N. 26. Memoriale n. 49. fól. 73. v.

N. 26. 

Memoriale n. 49. fól. 73. v.

Presentatio predicte provisionis facte Prothonotario.

Die XXIII Martii anno a nativitate Domini MCCCCLXXXXII (1492) in CivitateGranate fuit huiusmodi Regia provisio per infrascriptum Franciscum Carbonell nomine suo proprio ac pro parte dicti patris sui absentis presentata eidem magnifico domino prothonotario qui R. etc. obtemperando ac obediendo ut decet mandatis Regie Maiestatis admisit eandem Regiam provisionem juxta sui seriem et tenorem et signanter dictum Franciscum Carbonell ad exercitium et alia assueta dicti officii Scribe mandati juxta regias ordinationes et alias prout in ea latius continetur. Mandans ita continuari prout factum fuit per me Johannem Domingues Scribam mandati eiusdem Regie Maiestatis ac notarium publicum presentibus ad hec pro testibus Jocobo Climent et JacoboRemiro Regiis scribis. - F. Clemens Prothonotarius.

Memoriale n. 49. Fól. 74.

Presentatio predicte provisionis facte locumtenenti Prothonotario.

Die Lune XXI Maii Anno a nativitate Domini MCCCCLXXXXII in Civitate Barchinonaper prefatum Franciscum Carbonellum fuerunt presentate huiusmodi littere mihi Johanni Peyro Locumtenenti prothonotarii Serenissimi ac potentissimi domini Regis qui recepta etc. paratus sum Regiis obedire mandatis. - Joannes Peyro locumtenens prothonotarii manu propria.

Notas autógrafas

N. 5. Officialium 4. Johannis II. n. 3360, fól. 149.

N. 5.
Officialium 4. Johannis II.
n. 3360, fól. 149.

Petri Michaelis Carbonell Scribe mandamenti et Regii Archivarii.

Nos Joannes etc. Vaccante superioribus diebus officio Scribe ac tenentis claves nostri Regii Archivi in palacio Regio civitatis Barchinoneab antiquissimis annis pro conservacione regestoruminstrumentorum et ceterorum monumentorum predecessorumnostrorum instituti videlicet per mortem Jacobi Garciaipsius officii ultimi possessoris qui in mense octobrio anni a nativitate Domini millesimi CCCC.i septuagesimi quinti debitum nature persolvit. Et cum nos sepe numero secreto nostre mentis scrutinio ad ipsum tanti ponderis officium quod non nisi probate electe ac fide persone comtti debet personam ydoneamquereremus quam in eiusmodi quondam Jacobi locum ipsi officio prefficoremus usque hac distulerimus de dicto officio alicui providere nondum certi de ydoneytate ac plena sufficiencia illius persone cui comittendum esset tandem ad vos fidelem nostrum Petrum Michaelem Carbonell notarium civem Barchinoneintuhitum consideracionis nostre convertimus quem plurium fidedignorum testimonio ac comunis fame preloquio noscimus fide probitate et animi sinceritate aliisque virtutibus esse ornatum valdeque abtum et ydoneum non modo ad ipsum officium exercendum sed multo etiam maiora onera subeundum.His igitur consideracionibus inducti de vestris eisdem fide probitate ydoneytate et industria plenissime confidentes vos dictum Petrum Michaelem Carbonellum quem die presenti in carta porcionis domus nostre promemorato officio scribi fecimus in Scribam nostrum ac tenentem claves memorati Archivi nostri Barchinone preficimus preeligimus et assumimus ipsumque officium vobis dum vitam duxeritis in humanis scienter delliberate et consulto concedimus prostito tamen prius per vos antequam exercicio officii prelibati vos inmisceatis juramento per predecessores vestros prestari solito iuxta formam ordinacionis domus nostre et quemadmodum prothonotarius noster prestare consuevit non obstante pragmatica et seu ordinacione domus nostre qua statutumest quod unus ex scribis et de nostra scribania preffato officio deligendus seu deputandus sit quoniam pro hac dumtaxat vice in his dispensamus eique pracmatice seu ordinacioniomnino derogamus sic quod ex nunc in antea predicta pracmaticaseu ordinacione non obstante vos dictus Petrus Michael Carbonellus et nemo alius dum vixeritis ut est dictum dictumofficium teneatis regatis et exerceatis ceteraque omnia faciatis ad que ratione dicti officii et illius exercicii iuxta ipsas Regie domus ordinaciones sitis strictus cum quitacione ordinaria vestitu juribus pertinenciis emolumentis honoribus preheminenciis prerogativis exerciciis et aliis universis et singulis eidem officio quomodolibet competentibus ac juste et debite recipi solitis et consuetis sicuti vestri in officio ipso predecessores et signanter ipse Jacobus Garcia melius et utilius tenuerunt rexerunt et exercuerunt ac iuste et debite receperunt regereque et exercere ac percipere potuerunt. Illustrissimoque propterea Ferdinando Regi Castelle Legionis et Sicilie et primogenitoac gubernatori generali et post nostros felices dies in Regnisac terris nostris indubitato successori nec non JohanneRegine Sicilie Infantisse Aragonum filieet locumtenente nostre generali in principatu Cathalanie Regno Maioricarum et Insulis ei adjacentibus intentum nostrum hoc incomutabile nunciamus Cancellarioque vicecancellario regentiquecancellariam vicemque gerentibus ipsorum gubernatoris generalis etiam gubernacionem regentibus et insuper baiulis generalibus vicariis justiciisprothonotario theseurario seu ipsam theseurariamregenti Scribeque porcionis ac in dictis officiis locatenentibus secretariis judicibus curie alguziriis scriptoribus portariis virgariis nunciis ceterisque universis et singulis officialibus et subditis nostris ubique dicionis nostre eorumque locatenentibus dicimus et de certa nostra sciencia et consulto mandamus sub ire et indignacionis nostre incursu ac ad penam Mille florennorum auri quod provisionem presentem per nos factam firmam habentes et efficacissime observantes et observari facientes vos dictum Petrum Michaelem Carbonellum (Car-nonellum)pro Scriba nostro ac tenente predicti Archivinostri claves et neminem alium ex nunc in antea vestri vita durante habeant teneant reputent atque tractent vosque in possessionem exercicium regimen et administracionem dicti officii una cum pleno illius exercicio inducant pariter et admittant et inductum et inmissum manu teneant et deffendant contra cunctos illique eorum ad quos spectet respondeant et responderi faciant cum omnimoda integritate de quitacione vestitu et aliis juribus et emolumentis ad dictum officium quomodolibet pertinentibus et spectantibus et aliter provisionem graciam et concessionem nostram huiusmodi omniaque et singula in ea contenta teneant firmiter et observent tenerique et observari faciant inviolabiliter per quoscumque et non contraveniant aut aliquem contravenire sinant aliqua occasione seu causa quoniam nos eis et eorum cuilibet peragendi contrarium tollimus omne posse irritumque et inane decernimus ac nullius efficacie seu vigoris si quippiam in adversum fuerit gestum aut aliter quomodolibet atemptatum. In cuius rei testimonium presentem fieri jussimus sigillo nostro comuni impendenti munitam. Data Cesarauguste nono die decembris anno a nativitate Domini Millesimo CCCC septuagesimo sexto Regnique nostri Navarre anno LI aliorum vero regnorum nostrorum XVIIII.
Rex Johannes.
Dominus Rex mandavit michi Galcerando Bertrando visa per Johannem de Madrit pro Regente thesaureriam et Rosellpro conservatore.
P.

LIX. Perg. n.2222, Jai.I.25 mar. 1273.

LIX.
Perg. n.2222, Jai.I.25 mar. 1273.

Noverint universi quod nos Jacobus Dei gratia rex Aragonum Majoricarum et Valencie comes Barcinone et Urgelli ac dominus Montispessulani per nos et nostros damus et concedimus vobis universis et singulis hominibus de Benavarre presentibus scilicet et futuris imperpetuum quod de cetero habeatis pascherium in terminis villarum et locorum contigum ville et almuniis seu terminis vestris de Benavarre secundum forum Aragonum de area ad aream et possitis lignare seu scindere ligna in terminis villarum et locorum predictorum ad opus vestrarum domorum et furnorum vestrorum non tamen ad vendendum prout hactenus antecessores vestri facere consueverunt. Item concedimus vobis quod homines de Aler teneantur peitare vobiscum insimul in omnibus exactionibus reatibus et vicinalibus pro honoribus et possesionibus de realencho quas habent in termino de Benavarre vel de cetero habebunt. Item concedimus vobis quod omnes illi homines qui aliquid tenent modo de realencho nostro in Benavarre vel ejus terminis seu tenebunt de cetero qui se transtulerunt seu transtulerint ad dominacionem ecclesie seu ad dominacionem infançonis teneantur ponere et solvere vobiscum insimul in omnibus exaccionibus regalibus et vicinalibus pro realencho predicto vel desemparare vobis dictum realenchum et quod ad hoc faciendum et complendum bajulus de Benavarre possit compellere et pignorare bona ipsorum mobilia ubicumque se inveniri poterint extra dominacionem ecclesie vel infançonis. Item concedimus vobis quod omnes illi homines de Benavare et terminorum ac pertinentiarum suarum qui se dicunt esse infançones teneantur paccare vobiscum insimul in predictis donec in posse vestro suam probaverint infançoniam secundum forum Aragonum. Item concedimus vobis quod collector questiarum nostrarum et aliarum exactionum nostrarum de Benavarre possit compellere cum auxilio hominum terne seu juncte de Rippacurça omnes illos homines de Benavarre et terminorum suorum qui aliquid solvere tenebuntur vobiscum insimul in predictis ad solvendum partes suas pro eo quod de realencho habuerint et tenuerint in villa et termino de Benavarre secundum quod talliatum fuerit eisdem. Item concedimus quod castlani de Benavarre qui debent custodire castrum de Benavarre de nocte tempore guerre compellantur per vicarium Rippacurcie ad custodiendum de nocte dictum castrum ut facere tenentur mandantes firmiter bajulis curiis justiciis et universis aliis officialibus et subditis nostris presentibus et futuris quod predicta firma habeant et observent et non contraveniant nec aliquem contravenire permittant aliqua ratione. Datum Illerde octavo kalendas apprilis anno Domini millessimo ducentessimo septuagessimo quinto.
- Sig+num Petri Michaelis Carbonelli serenissimi domini regis scribe regiaque auctoritate notarii publici Barcinone ac tenentis claves regii archivi apud urbem Barcinone una et in solidum cum Francisco Carbonello filio conscriba connotario et con archivario meo qui hujusmodi privilegium jussu domini regis sumpsi ab regestro serenissimi domini regis Jacobi memorati in archivo predicto recondito scripsique et veridice comprobavi ac clausi die vicesimo quarto septembris anno a nativitatate Nativitate Domini millessimo quadringentessimo nonagessimo. Constat de raso et correcto in linea VI ubi legitur insimul et etiam in linea IV vestris. - Restitutus mihi fuit ex eo quia sindicus predictorum Castelli et ville de Benavarre voluit aliud cum decreto et sigillo domini regis quod ei tradidi XXIV septembris anno a nativitate Domini MCCCCLXXXXIII (1493) et sic habeatur loco originalis.

CXXVII, reg 1899, fol 192, 15 abril 1391

CXXVII. 

Reg. n. 1899, fól. 192. 15 abr. 1391.

Nos Johannes etcetera. Regie provisionis dexteram illis libenter extendimus qui animi strenuitate vigentes personas et bona sua pro conservacione nexus fidelitatis indisolubilis quibus corone regie astringuntur exponere nullatenus formidarunt. Percepto itaque veridica informacione dominum regem Petrum recordacionis eximie nostrum progenitorem illustrem post guerrarum impetus quas Petrus rex quondam Castelle sibi ac regnis et terris suis non obstante vinculo pacis et securitatis inter eos initis intulerat exaltasse erexisse et merito sublimasse villam tunc Calataiubi in civitatem quando dictus dominus genitor noster in dicta villa generales curias celebrabat incolis regni Aragonis videlicet XXII aprilis anno a nativitate Domini millesimo CCC°LX sexto (1366, cortes de Calatayud): supplicato nec minus pro parte vestri fidelium nostrorum justicie judicis rectorum juratorum et proborum hominum universitatis ejusdem civitatis ut cum de ereccione et exaltacione civitatis predicte nullam cartam nec titulum regium habeat licet de ereccione et sublimacione predicta ex processu et publicis actis curie predicte appareat evidenter dignaremur cartam et titulum de predictis fieri consuetum et vobis de solita clemencia dare et concedere prout decet: nos itaque supplicacionibus vestris ut convenit annuentes et debite in nostri memoriam reducentes qualiter vos ac populus universus civitatis jamdicte pravis conatibus dicti regis Castelle vos opposuistis in obicem et murum deffensionis unde quodammodo fuistis presidium et tutamen aliis civitatibus castris villis et locis nostri dominii que non spectantes ab aliquibus partibus inimicorum insultus credentesque in pacis amenitate ducere dies suos pace et treuga firmata inter dictum dominum genitorem nostrum et dictum regem Catelle irreparabilia dispendia atque dampna potuissent ex improviso de facile incurrisse: tenore presentis approbantes laudantes auctorizantes et etiam confirmantes ereccionem exaltacionem et sublimacionem factas ut dictum est de tunc villa Calataiubi in civitatem insignem per dictum genitorem nostrum dicta die XXIIa aprilis in curiis generalibus supradictis de novo ad vestri uberiorem cautelam eandem in civitatem erigimus et etiam exaltamus sic quod dicta villa Calataiubi sit et nominetur amodo nedum a dicta secunda die aprilis anni MCCCLX sexti qua ut predicitur erecta fuit in civitatem usque nunc verum etiam de cetero perpetuo in futurum civitas et vos utique cives et cuncta vestra projenies in eternum: ipsamque villam attollimus nunc pro tunc in honorem gradum et titulum civitatis et vos omnes et singulos et qui post vos erunt perpetuo incole civitatis ejusdem pari modo in cives sublimamus vobisque ac vestris et incolis civitatis ejusdem imperpetuum concedimus et donamus omnia et singula privilegia immunitates franquitates et libertates ac preheminencias et prerrogativas quas et que cives civitatum regni Aragonis habent et debent habere de jure foro usu et consuetudine regni et quibus generaliter gaudent et gaudere possunt et debent. Ulterius promittimus vobis pro majore decoracione ipsius civitatis quod pertractavimus et faciemus pro posse cum domino papa quod ipse ordinavit in civitate ipsa sedem et ecclesiam cathedralem providendo inibi de episcopo qui episcopatum habeat sub certis limittibus limittatum dotatumque certis redditibus prout episcopali congruit dignitati. Mandantes per presentem inclito ac magnifico infanti Martino generali gubernatori et fratri nostro carissimo gubernatori et justicie Aragonis ceterisque officialibus et subditis nostris presentibus et futuris et aliis ad quos spectare possit quod hanc nostram provisionem laudacionem et de novo ereccionem ut dictum est teneant et observent et contra non faciant aut veniant nec aliquem contravenire permittant aliqua ratione: quicumque autem contra predicta venire presumpserit iram et indignacionem nostram se noverit incurrisse. In cujus rei testimonium presentem fieri et bulla nostra plumbea in pendenti jussimus comuniri. Data Cesarauguste quinta decima die aprilis anno a nativitate Domini millessimo trecentesimo nonagesimo primo regnique nostri quinto. - Sig+num Johannis Dei gratia regis Aragonis Valencie Majoricarum Sardinie et Corsice comitisque Barchinone Rossilionis et Ceritanie. Rex Johannes. - Testes sunt Garcias archiepiscopus Cesaraugustanus Raimundus vicecomes de Roda Raimundus Alamanni de Cervilione Bernardus de Pinosio et Eymericus de Scintillis consiliarii. - Sig+num mei Berengarii de Busquets scriptoris dicti domini regis qui de ipsius mandato hec scribi feci et clausi. Corrigitur autem in IIa linea et in VIIa predictorum. - Dominus rex presente thesaurario mandavit mihi Berengario de Busquets. - Vidit eam thesaurarius.

cxxviii-reg-1900-fol-28-3-junio-1391

N. 22. Memoriale n. 49. Fól. 71.

N. 22. 

Memoriale n. 49. Fól. 71.

Hic transcribere curavi ego quidem Petrus Michael Carbonellus instrumentumpossessionis Scribe mandati et Archivariitradite Francisco Carbonello filio meo precharo.

Noverint universi: Quod anno a nativitate Domini MCCCCLXXX quarto die vero Mercurii XXXI mensis decembris vigiliacircuncisionis domini nostri Jesu-Christi presente et vocato me Galcerando Bertrando Ser. mi domini Regis Scriba Regiaque auctoritate notario publico per totam terram et ditionem ipsius domini Regis et presentibus etiam et vocatis magnifico Joanne Aybri burgensi ville Perpiniani honorabilibusque Antonio de Puigdangoles mercatore et Francisco Nicolao de Molis notario publico civibus Barcinone testibus ad hec vocatis specialiter et rogatis coram multum magnifico et circunspecto viro domino Joanne Pages milite legumque professoreVicecancellario predicti domini Regis sedente in Regio Archivo Barcinone personaliter constitutus Franciscus Carbonellus Regius Scriba ac tenens clavesipsius Regii Archiviuna et insolidum cum Petro Michaele Carbonello patre suoScribaque Regio ac tenente claves dicti Regii Archivi obtulit et presentavit debita cum reverentia et per me dictum et infrascriptum notarium legi publice petiit et requisivit eidem quandam certificationem in papyro scriptam et per magnificum Ludovicum de Santangel Scribam portionisdicti domini Regis expeditam et directam magnifico domino Philippo Clementi eiusdem domini Regis Prothonotario que data fuit in villa de Madrit XXIII die mensis Aprilis anno proxime lapso in et cum qua predictus dominus Rex cum voluntate et supplicatione predicti Petri Michaelis Carbonelli mandavit scrivi in charta portionis domus sue predictum Franciscum pro Scriba mandati Cancellarie dicti domini Regis et tenente claves Archivi predicti una et insolidum cum dicto patre suo prout hec et alia in dicta certificatione continentur et que certificatio iam fuit prius per dictum Franciscum presentata predicto prothonotario qui etiam acceptavit eam et admisit dictum Franciscum in Scribammandamenti dicte Cancellarie ac tenentem claves dicti Archivi cum exercitio quitatione et prerogativis quibus uti valeat modo et forma in ipsa certificatione expressis quemadmodum hec continentur in pede dicte certificationis. Et nihilominus dictus Franciscus Carbonellus ibidem obtulit et presentavit debita cum reverentia ac per me dictum et infrascriptum notarium legi publice petiit et requisivit prefato domino Vicecancellario quoddam privilegium in debita forma expeditum et per dictum dominum Regem de et super dictis certificatione et provisione dicti officii Scribe mandamenti et Regii Archivi factum et concessum dicto Francisco Carbonello in quadam membrana scriptum Regioque sigillo inpendenti munitum que data fuit in civitate Corduboe die vicesimo primo mensis Maii anno proxime decurso. In et cum quo prefatus dominus Rex inter ceteros mandavit predicto domino Vicecancellario ut dictum Franciscum Carbonellum quamdiu vixerit pro Scriba mandamenti ac tenente claves dicti Archivi cum dicto Petro Michaele Carbonello eius patre et sine eo haberet et teneret illumque in possessionem ipsius officii prestito prius per eundem Franciscum solito juramento induceret prout hec et alia in dicto privilegio latius exarantur. Insuper predictus Franciscus Carbonellus humiliter supplicavit et etiam requisivit dictum dominum Vicecancellarium ut in vim predicte certificationis et privilegii ipsum Franciscum in possessionem dicti officii Scribe mandamenti et Regii Archivarii poneret et induceret quoniam ipse erat presto et paratus parere mandatis dicti domini Regis et dicti domini Vicecancellarii ac tenere facere et complere omnia et singula ad que Regius Archivarius dicti Archivi teneatur et quemodmodum ceteri Archivarii tenuerunt fecerunt el compleverunt. Et lecta de verbo ad verbum ac publicata per me dictum et infrascriptum notarium predicta certificatione cum prefatum privilegium legere voluissem dictus dominus Vicecancellarius cercioratus ad plenum de toto ipsius tenore habuit illud pro lecto et publicato. Mandavit que ilico ut prius quam possessio dicti officii traderetur ego dictus et infrascriptus notarius legerem et publicarem quandam ordinationem Ser.mi domini Petri recolende memorie Regis Aragonum in quodam regesto dicti Archivi scriptam. Que data fuit apud locum vulgo dictum Tamarit de Literaduodecimo die Martii anno a nativitate Domini MCCC octogesimo quarto in et eum qua habetur totum id et quantum ipse Archivariusdicti Archivi facere tenetur. Ita demum quod sacramentum et homagium Cancellario prestare teneretur modo et forma quibus illud prothonotarius regius prestare tenetur. Et incontinenti lecta et publicata per me dictum et infrascriptum notarium predicta ordinatione prefatus dominus Vicecancellarius attentis predictis ut dixit habuit el tenuit ac habet et tenet dictum Franciscum Carbonellum pro Scriba mandati Cancellarie domini Regis ac tenente modo predicto claves dicti Archivi sicut in dictis certificatione et privilegio continetur. Et processit ad tradendam dictam possessionem dicto Francisco Carbonello in hunc qui sequitur modum recepit prius dictus dominus Vicecancellarius ab ipso Francisco sacramentum cuius virtute promisit et juravit predicta omnia et singula se tenere et facere quemadmodum ceteri alii Archivarii tenuerunt et fecerunt et facere debuerunt et etiam dictus dominus Vicecancellarius recepit homagium ore et manibus juxta usaticos Barcinone et constitutiones Cathaloniecommendatum ab ipso Francisco statimque mandavit dicto Petro Michaeli Carbonello patri dicti Francisci ut clavesdicti Archivi eidem dicto domino Vicecancellario traderet pro illis tradendis dicto Francisco qui eas una et insolidum cum dicto patre suo teneat juxta formam dicti Regii privilegii. Quiquidem Petrus Michael Carbonellus confestim tradidit dictas claves dicto domino Vicecancellario pro obtemperandis Regiis mandatis et dicti domini Vicecancellarii sed antea protestatus fuit quod per ipsam clavium traditionem et possessionem predictam non fieret eidem Petro Michaeli Carbonello preiuditium neque derogatio in exercitio Scribe mandamenti quitationeque sua et aliis juxta et secundum formam ac tenorem dictorum certificationis et privilegii et quemadmodum serenissimus dominus Rex in eisdem fieri et servari iussit. Et dictus dominus Vicecancellarius recipiens cum dicta protestatione et reservatione claves dicti Archivi tradidit incontinenti possessionem dicti officii Scribe mandamenti et Archivarii
predicto Francisco cum exercitio Scribe mandamenti quitatione et aliis prorogativis in dictis certificatione et privilegio enarratis quibus ipse Franciscus uti valeat modo et forma in ipsis privilegio et certificatione contentis. Et in signum ipsius possessionis seu quasi dicti officii ac aliorum predictorum dictus dominus Vicecancellarius tradidit dictas claves dicto Francisco Carbonello ut eas teneat una et insolidum cum dicto patresuo juxta formam Regii privilegii snpradicti. Et qui dictus Franciscus eas cum debita reverentia et honore modo et forma predictis et cum reservatione et protestatione superius mentionatis accepit eas et cum eis clausit et aperuit portasdicti Archivii in signum recepte possessionis omnium et singulorum predictorum. De quibus omnibus et singulis petiit et requisivit dictus Franciscus sibi et dicto patri suofieri et tradi unum et plura publicum et publica instrumentum et instrumenta per me dictum et infrascriptum notarium. Que fuerunt acta Barcinone die mense anno et loco predictis presentibus me et infrascripto notario et testibus predictis ad premissa vocatis specialiter et rogatis ut superius continetur.
Sig+num mei Galcerandi Bertrandi Serenissimi domini Regis Scribe eiusque auctoritate per universam ditionem suam publici notarii qui premissis omnibus dum sicut est dictum agerentur interfui eaque in hanc publicam formam redigens scribi feci et clausi. Constat de raso et correcto in linea XX recepit prius. Et de suprapositis in lineis XXI et etiam XXIIII Vicecancellarius.
P.

Doc. 23

N. 3 Notariorum 2. Joannis II. n. 3471, fól. 76.

N. 3
Notariorum 2. Joannis II.
n. 3471, fól. 76.

Petri Micaelis Carbonell.

Nos JoannesDei gratia Rex Aragonum Navarre Sicilie Valencie Maioricarurn Sardinie et Corsice Comes Barchinone Dux Athenarum et Neopatrie ac etiam Comes Rossilionis et Ceritanie. Attendentes Serenissimum Dominum Regem Alfonsumbone memorie fratrem nostrum eius carta suo sigillo inpendenti munita data in civitate Beneventi die tercio mensis Marcii anno a nativitate Domini millesimo CCCCLVIII constituisse et creasse vos fidelem Petrum Micaelem Carbonellum nunc scribam et Archivarium nostrum in notarium publicum per totam terram et dominationem regiam ita quod in universis et singulis terris locis dictioni et jurisdiccioni regie subiectis possetis recipere et conficere testamenta acta attestaciones sentencias et quelibet alia instrumenta quorumcumque contractuum essent et quaslibet alias scripturas auctenticas et publicas et eas scribere ac scribi facere per substitutum aut substitutos a vobis juratos tamen prout hec et alia in ipsa carta lacius exarantur. Attendentes etiam per vos fuisse nobis humiliter suplicatum ut auctoritatem et decretum huiusmodi vobis ut premittitur concessa quodammodo ampliare de benignitate regia dignaremur. Ideo supplicationi vestre benigne annuentes attentis et consideratis sufficiencia ydoneitate et fama vestris quas in conspectu nostro et alias pluries novimus comendabiles et expertas tenore presentis Carte nostre concedimus vobis dicto Petro Micaeli Carbonello ex nostra regia potestate et auctoritatem et licenciam plenissimam vobis conferimus cum eadem quod in universis et singulis terris et locis dicioni et jurisdiccioni nostre subjectis positis per vos aut substitutum vel substitutos aut substituendum seu substituendos a vobis juratos tamen recipere ac conficere ac scribere et recipi confici ac scribi facere acta attestaciones sententias et quelibet alia instrumenta quoruncunque contractuum fuerint et quaslibet alias scripturas publicas et auctenticas civiles judiciales videlicet et criminales exceptis testamentis codicillis et aliis ultimis voluntatibus in quibus vos habeatis personaliter interesse. Nos enim ipsa acta attestaciones sententias instrumenta et alias scripturas publicas et auctenticas per dictos juratos et substitutos per vos assumptos et imposterum assumendos recipiendas dictis testamentis codiciliis et aliis ultimis voluntatibus quibus vos interesse volumus ut preffertur valere volumus et tenere ac si per vos recepta essent personaliter seu confecta et eisdem auctoritatem nostram impendimus pariter et decretum ita quod eisdem in judicio et extra indicium fides plenaria adhibeatur et omnimodam obtineant roboris firmitatem dum tamen vos subscripcionem vestram et signum vestrum aposueritis in eisdem. Mandantes per hanc eandem Gubernatori nostro generali eiusque vicegerentibus vicariis baiulis curiis justiciis consiliariis paciariis procuratoribus juratis consulibus et universis aliis officialibus et subditis nostris ad quos spectet presentibus et futuris dictorumque officialium lacatenentibus quatenus hanc nostram concessionem et auctoritatis ampliacionem firmam habeant et teneant ipsisque instrumentis et aliis vestris publicis et auctenticis scripturis adhibeant plenam fidem quibusvis ordinacionibus et statutis generalibus et specialibus in contrarium editis sive factis etiam si talia essent de quibus oporteret inpresenti specialem fieri mencionem qua et que hic haberi volumus pro expressis de verbo ad verbum nullatenus obstituris. In cuius rei testimonium presentem fieri jussimus nostro comuni sigillo inpendenti munitam. Data Barchinone XIII die mensis octobris anno a nativitate Domini MCCCCLXX octavo Regnique nostri Navarreanno LIII aliorum vero Regnorum nostrorum anno XXI - Pages Vicecancellarius.

Joannes Peiro mandato
Regio facto per Pages Vicecancellarium.
P.

Documento 4

Tomo I, texto LI, Dalmatium de Fonte de Biert, bajulo, Cathalonie

LI.

Reg. 2.251, fol. 154. 20 de abril de 1410.

Martinus Dei gratia rex Aragonum etc. fidelibus nostris vicario Vici et Ausonie necnon bajulo et consiliariis civitatis Vici et locatenentibus vicarii et bajuli premissorum et aliis ceteris presentibus et futuris ad quos spectet salutem et gratiam. Licet pridem immemores quod alii vestrum provideritis imo feceritis aliique permisseritis indiscrete quod subscripte tabule que pro nobis et sub nostro directo et alodiali dominio tenebantur nulla a nobis vel a bajulo Cathalonie generali cui talia ex officio suo competunt obtenta licentia vel permissu fuerint a soli statione evulse provisionem fecerimus subsequentem:
- Nos Martinus Dei gratia rex Aragonum etc. Quia sicut pro parte consiliariorum partis regie civitatis Vicencis facta nobis judicio noviter patefecit his diebus non longe preteritis quidam de civitate predicta ut dicitur prenoscentes religiosum et dilectum virum nostrum magistrum Vincentium Ferrer Sacre Pagine dignissimum professorem ad dictam civitatem dirigere gressus suos ut predicando ibidem verbum Dei erradicatis sarculo labiorum vitiis atque odiis que tenebrarum angelo procurante pullullaverant in inmensum pacem virtutis opus bonosque mores Deo placibiles seminaret: quasdam tabulas que in Mercatalli ejusdem civitatis non sine grandi difformitate Mercalis ipsius cui ipse totum aufferebant decorem ut dicitur existebant ut ibi collocari melius posset populi multitudo ad audiendam predicationem ipsam confluens avide ut ab oculo lapidem evulserint: quod multum post factum ipsi Mercali totique civitati et ejus incolis amenitatis et decoris prebuit prout fertur: ad humilis supplicationis instantiam eorum pro parte propterea nobis factam vicario et bajulo regio vel ejus locumtenentibus adhibitis sibi et assumptis consiliariis partis regie civitatis predicte vel duobus ex ipsis consiliariis serie ista concedimus licentiamque ac facultatem plenariam elargimur quod vocatis procuratore fiscali nostro ac procuratore episcopi civitatis premisse ac aliis quorum intersit sub eisdem tamen dominiis tributis ac censibus quibus erant ipsas tabulas in aliquo angulo vel in girum Mercatalis ipsius ubi minus planiciem eminentem spatiosamque latitudinem ejus prepediant seu occupent prout vobis benevisum fuerit inmutare ac de novo construi facere libere valeant et impune. Nos enim comittentes eis serie cum eadem in et super predictis cum dependentibus et emergentibus ex eisdem plenarie vices nostras mandamus gubernatori et bajulo generali principatus Cathalonie ceterisque officialibus et subditis nostris presentibus et futuris ipsorumque officialium locatenentibus quatenus licentiam et concessionem nostras hujusmodi mutationemque et novam conjunctionem predictas ejus virtute fiendas teneant firmiter et observent tenerique et observari faciant ab omnibus inconcusse et non contraveniant aut aliquem contravenire permitant aliqua ratione. In cujus rei testimonium presentem fieri jussimus nostro sigillo munitam datam Barchinone XIII die augusti anno a nativitate Domini MCCCC nono. - Sperendeo. - Nunc autem premissorum omnium et nullorum aliorum que idcirco nobis multo nocive ferunt dispendia recordati preinsertam literam et omnia et singula in ea contenta velut nobis et nostro patrimonio et officio bajulie generalis predicte prejudicialia notorieque nociva hujus serie revocamus: remittentes predicta bajulo generali Cathalonie ad cujus officium spectat de certa scientia cum presenti per quam mandamus vobis et cuilibet vestrum de certa scientia et expresse sub pena mille florenorum auri de Aragonia inhibentes quatenus dicta preinserta littera nullatenus de cetero presumatis auferentes vobis et cuilibet vestrum hujus serie faciendi contrarium omne posse. Data Barchinone vicessima die aprilis anno a nativitate Domini MCCCCX° . - REX MARTINUS. - Antonius de Fonte mandato domini regis facto per Dalmatium de Fonte de Biert consiliarum et bajulum Cathalonie generalem. - Vicecancellarius qui hanc vidit dixit eam posse expediri non obstantibus capitulis curie. - Gabriel Mascaroni.

N. 18. Offic. 1. Caroli 1. n. 3877. fól 27. v. Nos Joanna et Carolus etc.

N. 18. 

Offic. 1. Caroli 1.
n. 3877. fól 27. v.

Nos Joanna et Carolus etc. Tenetis et possidetis ad vite vestre decursum vos dilectus noster Franciscus Carbonellus filius quondam Petri Carbonelli ex privilegio et concessione Serenissimi Regis Ferdinandi patris avi et domini nostri memorie inmortalis dato Cordube die vicesimo primo mensis maii anno a nativitate Domini millesimo quadringentesimo octoagesimo tercio officium sive officia Scribe mandati et Archivarii seu tenentis claves nostri regii Archivi Barchinone. Cumque pro parte vestra fuerit Majestatibus nostris humiliter supplicatum ut predictam regiam concessionem et privilegium laudare approbare ratificare et confirmare atque predictum officium seu officia Scribe mandati et tenentis claves prefati archivi Barchinone quatenus opus sit de novo vobis concedere ex nostra solita benignitate et munificencia dignaremur de vestris siquidem fide sufficiencia et probitate re ipsa cognitis admodum confisi nec non habentes respectum ad servicia per vos in dicto officio prestita et inpensa suppliccacioni eidem libenti quippe animo duximus annuendum. Tenore igitur presentis ex nostra certa scientia deliberate et consulto prefatam regiam concessionem quam hic pro tam sufficienter inserta haberi volumus et habemus ac si de verbo ad verbum presenti insereretur atque omnia et singula in eadem contenta laudamus approbamus ratifficamus et confirmamus atque quatenus opus sit predictum officium seu officia scribe mandati et Archivarii seu tenentis claves predicti Archivi Barchinone vobis dicto Francisco Carbonello de novo concedimus cum salario sive stipendiis juribus lucris emolumentis auctoritate privilegiis potestatibus prerogativis et aliis ad dictum officium seu officia pertinentibus et spectantibus sic et prout eodem officio vel officiis usus fuistis et estis in eorum possessione juxta formam seriem et tenorem privilegii et regie concessionis precalendate nostreque laudacionis approbacionis ratificacionis et confirmacionis atque nove concessionis munimine sen presidio roboramus et validamus. Quo circa Reverendis in Christo patribus magnificis dilectis consiliariis atque fidelibus nostris magno cancellario cancellariis vicecancellariis et regentibus nostram cancellariam protonotario scribe porcionis domus nostre ceterisque universis et singulis officialibus et subditis nostris atque eorum locatenentibus requirendis tamen ex eis requirentes dicimus et distinte precipiendo mandamus ex nostra certa scientia ad nostre gracie et amoris obtentum penamque florennorum auri Aragonum milie nostris inferendorum erariis quatenus huiusmodi nostram laudacionem approbacionem ratificacionem (ratificaciom) et novam concessionem atque omnia et singula in ea contenta teneant firmiter et observent tenerique et observari faciant ab omnibus inconcuse et non contrafaciant vel veniant nec aliquem contrafacere vel venire sinant racione aliqua sive causa si gracia nostra eis cara est et preapositam penam cupiunt non subire. In cuius rei testimonium presentes fieri jussimus nostro comuni sigillo inpendenti munitas. Data in villa Vallis Oleti die XXX mensis januarii anno a nativitate Domini millesimo quingentesimo decimo octavo regnorumque nostrorum videlicet nostre dicte Regine Castelle Legionis Granate etc. decimo quinto Navarre quarto Aragonum vero utriusque Sicilie Jherusalem et aliorum tercio Regis vero omnium tercio.
Yo el Rey.
Dominus Rex mandavit michi Ugoni de Urries visa per Cancellarium Augustinum Vicecancellarium generalem Thesaurarium de Gualbis Regentem et Conservatorem generalem.
P.

Doc. 19

LXXVII. Reg. n°1437, fol. 129. 19 nov. 1377.

LXXVII.
Reg. n°1437, fol. 129. 19 nov. 1377.

Petrus etc. fideli nostro regenti officium gubernacionis insule Minoricarum et alii cuicumque qui pro tempore dicto preerit officio salutem et gratiam. Dudum provisionem et ordinationem fecimus eum alia litera nostra tenoris sequentis.
- Petrus Dei gratia rex Aragonum etc. dilecto nostro gerenti vices gubernatoris in insula Minoricarum vel ejus locumtenenti salutem et dilectionem. Fidelis noster Raymundus de Pulcroloco nuncius per universitatem dicte insule ad nos missus ex parte ipsius universitatis exposuit reverenter coram nobis quod anno quolibet in festo sancti Stefani prothomartiris congregantur in ecclesia sancte Marie castri de Maho insule memorate omnes homines dicti castri et ejus termini et ibidem eligunt duos homines in sindicos scilicet unum habitatorem dicti loci de Maho et alterum habitatorem in termino ejusdem extra ipsum locum qui quidem duo sindici tractant et procurant seu tractare et procurare debent bonum reipublice dicti loci. Eligunt etiam in dicta congregacione IIII homines qui illo anno tenentur ire ad villam de Ciutadilla insule supradicte pro dando consilium juratis ipsius insule quociens ipsi convocant eosdem: in qua quidem eleccione ubi est multitudo hominum loci predicti et ejus termini insurguntur et moventur quolibet anno multe dissensiones adeo quod inde scandala et dampna inter eos sequi possent. Quare supplicavit nobis dictus nuncius pro parte dicte universitatis ut pro vitandis scandalis et dampnis et pro tranquillo statu dicti loci qui respicit bonum statum tocius dicte insule providere dignaremur et etiam ordinare quod sindici dicti loci cum consilio XVIII consiliariorum qui anno quolibet pro tractando negocio dicti loci eisdem assignati existunt sine multitudine hominum dicti loci eligant annualim in vigilia nativitatis Domini decem probos homines loci ejusdem et ejus termini videlicet quinque habitatores ejusdem loci et alios quinque forenses videlicet termini dicti loci nomina quorum sic electorum binatim videlicet unum hominum habitatorum dicti loci et alterum hominum electorum forensium scripta in singulis membranulis papiri et involutis ipsis membranulis in rodulinis cere et ipsis rodulinis missis in quadam pelvi aque et ibidem revolutis et ab inde extractis per manum unius pueri illi duo qui nominati fuerint in primo rodulino sic extracto per dictum puerum sint sindici dicti loci in illo anno et illi qui nominati fuerint in duobus rodulinis qui postea extrahentur per dictum puerum a dicta pelvi sint consiliarii ipso anno dictorum juratorum et quod anno quolibet similis eleccio fiat. Nos vero supplicacione ipsa audita benigne vobis dicimus et mandamus quatenus habita informacione super predictis si repereritis quod dicta via eleccionis nobis supplicate sit melior quam illa que hodie observatur in dicto loco quod per quinque annos incepturos in festo natalis Domini proxime venienti ipsa eleccione nobis supplicata ut prefertur homines memoratos uti permittatis libere et impune. Data Barchinone IX die aprilis anno a nativitate Domini MCCCLXXIII. - Visa Romeus. - Sane quia tempus dictorum quinque annorum de proximo debent labi moti ex causis predictis et ad humilis supplicationis instanciam per Petrum Solerii sindicum dicte insule inde nobis factam preinsertam provisionem et ordinacionem finitis dictis quinque annis ad alios quinque annos ex tunc proxime et continue secuturos ducimus presentis serie prorrogandam: mandantes vobis quatenus habentes ratam gratam et firmam presentem nostram prorrogacionem sinatis uti durantibus dictis quinque annis hujusmodi prorogacionis predictos homines eleccione jam dicta juxta preinserte litere seriem pleniorem. Data Barchinone XIX die novembris anno a nativitate Domini MCCCLXX septimo. - Romeus Cancellarius. - Franciscus Pellicerii mandato regis facto per Castello de mandato consiliarii et promotoris.

CXXXIV, reg 1900, fol 228, 6 marzo 1392

CXXXIV. 

Reg. N° 1900, fól. 228. 6 mar. 1392.

Nos Johannes etc. quamquam illustrissimus dominus rex genitor noster memorie recolende subscriptis solerter cupiens providere ordinacionem ac provisionem fecerit cum ejus carta hujusmodi seriei:
- Nos Petrus Dei gratia rex Aragonum Valentie Majoricarum Sardinie et Corsice comesque Barchinone Rossilionis et Ceritanie quoniam plerumque contingit quod ad sugestionem et dolosos tractatus nonnullarum personarum contrahuntur in villa Perpiniani cum diversis puellis seu domicellabus matrimonia clandestine et secrete parentibus tutoribus vel curatoribus et amicis seu illis quorum regimini seu gubernacioni puelle seu domicelle ipse subsunt nolentibus ac ipsis penitus insciis et alias minus bene ex quibus multociens inter utriusque partis amicos disensiones et odia ac personarum et
bonorum exterminia subsequntur: propterea ad humilem supplicacionem per consules et probos homines dicte ville inde nobis factam volentes hujusmodi actibus detestabilibus viam percludere et provisionem adhibere per quam in villa ipsa dicta matrimonia ut convenit debite contrahantur et predicta mala et scandala penitus evitentur: tenore presentis statuimus providemus et ordinamus quod nullus cujusvis status seu condicionis existat amodo contrahat neve audeat vel presumat in villa predicta cum aliqua puella (pubilla) seu domicella (donzella, doncella) contrahere matrimonium clandestine secrete vel alias nec matrimonium ipsum tractare prosequi nec ejus celebracioni interesse absque patris ipsius puelle vel domicelle si patrem habuerit sin autem matris ejus vel tutoris aut curatoris ipsius si matre caruerit sin autem duorum vel trium proximorum in gradu parentele voluntate ac speciali consensu: alioquin volumus quod ille qui contrafecerit matrimonium clandestine contrahendo absque voluntate ut dictum est patris vel aliorum superius contentorum fiat exul a terris et dominatione nostris et puella que dictum matrimonium contraxerit efficiatur non capax in bonis paternis vel maternis nec possit aliquid de quibuscumque bonis dare in dotem dicto marito. Verumtamen si dictus maritus dictum clandestinum matrimonium contrahens sub dicta forma fuerit domesticus comorans in domo cum dicta puella condempnetur ad mortem inspecta tamen condicione persone per bajulum Perpiniani cum consilio consulum dicte ville: tractatores vero dicti matrimonii ad perpetuum exilium condempnentur. Mandantes per hanc eandem expresse inclito ac magniffico infanti Johanni primogenito nostro carissimo duci Gerunde comitique Cervarie ac in regnis et terris nostris generali gubernatori ejusque vices gerenti in comitatibus Rossilionis et Ceritanie ceterisque officialibus et subditis nostris ville predicte presentibus et futuris quatenus ordinacionem statutum et provisionem nostram hujusmodi firmam habeant teneant et observent tenerique et inviolabiliter observari faciant et non contraveniant nec aliquem contravenire permittant quavis causa. In cujus rei testimonium presentem fieri et nostro sigillo pendenti jussimus comuniri. Data Barchinone XXVI die februarii anno a nativitate Domini MCCCLX nono regnique nostri XXXIIII. Visa Romeus. - Verumtamen prout multorum veridica relacione percepimus adhuc in villa memorata matrimoniorum clandestinorum abusus non est penitus resecatus: quare volentes supra his debite providere statuimus et ordinamus quod in dicta villa preinserta provisio perpetuo observetur et si quis contra formam vel mentem ipsius fecerit penis in eadem apositis affligatur: et ultra ipsas penas sic clandesline ut continetur in dicta littera contrahentes ac consencientes vel presentes ipsi matrimonio et quilibet in penam mille morabetinorum incidant ipso facto que pena tociens exigatur quociens fuerit contrafactum. Et ut in dicte pene execucione vel exaccione major diligencia habeatur pena ipsa in partes duas dividatur cujus medietas fisco nostro residua vero medietas consulibus et universitati dicte ville convertenda per ipsos in necessitalibus ipsius ville protinus cum exacta fuerit tribuatur: pene vero predicte cum vocatis partibus adjudicate fuerint cum effectu per officiales nostros exequi habeant statim cum per consules dicte ville fuerint requisiti sic quod ipsi contrahentes et presentes seu consencientes statim ipso facto per nostros officiales capiantur et capti tamdiu teneantur in comuni carcere ipsius ville donec penam pecuniariam tam fisco nostro quam dicte universitati exsolverint precontentam et a dicto carcere comuni extrahi seu liberari non valeant per manuleutam seu alias donec dictam penam exsolverint cum effectu. Et si officiali nostro ad quem spectet visum fuerit quod illi qui rationibus predictis capti erunt solvere non possent dictam penam peccuniariam propter paupertatem eorum seu inopiam: quod dicti tales capti rationibus predictis fustigentur per dictam villam condicione persone attenta et perpetuo exilio comitatus Rossilionis et Vallespirii condempnentur sine spe venie aliquali. Mandamus itaque per presentes gubernatori Rossilionis et Ceritanie vicario Rossilionis et Vallispirii ac bajulo dicte ville necnon aliis universis et singulis officialibus nostris et eorum locatenentibus presentibus et futuris sub pena duorum mille morabatinorum auri nostro erario applicandorum quod ordinacionem et provisionem nostras hujusmodi perpetuo teneant et observent et etiam exequantur tenerique et observari faciant et non contraveniant nec aliquem contravenire permittant aliqua ratione. In cujus rei testimonium presentem fieri et pendenti nostro sigillo jussimus comuniri. Data Barchinone VI die marcii anno a nativitate Domini millesimo CCCXCII regnique nostri VI. - Guillelmus de Vallesica. - Dominus rex mandavit michi Francisco Dalçamora ad relacionem thesaurarii. - Thesaurarius habuit eam pro visa. - Jacobus Quinta.

cxxxv-reg-1906-fol-131-10-septiembre

Sententia contra micer Francesch Franch doctor en cascun dret

Sententia contra micer Francesch Franch doctor en cascun dret Regent la Cancellaria del Rey nostre Senyor detengut en los carcers de la Sancta inquisitio en lo palau maior Real de la ciutat de Barcelona.

Nos Franciscus Pays de Sotomaior inquisitor hereticae pravitatis in regno Cataloniae in diocesibus Tarraconae Barcinonae Commisarius et delegatus ad praesentem causam a reverendissimo domino domino Didaco de Dega (Diego) hispalensi archiepiscopo inquisitore generali. Visa petitione oblata per venerabilem Joannem Dracon (se encuentra Jacon, Xachon) bachallaureum Sanctae inquisitionis officii promotorem et procuratorem fiscalem contra magnificum Franciscum Franc utriusque juris doctorem. Visis testium depositionibus. Visis interrogationibus eidem Francisco Franch per nos positis et responsionibus per illum factis. Viso etiam et mature perlecto toto processu et signanter visis et consyderatis confessionibus per dictum Franciscum Franch semel et pluries charitative monitum ultro factis. Visisque renuntiatione et conclusione inde facta tam per dictum promotorem fiscalem quam per dictum Franciscum Franch. Visa et attenta humili petitione veniae et misericordiae per dictum Franciscum Franch facta. Visis denique consyderatis et attentis omnibus videndis consyderandis et attendendis et multorum peritorum consilio super hoc habito qui audito processu et per eos bene intellecto suum votum unanimiter prebuerunt pronuntiamus et declaramus in modum qui sequitur.

Licet tam ex depositionibus testium quam ex propria confessione dicti Francisci Franch constat eundem qui regius erat officialis quia Regens Cancellariam cum esset advocatus Jacobi de Casafranca heretici metas et fines advocationis officii excedendo favisse et opem et auxilium dedisse eidem Jacobo de Casafranca in eo quod quidam ex testibus qui contra dictum Casafranca de crimine haeresis ab illo commisso deposuerat retrocederet et eius depositionem et dictum revocaret in hoc etiam quod pro crastinando et superfluas et inutiles dilationes petendo et alias processum reverendorum patrum inquisitorum tunc existentium et sequentium impediendo proptereaque in excommunicationis sententiam ipso jure incidisse. Et deinde constat ex praedictis depositionibus testium et per propriam confessionem dictum Franch reatum perjurii incurrisse et aures dictorum patrum inquisitorum offendisse ac etiam illis presentibus coram dicto Casafranca delato auditori quam debuisset spiritu semel conclusionem quandam erroneam et falsam tenuisse et asseverasse quia tamen postmodum ad cor reversus et saniori ductus animo constatque quod de his omnibus praedictis penituit ac veniam ac misericordiam humiliter petiit et dictam conclusionem tanquam falsam et erroneam revocavit. Et quia Sancta mater Ecclesia non denegat veniam neque claudit gremium redeunti attento maxime quod potentissima Regia Majestas pro eodem Francisco Franch efficaciter catholice tamen intercessit apud generalem inquisitorem reverendissimum antedictum scripsit etiam nobis Regia Majestas et reverendissimus ipse dominus Archiepiscopus diligenter omnibus consyderatis pronuntiamus et declaramus providemus et mandamus dicto Francisco Franch ipso jure ut premittitur jam diu pro premissis excommunicato ante omnia absolutionis beneficium impendi in forma Ecclesiae consueta cuius absolutionem committimus cuilibet presbytero qui ad hoc fuerit requisitus et injungendo pro premissis culpis et excessibus dicto Franch penitentiam salutarem cum eo misericorditer nos habendo et debitam et ab eo meritam penitentiam insequentem moderantes et temperantes decernimus et mandamus quod die crastina dictus Franch habeat stare ante altare maius Sanctae Mariae de Jesu monasterii Minorum sine palio et cyntulo capite excooperto cum uno cereo incensu in manu et etiam in penam dicti excessus ut in eo in quo deliquit puniatur privamus et privatum declaramus dictum Franch a salario advocationis dicti Casafranca aliam penitentiam si quam forte postea prefatus reverendissimus dominus Archiepiscopus et inquisitor generalis eidem injungere voluerit ultra praedictam suae reverendissimae dominationi remittendo et reservando. - Franciscus Pays de Sotomayor.

Die vicesima octava mensis februarii anno a nativitate Domini M quingentesimo quinto lata lecta et publicata fuit preinserta sententia per supradictum reverendum dominum inquisitorem et comissarium de verbo ad verbum presentibus venerabili Joanne Xachon baccallario (bachallario más arriba) promotore fiscali Sanctae inquisitionis illam acceptante si et in quantum pro se et parte facit presenteque magnifico Francisco Franch delato supra nominato et illam acceptante.

Testes fuerunt presentes quo ad acceptationem huius sententiae factam per procuratorem fiscalem Sanctae inquisitionis Franciscus Velasquez carcellerius huius officii Sanctae inquisitionis et Joannes de Cases nuncius ipsius officii et quoad acceptationem dictae sententiae factam per dictum Franciscum Franch fuerunt magnificus Dionysius Lazaro algutzirius Sanctae inquisitionis et Joannes de Cases Franciscus de Velasquez predicti et etiam Fortunyo Valls barbitonsor familiaris ipsius magnifici Francisci Franch acceptantis.

Dicta die XXVIII et ultima dicti mensis februarii (último día de Febrero, 28) M quingentesimo quinto in presentia mei Joannis Meya (Maya más arriba) notarii et secreti Sanctae inquisitionis Scribae testiumque infrascriptorum in vim et virtute praeinsertae sententiae reverendus frater Gabriel Monmany (Montmany más arriba; monte magno) presbyter in sacra theologia magister ordinis beatae Mariae de Mercede conventus Barcinonae qui tenet in custodia capellam palatii Regii majoris Barcinonae requisitus per dictum Franciscum Franch absolvit in forma Ecclesiae assueta predictum Franciscum Franch doctorem Regiam Cancellariam Regentem a sententia excommunicationis qua innodatus erat et pro et in sententia per reverendum dominum Franciscum Pays de Sotomayor inquisitorem et commisarium predictum est facta mentio de qua absolutione dictus magnificus Franciscus Franch requisivit me dictum notarium publicum confici instrumentum ad habendum memoriam in futurum.

Testes fuerunt supradicti magnificus Dionysius Lazaro algutzirius officii Sancto inquisitionis Barcinonae et Joannes de Cases nuncius dicti officii Sanctae inquisitionis.

Die prima mensis martii anno a nativitate Domini millesimo quingentesimo quinto intus scribaniam secreti officii Sanctae inquisitionis Barcinone coram supradicto reverendo domino Francisco Pays de Sotomayor inquisitore et judice commissario in causa predicta comparens venerabilis Joannes Xachon promotor fiscalis officii Sanctae inquisitionis dixit.
"Que por quanto a su noticia del dicho fiscal ha venido que el magnifico doctor misser Franc refusa complir e obedecer certas palabras interlineades contenidas en la dicha sententia diziendo aquellas ser puestas despues de leyda y promulgada la dicha sententia por el dicho Senyor inquisidor que pida y requeria (requiera) al dicho Senyor inquisidor su mercet mande complir lo en las dichas palabras interhileades (interlineades) contenido por cuanto aquellas se pusieron antes que el dicho misser Franc approbasse y loasse la dicha sententia y assi es obligado lo complir. E mas dixo el dicho fiscal que no lo aziendo assi el dicho Senyor inquisidor y commissario que desde agora lo tornava por agravio e appellava para ante el reverendissimo Senyor Arzobispo de Sevilla inquisidor general de la Sancta inquisition y que entretanto que el dicho fiscal proseguir su apellacion sea mandado detener el dicho misser Franc en los carceres deste Sancto Officio petendo apostolos etc. y sto dixo que pedia en la meyor via que de drecho podia y devia y requirio a mi Joan Maya notario y scrivano del dicho Sancto Officio de todo lo arriba dicho por el lende yziesse carta publica.

Et dictus reverendus dominus inquisitor et commissarius qui supra mandavit predicta intimari dicto magnifico Francisco Franch.

Testes Petrus de Sancto-Stephano et Joannes de Cases nuncii officii Sanctae inquisitionis.

Quae fuerunt intimata et notificata per me Joannem Meya notarium dicto magnifico Francisco Franch dictis die mense et anno quasi incontinenti post provissionem dicti reverendi domini inquisitoris presentibus testibus proxime dictis. Et dictus magnificus Franciscus Franch dixit. "Que ell no diu que no vulla complir lo contengut en la additio e interlineatio o paraules interlineades ans est prest e apparellat de fer e complir aixo e tot quant los Senyors inquisidors manaran. Ver es que ha dit que com lo Senyor inquisidor publica la sententia e apres que fonch publicada a supplicatio del dit misser Franch lo dit Senyor inquisidor torna a legir la dita sententia e apres que sen fou anat lo Senyor inquisidor mossen Meya (Maya) notari de la publicatio de la dita sententia legi altra vegada la dita sententia no paria al dit misser Franch que les dites paraules interlineades hi fossen e axi ell no sap en quin temps hi foren meses pero sia com se vulla de bell nou ell emologa e accepta la dita sententia ab la dita interlineatura aixi com sta scrita e axi com si ara li fos lesta per dit Senyor inquisidor e es prest e aparellat de complir tot lo contengut en aquella e tot quant sa reverenda Senyoria mes avant manara.

Apres han condemnats Galceran Bertran lochtinent de Mestre rational e Catharina sa muller e molts daltres e per certs bons respectes lexmen
(me' n leix) de continuar.

Apres axi occupat com stic e per la peste que ha durat mes de sis mesos en aquesta ciutat de Barcelona any MDXV (1515) e ses seguida mort del Senyor Rey en janer del any MDXVI (enero de 1516, Fernando II de Aragón) e no sic guanya I diner sino que despenem del guanyat per ferne servici a nostre Senyor Deu e en deffensio de la Sancta fe catholica e en opprobri vergonya castic e confusio dels mals christians e heretges he delliberat encara continuar en aquest libre algunes sententies e scriptures quem daran los scrivans del Secret de la Sancta inquisitio quin son be pagats e compten llur salari e yo non he ne sper haverne res sino premi de nostre Senyor Deu en la anima. E axi han dat a mi aquesta sentencia contra aquest Urbano molt gran heretge e per que era prevere fou per lo bisbe de Hyppona degradat ut est de more.

Apéndice. DE VIRIS ILLUSTRIBUS CATALANIS.

APÉNDICE (1: Véase la pág. 134 del tomo XXVII o sea 1.° de Carbonell).

Códice de Gerona, fol. 62.

PETRI MICHAELIS CARBONELLI BARCINONIS PUBLICI NOTARII
DE VIRIS ILLUSTRIBUS CATALANIS SUAE TEMPESTATIS LIBELLUS INCIPIT FOELICITER.

Jhesus-Christus.

Posteaquam a Bartholomeo Fascio Genuense (Facio) oratore maximo de viris illustribus Italiae quedam commemorata fuere decebit igitur Catalanosaetatis nostrae viros utique illustres mihi eorum asseclae et conterranes peropportune enumerare. Quoniam tantorum Catalanorumingenio et sapientia praestantissimorum praeclara facinora atramento et calamo observari debere mihi palam videatur quorum quedam ex fracmentis contribuli mei Hieronymi Paulijurisconsulti excerpta quedam etiam a me aggregata fuerunt. Si qui in dies ocurrerint aut noviter postea phama excellent his si vita superfuerit adjicientur. Nunc autem ad rem venio.

Lucianus Colominius.

Lucianus cognomine Colominius natus est in insigni oppido quod vocatur Perpinianum situm in finibus Galliae Narbonensis prope Hispaniam et Pyreneos Montes. In quo oppido extat haud obscurum gymnasium ubi studiis liberalibus operam dedit postea transtulit se Valentiam in Hispania et Sethabim(Sétabis, Xátiva) postremo cecus effectus in maioresBalearium transffretavit et in Maiorica eius insulae clariore urbe quae olim ut creditur Palma dicta fuit. Decessit anno Domini Millesimo quadringentesimo sexagesimo. Composuit in carminibus grammaticae libros quattuor singulis eius partibus singulos atribuens libros et de Casu et fortuna librum unum Epigrammaque huiusmodi ad eius libros in principio inseruit.

Te tulit auctorem doctissima Perpinianus

Urbs aluit juvenem praeclara Valentia doctum

Ossa tenet tandem eius Balearica palma.

Joannes Lubetus Barçinonensis. (se encuentra con ç y con c)

Joannes Lubetus Barcinonensis celibem vitam elegit ingenio moribus et sanctitate clarus composuit logices librum unum et methaphisicae alterum de iure et regimine libros duos Epistolas que plures ad diversos sectatus est opinionem Lulii Maioricensis. Defunctus est apud Maiores Balearium in eius insigniori urbe honorifice est humatus. Decessit anno Domini millesimo quadringentesimo sexagesimo cuius sepulchro sequentia sunt subscripta epigrammata.

Terrea Joannis tenet hic lapis ossa Lubeti

Arte mira Lulli nodosa enigmata solvit

Hac eadem monstrante polo Christumque deumque

Atque docens liberam concepta crimine matrem

Ivit ad extremum solvens quodcumque tributum

Quem nos o Superi et nil iam caelestibus ullis

Debentem Seimus tua mania Sancta precamur

O Pater Omnipotens cum Sanctis vivat Amen.

Joannes Margaritus

Hierundensis(Gerundensis) Episcopus qui obiit Cardinalis.

Joannes Margaritus Hierundensis et eiusdem urbis Episcopus ex equestri prosapia originem trahens jurique pontificio deditus fuit accuratissime. Et cum litterarum studiosissimus semper extiterit quattuor memoratu digna volumina edidit primum haud expernendum quod Paralypomenon Hispaniae secundum Corona Regum tertium Sedes Regum et quartum Mariale appellatur. Is enim fuit sacrarum litterarum amator et qui facundiam animi virtutes humanitatem facilitatem morum suavitatem pietatem modestiam atque continentiam non mediocres obtinuit. Legationibus que praeterea ac summis honoribus Regiis functus Sacrae Regiae Aragonum Maiestatis ob morum integritatem doctrinae que praestantiam cum dignitate coniunctam Cancellariam adeptus est.

Ferrandus Valentinus.

Ferrandus Valentinus et Prior Dertossae (Dertosa, Tortosa, aún se pronuncia Tortosae) egregia phama pernotissimus extitit theologorum quoque ac declamatorum aetatis suae prope princeps fuit et Alfonso quarto Aragonum Regi percharus.

Jacobus (pone Jocobus) Paulus jurisconsultos.

Jacobus Paulus jurisconsultus pereximius fuit in Hispaniis et Italia phama ingenti percelebratus et inter omnes eius professionis hac in mea tempestate judicis meo clarissimus Barcinone editus est patre atque avo iam olim litteratis viris vitae fuit usquequaque integerrimae charitateque egregius sermone admodum jocundus brevis elegans venustus et clarus quique ob ingenii et doctrinae praestantiam assedit in Balearibus annis quattuor cuius perprudenti consilio Joannes II Aragonum Rex accuratissime usus est ac ab eodem eximia veneratione cultus extitit humanitatis ac sacrarum litterarum studia diligentissime exploravit. Apostillarum in Romana iura permagnum volumen claro ingenii acumine ac pensatissima aequitate venerandum luculentissime congessit ex quo magnam sibi laudem Romani juris perperit pleraque ex apostillis huius egregii Jacobi Pauli Bartholomeus Verinus legum interpres ac Balearicus vir prestantissimus transcribi fecit per scribam doctum Jacobum Garciam Regio Archivo apud Urbem Barcinonam prefectum anno Christi MCCCCLXXV (1475). Mortem obiit Barcinone idibus juniis anno Salutis MCCCCLXVI (1465) sub Paulo II.° Pontifice Maximo et Joanne II.° Aragonum Rege. De quo sequens epigramma laureatorum quispiam haud ineleganter edidit quod ab antiquis sumptum esse puto.

Hic Jacobus Paulus situs est: qui gloria iuris

Caesarei: magnum iubar in orbe fuit.

Hunc paulina domus: hunc Regis Curia lugent

Hunc sibi praereptum flet studiosa cohors.

Flete super quem similem nec prisca tulerunt

Secula: nec talem forte futura dabunt.

Joannes Ramundus Ferrarius.

Joannes Ramundus Ferrarius jurisconsultus et eques Barcinonensis in huiusmodi virorum cetu non immerito connumerandus est qui heroico carmine Mariae Suppremae Virginis laudes ac vitam magno volumine decantavit Christi etiam Dei nostri miranda facinora eiusdem generis carmine complexus est. Libros Aphorismorum Hippocratis (Hipócrates) et commentorum Galieni (Galeno) cum quibusdam a se additis metrice prescripsit quos in volumen maximum octomilia quingentos (8.500) versus continens diggessit carmina quoque multa in diversis voluminibus dispersa composuit soluta quoque oratione de laudibus scientiarum in uno volumine opus unum maximum per alphabetum divisum quod appellatur semita juris canonici. Epigrammatum praeterea epistolarumque ac librorum cuiusvis artis et doctrinae tam latino vulgarique idiomate quam in rhythmis metrice et prosaice magnam copiam contexuit.

Gabriel Clepesius Balearis.

Gabriel Clepesius Balearis vir sacris litteris apprime eruditus et declamator acerrimus humanitatis quoque studia coluit qui et celebris viri Luliiconterranei disciplinam sectatus est. Cuius sectae volumen unum edidit quod nuncupatur... (no lo puso.)

Ferrarius Berardus Balearis.

Ferrarius Berardus Balearis jurisconsultos vir fuit graecis et latinis ac barbaris etiam litteris eruditus.

Jacobus Gartias (sale más arriba Jacobum Garciam)

regius Archivarius qui fuit praecesor (predecesor) meus Petri scilicet Michaelis Carbonelli in officio Regii Archivi Barcinonensis.

Non praetermitendum censui Jacobum Gartiam Barcinonensem quamvis mihi et amicissimum et eodem scribendi diligentia ac studis coniunctum is est cui nostra Regio nec parem bonitate aut priscae fidei tenacitate aluit transcripsit fabre libros innumeros non tam obtime emendatos quam elegantissime exaratos. Studia quoque humanitatis ac artes omnes maxime coluit nec sacrarum litterarum ignarus grammatica presertim se oblectatus est. Codices multos est interpretatus emendavitque ac notavit. Terentium autem jamdiu corruptum magnis lucubrationibus et pertinaci diligentia solertissime emendavit. Patrias historias Aragonumque Regumgenealogias percalluit quippe et Archinotarius et Tabellio sacrorum scriniorum Regiique Archivi fuit. Cuius multe extant notationes et apostillae ad historias et grammaticam pertinentes quae a viris doctis non mediocriter approbantur. Mortem obiit ex pestilentia BarcinoneVI calendas octobris (in XXVI octobris) circa nottis medium anno christianae religionis MCCCCLXXV (1475) sub Sixto IIII pontifice maximo et Joanne II Aragonum Rege.

Hieronymus Paulus.

Jacobo quem diximus Paulo successit eius filius Hyeronymus Paulus jureconsultus impresentiarum vitam agens latinis ac graecis litteris praeditus qui in hoc numero non in postremis censetur Rerum antiquarum studiosus et doctus nec non studiis humanitatis deditus est. A poetarum quoque studio non abhorrenis (1: Dicimus abhorreo ab hac re ac si diceremus per quam alienus sum ab hac re nam semper in eius modi significatione ablativum exquerit: teste Torrellio nostro fol. XVIIII p. I.) Cosmographiae studiosus summopere. Epigrammatum historiarumque libellum haud sane ineleganti stylo edidit epistolas que alteram scilicet de Hispaniarum viris illustribus alteram de nomine et et origine catalanorum et quamplurimas alias epistolas in honore habitas L¡bellos etiam de fluminibus et montibus utriusque Hesperiae opus et elegans et perutile adhuc adulescenscomposuit. Tandem Romam urbem petere non desiit ubi Reverendissimi d. Roderici cognomento Boria Cardinalis Valentinensis(Rodrigo Borja, Borgia, cardenal de Valencia) XVII annis vel circiter familiaris continuusque commensalis extitit.
Et ipso Rodericohoc anno salutis MCCCCLXXXXII (1492) in cathedra Piscatoris sedente (Rodrigo Borja como Papa Alejandro VI, cadira, cadiera, cátedra, silla del pescador: Pedro apóstol y sus sucesores los Papas) Hieronymus quem praediximus quadam aegrotatione percussus ad suam matrem Barcinonem remeavit veruntamen Romae vitam agens situs Urbis Barcinonis aliarum Urbium et opidorum Cataloniaediligentissimus inquisitor fuit sic quod de ipso situ librum unum elegantissime edidit.

Bartholomeus Gerbius. (Bartomeu Gerp)

Bartholomeus Gerbius Leriae natus ex agro Valentino (Llíria) ubique christianorum notissimus Sacris litteris deditus admodum fuit astrologia doctissimus.

Bonia Valentinus.

Bonia Valentinus astrologorum et methamaticorum (matemático) huius aetatis Princeps.

Philippus Mealia.

Philippus Mealia Barcinonensis canonicus in sacris litteris educatus et conterraneus meus primo sacras litteras Ilerdae postremo Luthetiae in Gallia didicit. Is fuit quem Luthetia publice eas sacras litteras legentem in decimo octavo aetatis suae anno summopere admirata est. Composuit librum duobus voluminibus partitum qui christianus redemptus dignissime nuncupatur. Declamator etiam fuit acerrimus. Tandem quamplurima sermonum volumina edidit. Et de morte memoriae dominae Violantis Aragonum Reginae eiusque aneologia moribus et doctrina sermonem pergrandem nusquam tantis eloquiis exemplis et auctoritatibus elimatum mirabiliter congessit. Et quamquam in ipsius sermonis initio dolore ac laxitate ventris admodum opprimeretur tamen ob audientium pudorem ac illustrissimi funeris celebritatem obticere voluit. Itaque sermone peracto morbum contraxit et domum revertens cubile ocyus petiit et post dies duos ortodoxe mortem obivit.

Jacobus Ripullus.

Jacobus Ripullus primo publicus Barcinonis tabellio postea jureconsultus eiusdem Urbis Barcinonis filius poeta maximus fuit et rerum antiquarum quamplurimum emulus. Tolosanos flores in maternis rhythmis iam editos percallentissime commentatus est. Epigrammata multa versus cantilenas et plura opera tam latina quam vernacula lingua decantavit. Et ut memoria teneamus quid salubre gestum tanti viri comperitur epigramma quod edidit in laudem illustrissimae dominae Elionoris gloriosae recordationis Cypri Reginae a me hoc anno jubilei a nativitate Domini MCCCCLXXV noviter reparatum quoniam semideletum esset juxta altare Caenobii Sancti Francisci Barcilonisrepos tum hic inserere ut iacet non desinamus.

D. I. T.

(Deo uni trino.)

Epigramma illustrissimae dominae Elionoris Reginae Cypri que mortem obivit die vicesimo sexto decembris anno a nativitate Domini MCCCC XVII editum ab egregio viro Jacobo Ripullo juris professore Civeque Barcinonae.

Hic iacet Aragonum Regali stirpe creata

Elionor Regina Cypri: qua faemina maior

Moribus aut vita miti. probitate pudore.

AEvo nulla suo vixit. laudesque virorum.

Sub cute faeminea meruit. nam fraude perempti

Coniugis ulta necem : gnato sua regna redemit.

Praemia ceu sceleris patruus: que marte premebat.

Ergo decus vestrum virides deflete puellae

Plangite matronae viduae plorate pudicae.

Vosque favete viri lachrymis. fuit illa virago.

Supplicium terrorque malis. spes unica iustis.

Fortibus haec clypeum. miseris praestabat asylum.

Subsidium lapsis. placidum solamen egenis.

Hinc dos virginibus: captis redimenta dabantur.

Orphanus hinc fraudem vitare. hinc templa ruinam

Hinc illesa Deo pietas stetit. ergo beatam

Caelicolae teneant animam: sed marmora corpus.

Post duo iam noviesque novem: centumque bis acta

Lustra duo fugerent anni dum Regis ad ortum

Perpetui: longe solvit mors vincula vitae.

Joannes Ramundus Ferrarius iureconsultus Barcinonensis in laudem scriptoris.

Hos versus Petrus Michael Barcinonis ortu

Carbonellus item cognomine Scriba peritus

Scriptura pulchra docte reparavit et apta:

Ut qui priscorum rimator habetur acutus. (1: Et quare in calce huiusmodi operis ego praedictus Carbonellus meis expensis Reginam Cypri prefatam cum angelis sepulchro aliis que imaginibus pingi feci ibidem manu mea propria vaccinio colore nomen pictoris hoc modo scripsi. Haec Alfonsus magister Cordubensis fabre pinxit et fuit ipsum epigramma a me repositum apud caenobium divi Francisci Barcilonis die festo Ascensionis Domini anno jubileo a nativitate Domini MCCCC septuagesimo quinto.)

(palabras griegas) TEAOE. T+omega OE+omega AOEA.

Gabriel Canyelles.

Inter hos illustres viros haud omittendum aestimo immo maximo cum honore celebrandum Gabrielem cognomine Canyelles publicum Barcinonis ac Domus Consilii eiusdem Urbis tabellionem egregium cuius memoria ob eius doctrinae praestantiam apud Barcinonem et etiam Cataloniamperceleberrimus habetur tantus vir erat doctus et probus non modo in tabellionatus officio arteque notariae sed etiam oratoria facultate et omnibus quae in hac vitae peregit. Quicquid manu sua scripsit litteris pulcherrimis et docte factum censetur. Grammaticus eximius fuit. Formulas artis notariae magno ingenio et claro pernotavit eius formulis plerique doctiores tabularii famosissime utuntur ex quibus pleraque formularia diggesta fuere. De tribus partibus in quibus ars notariae consistit breve compendium scripsit quod Vade mecum appellavit.

Códice de Gerona fol. 242.

Petrus Michael Carbonellus Joanni Villario eloquentissimo P. S. D. Quanto studio ac diligentia nostrorum Principum genealogias nudius certius perscrutatus sum vix dicere vales. Sive non latet te admonuisse videor quod aliquid primorum comitis Barcinonii et Aragonum ac Siciliae Regum a quibus parentibus et familia ortum traxerant scripserat forte nemo. Estque rei veritas palam haec genealogias istorum principum non unas sed binas ternas et quaternas partim vulgo et partim latine decerptas penes quospiam mihi necessarias comperi quibus perlectis minie me in eisdem legisse quod Remiro Rex Aragoniae primus in recta linea descendendo ab divisione Regni Cantabriae citra descriptus est huscemodi nominis primus Sanctii magni Regis sive imperatoris filius. Qui quidem Sanctius gnatam Regis Castellae cognomento Maiorem vel Geloyram in uxorem duxit et patrias leges furos appellatas (fueros) statuit et dominabatur Cantabriae et Aragoniaenec minus aliorum Regnorum quae avus suus Sanctius Avarca(Sancho Abarca) cognomento conquisierat.
Is etiam Sanctius Magnus quatuor genuit filios videlicet eum Remironem a quadam nobili domina de Aynar et tres scilicet Gartiam Ferrandum et Gondissalbum ab uxore sua Geloyra. Sed redeo ad Remironem a quo digressus eram quem fratribus suis memoratis vita functis nullos que heredes in Regno relinquentibus populus et nobiles ob eius Remironis ingentem nobilitatem probitatem et praeclara facinora quae gesserat (nam clarus consilio clarus honore fuit) in Regem Aragoniae elegerunt qui matrimonium postea contraxit cum Ermesende filia comitis Bigorrae et ex ea filios duos Sanctium et Gartiam in lucem edidit. Is autem Rex fuit victor acerrimus in Sarracenos quos vehementi animo saepius debellavit. Alia complura mirum in modum ab eo gesta litteris mandassem nisi vererer aures tuas prolixitate obtundere. De Guifredo nanque primo Barcilonis comite quibus parentibus et qua familia ortus fuerit humanitati tuae aliquid premere nequeo quum certo scias in aliqua ex genealogiis nihil de hoc sit sermo. Nam eius Guifredi parentes et familiam quando quidem antecessores nostri ignorarunt et nos etiam ignorare convenit. Et de his quidem satis. Postremo magna me affeceris non modo laetitia set etiam quodammodo gloria si binis litteris meis quibus usque hac non respondisti eximia tua eloquentia cum animi ilaritate coniuncta et quid circa genealogiae tabellam meam sentis (an aliquid annotatione dignum desit) respondere curaveris. Quo ut facias te vehementer etiam atque etiam obsecro. Gnatum meum admonui ut huiuscemodi epistola reddenda et in omnibus comitate tibi assurgat si id fecerit nec ne mi reddas certiorem cupio nam ipsum gnatum bene moratum ac urbanum fore nam recolo me apud Juvenalem Satyra XIII comperiisse Credebant quod grande nefas et morte piandum si juvenis vetulo non assurrexerat et si barbato cuicumque puer licet ipse videret. Plura domi Farra et maiores glandis acernos. Et alibi eadem satyra Mobilis e varia ferme est natura malorum quum scelus admittent superest constantia quod fas atque nefas tandem incipiunt sentire peractis criminibus tamen ad mores natura recurrit. Dam natos fixa et mutatur nescia nam quis peccandi finem posuit sibi et cetera cuius Juvenalis hanc doctrinam summis laudibus extollendam non solum me sed posteritatem meam assequi cum laude glisco. Haec licet perscrutatior et doctior me scias tamen (ut animus tuus me in his oblactare et quitquam sentire ac dicere intelligat) longiorem esse decrevi quod si tibi displicuerit ignosce quaeso. Vale et me tantum ama quantum te a me amari intelligis. Apud coloniam Faventiam IX calendas julias anno jubileo 1475.

Joannes Villarius P. M. Carbonello salutem. Quoniam vix ocii quicquam mihi superesse conscius essem statueram Petre optime litteris aliquandiu abstinere. Verum enim vero cogunt me litterae tuae facere praeter institutum nedum innitant quonam pacto quum te tam liberalem scribendo conspiciam maxime abs te rogatus abstinere possim par pari refferre ni forte ut Virgilius jusit dura silex extem aut marpesia cantes. Quod vero tam accurate de ortu dominorum Principium eius orae Celtiberiae quam nunc Aragoniam vocitamus scribis habeo gratiam. Caeterum quod ais nihil esse a maioribus nostris memoriae proditum de priore Guifredo Comite Barcinonio qua familia quibus parentibus originem traxerit demiror quidem et simul veterum incuriam censeo accusandam. Non enim decuit tanti principis parentes et familiam silentio praeterire nisi forte eo id factum esse putemus quod obscuri essent et indigni memoria. Sed sane ut cunque res ipsa sese habeat decuit scriptorem absolutam perfectam doctrinam posteris tradere. Nam si obscuri fuissent laus ingens tam illustrem sequebatur principem quod suis gestis floruisset ac maioribus suis initium memoriae suae dedisset et posteris tantae tamque expectatae nobilitatis initium et virtutis exemplum fuisset. Sin vero clari quod rerum gestarum gloriam nobilitatem a parentibus sibi relictam adeo auxisset tantusque Princeps utpote Comes Barcinonius creari meruisset sed veterum incuriam missam faciamus tu vero si quando post hac quicque dignum fide compertum habueris ut me compotem facias vehementer obsecro nam idem parque me facturum fidem tibi astringo meam. Et quamvis nunc quidem nostro non favebit fortuna labori favebit forte aliquando post hac freti ut poeta inquit meliore lapillo in tabellam tuam quaeque notanda putavi ea verbotenus depromere tibi constitui etenim si quecunque fert animus litteris mandem tantum epistola crescet ut tibi legenti fastidium mihi autem scribendi tedium proculdubio sit allatura. Praestare igitur existimari stilum cohibere et pariter vestrum levare laborem. Quod litteras meas tantopere laudas Virgilii suavissimos versus responsi loco accipe. Nam neque Varra (Varron) nomen videor neque dicere tynam digna set argutos interscrepere ancer olores. De tuo gnato quod scribam habeo nihil praeterquam quod ea est modestia et indole que abs quovis aetatis suae bene composito beneque morato desyderari possit. Dii illum tibi secundent. Vale V calendas julias.

Fol. 243.

Petrus Michael Carbonellus Joanni Villario P. S. D.
Nescio vir egregiae ac mocte virtutis quae natura quaeque adamatio me teneant tantopere obvolutum ac circundatum ut res bellissime gestas atque oratorias non modo loco uno sed etiam multis annotare studere et scribere compellar forte fit quandoquidem coniectamus suavitatem et elegantiam nos assecuturos praecipue quae ab illustribus viris scripta comperiuntur ego vero id unum tibi dicere ausim quod licet sum re uxoria captus et re familiari maxima his in fluctibus honustus redditibusque privatus et multis implicitus laboribus atque tediis quae jam pati vix nequeo (nisi Dii faveant) tamen dies noctesque nihil aliud agere cupio nisi virorum illustrium doctrinam acquirere et nihilominus scribere semper et legere quae mihi solatia sunt ingentia quae potest igitur esse (ut testatur ille vir eloquentissimus Petrus Paulus Vergerius justinopolitanus) vita incundior aut certe commodior quam legere semper aut scribere et novos quidem existentes res antiquas cognoscere praesentes vero cum posteris loqui atque ita omne tempus quod et praeteritum est et futurum nostrum facere. O praeclaram suppellectilem librorum in quam ut nos et o iocundam familiam ut recte Cicero appellat utique et frugi et bene morigeram non n. obscrepit non inclamat non est rapax non vorax non contumax nissi loquuntur et item nissi tacent semperque ad omne imperium praesto sunt a quibus nihil unquam nisi quod velis et quantum velis audias ego igitur quoniam nostra memoria non est omnium capax ac pan corum quidem tenax et vix ad singula sufficit secundo memoriae loco habendos asservandosque censeo. Nam sunt littere quidem et libri certarum rerum memoria ac scibilium omnium communis apotheca et cetera. Propterea recte dicendum puto quod a natura inest semper inest is ergo talis sum quod alius esse non possum. Vereor equidem ne tibi litterae mee fastidium contulerint quod si fecerint queso (quaeso) admodum insinuare digneris. Nam id agendum censeo non arrogantia aliqua sed (ut praedixi) circa epigramma libelli epistolarum nostrarum exercitationis quidem honestae et oblectamenti gratia. Hoc etiam super addo ut tuae que accumulatissime satisfaciam voluntati. Placeat ideo mi praeceptor suavissime quod si mea tam disperse scripta tedio seu fastidio tibi sint palam loqui cures et me tibi obsequentissimum instruere et corripere non erubeas quoniam a tua doctrina mirifica nusquam abhorrere statui. At de his quidem hactenus. Littere tuae verborum et sententiarum coloribus referte mihi redditae fuere praeclara multa virgiliana et alia commendatione digna quae mihi voluptati fuere et eorum non immeritam tibi habeo gratiam. De Guifredo prima Barcilonis comite pleraque in diversis eius genealogiae codicibus antiquissimis perscrutari non desini tandem nihil illius parentum et familiae compertum habui. Verumenimvero hoc exploratum habeas quod is Guifredus fuit primus Comes Barcinonius et miles gloriosus dominusque Castri Arriani siti juxta oppidum vulgo appellatum Villamfrancam Confluentis (Vilafranca, Villafranca, Villafrancha, Vilafrancha de Conflent) qui apud Comitatum Cerritaniae (condado de Cerdaña) editus est a quo alii postea Barcinonenses Comites descenderunt. Receperat autem comitatum anno Domini DCCCXL (840) ab Lodovico francorum Rege filio Charoli cognomento Magni francorum Regis (Carlomagno) et nepotis sive net Pipini francorum etiam Regis patris eius Charoli. Et qui Lodovicus ditioni suae subjitiens urbem Barcinonam et fere Cataloniam totam quas tunc Sarraceni occupatas tenebant prefato Guifredo quem preclara fama et actus strenui eidem Lodovico notum fecerant regendas comisit. Quippe quum comitatum Barcinonium is Guifredus per diversa curriculorum tempora quiete et sapientissime gubernasset Pater Patriae cognomento appellatus est et vita functo dicto Lodovico anno Domini (falta la i) DCCCXLI (841). Successit e¡ in Regno Charulus cognomento Calvus (Carlos el Calvo) qui Barcinonium Comitatum memorato Guifredo confirmavit. Si haec voluptati tuae non satisfecerint per te ipsum genealogiarum et vetustissimorum codicum volumina in quibus quitquam reconditum super hac re comperiri poterit accuratissime perlegere non negligas etiam volvere et revolvere donec saturitati feceris satis. Hec citra fastidium impresentiarum relinquamus et hesitationem (1: Haec hesitatio in me Carbonello non existit sed sciens eam hic inserere curavi adeo ut dicto Villario rescribendi causa essem. ) meam quam in hoc nomine Getae insitam habeo quod significet quo verbo populo originem traxit limpidare (limpidare non est latinum sed limpidus i. clarus nitidus non limpidare sed promere dicito studeas.)

Hoc testatur Ovidius XVIII epistola lib. II de Ponts. Nulla Getis toto gens es truculentior orbe. Et lib. V tristium multa de illis prosecutus est. Rursus velim vir doctissime tibi persuadeas nihil me maiore studio a te petere nihilque te mihi gratius facere posse quam huius verbi expositionem ut ad me mittas et ut facias vehementer te hortor et obsecro. Ego sane quae te velle queque ad te pertinere arbitrabor omnia diligenter studioseque curabo. Et ne longior sim vale et me ut facis ama. Apud Coloniam Faventiam (2: Colonia Faventia est Urbs Barcinona.) ubi tabernam notulariam foveo IIII calendas julias anno jubileo.

Fol. 244 y 245.

Petrus M. Carbonellus Joanni Villario viro quidem perfacundo salutem P. D. quid litteris meis responde a ... heri apud tabernam Scribariam meam dixeras te respon... si hoc illius nominis Getae expositionem comperuisses leg... Torrellem qui huiusce nominis meminit Getae populi fuit Traciae ut dixit Plinius naturalis historiae etiam Appianus insignis historicus graecus dixit Gete sunt quos Dacos vocant non nulli vero illos esse affirmant quos iam Gotos vocamus. Salustios vero referente Servio super VII. AEneidos dixit illos esse Mysioset a Lucillo superates. Accipe igitur vir suavissime huius verbi expositionem adeo ne a litterarum exaratione abstineas. Reponde responde igitur vir humanissime et quae a me scripta sunt improbare aut approbare (si ea digna vel indigna videantur) quam otissime studeas. Vale apud portale novum (portal nou) Urbis Barcinone ubi pro custode hoc die (ne Valentini et Maioricenses quos pestis maxima obruit hanc Urbem ingrederentur) Magistratus huius Urbis me delegit V iduum julii anno jubileo quam raptissime.

(Continuará...)