesto.



SOTTERRATS.
part. pas. pl. de "sotterrar". Sepultados,
enterrados.



SOTZ.
v. Sois, estáis, habéis.



SOTZ.
adv. Bajo, debajo.



SOVÉ.
v. Recuerda y alguna vez acordáis. - Si de mí nous sové: si de mí
no os acordáis.



SOVÉ.
adv. Amenudo. (sovint; soven; a sovint, assobín en chapurriau)



SOVEM.
v. Recuérdome, recuérdame, acuérdome. (me acuerdo, recuerdo, me
recuerda
)



SOVEN.
adv. A menudo, con frecuencia. (SOVÉ, sovint; soven)



SOVENS.
v. Recuerdas.



SOVENT.
V. SOVEN.



SOYL.
sust. c. Sol.



SPAORDIT.
part. pas. de “espaordir”. Espantado.



SPAVENT.
sust. c. Espanto.



SPECTETZ.
v. Esperéis. (espectar : esperar; esperéu o espereu, esperau)



SPALLES.
sust. c. pl. Espaldas.
(Ya en torno a 1300 se encuentra
spatla, spatles, y spalles sin t, porque no se pronuncia. Un destalentao aragonés catalanista, Daniel Vives Albesa, me escribió que su
pueblo, Fuentespalda, Fondespala, se tiene que escribir Fontdespatla o Fontdespatlla,
que esas t se pronuncian
)



SPASA.
sust. c. Espada. (Espasa)



SPERANÇA.
V. ESPERANÇA.



SPERAR.
v. modo inf. Esperar.



SPERIT.
sust. c. Espíritu.



SPERITAL.
V. ESPERITAL.



SPIRAR.
V. ESPIRAR.



SPIRATS.
V. ESPIRATS.



SPIRITAL.
adj. Espiritual, inmaterial.



STÁ.
v. Es, está.



STABLE.
sust. c. Estancia, mansión. (será también establo : stabulum?)



STABLIT.
part. pas. de "stablir”. Establecido, ordenado.



STADA.
v. Está, es.



STADA.
part. pas. de "star”. term. fem. Sido, estado.



STÁN.
Están, son. - Usado como gerundio de "star". Estando.



STANT.
v. gerundio de "star”. Estando.



STAR.
v. Ser, estar.



STÁS.
v. Estás.



STATS.
v. Sois, estáis.



STAY.
v. Estyo.



STRENYEDAT.
sust. c. El acto de echar (de) menos su país, nostalgia.
(extrañar, añorar; enyor, anyor)



STIATS.
v. Estéis, seáis.



STIMARIEN.
v. Estimarían.



STOL.
sust. c. Flota, armada.



STORÇA.
v. Libre, liberte. (libere)



SUA.
pron. Su, suya. (la sua casa; la seua casa; la seva casa)



SUAU.
adj. Suave. (Marca de brandy de Mallorca)



SUAVETAT.
sust. c. Suavidad.



SUBJECT.
V. SUBJET.



SUBJET.
sust. c. Sujeto.



SUBSTANCIAL.
adj. Sustancial.



SUBSTANCIAT.
part. pas. de “substanciar". Sustanciado. (Desustanciados
hay muchos
)



SUBTIL.
adj. Sutil.



SUBTILMENT.
adv. Sutilmente.



SUCCESSIÓ.
sust. c. Sucesión.



SUFFRIR.
v. modo inf. Sufrir.



SUMMA.
adj. Suma.



SUMMITAT.
sust. c. Altura.



SUPPLICH.
v. Suplico.



SUPSTANCIALS.
adj. pl. Sustanciales.



SURÍA.
sust. p. Siria.



SUS.
adv. Arriba, encima, sobre. En sus: encima. (de sus, de sús,
dessús, dessus
)



SUSPIR.
v. Suspiro.



SUSPIR.
sust. c. Suspiro.



SUSPIRAMENT.
sust. c. Suspiro, el acto de suspirar.



SUSTENTAT.
part. pas. de “sustentar". Sustentado.



SUSTINENT.
v. gerundio de "sustenir”. Sosteniendo.



SUTZ,
SUTZA. adj. Sucio, sucia. (brut, bruta)



SUTZETAT.
V. SUZIETAT.



SUTZURA.
sust. c. Mancha. (macula : suciedad)



SUY.
v. Soy, hé, estoy. (como el francés je suis : “sui”)



SUZIETAT.
sust. c. Suciedad. (bruticia, brutissia)