Mostrando las entradas para la consulta Vallensis ordenadas por relevancia. Ordenar por fecha Mostrar todas las entradas
Mostrando las entradas para la consulta Vallensis ordenadas por relevancia. Ordenar por fecha Mostrar todas las entradas

sábado, 29 de febrero de 2020

CX, reg, 1232, fol, 101, 9 octubre 1371

CX.
Reg.n.1232, fol. 101. 9 oct. 1371.

Lo rey. Entes havem per letres dels consellers de Barchinona que frare Nicholau Eymerich inquisidor dels heretges es vengut Davinyo et Deu preycar dimenge primer vinent en la seu de Barchinona et ha feta inhibicio que aquell dia altre sermo nos faça en la dita ciutat et deu publicar en lo dit sermo algunes letres del papa que ha apportades contra micer Francesch Roma axi com a vicecanceller nostre. E com nos daquest fet escrivam per nostra letra al dit frare queus creega daço que li direts de nostra part et diretsli vos per virtut de la dita creença que encontinent venga devant nos et que aquell dia nos cur de fer lo dit sermo: perçous manam que encontinent li presentets la dita letra et hajats ab vos I notari qui daquests prechs faça carta publica. E en cas que veessets que ell per nostres prechs no volgues estar de fer lo dit sermo et digues que pus lo papa liu ha manat que no sen estaria per res: volem eus manam sots encorriment de la nostra ira et indignacio que encontinent lo prenats tinent manant secretament que con la presentacio de la letra se fara sia fora del monastir o con ira fer lo dit sermo: et aquell pres sens girar en algun loch lo metats en una galea e comanatslo a algun patro de les galeas qui son aqui et fetsli manament de part nostra el ne forçats que encontinent partesca daqui ab la dita galea et quel nos aport aci en Tortosa: car nos ab nostra letra escrivim al dit patro quel nos aport encontinent. E aximatex volem que de part nostra manets als deputats que per neguna raho no embarguen la dita galea abans aquella encontinent lexen venir ab los dits patro et frare Nicholau. - Dada en Tortosa sots nostre segell secret a IX dies doctubre del any MCCCLXXI. - Rex Petrus. - Dominus rex mandavit michi Francisco Vitali. - Fuit directa vicario Barchinone et Vallensis.


jueves, 5 de marzo de 2020

CXXXVII, reg 1906, fol 133, 3 octubre 1392


CXXXVII.
Reg.n. 1906, fól. 133. 3 oct. 1392.

Nos Johannes Dei gratia rex Aragonum etc. Ut aljama judeorum Barchinone per nos creata noviter facilius populetur ac judei undique conveniant ad eandem: tenore presentis ipsam aljamam et omnes ejus singulares presentes et futuros eximimus et immunes ac quitios facimus per tres annos a data presentis continue secuturos ab omnibus peytis questiis donis graciosis vel forciatis subsidiis et demandis ordinariis et extraordinariis que ipsi aljame vel ejus singularibus durantibus dictis tribus annis pro parte curie nostre possint fieri quovis modo. Eximimus etiam et immunes ac quitios facimus jam dictam aljamam et ejus singulares presentes et futuros ad omnibus lectis seu prestacione lectorum que nobis et nostre carissime consorti existentibus in civitate Barchinone aut alteri nostrum aut quibusvis familiaribus vel domesticis nostris aut suis prestare vel facere haberent seu tenerentur quomodocumque et etiam a provisione leonum et quorumcumque aliorum silvestrium animalium quibus in civitate Barchinone vel alibi per judeos consuetum est provideri: et hoc tantum et tamdiu quousque in dicta aljama fuerint ducenti judei peytarii vel ultra contribuentes ordinarie cum eadem: nam existentibus in dicta aljama ducentis judeis peytariis vel ultra ordinarie cum ea contribuentibus exempcionem lectorum et provisionis hujusmodi cessare volumus et non ante. Concedimus ulterius eidem aljame et ejus singularibus presentibus et futuris quod per quinque annos a data presentis continue secuturos per nos vel nostrum generalem gubernatorem aut quosvis judices vel officiales aut comissarios presentes vel
futuros ordinarios vel delegatos aut subdelegatos non possit contra dictam aljamam vel ejus aliquos singulares ex officio vel ad procuratoris fiscalis aut ad partis instanciam inquiri nec per viam inquisicionis denunciacionis vel accusacionis procedi quomodolibet pro usuris que per ipsam aljamam vel ejus singulares aliquos ultra cotum dicerentur habite seu extorte: et si forsan per oblivionem vel importunitatem aut alias de certa sciencia contrarium fieret illud nunc pro tunc de certa sciencia revocamus et vacuamus viribus et efficacia nullumque et irritum decernimus et inane. Dicta vero aljama et ejus singulares per dictos quinque annos teneantur super his coram suis ordinariis et non alibi facere quibuscumque personis de eis conquerentibus civiliter dumtaxat justicie complementum. Mandantes per eandem expresse et de certa sciencia universis et singulis officialibus et subditis nostris presentibus et futuris dictorumque officialium loca tenentibus sub nostre ire et indignacionis incursu ac pena mille florenorum auri nostro erario irremissibiliter aplicandorum quatenus exempciones immunitates et concessionem nostras hujusmodi ac alia omnia et singula suprascripta dicte aljame et ejus singularibus teneant firmiter et observent ac teneri et observari faciant et non contraveniant nec aliquem contravenire permittant aliqua ratione. In cujus rei testimonium hanc fieri et sigillo nostro pendenti jussimus comuniri. Data in monasterio Sancti Cucuphatis Vallensis tercia die octobris anno a nativitate Domini millesimo trecentessimo nonagesimo secundo regnique nostri sexto. - Rex Johannes. - Dominus rex mandavit michi Bonanato Egidii. - Dominus cancellarius vidit eam et dixit posse expediri. - Franciscus Fonolleda. - Habuerunt eam pro visa thesaurarii dominorum regis et regine. - Bonanatus Egidii.



jueves, 13 de junio de 2019

Tomo I, texto LXI, HOC, Martino Dei gratia rege Aragonum Sicilie Valentie Majorice Sardinie, Corsice

LXI. 30 y 31 de mayo.

Acta pública por la cual consta, que hallándose el rey don Martín, el 30 de mayo a las once de la noche, enfermo en la cámara de la abadesa del monasterio de Valldoncella, pero en su sano juicio y con habla, le preguntó el conseller de Barcelona Ferrer de Gualbes, si le placía que la sucesión de sus reinos y tierras recayese después de su muerte en aquel a quien de justicia correspondiese; y el rey contestó: Hoc. Cuya pregunta le fue repetida el día siguiente, pocas horas antes de fallecer, sin que pudiese lograrse de él ninguna otra respuesta más explícita (esplícita). (N. E. Próspero de Bofarull era bastante lerdo, además de manipulador.)
HocOc :  en occitanoLangue d´Oc : Languedoc : Occitan (5 dialectos principales: provenzallemosíngascónauvernhatvivaroaupenc, y otros subdialectos como el aranés, sin olvidar que el catalán siempre fue un dialecto de esta lengua). 



LXI.

Proc. de Cort. t. 17, fol. 1057. 30 y 31 de mayo de 1410.

Hoc est translatum etc. Pateat universis quod die veneris qua computabatur XXXa madii anno a nativitate Domini MCCCC decimo circa undecimam horam noctis dicti diei existente coram serenissimo domino domino Martino Dei gratia rege Aragonum Sicilie Valentie Majorice Sardinie et Corsice comite Barchinone duce Athenarum et Neopatrie ac etiam comite Rossilionis et Ceritanie Ferrario de Galbis consiliario hoc anno ac cive Barchinone ad subscripta ut dixit per curiam generalem quam dictus Dominus rex de presenti catalanis celebrat in civitate predicta simul cum aliis de dicta curia ibidem cum eo presentibus electo in presentia mei Raymundi de Cumbis prothonotarii dicti domini regis et notarii subscripti ac testium subscriptorum dixit coram dicto domino rege existente infirmo in suo tamen sensu cum loquela in quadam camera monasterii Vallisdomicelle vocata de la Abbadesa hec verba vel similia in effectu.
- Senyor nosaltres elets per la cort de Cathalunya som açi davant la vostra majestat humilment supplicantvos queus placie fer dues coses les quals son e redunden en sobirana utilitat de la cosa publica de tots vostres regnes e terres. La primera quels vullats exortar de haver entre si amor pau e concordia per ço que Deus los vulla en tot be conservar. La segona queus placie de present manar a tots los dits regnes e terres vostres que per tots lurs poders e forçes facen per tal forma e manera que la successio dels dits vostres regnes e terres apres obte vostre pervingue a aquell que per justicia deura pervenir com aço sia molt plasent a Deu e sobiranament profitos a tota la cosa publica e molt honorable e pertinent a vostra real dignitat.
- Et hiis dictis dictus Ferrarius de Gualbes repetens verba per eum jam prolata dixit etiam hec verba vel similia in effectu.
- Senyor plauvos que la successio dels dits vostres regnes e terres apres obte vostre pervingue a aquell que per justicia deura pervenir.
- Et dictus dominus rex tunc respondens dixit: - Hoc (1).
- De quibus omnibus petiit et requisivit dictus Ferrarius publicum fieri instrumentum per me prothonotarium et notarium supradictum. Que fuerunt acta die hora loco et anno predictis presente me dicto prothonotario et notario ac pro testibus reverendo in Christo patre Ludovico episcopo majoricenci nobilibus Geraldo Alamanni de Cervilione gubernatore Catalonie Rogerio de Montechateno gubernatore regni Majorice camerlengis Petro de Cervilione majordomo Raymundo de Sanctominato camerario militibus Francisco Daranda donato Porteceli consiliariis dicti domini regis et Ludovico Aguilo domicello ac nobili Guillelmo Raymundo de Montechateno coperio jamdicti domini regis.

(1) Adverbio afirmativo propio del antiguo idioma catalán / occitano / y equivalente al  de que usamos ahora. Por ser esta voz peculiar de la lengua que hablaban los pueblos de aquende el Loira, dióse, según algunos escritores, el nombre de Lenguadoc a aquella comarca, como si dijéramos de lengua de oc, para diferenciarla de los países situados allende aquel río, donde se usaba del adverbio oil para espresar la misma afirmativa. Ambas voces se conservan aún: el oc en toda su pureza se usa en algunos territorios de la alta Cataluña y en muchos pueblos rayanos de Francia; el oil lo han convertido los franceses en oui; y degenerado en oy, lo empleamos también los catalanes en ciertos casos. /oy que sí?/

- Postea die sabbati XXXIa madii anno predicto circa horam tertie dicti diei Ferrarius de Gualbes predictus constitutus personaliter ante presentiam dicti domini regis in camera supradicta simul
videlicet cum aliis de dicta curia cum eo electis reducens ad memoriam dicto domino regi verba per eum jam supra eidem domino regi prolata dixit presente me prothonotario et notario ac testibus supradictis hec verba vel similia in effectu.
- Senyor plauvos que la successio de vostres regnes e ten es apres obte vostre pervingue a aquell que per justicia deura pervenir e quen sia feta carta publica.
- Et dictus dominus rex respondens dixit: - Hoc.
- Et ego etiam dictus prothonotarius et notarius interrogavi dictum dominum regem dicens ei hec verba.
- Plauvos donchs senyor que la successio de vostres regnes e terres apres obte vostre pervinga a aquell que per justicia deura pervenir e quen sia feta carta publica.
- Qui quidem dominus rex respondens dixit: - Hoc.
- De quibus omnibus dictus Ferrarius presentibus aliis de curia supradicta cum eo electis petiit et requisivit publicum fieri instrumentum per me prothonotarium et notarium supradictum. Que fuerunt acta die loco hora et anno predictis presente me dicto prothonotario et notario ac testibus supradictis.
- Yo G.m Ramon de Moncada qui fuy present a les dites coses me sotscriu.
- Yo Guerau Alamany de Cervello qui fuy present a les dites coses me sotscriu.
- Yo P. de Cervello qui present hi fuy mi sotscriu.
- Yo Loys Aguilo qui present hi fuy me sotscriu.
- Francesch Daranda qui present hi fuy me sotscriu.
- Sig+num Bernardi Mathei auctoritate regia notarii publici Barchinone testis.
- Sig+num Antonii Brocard auctoritate regia notarii publici Barchinone testis.
- Sig+num Genesii Almugaver regentis vicariam Barchinone Aqualate Vallensis Modiliani et Modilianensis qui huic translato etc.

//


hoc, oc, oil, languedoc

Las lenguas de la Galorromania, del norte al sur.
1 Límite de la lengua de oïl en el siglo VIII (línea von Wartburg).
2 Extensión del occitano antes del siglo XIII (Poitou, Saintonge, Maurienne, Piamonte).
3 Límite sur de la lengua de oïl en el siglo XIII.
4 Límite actual del occitano, después del siglo XV.


La frontera entre la lengua de oc y la lengua de oïl es una frontera lingüística que separa las regiones donde se habla tradicionalmente dialectos de la lengua occitana y aquellas donde los dialectos de oïl son hablados históricamente, antes de que el francés se impusiese, él mismo resultado de la mezcla de las lenguas de oïl y otras aportaciones diversas, sobre todo occitanas.
Esta frontera, cambiante en el tiempo y actualmente fijada en lo que se llama, en el siglo XXI, Occitania, el espacio cultural occitano, esencialmente el Mediodía de Francia, con la excepción de las zonas vascófonascatalanófonas y ligurófonas.
Esta frontera es una zona bastante relativa, que corresponde al concepto de « margen lingüístico », a la vez que « espacio de transición » y de « entidad propia » en el sentido de identidades y de realidades sociales y culturales propias que emanan de esta posición singular, a la vez de relegación y de contacto. Esta zona-frontera se justifica sobre todo por la idea de transición entre hablas occitanas y hablas de oïl a menudo sujeta a debates. Se encarna en dialectos propios constituidos por aportaciones de una zona lingüística como de la otra, tales como el marchois.
Parece sin embargo posible determinar una frontera lingüística mediante la idea de que los hablantes de los dialectos del sur de dicho límite pueden comprenderse con los hablantes al norte de dicho límite, y que esta transición entre oïl y oc es pues demasiado brusca para constituir un verdadero continuum lingüístico.
El límite entre oc y oïl se extiende entre el estuario de Gironda al oeste y la Montaña borbonesa al este.
El pueblo de Villeneuve, a 6 kilómetros al sur de Blaye, sobre el margen izquierdo de Gironda, marca el extremo occidental de la frontera lingüística. No obstante, el pueblo del Verdon-sur-Mer, en el Médoc, está considerado como un enclave del área del saintongeais en zona occitana. El límite aísla luego el país Gabay al norte, dejando en zona occitana una franja de 5 a 10 kilómetros en el margen derecho de Dordoña, albergando sobre todo las ciudades de Saint-André-de-Cubzac, Libourne, Castillon-la-Bataille. Hay otro enclave saintongeaise en torno a Monségur, a aproximadamente 25 kilómetros al sudeste de Castillon.
Después de Puynormand, en el límite del departamento de Dordoña, la frontera lingüística se orienta progresivamente en el eje longitudinal, que sigue sobre una quincena de kilómetros el límite administrativo entre Gironda al oeste (Coutras) y Dordoña (Montpon-Ménestérol) al este, después atraviesa el bosque de la Double, la Dronne y pasa al departamento de la Charente, al oeste de Aubeterre-sur-Dronne, comenzando a separar la Charente occitana. El límite pasa cerca de Pillac, Vaux-Lavalette, Torsac, Sers, Mornac, a sólo 10 kilómetros al este de Angulema.
Es en el bosque de la Braconne que el límite resulta más borroso y que la noción de margen lingüístico toma todo su sentido entre dos límites extremos que enmarcan una zona de transición, el Creciente, que se circunscribe sin embargo al área occitana. Este Creciente está limitado al oeste y después al norte por una línea que junta Coulgens, Nanclars, Mouton, Saint-Sulpice-de-Ruffec, Vieux-Ruffec en Charente, Chatain, Mauprévoir, L'Isle-Jourdain, Lathus, Brigueil-le-Chantre en Vienne, Lignac, Dunet, Sacierges-Saint-Martin, Éguzon-Chantôme después a lo largo del límite entre Indre y Cher al norte y Creuse al sur, aunque algunos municipios de Indre y del Caro (Santa-Severa-sobre-Indre, Santo-Priest-la-Andadura, Préveranges) son occitanos. El límite norte del Creciente pasa al norte de Montluçon.
El Creciente está limitado al este y después al sur por una línea que conecta Saint-Mary, Saint-Claud, Ambernac, Hiesse, Abzac, Oradour-Fanais en Charente, Gajoubert, Peyrat-de-Bellac, Droux, Villefavard, Saint-Amand-Magnazeix, Fromental en Haute-Vienne, Saint-Pierre-de-Fursac, Le Grand-Bourg, Saint-Vaury, Saint-Léger-le-Guérétois, Sainte-Feyre, Ajain, Boussac.
En Allier, el Creciente se extiende más al norte entre el bosque de Tronçais, Hérisson, Venas, Cosne-d'Allier, Chavenon, Rocles, Tronget, Meillard, Verneuil-en-Bourbonnais, Rongères, Montaigu-le-Blin (Saint-Pourçain-sur-Sioule y Lapalisse no son occitanos), Saint-Prix, Châtelus. Al este de la Montaña bourbonnaise, limita el norte occitano con el área de habla francoprovenzal, y de aquí hasta la frontera entre occitano y piamontés.
La determinación de la frontera lingüística es objeto de numerosos trabajos antiguos, intentando proponer una cartografía, como la de Charles de Tourtoulon en 1876, sobre el sector limousin, y aquella de Walther von Wartburg en 1941 sobre la posición hipotética de la frontera entre las variedades meridional y septentrional de las hablas galo-romanas, resultando la «Línea von Wartburg».
Entre otras investigaciones, se puede citar aquellas de Guylaine Brun-Trigaud (1990) y (1992) o Gábor Tillinger (2013) sobre las hablas del Creciente (1992), aquella de Jean-René Trochet sobre el vínculo entre fronteras lingüísticas y prácticas socio-culturales, sobre todo jurídicas.
https://es.wikipedia.org/wiki/Frontera_ling%C3%BC%C3%ADstica
Una frontera lingüística es una frontera que separa dos territorios donde se habla dos variedades lingüísticas diferentes (lenguas o dialectos).
Si las dos variedades corresponden a sistemas lingüísticos no emparentados, esta frontera marca también el límite de una generalizada incomprensión mutua. Por el contrario, en caso de un continuum lingüístico, no es muy pertinente establecer una línea fronteriza, ya que la transición se efectúa sobre una franja más o menos extendida. La frontera es en estos casos definida sobre la base de una determinada isoglosa, o de un "haz de isoglosas" o "ramillete isoglósico" (en caso que el mismo exista).
Entre los ejemplos de fronteras lingüísticas conocidas, pueden citarse:
Límite entre lenguas románicas y lenguas germánicas, que atraviesa Bélgica, Francia, Suiza e Italia, en donde la frontera lingüística belga y la de Mosela son una parte.
Límite entre el bretón y el galó.
Frontera entre langue d'oc y langue d’oïl.
Un enclave lingüístico es una zona lingüística completamente delimitada por una frontera lingüística (consultar Lengua insular y Céltico insular). Charles de Tourtoulon et Octavien BringuierÉtude sur la limite géographique de la langue d’oc et de la langue d’oïl (avec une carte), Paris: Imprimerie Nationale, 1876

viernes, 2 de abril de 2021

MARTINVS Dei gratia Rex Aragonum, Valentiae Maioricarum, Sardiniae, Corcicae, etc.

MARTINVS
Dei gratia Rex Aragonum, Valentiae Maioricarum, Sardiniae,
Corcicae Comesq; Barchynonae, Rossilionis, &
Ceritaniae, Nobili Rogerio de Montecateno (Rogelio, Roger
de Moncada, Montcada, Muntcada y demás variantes del apellido
)

Militi Gubernatori, & alijs vniuersis officialibus nostris
Regni Maioric. praesentibus, & futuris quibus subscripta
pertineant & Locatenent. eorum salutem, & dilectionem. ad
instantiam & supplicationem humilem dilector. nostror. Raymundi
de Sancto Martino
, (Ramón, Ramon de Santmartí, Sanmartí) &
Berengarij de Tagamanent Militum Nunciorum Regni Maioric.
predicti ad nostri praesentiam transmissorum fastigio Regio in
defectum volumus, & etiam prouidemus quod si contingat nunc, siué
de coetero, quamcunque nos aliquas causas seu questiones criminales
siué Ciuiles singularium aut incolarum Regni praedicti ad nostri
praesentiam, Curiam, vel Auditorum cognoscendas quouis modo euocare
aut trahere tempus quo interim supercederi in illis mandabitur
terminum quatuor mensium nullo modo excedat, & in
huiusmodi spatio quadrimestri continuo sequturo elapso
confestim in causis, & questionibus antedictis sine tunc nouo
mandato sed ex vestri officio authoritate plenaria procedatis, &
eas per vestras diffinitiuas sentencias terminetis ut ius atque
ratio, nec non Franchesiae dicti Regni Notoriae suadebunt
litteris evocationis, & super cedimenti superius expressatis
neutiquam obstantibus, quum eas euoluto tempore quadrimestri volumus
pro nullis reuocatis totaliter ac infectis haberi, & ideo vobis
dicimus, & mandamus de certa scientia, & expressa sub poena
mille florenorum quatenus prouisionem huiusmodi teneatis, &
omnimode obseruetis quam durare nos volumus quandiu de nostro
prossesserit beneplacito voluntatis: prouiso, quod per ipsam
priuilegijs, Franchesijs, ac libertatibus dicti Regni minimé
derogetur Dat. Valentiae xvj. Februarij Anno Domini M. cccc. Iiij.
(1404)

//

El rey Martín I, tras la muerte de su hijo Martín de Sicilia, se convierte en rey de Sicilia, pero muere entre el 30 y el 31 de mayo de 1410.

LXI. 30 y 31 de mayo.
Acta pública por la cual consta, que hallándose el rey don Martín, el 30 de mayo a las once de la noche, enfermo en la cámara de la abadesa del monasterio de Valldoncella, pero en su sano juicio y con habla, le preguntó el conseller de Barcelona Ferrer de Gualbes, si le placía que la sucesión de sus reinos y tierras recayese después de su muerte en aquel a quien de justicia correspondiese; y el rey contestó: Hoc. Cuya pregunta le fue repetida el día siguiente, pocas horas antes de fallecer, sin que pudiese lograrse de él ninguna otra respuesta más explícita (esplícita).
Hoc: Oc :  en occitano, Langue d´Oc : Languedoc : Occitan (5 dialectos principales: provenzallemosíngascónauvernhatvivaroaupenc, y otros subdialectos como el aranés, sin olvidar que el catalán siempre fue un dialecto de esta lengua). 

Hoc: Oc : sí en occitano, Langue d´Oc : Languedoc : Occitan (5 dialectos principales: provenzal, lemosín, gascón, auvernhat, vivaroaupenc, y otros subdialectos como el aranés, sin olvidar que el catalán siempre fue un dialecto de esta lengua).



LXI.

Proc. de Cort. t. 17, fol. 1057. 30 y 31 de mayo de 1410.

Hoc est translatum etc. Pateat universis quod die veneris qua computabatur XXXa madii anno a nativitate Domini MCCCC decimo circa undecimam horam noctis dicti diei existente coram serenissimo domino domino Martino Dei gratia rege Aragonum Sicilie Valentie Majorice Sardinie et Corsice comite Barchinone duce Athenarum et Neopatrie ac etiam comite Rossilionis et Ceritanie Ferrario de Galbis consiliario hoc anno ac cive Barchinone ad subscripta ut dixit per curiam generalem quam dictus Dominus rex de presenti catalanis celebrat in civitate predicta simul cum aliis de dicta curia ibidem cum eo presentibus electo in presentia mei Raymundi de Cumbis prothonotarii dicti domini regis et notarii subscripti ac testium subscriptorum dixit coram dicto domino rege existente infirmo in suo tamen sensu cum loquela in quadam camera monasterii Vallisdomicelle vocata de la Abbadesa hec verba vel similia in effectu.
- Senyor nosaltres elets per la cort de Cathalunya som açi davant la vostra majestat humilment supplicantvos queus placie fer dues coses les quals son e redunden en sobirana utilitat de la cosa publica de tots vostres regnes e terres. La primera quels vullats exortar de haver entre si amor pau e concordia per ço que Deus los vulla en tot be conservar. La segona queus placie de present manar a tots los dits regnes e terres vostres que per tots lurs poders e forçes facen per tal forma e manera que la successio dels dits vostres regnes e terres apres obte vostre pervingue a aquell que per justicia deura pervenir com aço sia molt plasent a Deu e sobiranament profitos a tota la cosa publica e molt honorable e pertinent a vostra real dignitat.
- Et hiis dictis dictus Ferrarius de Gualbes repetens verba per eum jam prolata dixit etiam hec verba vel similia in effectu.
- Senyor plauvos que la successio dels dits vostres regnes e terres apres obte vostre pervingue a aquell que per justicia deura pervenir.
- Et dictus dominus rex tunc respondens dixit: - Hoc (1).
- De quibus omnibus petiit et requisivit dictus Ferrarius publicum fieri instrumentum per me prothonotarium et notarium supradictum. Que fuerunt acta die hora loco et anno predictis presente me dicto prothonotario et notario ac pro testibus reverendo in Christo patre Ludovico episcopo majoricenci nobilibus Geraldo Alamanni de Cervilione gubernatore Catalonie Rogerio de Montechateno gubernatore regni Majorice camerlengis Petro de Cervilione majordomo Raymundo de Sanctominato camerario militibus Francisco Daranda donato Porteceli consiliariis dicti domini regis et Ludovico Aguilo domicello ac nobili Guillelmo Raymundo de Montechateno coperio jamdicti domini regis.

(1) Adverbio afirmativo propio del antiguo idioma catalán / occitano / y equivalente al  de que usamos ahora. Por ser esta voz peculiar de la lengua que hablaban los pueblos de aquende el Loira, dióse, según algunos escritores, el nombre de Lenguadoc a aquella comarca, como si dijéramos de lengua de oc, para diferenciarla de los países situados allende aquel rio, donde se usaba del adverbio oil para espresar la misma afirmativa. Ambas voces se conservan aun: el oc en toda su pureza se usa en algunos territorios de la alta Cataluña y en muchos pueblos rayanos de Francia; el oil lo han convertido los franceses en oui; y degenerado en oy, lo empleamos también los catalanes en ciertos casos. /oy que sí?/

- Postea die sabbati XXXIa madii anno predicto circa horam tertie dicti diei Ferrarius de Gualbes predictus constitutus personaliter ante presentiam dicti domini regis in camera supradicta simul
videlicet cum aliis de dicta curia cum eo electis reducens ad memoriam dicto domino regi verba per eum jam supra eidem domino regi prolata dixit presente me prothonotario et notario ac testibus supradictis hec verba vel similia in effectu.
- Senyor plauvos que la successio de vostres regnes e ten es apres obte vostre pervingue a aquell que per justicia deura pervenir e quen sia feta carta publica.
- Et dictus dominus rex respondens dixit: - Hoc.
- Et ego etiam dictus prothonotarius et notarius interrogavi dictum dominum regem dicens ei hec verba.
- Plauvos donchs senyor que la successio de vostres regnes e terres apres obte vostre pervinga a aquell que per justicia deura pervenir e quen sia feta carta publica.
- Qui quidem dominus rex respondens dixit: - Hoc.
- De quibus omnibus dictus Ferrarius presentibus aliis de curia supradicta cum eo electis petiit et requisivit publicum fieri instrumentum per me prothonotarium et notarium supradictum. Que fuerunt acta die loco hora et anno predictis presente me dicto prothonotario et notario ac testibus supradictis.
- Yo G.m Ramon de Moncada qui fuy present a les dites coses me sotscriu.
- Yo Guerau Alamany de Cervello qui fuy present a les dites coses me sotscriu.
- Yo P. de Cervello qui present hi fuy mi sotscriu.
- Yo Loys Aguilo qui present hi fuy me sotscriu.
Francesch Daranda qui present hi fuy me sotscriu.
- Sig+num Bernardi Mathei auctoritate regia notarii publici Barchinone testis.
- Sig+num Antonii Brocard auctoritate regia notarii publici Barchinone testis.
- Sig+num Genesii Almugaver regentis vicariam Barchinone Aqualate Vallensis Modiliani et Modilianensis qui huic translato etc.

viernes, 21 de febrero de 2020

LXXXVI, legajo cartas reales, 79, 11 diciembre 1339


LXXXVI.
Leg. de cartas reales. Núm 79. 11 dic. 1339.

Petrus Dei gratia rex Aragonum Valencie Sardinie et Corsice comesque Barchinone dilecto nostro vicario Barchinone et Vallensis vel ejus locum tenenti salutem et dileccionem. Cum nonnulli ut perpendimus capiant perdices cum filiatis et cum losella et etiam interficiunt cum ballista nosque velimus quod dicte perdices per modum predictum nisi cum avibus capiantur sive interficiantur: propterea vobis dicimus et mandamus quatenus ut omnibus nota sint predicta preconitzari publice in locis assuetis faciatis quod nullus audeat capere vel interficere perdices nisi cum avibus sub pena sexaginta solidorum quorum medietas fisco regis aplicetur et alia medietas acusatori tribuatur: quam quidem penam a contrafacientibus absque remissione aliqua habeatis. Data Barchinone tercio idus decembris anno Domini millessimo trecentessimo tricesimo nono.

Nota: losella: lloseta.

https://historia-aragon.blogspot.com/2020/02/lxxxvii-cartas-reales-jaime-ii-716-hegira.html

sábado, 19 de noviembre de 2022

CORRESPONDENCIA CON JUAN VILLAR.

CORRESPONDENCIA CON JUAN VILLAR.

Fol. 240.

Exemplum litterarum aeditarum exercitationis honestate et oblactamenti gratia super non nullis antiquorum gravitatibus editarum ab Joanne Villariojureconsulto et Petro Michaele Carbonello Tabellione. (1)

(1) Haec et sequentia scripsit Franciscus filius meus in suae juventutis flore ideo si non sunt bonis litteris scripta taceat suturator et bilinguis.

En efecto, toda esta correspondencia con Vilar (Villar) la copió el hijo, y a su inexperiencia se debe la poca corrección que en ella se nota.

Petrus Michael Carbonellus Joanni Villario S. P.
Quum quespiam Barcinonensis tabellio in chirographo meo noviter conspexisset testamentum confectum suis se penes Petrum Mich. Carbonellum notarium infrascriptum nono die maii cachino crepere non erubuit nam neotericus homo ille aiebat haud penes sed apud nec maii sed mai scribi ac pronuntiari oportere nulla mihi data auctoritate nisi quod ab doctissimis et illustribus viris sic didicerat. Ego vero petulantiae illius satisfacere non destiti auctoritate viri illustri Laurentii Vallensis (Lorenzo, Llorenç, Llorens Vallés) quoad praepositionem penes de qua tecum iam pridem sermonem habui et ut morem tuae geram voluntati quod in ea sentio dicam paucis. Apud te penes te in hoc differunt testibus festo Pompeio ac Laurentio Vallensi quod alterum personam et locum significat ut apud Platonemapud forum. Alterum personam et dominium ac potestatem ut pecunia est penes me in mea potestate seu dominio. Aliquotiens transfferimus ad res incorporeas ut laus vel vituperatio periculum seu commodum penes te est. Et nihilominus eleganter et melius dici videtur apud Papam advocati faciunt orationes et non coram Papa. De mense maii si duplicato ii vel unico i in genitivo scribundum ac pronuntiandum fuerit nec ne aliquantis perhesito verum ipse id nomen maius in genitivo maii duplicato ii scribere consuevi. Tu vero doctior me indoctum sub hac te dubia doctum certissimumque efficias admodum obsecro. Deinde libellos quibus elementis Barcinona scribatur et de viris illustribus totius Hispaniae quos Hieronymus Paulus in sua adulescentiae aetate non immerito effectus iureconsultus egregius latinisque litteris et graecis praeditus edidit elegantissime tibi commodato concedo. Igitur eos et huiusmodi epistolam una ad te mitto. Vale et perdiu vivas cum secundorum ubertate successuum. Apud civitatem Barcinonam IIII
 iduum junii anno jubileo 1475.


Fol. 240 v.

Joannes Villarius Petro Michaeli Carbonello tabellioni apprime docto S. P. Forte miraris suavissime Petre quod tuis litteris non iniucundis quidem tam diu respondere distulerim sed desines quidem mirari si forensibus causis me implicitum occupatumque memineris quod per hosce dies magis magisque contigisse scire te velim. Nam ut omittam caetera de Urgellensi diocese causa quae me sane complures dies distenuit occupatum delata fuit aequo animo ¡taque feres si tuis litteris uti decuit evestigio non responderim nam deffuit facultas rei conficiendae non defuit voluntas. Si cui nam per amicitiam debeo debeo certe multis tibi profecto prae caeteris debeo Tecum etenim longos memini consumere soles et tecum primas epulis decerpere noctes. Sed haec satis. Per gratum est quod de verbis penes et apud scribere libuit atque id quidem maxime quod Festi Pompei auctoritate es fretus quem ego castigatissimae disciplinae fideique probatae semper esse putavi. Sed accipe maximi jurisconsulti Ulpiani testimonium in haec verba penes te amplius est quam apud te nam upud te est quod qualitercumque a te teneatur penes te est quod quodam modo animo possidetur. Quod vero haesitari abs te dicis utrum verbum hoc maii dupplici i. genitivo casu an simplici conscribi oporteat ne dubita quidem cum duplici uti tu etiam conjicis scribi oportere quam rem mihi tam aptissima foret Prisciani Caeseriensis et aliorum veterum testimonio verbis pluribus confirmare sed in re tam nota longum esse non decet. De te iam illud in carmine dici licet Scis etenim iustum gemina suspendere lance et potis es nigrum vitio prafigere theta. Libellum quem de verbo Barcinona quo pacto quibusve elementis scribi oporteat et unde id nomen natum sit Hieronymus Paulus accuratissime edidit. Item et alterum de viris illustribus totius Hispaniae quos commodato seu maius precario mihi concesseras tibi restituo. Si tibi per ocium aliquando licuerit mihi transcribere illum ut verum urbis nostrae cognomentum apud me perpetuo sit gaudebo eiusque rei non immeritam referam gratiam. Sed redeo ad Hieronymum laetor eius adulescentis potius quam viri tam lepida tam ornata tam elegantia ac simul probatae fidei scripta vidisse. Non immerito mi Petre nescio quo impetu in illum ferebar adeo ut amarem hominem nedum diligerem. Fit nanque nescio qua natura mea ut in eos quos liiterarum et rerum antiquarum sciam amatores quasi quodam impetu amoris efferar. Augurabatur animus quod nunc tandem in illo conspexi imaginem veterum scriptorum in hoc uno Barcinonensi videor intueri ut vere dicere possim ecce alteram Spem Hispaniae Dii illum superstitem faciant nam nisi animus me fallit dabit aliquando maiora futura quidem sibi suisque patriae et genti ornamento maximo et decori. Vale datum Barcinone XIIII calendas julias. Iterum vale.

Fol. 241.

Petrus Mich. Carbonellus Joanni Villario P. S. Jam hoc mane apud nostram tabernam notulariam de elegantissimis litteris tuis in laudem Hieronymi Pauli dignissimi et de meis inornate exaratis ac virtute moribus et scientia ipsius Hieronymi multa et varia transegimus quae a nobis quoquo modo peracta obliterari nequeant. Vidisti nanque o Joannes clarissime litteras suas et meas quibus elementis Barcinona scribunda sit. Nunc vero ad tuam humanitatem mitto Genealogias Aragonum et Siciliae Regum et comitum Barcinone quas edere brevi sermone in tabella quam gnatus meus tibi reddet magnis et lucubrationibus scribere curavi. Eam igitur perlegito et quid in ea senties ad me tuae doctrinae amatorem quum tibi libuerit rescribito. Vale Vale et me ama ut facis. Apud civitatem Barcinonam XIII calendas julias anno jubileo raptim.

Joannes Villarius P. M. Carbonello salutem. Redditae sunt mihi litterae tuae quas gnatus tuus (1: Is gnatus erat Franciscus proprio nomine appellatus.) puer profectu mihi etiam pro meo in te amore et illius praeclara indole praecharus detulit et simul etiam tabellam pergamenam (1) de genealogia nostrorum Principum. Visa sunt convenire omnia delatoris modestia et gratia quaedam cum puerili pudore coniuncta litterarum tuarum lepos et suavitas mirum tabellae ipsius et argutum artificium. Quamvis enim et genus et prosapiamtantorum ac prope dominorum principum non incognita haberem tamen id ipsum explica tuis quasi re ipsa ante oculos posita abs re intellexisse voluptati fuit quippe quoniam non sim inscius eam inte severitatem esse solere ut nihil nisi quod optime sit exploratam litteris mandes Tibi recto vivere talo ars dedit et veri speciem cognoscere calles. Verumtamen abs te scire velim prior omnium ille Barcinonnis Comes cognomento Guifredus quibus parentibus qua familia ortus fuerit nisi dixerimus illum descendisse de coelo ut de tertio Catone non insulse Juvenalis poeta dicebat. Quam obrem tantae tamque illustris prosapi et primores stipites ignorari minime ferendum putem ut enim apud Aristotelem bellissime scriptum est Scire ununquodque tunc arbitramur quoniam causas eius et principia cognoscimus usque ad elementa. Si quid igitur de ea ipsa re fide dignum compertum habes id mihi ut innotescat tua solita diligentia atque humanitate efficere stude. Vale et me ama. Data Barcinone XI calendas julias.

(1) Tabella pergamena et non pergamenea ut barbari notarii in eorum notules quotidie scribunt.

Fol. 241 v.

Petrus Mich. Carbonellus Joanni Villario P. S. Litteras tuas non levinas sed omni armonia et suavitate refertas accepi quibus intellexi quod de genealogia nostrorum principum edidi tibi voluptati esse in facto Barcilonis Comitis cognomento Guifredi ad causas uniusque rei et principia dinoscenda in testes producere studuistis quum desit quibus parentibus qua familia Comes ille ortus fuerit. Cupis ergo doctor egregie quod super tanta tamque illustre prosapia ac eius primore te doctiorem efficiam. Respondeo haud indignum esse ad juvenalis (Juvenalis) et Aristotelis ac aliorum qui in pretio habentur doctrinam et vestigia assequenda nos vacare summopere. Sed non semper id fieri valet praecipue in tam maxima ac vetustissima Regnum et comitum genealogias de quibus plerique litterati viri cum alii vernacula lingua tum et alii latina multa scriptitarunt et id quod scire cupis et ego etiam cupio omiserunt. Ipse igitur rerum antiquarum amator non modo unum sed etiam complures codices circa hanc rem volvere et revolvere curavi Hieronymo Paulo apprime docto suffragante et me etiam edocente a cuius fracmentis haec et alia non minus valentia luculentissime dedici et id primoris et etiam aliorum nostrorum principum a quibus parentibus et familia originem traxerunt forte scripsit nemo. Si de uno ad alium usque ad primorem retrogradando tendamus in infinitum erit progressus. Quando quidem ut Aristoteles ait AEticorum lib. V. Quaedam sunt ut de ipsis lex ferri non possit itaque decreto opus est nam indiffinita est regula quemadmodum in his dicendum puto. Haec vero quae antiquiores de ea genealogia nobis tradiderunt (ut vidisti in eius tabella a me tibi precario concessa) diggerere perdiu studui. Verumenimvero si quid reconditi in hac re senties meque dicere et scire opus esse putaris tu doctiori tu perspicatior tuque rerum antiquarum rimator acutus ad has litteras statim mihi rescribito. Nam ideo mihi gratius facere nihil potes. Vale meque mutuo diligas apud urbem Barcinonam X calendas julias anno jubileo.

domingo, 31 de mayo de 2020

LXXI. Reg.n.° 951, fol.104.19 oct. 1339.


LXXI.
Reg.n.° 951, fol.104.19 oct. 1339.

Noverint universi quod nos
Petrus Dei gratia rex Aragonum Valencie Sardinie et Corsice comesque Barchinone animadvertentes qualiter regali plurimum competit dignitati circa ea que publicam utilitatem respicere dinoscuntur auctoritatem suam regiam prestare pariter et assensum: hinc est quod cum pro parte consiliariorum ac proborum hominum universitatis civitatis Barchinone nobis fuerit instantissime supplicatum ut pro bono statu dicte civitatis ac habitatorum ejusdem concedere dignaremur quod officium mostaçafie sit de cetero in civitate jamdicta: eapropter nos conspicientes quod hujusmodi officium utilitatem comunem respicit evidenter: tenore presentis corte nostre perpetuo valiture concedimus consiliariis ac universitati ac consilio centum juratorum dicte civitatis Barchinone quod ammodo in civitate ipsa sit mustaçafus qui dictum mustaçafie officium teneat atque regat sub modo et forma inferius comprehensis quique eligatur anno quolibet in festo beati Andree sub hac forma: videlicet quod per dictum consilium dicte civitatis eligantur tres probi homines ejusdem civitatis ad officium antedictum nomina quorum sic electorum in scriptis nobis si presentes fuerimus in civitate ipsa alias nostro bajulo Cathalonie generali vel ejus locumtenenti in civitate ipsa presententur per consiliarios civitatis jamdicte nosque seu dictus bajulus generalis nobis inde absentibus vel ejus locumtenens unum ex ipsis tribus eligamus et eligere teneamur ad officium ipsum ac etiam nominemus: statuentes ac etiam ordinantes quod dictus mustaçafus cum electus et nominatus fuerit ut prefertur sit ipso anno mustaçafus et tenent penes se originalia ponderum et mensurarum tam panis vini olei pannorum et aliorum omnium que venduntur ac vendi consueverunt sub penso pondere vel mensura quodque quilibet mustaçafus in principio administracionis ejusdem officii faciat preconitzari per preconem publicum in locis dicte civitatis in quibus preconitzaciones fieri sunt solite quod quicumque homo vel mulier qui aliqua emat vel vendat ad pondus pensum sive mensuram teneatur sub certa pena arbitrio dictorum consiliariorum apponenda et infra certos dies portare vel mittere pensum pondus vel mensuram eidem mustaçafo ut cum suis comprobentur et ad rectitudinem reducantur ob hoc ut omnis fraudis et doli materia evitetur: qui quidem mustaçafus in fine sui officii subsequenti successori in officio supradicta originalia tradere teneatur. Dictus vero mustaçafus sine vicario bajulo et alio officiali nostro auctoritate propria sui officii recognoscat et possit recognoscere et judicare pro veris aut falsis pensa pondera et mensuras et deliquentes punire vel eis facere gratiam usque ad decem solidos barchinonenses tantum et infra et etiam ultra decem solidos barchinonenses cum et de consilio vicarii vel bajuli Barchinone prout officio uniuscujusque ipsorum hoc competat juxta tamen formam statutorum bannorum ordinatorum vel ordinandorum per consiliarios et probos homines dicte civitatis. Pene tamen deliquencium sub prescripta vel infrascripta forma adquisite vel adquirende deductis tamen prius expensis proinde fiendis dividantur hoc modo videlicet quod tercia pars curie nostre tercia vero universitati civitatis predicte et tercia dicto mustaçafo pro suo salario et labore factis tribus equis partibus adquirantur: adicientes quod dicta universitas terciam partem sibi ut permittitur adquisitam in operibus publicis et aliis rebus communibus convertere teneatur. Dictus etiam mostaçafus habeat seu teneat et habere seu tenere debeat unum vel duos sagiones qui sibi assistant continue vel illi qui ponderabit pro eodem et illud quod sagionibus ipsis vel alteri eorum per ipsum mustaçafum in execucione ipsius officii mandatum fuerit exequantur. Teneatur etiam idem mustaçafus in fine anni quo dictum dimitet officium reddere rationem et compotum bajulo nostro Barchinone vel ejus locumtenenti presentibus consiliariis dicte civitatis vel illis quos ipsi ad hoc duxerint ordinandos vel deputandos de administratione et hiis que receperit et expenderit de emolumentis ac proventibus officii memorati: dictus tamen mostaçafus si occurrerit dubium de aliquibus rebus an sint male comixte incamerate vel false de et cum consilio consiliariorum predicte civitatis cognoscat et determinet supradicta secundum ordinationes seu statuta que per dictos consiliarios edita fuerint super eis et faciat prout cognitum fuerit executionem publice per plateas et exigat calonias sive penas a delinquentibus seu transgressoribus prout sibi visum fuerit expedire: que tamen calonie in tres partes sicut continetur superius dividantur distribuantur ac etiam convertantur. Preterea super disensionibus et questionibus operum portalium fenestrarum de spileres (finestres de espills, ventanas de espejos?) stillicidiorum parietum mediocrium viarum et aliarum consimilium idem mostaçafus cognoscat et procedat summarie et de plano non recepta in scriptis petitione vel responsione sed solum rationibus parcium verbo auditis et ea omnia determinet et decidat verbo tantum per se vel cum et de consilio si dubia sibi ocurrerint consiliariorum civitatis predicte ac illorum qui preterito tempore ipsum officium tenuerunt: a qua quidem cognicione vel decisione nemini liceat appellare et si fuerit appellatum ipsis appellacionibus non admisis dicte cause seu questiones per dictum mostaçafum terminentur et etiam exequantur: nos enim jamdicto mostaçafo tenore presentis carte nostre damus et concedimus cognicionem decisionem exequcionem et exactionem omnium predictorum ac etiam universorum et singulorum bannorum ordinatorum seu ordinandorum per consiliarios et probos homines dicte civitatis Barchinone presentes et futuros super illis videlicet rebus super quibus in civitate Valencie banna exiguntur ac levantur per mostaçafum eiusdem ac super omnibus et singulis eidem potestatem plenariam et liberam facultatem conferimus ut superius continetur.
Per presentem autem concessionem nolumus prejudicium aliquod generari officio operariorum dicte civitatis vel privilegiis aut usibus eorundem quinimo ipsa officium privilegia et usus in suo volumus robore permanere presenti concessione in aliquo non obstante. Volumus tamen et declaramus quod id quod reperiatur ad ipsorum operariorum oficium non pertinere ad dictum mostaçafum et ejus officium pertinere noscatur quatenus tamen sub presenti concessione nostra comprehendi valeat seu includi: statuentes nichilominus ac etiam ordinantes quod dictus mostaçafus et sagiones qui in ipso sibi assistent antequam utantur eorum officio teneantur assecurare idonee in posse bajuli Barchinone de tenendo tabulam et alia faciendo que facere teneantur juxta constituciones celebrium Catalonie curiarum. Mandantes per presentem cartam nostram procuratori nostro generali ejusque vices gerenti vicario Barchinone et Vallensis ac bajulo civitatis ejusdem ceterisque officialibus nostris presentibus et futuris quod hujusmodi concessionem nostram et omnia et singula supradicta et contenta firma habeant et observent et ab omnibus faciant inviolabiliter observari et dictum mustaçafum in predictis vel singulis per modum apellacionis vel alias non impediant inquietent vel perturbent in execucione sui officii circa premissa per nos superius declarata nec de predictis que jamdicto mostaçafo per nos comittuntur se aliquatenus intromittant nisi si et cum eorum auxilium per dictum mostaçafum fuerit imploratum. Et ut predicta omnia et singula majori gaudeant firmitate juramus per Deum et ejus sancta evangelia manibus nostris corporaliter tacta ea tenere et observare ac facere inviolabiliter observari et non contravenire aliqua ratione. in cujus rei testimonium presentem cartam inde fieri et sigillo nostro pendenti jussimus insigniri. Data Barchinone XIIII kalendas novembris anno Domini MCCCXXXIX. - Examinavit P. - Signum + Petri Dei gratia regis Aragonum etc.
- Testes sunt inclitus infans Petrus Rippacursie et Impuriarum comes inclitus infans Raimundus Berengarii comes Montanearum de Prades inclitus infans Jacobus comes Urgelli et vicecomes agerensis Arnaldus Terrachonensis archiepiscopus frater Ferrarius Barchinonensis episcopus. - Sig+num B. de Podio predicti domini regis scriptoris qui de
mandato ipsius hec scribi fecit cum litteris rasis et emendatis in linea XVIIII ubi dicitur per se vel cum et de et in XXIII ubi scribitur aut usibus eorundem quinimo ipsa offi et clausit die et anno quo supra. - B. de Podio mandato domini regis presente domino infante Petro.

jueves, 5 de marzo de 2020

CXXXV, reg 1906, fol 131, 10 septiembre 1392

CXXXV.
Reg. n.1906, fól. 131. 10 set. 1392.

Nos Johannes Dei gratia rex Aragonum etc. considerantes dudum videlicet de mense augusti anni millesimi trecentessimi nonagessimi primi proxime preteriti quosdam viros sanguinum pestilentes populi pacis emuli et quietis publice turbatores contra quos nos postea durissime processimus hac de causa civitatem Barchinone innumeris replevisse angustiis et quasi totam dicionem nostram variis discriminibus subjecisse et inter cetera Callum Judaicum ejusdem civitatis Barchinone undique clausum altisque menibus circumcinctum duris obsidionibus afflixisse et ignibus supposuisse ac aljamam judeorum dicte civitatis que nostri et illustris Yolandis regine Aragonum carissime consortis nostre illam tunc certis titulis possidentis erat singulare patrimonium multiplici devastacionis genere consumpsisse et bonis omnibus dicte aljame datis ad predam pluribusque singularibus judeis ejusdem interemptis crudeliter ac reliquis exclusis paucis qui per tatibula se salvarunt metu mortis ad fidem catholicam conversis aljamam ipsam ad finalis destruccionis dispendium deduxisse: igitur ut aljame ipsius que pluribus antea diviciis abundabat pluribusque privilegiis et libertatibus prepollebat obliviscamur et ex aliis justis causis que ad hoc nos et merito induxerunt: tenore presentis volente et consenciente dicta regina maturo et digesto prehabito consilio aljamam ipsam dissolvimus et destituimus ac totaliter abolemus eamque nomine aljame ac omnibus privilegiis quibus utebatur seu uti poterat aut debebat privamus de nostre regie plenitudine potestatis inhibentes et interdicentes omnibus et singulis judeis olim singularibus predicte aljame ne de cetero nomine ipsius aljame in unum conveniant nec collegialiter aliquos actos exerceant nec etiam de aliquibus actibus seu negociis comunibus ejusdem aljame tanquam dissolute et deducte ad nichilum se ullatenus de cetero intromittant. Et sic mandamus universis et singulis officialibus nostris presentibus et futuris ad quos spectet eorumque loca tenentibus quatenus nostram hujusmodi dissolucionem destitucionem et abolicionem ac alia omnia et singula supradicta firmiter teneant et observent ac teneri et observari faciant et non contraveniant nec aliquem contravenire permittant aliqua ratione. In cujus rei testimonium hanc fieri et sigillo nostro pendenti jussimus comuniri. Data in monasterio Sancti Cucufatis Vallensis (Sant Cugat del Vallès o Vallés) decima die septembris anno a nativitate Domini MCCCXC secundo regnique nostri sexto. - Rex Johannes. - Dominus rex mandavit michi Bonanato Egidii. - Dominus cancellarius vidit eam et dixit posse expediri. - Franciscus Fonolleda. - Habuerunt eam pro visa thesaurarii dominorum regis et re-(aquí salta la linea pero no pone nada más. En el texto siguiente aparece: Viderunt eam thesaurarii dominorum regis et regine) - Bonanatus Egidii.


miércoles, 12 de junio de 2019

Tomo I, texto L, Lo senyor rey continua la present cort


L.

Arch. de la ant. Diput. Cortes de 1405 a 10, part. 2.a fol. 568. 13 de abril de 1410.

Et ex post adveniente dicta die martis computata quinta decima dicti mensis aprilis anno eodem a nativitate Domini MCCCC decimo existente dicto honorabili cancelariam dicti domini regis regente affuerunt de dictis curiis in dicta domo capituli pro earum celebratione sequentes scilicet: - Reverendus in Christo pater Alfonsus elnensis episcopus - Frater Berengarius abbas Rivipulli - Frater Dalmatius abbas Sancti Cucuphatis Vallensis - Jacobus Fabri procurator episcopi urgellensis - Johannes Siurana procurator capituli ecclesie dertusensis et Johannes Sirvent procurator capituli ecclesie elnensis - Nobiles Rogerius Bernardus de Pallas - Berengarius Arnaldus de Cervilione - Acardus de Muro - Bernardus de Fortiano - Jacobus de Tagamanent procurator domine regine Yolantis - Berengarius de Ulmis - Raymundus de Blanis milites - Dalmacius de Castro-episcopali et Berengarius de Caxas domicelli - Franciscus Marqueti - Marcus Turelli - Johannes Fiveller et Bernardus de Ponte sindici Barchinone - Matheus Ferrandelli sindicus Villefranche Penitensis - Bernardus de Perarnau sindicus ville Berge - Bernardus Durandi sindicus ville Cauquiliberi et Johannes de Valldemia sindicus ville de Figueriis. - Et ipsis sic personaliter constitutis ac sedentibus more et loco solitis dictus reverendus Alfonsus elnensis episcopus nomine et pro parte totius dicte curie obtulit et presentavit ac tradidit michi dicto Johanni Dezpujol regio scriptori quandam papiri cedulam scriptam supplicationem et alia in se habentem quam ut dixit ipse reverendus episcopus una cum aliis nomine et pro parte dicte curie humiliter presentaverat dicto serenissimo domino regi ad suam excellentiam per dictam curiam hac solum de causa missis in orto domus de Bellesguard prope Barchinonam presentialiter constitutis die lune proxime preterita computata septima presentis mensis aprilis: de qua seu contentis in ea dictus reverendus episcopus elnensis una cum dictis aliis nomine dicte curie ut dixit petiit eidem curie ac singularibus de qualibet conditione et aliis quorum intersit fieri et tradi unum et plura publica consimilia instrumenta per discretos Petrum de Ponte et Franciscum Fonolleda regios scriptores ac dicte curie et notarios publicos ibidem tunc presentes: cui quidem cedule seu contentis in ea satisfactum fuit et responsum per dictum dominum regem cum sui cedula eidem curie tradita Barchinone et in domo dicti capituli monasterii fratrum minorum tunc congregate silicet nona die presentis mensis aprilis per Bernardum Medici ejus secretarium nomine dicti domini regis: quarum duarum scedularum prout michi dicto Johanni Dezpujol dicte cedule tradite extiterant ut prefertur tenores per ordinem sic se habent:
- Molt alt e molt excellent illustre princep e victorios senyor.
- Com a la divinal providencia haja plagut la qual cosa nos es molt greu e dolorosa a cogitar e dir appellar al seu regne lo senyor rey de Sicilia molt car e amable fill vostre e qui sesperava apres vostres lonchs e bons dies nostre rey e natural senyor de que vos senyor e tots vostres regnes e terres e quants som havem feta subirana perdua atteses les grans virtuts e strenuytat de cavallaria de que Deu lo havia singularment dotat: don ses seguit e axi vuy es en fet quins es sobiranament desplasent que vos senyor sots sens fill mascle de vos en la senyora procreat jatsia sperem en la divinal clemencia que ella prestament de fill mascle segons es dit complira vostre e nostres bons desigs: per la qual occasio alguns se son jactats es jacten dients que en lo cas que vos senyor ço que Deu no vulla deffallissets sens fill mascle de vos en la senyora reyna procreat la successio dels vostres regnes e terres pertanyaria a ells: e com segons sentencia del glorios sant Agosti libro III° ad Crisostomum sia obre molt propria e pertinent a tot rey e senyor natural semblant que vos senyor sots ab sobirana cura e vigilancia entendre en la publica utilitat de manera que en aquella sien fetes obres bones e virtuoses e della expellides totes males e vicioses com los princeps e senyors del mon no sien presos per Deu en lurs senyories a repos de cor ne de cors ans a gran ancia e treball si perfectament volen exercir lurs officis en aço concordant aquell gran philosof Ermes Trimagistrus dient Axi com se cove a la reyal dignitat lo poble a ell comes esserli obedient axis cove que ell sia studios vers lo stament daquell mes que vers lo seu com ell sia en sguard del poble axi com la anima en sguard del cors: e per ço dix aquell font de eloquencia Tulli in libro de Amicitia parlant en persona dels reys e senyorayants No es a mi de menys cura qual sera la cosa publica apres ma mort que qual es vuy: e Seneca LXXXa epistola dix A poques coses es nat qui solament cogita lo poble de la sua edat: e per ço Francesch Patrarcha ha demostrat quant es obligat lo rey al regiment de son poble dix Lo bon rey servent es del publich: e com molt alt e molt excellent senyor segons be pot veure la vostra alta providencia e es notori grans e innumerables sien los dans scandols e perills qui son apparellats a tots los dits regnes e terres si lo cas occorria ço que Deu no vulla que vos senyor deffallissets sens la dita successio si donchs en vostra vida ab consell e bona delliberacio de tots los dits regnes e terres ajustats lo fet de la dita successio noy es degudament vist e regonegut: per ço la cort general del principat de Cathalunya la qual senyor vos al present celebrats als catalans en la ciutat de Barchinona vehents los dits perills dans e scandels molt eminents a gloria e labor de Deu e exalçament de la vostra reyal corona e be e utilitat de la cosa publica de tots los dits regnes e terres humilment e viceral supplica a la vostra sacra e real magestat que li placia ab pensa arden e subirana vigilancia en lo fet de la dita successio prestament e continua entendre scrivint als dits regnes que destinen e trameten encontinent a vostra senyoria notables e solemnes embaxadors per la dita raho com la dita cort axi mateix los ne entena scriure e sollicitar com aquest fet senyor sia molt ponderos e fort tochant la honor e bon stament de tots vostres subdits e sia molt expedient e mes necessari que tots sien justats e que ab bona concordia se procehesque en lo dit fet per tal manera que la divinal gracia migençant ab bona delliberacio e consentiment de tots vostres regnes e terres ensemps ajustats sia vist e regonegut madurament e deguda e en tal forma provehit ab consell e consentiment de tots los dessus dits ajustats que si lo cas occorria que vos senyor ço que Deu no vulla deffallissets sens fill mascle de vos en la senyora reyna procreat sia cert e manifest la dita succesio a quis pertanyeria: e aço complent per obre la vostra alta dominacio ferne ha a Deu singular servey a la vostra real corona Darago gran honor e al cors publich de tots vostres regnes e terres singular be e utilitat metent aquells en gran tranquilitat e repos. E en aço complir ultra la natural obligacio deu esser molt induhida vostra senyoria considerant los grans e innumerables serveys e honors fets per vostres naturals e feels vassalls a vostres excellents predecessors e signantment a vos senyor en moltes e grans conquestes e deffensions e en altres grans e notables actes de persones e de bens de que vos senyor los sots grantment tengut e obligat: e no deu axir de vostra pensa e singularment e necessaria los devets mostrar en aquesta tan gran necessitat e poran esser dites molt laudablement e rahonable de la vostra preexcellent e victoriosa persona ço qui es scrit Sapientie VI° Lo rey savi es stabliment e fermetat del seu poble: e dressant les paraules als dits vostres reyalmes e terres los pora ab tota veritat esser dit ço qui es scrit EcclesiastichsBeneuyrada es la terra de la qual lo rey es noble ço es per excellents e virtuoses obres. - A la qual supplicacio es stada feta per part del dit senyor rey la resposta en scrits segons ques segueix.
- Notori e manifest es a tots com lo dit senyor sens instancia e supplicacio de alcu ses mogut per son propri motiu a fer e tractar les coses en la present supplicacio contengudes per be de sos sotsmeses e pobles no volent oblidar la amor e dileccio fervent que ha hauda e ha a aquells mas preservarlos curosament de tots affanys tribulacions e sinistres. E de fet ha scrit per aquesta raho a la major partida de sos regnes e terres que trameten a ell solemnes e scientifichs ambaxadors per donarli consell saludable sobre aço no per que entena que fos ne sia tengut appellar sobre aço e ya menys esperar ne haver lur consentiment segons appar vullen inferir e entendre los supplicants ne perque vulla constituir ne atribuir als dits apellants ne supplicants dret algu sobre les dites coses mas per bon expedient e benavenir dels affers: e per aquesta manera lo dit senyor enten continuar e seguir diligentment lo dit negoci e portar aquell segons ha començat a bona e deguda si plau a Deu conclusio: manant esser continuat en la fi de la dita supplicacio e encare esserne fetes de tot una e moltes cartes per los notaris etc.
- Quibus duabus papiri cedulis oblatis et presentatis ac per me eundem regium scriptorem ad ingentem instantiam dictorum ibidem congregatorum dictam curiam facientium et representantium lectis et publicatis incontinenti eas seriatim petierunt et requisiverunt in hoc presenti processu ad eorum exhonerationem et futuram atque perpetuam rei memoriam inseri et continuari ac fieri et tradi unum et plura publica consimilia instrumenta per me dictum et subscriptum notarium et regium scriptorem et etiam per dictos Petrum de Ponte et Franciscum Fonolleda dicte curie scriptores ac notarios ibidem presentes: et hiis actis dictus honorabilis cancellariam regens nomine et in personam dicti domini regis dixit: - Lo senyor rey continua la present cort a dijous primer vinent apres dinar en aquest loch mateix.