LXXI. Reg.n.° 951, fol.104.19 oct. 1339.

LXXI.
Reg.n.° 951, fol.104.19 oct. 1339.

Noverint universi quod nos Petrus Dei gratia rex Aragonum Valencie Sardinie et Corsice comesque Barchinone animadvertentes qualiter regali plurimum competit dignitati circa ea que publicam utilitatem respicere dinoscuntur auctoritatem suam regiam prestare pariter et assensum: hinc est quod cum pro parte consiliariorum ac proborum hominum universitatis civitatis Barchinone nobis fuerit instantissime supplicatum ut pro bono statu dicte civitatis ac habitatorum ejusdem concedere dignaremur quod officium mostaçafie sit de cetero in civitate jamdicta: eapropter nos conspicientes quod hujusmodi officium utilitatem comunem respicit evidenter: tenore presentis corte nostre perpetuo valiture concedimus consiliariis ac universitati ac consilio centum juratorum dicte civitatis Barchinone quod ammodo in civitate ipsa sit mustaçafus qui dictum mustaçafie officium teneat atque regat sub modo et forma inferius comprehensis quique eligatur anno quolibet in festo beati Andree sub hac forma: videlicet quod per dictum consilium dicte civitatis eligantur tres probi homines ejusdem civitatis ad officium antedictum nomina quorum sic electorum in scriptis nobis si presentes fuerimus in civitate ipsa alias nostro bajulo Cathalonie generali vel ejus locumtenenti in civitate ipsa presententur per consiliarios civitatis jamdicte nosque seu dictus bajulus generalis nobis inde absentibus vel ejus locumtenens unum ex ipsis tribus eligamus et eligere teneamur ad officium ipsum ac etiam nominemus: statuentes ac etiam ordinantes quod dictus mustaçafus cum electus et nominatus fuerit ut prefertur sit ipso anno mustaçafus et tenent penes se originalia ponderum et mensurarum tam panis vini olei pannorum et aliorum omnium que venduntur ac vendi consueverunt sub penso pondere vel mensura quodque quilibet mustaçafus in principio administracionis ejusdem officii faciat preconitzari per preconem publicum in locis dicte civitatis in quibus preconitzaciones fieri sunt solite quod quicumque homo vel mulier qui aliqua emat vel vendat ad pondus pensum sive mensuram teneatur sub certa pena arbitrio dictorum consiliariorum apponenda et infra certos dies portare vel mittere pensum pondus vel mensuram eidem mustaçafo ut cum suis comprobentur et ad rectitudinem reducantur ob hoc ut omnis fraudis et doli materia evitetur: qui quidem mustaçafus in fine sui officii subsequenti successori in officio supradicta originalia tradere teneatur. Dictus vero mustaçafus sine vicario bajulo et alio officiali nostro auctoritate propria sui officii recognoscat et possit recognoscere et judicare pro veris aut falsis pensa pondera et mensuras et deliquentes punire vel eis facere gratiam usque ad decem solidos barchinonenses tantum et infra et etiam ultra decem solidos barchinonenses cum et de consilio vicarii vel bajuli Barchinone prout officio uniuscujusque ipsorum hoc competat juxta tamen formam statutorum bannorum ordinatorum vel ordinandorum per consiliarios et probos homines dicte civitatis. Pene tamen deliquencium sub prescripta vel infrascripta forma adquisite vel adquirende deductis tamen prius expensis proinde fiendis dividantur hoc modo videlicet quod tercia pars curie nostre tercia vero universitati civitatis predicte et tercia dicto mustaçafo pro suo salario et labore factis tribus equis partibus adquirantur: adicientes quod dicta universitas terciam partem sibi ut permittitur adquisitam in operibus publicis et aliis rebus communibus convertere teneatur. Dictus etiam mostaçafus habeat seu teneat et habere seu tenere debeat unum vel duos sagiones qui sibi assistant continue vel illi qui ponderabit pro eodem et illud quod sagionibus ipsis vel alteri eorum per ipsum mustaçafum in execucione ipsius officii mandatum fuerit exequantur. Teneatur etiam idem mustaçafus in fine anni quo dictum dimitet officium reddere rationem et compotum bajulo nostro Barchinone vel ejus locumtenenti presentibus consiliariis dicte civitatis vel illis quos ipsi ad hoc duxerint ordinandos vel deputandos de administratione et hiis que receperit et expenderit de emolumentis ac proventibus officii memorati: dictus tamen mostaçafus si occurrerit dubium de aliquibus rebus an sint male comixte incamerate vel false de et cum consilio consiliariorum predicte civitatis cognoscat et determinet supradicta secundum ordinationes seu statuta que per dictos consiliarios edita fuerint super eis et faciat prout cognitum fuerit executionem publice per plateas et exigat calonias sive penas a delinquentibus seu transgressoribus prout sibi visum fuerit expedire: que tamen calonie in tres partes sicut continetur superius dividantur distribuantur ac etiam convertantur. Preterea super disensionibus et questionibus operum portalium fenestrarum de spileres (finestres de espills, ventanas de espejos?) stillicidiorum parietum mediocrium viarum et aliarum consimilium idem mostaçafus cognoscat et procedat summarie et de plano non recepta in scriptis petitione vel responsione sed solum rationibus parcium verbo auditis et ea omnia determinet et decidat verbo tantum per se vel cum et de consilio si dubia sibi ocurrerint consiliariorum civitatis predicte ac illorum qui preterito tempore ipsum officium tenuerunt: a qua quidem cognicione vel decisione nemini liceat appellare et si fuerit appellatum ipsis appellacionibus non admisis dicte cause seu questiones per dictum mostaçafum terminentur et etiam exequantur: nos enim jamdicto mostaçafo tenore presentis carte nostre damus et concedimus cognicionem decisionem exequcionem et exactionem omnium predictorum ac etiam universorum et singulorum bannorum ordinatorum seu ordinandorum per consiliarios et probos homines dicte civitatis Barchinone presentes et futuros super illis videlicet rebus super quibus in civitate Valencie banna exiguntur ac levantur per mostaçafum eiusdem ac super omnibus et singulis eidem potestatem plenariam et liberam facultatem conferimus ut superius continetur.

Per presentem autem concessionem nolumus prejudicium aliquod generari officio operariorum dicte civitatis vel privilegiis aut usibus eorundem quinimo ipsa officium privilegia et usus in suo volumus robore permanere presenti concessione in aliquo non obstante. Volumus tamen et declaramus quod id quod reperiatur ad ipsorum operariorum oficium non pertinere ad dictum mostaçafum et ejus officium pertinere noscatur quatenus tamen sub presenti concessione nostra comprehendi valeat seu includi: statuentes nichilominus ac etiam ordinantes quod dictus mostaçafus et sagiones qui in ipso sibi assistent antequam utantur eorum officio teneantur assecurare idonee in posse bajuli Barchinone de tenendo tabulam et alia faciendo que facere teneantur juxta constituciones celebrium Catalonie curiarum. Mandantes per presentem cartam nostram procuratori nostro generali ejusque vices gerenti vicario Barchinone et Vallensis ac bajulo civitatis ejusdem ceterisque officialibus nostris presentibus et futuris quod hujusmodi concessionem nostram et omnia et singula supradicta et contenta firma habeant et observent et ab omnibus faciant inviolabiliter observari et dictum mustaçafum in predictis vel singulis per modum apellacionis vel alias non impediant inquietent vel perturbent in execucione sui officii circa premissa per nos superius declarata nec de predictis que jamdicto mostaçafo per nos comittuntur se aliquatenus intromittant nisi si et cum eorum auxilium per dictum mostaçafum fuerit imploratum. Et ut predicta omnia et singula majori gaudeant firmitate juramus per Deum et ejus sancta evangelia manibus nostris corporaliter tacta ea tenere et observare ac facere inviolabiliter observari et non contravenire aliqua ratione. in cujus rei testimonium presentem cartam inde fieri et sigillo nostro pendenti jussimus insigniri. Data Barchinone XIIII kalendas novembris anno Domini MCCCXXXIX. - Examinavit P. - Signum + Petri Dei gratia regis Aragonum etc.
- Testes sunt inclitus infans Petrus Rippacursie et Impuriarum comes inclitus infans Raimundus Berengarii comes Montanearum de Prades inclitus infans Jacobus comes Urgelli et vicecomes agerensis Arnaldus Terrachonensis archiepiscopus frater Ferrarius Barchinonensis episcopus. - Sig+num B. de Podio predicti domini regis scriptoris qui de
mandato ipsius hec scribi fecit cum litteris rasis et emendatis in linea XVIIII ubi dicitur per se vel cum et de et in XXIII ubi scribitur aut usibus eorundem quinimo ipsa offi et clausit die et anno quo supra. - B. de Podio mandato domini regis presente domino infante Petro.

XCIV. Reg. n 1898, fol. 116. 24 oct. 1390.

XCIV.
Reg. n 1898, fol. 116. 24 oct. 1390.

Nos Jahannes Dei gratia rex Aragonum etc. considerantes nos in minoribus constitutos vobis juratis et probis hominibus ville de Arbucio (Arbucias, Gerona) fecisse concessionem et gratiam sub forma sequenti: - Nos infans Johannes serenissimi domini regis primogenitus ejusque regnorum et terrarum generalis gubernator dux Gerunde et comes Cervarie ne inter singulares et habitatores ville de Arbucio seu aliquos eorundem in congregando consilium nec super modo solvendi in tallis peytis et aliis exaccionibus seu oneribus dicte ville dissensio seu lis modo aliquo oriatur et ut sopiatur ab inde omnis dissensionis materia que occasione premissorum posset contingere inter eos ac etiam ut solide amicicie fedus inter eos dante Domino perseveret: tenore presentis privilegii concedimus vobis juratis et probis hominibus ville jamdicte quod quotienscumque contingat convocari teneri seu celebrari consilium generale quatuor jurati qui quolibet anno eliguntur ad regimen dicte ville cum triginta consiliariis possint consilium celebrare: qui siquidem jurati et consiliarii mutentur de anno in annum servando formam subscriptam videlicet quod prima die januarii in festo circuncisionis Domini proxime venturo et deinde quolibet anno in loco seu locis in quo seu quibus moris est consilium celebrari et congregari per consiliarios qui ibi erunt eligantur duc bone persone et electe secundum Deum et justiciam ac eorum bonam conscienciam advocent cum eis sex personas dicti consilii et omnes octo ad partem congregate in posse notarii dicte ville ac in presencia bajuli ut est fieri assuetum jurent et jurare habeant ad sancta Dei quatuor evangelia quod ipsi ad eleccionem futuram juratorum quatuor procedent omnibus amore et timore semotis et precibus seu precio non eligent aliquem in juratum sed secundum eorum puram conscienciam videlicet quod sint homines boni justi et legales ipsi quatuor jurati eligendi in quantum ipsi cognoscent seu facere poterunt. Et notarius dicte ville juret similiter in posse aliorum duorum qui primo eligentur quod ipse non faciet nec dicet aliquid prefatis octo electoribus seu qui tunc electi fuerint ad eligendum quatuor juratos quod non eligendus eligatur seu eligendus non eligatur immo in eorum libero arbitrio esse sint et si potest dare bonam informacionem de aliquo quod eam dabit et quod in aliquo non impediet ipsos octo quominus quatuor bone persone eligantur in juratos illius anni. Et incontinenti illis peractu dicti octo trahant se ad partem et Christi nomine invocato de eleccione futurorum juratorum tractare incipiant: et cum concordaverint omnes insimul seu major pars de ipsis quatuor juratis advocent notarium qui secundum quod per ipsos octo seu per illum cui fuerit comissum per alios nominabuntur per ordinem scribat et scriptis omnes insimul octo cum notario accedant ad alios consiliarios et ibi in pleno consilio nomina dictorum quatuor juratorum publicent seu publicari faciant per notarium qui nomina ipsorum tenebit in scriptis. Et illi sic electi et nominati pro juratis illius anni habeantur. Jurati vero electi illa hora si presentes erunt sin autem in crastinum si erunt in villa vel extra cum venerint jurent et jurare habenut in posse bajuli ad sancta Dei quatuor evangelia se bene et legaliter illo anno habere in dicto officio et non recipere servicium ab aliquo illo anno ratione dicti officii: et quod non eligent aliquem in consiliarium propter consanguinitatem vel afinitatem seu amiciciam sed solum ad comodum rei publice et credunt illum talem esse bonum hominem et zelatorem pro bono publico dicte ville. Quo juramento prestito prefati quatuor noviter electi cum aliis quatuor juratis precedentis anni accedant ad domum consilii seu ad locum in quo consueverint congregari et cum notario ville scribant nomina illorum triginta consiliariorum pro anno illo videlicet in hunc modum quod decem persone de melioribus et majoribus dicte ville scilicet de personis ville qui in dicta vilia vocantur homines de platea qui illo anno in consiliarios eligentur intrent consilium illo anno et decem de manu mediocri ville predicte et residui decem de manu minori ville supradicte et isti triginta numero sic electi sint consiliarii illo anno dicte ville. Caveant tamen sibi et cum diligenda attendant etiam sub virtute per eos prestiti juramenti quod eligant bonas personas et non eligant aliquem infamem nec male condicionis aut modice reputationis sed de quolibet officio eligant meliores et maturiores in consiliis et aliis peragendis cum illi qui ad regimen aliorum eliguntur ceteros precellere debeant discrecionis virtute et comendabili gravitate. Et illi triginta sic electi in consiliarios jurent et jurare habeant in posse notarii dicte ville venire ad consilium illo anno et dare bonum consilium et legale secundum eorum bonam conscienciam et tenere secretum prout negociorum qualitas id exposcet et alia etiam que consiliarii consueverunt jurare et possint officia si que sint eligere et facere prout poterant et debebant alii in majori numero ante concessionem et ordinacionem presentem: providendo tamen quod bajulus dicte ville die circuncisionis Domini dum dictum consilium celebrabitur pro mutandis juratis circum circa locum illum esse habeat cum suis sagionibus ad finem ne malum inde vel scandalum possit inibi suscitari et ut jurati cum fuerint electi possint in posse suo jurare. Et quod factum seu decisum in dicto consilio fuerit per dictos juratos cum illis triginta vel cum majori parte eorum habeat et teneat tantam roboris firmitatem quantam et qualem haberet si factum esset concorditer per omnes triginta vel etiam per totum consilium dicte ville generaliter convocatum: ad quod quidem consilium nullus alius preterquam dicti consiliarii venire audeat seu presumat nisi forsan per illos consiliarios causa aliqua racionabili exposcente citatus fuerit et non alias et hoc sub pena centum morabatinorum auri a contrafacientibus irremisibiliter exigenda et nostro erario applicanda. Nos enim dictis juratis et consiliariis celebrandi consilia et in eis expediendi quecumque expedienda fuerint pro quibusvis negociis dictam universitatem tangentibus plenam per presentem facultatem et licenciam impertimur eaque robur et firmitatem obtinere volumus ac si per generale consilium tocius universitatis dicte ville esset factum. Intelligimus tamen quod illi qui in eo officio jurarie dicte ville electi et eodem usi fuerint ad officium ipsum per triennium se inmisceri nequeant ullo modo sic quod duo anni sint de tori finito dicto jurarie officio ad futuram eorum eleccionem: revocantes expressius et penitus anullantes ad voluntatem dicti domini genitoris nostri omnes ordinaciones et concessiones ac privilegia seu cartas ad imperpetuum vel ad tempus seu beneplacitum facta et factas super consiliis celebrandis in villa ipsa sive sint de seu super consilio secreto tenendo sive alias cum presentem ordinacionem ad quevis tenenda et celebranda consilia in villa ipsa et ejus negocia pertractanda sufficientem et utilem reputemus. Mandantes serie presentis gerenti vices nostras in Cathalonia necnon bajulo et universis et singulis hominibus dicte ville ac aliis officialibus domini regis atque nostris vel eorum locatenentibus presentibus et futuris quatenus predicta omnia et singula teneant firmiter et observent et faciant ab eis tenaciter observari et non contraveniant nec aliquem contravenire permittant aliqua racione cum hec fieri volumus dum de nostro processerit beneplacito voluntatis. In cujus rei testimonium presentem fieri et sigillo nostro pendenti jussimus comuniri. Data Barchinone decima die augusti anno a nativitate Domini millessimo trecentesimo sexagessimo octavo. - Vidit de Ponte. - Sig+num infantis Johannis serenissimi domini regis primogeniti ejusque regnorum et terrarum generalis gubernatoris ducis Gerunde et comitis Cervarie. - Testes sunt nobilis Berengarius de Apilia majordomus Luppus de Gorrea camerlengus Ombertus de Fonollario alguatsirius Rodericus Sancii de Calatajubio et Bernardus de Fuxio milites. - Sig+num Bertrandi de Pinos etc. - Tenore presentis cartam preinsertam omniaque et singula in eadem plenissime enarrata laudamus approbamus ratifficamus et confirmamus prout superius plenius continetur: hoc addito et expresse retento quod infallibiliter presenti currente concessione seu etiam perdurante quam suas vires volumus extendero dum de nostre processerit beneplacito voluntatis et non ultra teneri mandamus et etiam observari ut eleccione futura de dictis triginta consiliariis modo et forma predictis facta ex tunc amodo dicti triginta consiliarii eligendi ad dictum consilium modo predicto minime eligantur ex illis qui jam anno transacto electi fuerunt sic quod consiliarii qui uno anno fuerunt alio subsequenti ad consiliarios non eligantur imo eos eligi et minus ad officium dicti consiliariatus admitti prohibemus ut omnis fraudis suspicio que exinde sequi vel exoriri posset penitus sopiatur. Mandantes per eandem universis et singulis officialibus nostris presentibus et futuris et eorum locatenentibus quatenus has confirmacionem concessionem et declaracionem vobis dictis juratis et probis hominibus dicte ville teneant firmiter et observent tenerique et observari faciant et non contraveniant nec aliquem contravenire permittant aliqua racione dum de nostre processerit beneplacito voluntatis. In cujus rei testimonium hanc fieri et sigillo nostro appendicio jussimus comuniri. Data in villa de Arbucio XXIIII die octobris anno a nativitate Domini millessimo trecentessimo nonagesimo regnique nostri quarto. - Petrus ça Calm. - Dominus rex presente thesaurario mandavit michi Jacobo Quinta.

Cortes de Monzón 1362

LIX. Perg. n.2222, Jai.I.25 mar. 1273.

LIX.
Perg. n.2222, Jai.I.25 mar. 1273.

Noverint universi quod nos Jacobus Dei gratia rex Aragonum Majoricarum et Valencie comes Barcinone et Urgelli ac dominus Montispessulani per nos et nostros damus et concedimus vobis universis et singulis hominibus de Benavarre presentibus scilicet et futuris imperpetuum quod de cetero habeatis pascherium in terminis villarum et locorum contigum ville et almuniis seu terminis vestris de Benavarre secundum forum Aragonum de area ad aream et possitis lignare seu scindere ligna in terminis villarum et locorum predictorum ad opus vestrarum domorum et furnorum vestrorum non tamen ad vendendum prout hactenus antecessores vestri facere consueverunt. Item concedimus vobis quod homines de Aler teneantur peitare vobiscum insimul in omnibus exactionibus reatibus et vicinalibus pro honoribus et possesionibus de realencho quas habent in termino de Benavarre vel de cetero habebunt. Item concedimus vobis quod omnes illi homines qui aliquid tenent modo de realencho nostro in Benavarre vel ejus terminis seu tenebunt de cetero qui se transtulerunt seu transtulerint ad dominacionem ecclesie seu ad dominacionem infançonis teneantur ponere et solvere vobiscum insimul in omnibus exaccionibus regalibus et vicinalibus pro realencho predicto vel desemparare vobis dictum realenchum et quod ad hoc faciendum et complendum bajulus de Benavarre possit compellere et pignorare bona ipsorum mobilia ubicumque se inveniri poterint extra dominacionem ecclesie vel infançonis. Item concedimus vobis quod omnes illi homines de Benavare et terminorum ac pertinentiarum suarum qui se dicunt esse infançones teneantur paccare vobiscum insimul in predictis donec in posse vestro suam probaverint infançoniam secundum forum Aragonum. Item concedimus vobis quod collector questiarum nostrarum et aliarum exactionum nostrarum de Benavarre possit compellere cum auxilio hominum terne seu juncte de Rippacurça omnes illos homines de Benavarre et terminorum suorum qui aliquid solvere tenebuntur vobiscum insimul in predictis ad solvendum partes suas pro eo quod de realencho habuerint et tenuerint in villa et termino de Benavarre secundum quod talliatum fuerit eisdem. Item concedimus quod castlani de Benavarre qui debent custodire castrum de Benavarre de nocte tempore guerre compellantur per vicarium Rippacurcie ad custodiendum de nocte dictum castrum ut facere tenentur mandantes firmiter bajulis curiis justiciis et universis aliis officialibus et subditis nostris presentibus et futuris quod predicta firma habeant et observent et non contraveniant nec aliquem contravenire permittant aliqua ratione. Datum Illerde octavo kalendas apprilis anno Domini millessimo ducentessimo septuagessimo quinto.
- Sig+num Petri Michaelis Carbonelli serenissimi domini regis scribe regiaque auctoritate notarii publici Barcinone ac tenentis claves regii archivi apud urbem Barcinone una et in solidum cum Francisco Carbonello filio conscriba connotario et con archivario meo qui hujusmodi privilegium jussu domini regis sumpsi ab regestro serenissimi domini regis Jacobi memorati in archivo predicto recondito scripsique et veridice comprobavi ac clausi die vicesimo quarto septembris anno a nativitatate Nativitate Domini millessimo quadringentessimo nonagessimo. Constat de raso et correcto in linea VI ubi legitur insimul et etiam in linea IV vestris. - Restitutus mihi fuit ex eo quia sindicus predictorum Castelli et ville de Benavarre voluit aliud cum decreto et sigillo domini regis quod ei tradidi XXIV septembris anno a nativitate Domini MCCCCLXXXXIII (1493) et sic habeatur loco originalis.

CXXIV, reg 1899, fol 140, 14 febrero 1391

CXXIV. 

Reg. N° 1899 fol. 140. 14 feb. 1391.

Nos Johannes etc. Attendentes illustrissimum ao magnificum Ildefonsum clare memorie regem Aragonum comitem Barchinone et marchionem Provincie tempore quo agebat in humanis laudasse concessisse atque auctorizasse monasterio sancti Victoriani et abbati et monachis ejusdem qui tunc erant et pro tempore essent imperpetuum omnes donaciones et franquitudines et libertates quas antecessores sui eidem monasterio concesserant: nec minus enfranquisse et franquos et inmunes fecisse imperpetuum homines et vassallos sancti Victoriani presentes et futuros ab omni lezda homicidio pleyto et calonia et aliis prout continet privilegium seriei sequentis.
- In Dei nomine ego Ildefonsus Dei gratia rex Aragonis comes Barchinone et marchio Provincie visis querelis a Martino Dei gratia abbate sancti Victoriani et ab omnibus sui honoris de quibusdam injuriis et malis quas merini et homines mei faciebant eis quod non erat rectum neque bonum super franquitudinem et libertatem quam antecessores mei rex Sanccius et rex Petrus fecerant jam eidem monasterio et hominibus totius honoris sui: idcirco ego Ildefonsus Dei gratia vidi cartas donaciones et autoritates et franchitudines et libertates quas antecessores mei rex Sanccius et rex Petrus fecerant monasterio Sancti Victoriani quas michi hostendit Martinus Dei gratia abbas in curia mea apud Monson: et propter hoc mando et volo laudo et concedo atque actorizo eidem monasterio et abbati Martino omnibusque abbatibus et monachis imperpetuum ut homines totius honoris sancti Victoriani presentes et futuri non donent unquam leztam neque homicidium neque ullam caloniam vel plectum in tota mea terra michi nec meis successoribus sive merinis et potestatibus et hominibus meis sed donent hec omnia abbati et monasterio sancti Victoriani integre imperpetuum. Nullus vero merinus vel bajulus meus vel alius quilibet homo per me neque per se ipsum neque per successores meos non sit ausus demandare vel accipere amplius ab hominibus ipsius monasterii leztam nec homicidium caloniam vel peytam sed sint hec omnia de sancto Victoriano imperpetuum. Si quis contra hanc cartam libertatis et donacionis ad infringendum venire tentaverit nullatenus audeat facere et insuper stabilis et firma semper permaneat. Facta carta apud Montemsonum (Monzón) mense madii anno Domini M°C°LXXX°VIII° (1188).
- Sig+num lldefonsi Dei gratia regis Aragonis comitis Barchinone marchionisque Provincie. - Hujus rei testes sunt Sanccius de Orta et Exemeno Dartusella et Petrus majordomo. - Signum Guillelmi de Gorron scriptoris qui hoc scripsit die et anno quo supra. - Et nunc fuisse nobis pro parte vestri venerabilis et religiosi abbatis et conventus dicti monasterii humiliter supplicatum quod cum vos abbas et monachi ac vassalli dicti monasterii a data preinserti privilegii vigore ipsius sint et fuerint quiti franchi et immunes ab omnibus et singulis contentis in eodem privilegio pedagium et pontagium per verba expressa positum non fuerit et a nonnullis in dubium revocetur a paucis citra diebus an sub verbis in dicto privilegio positis pedagium et pontagium comprehendantur: quia tamen mens verborum predictorum id comprehendunt et hoc usus antiquus qui est optimus legum ac privilegiorum interpres habuit dignaremur de nostri solita clemencia omnino declarare nos predictos abbatem monachus et conventum ejusdem monasterii homines et vassallos ipsius presentes pariter et futuros ab omni pedagio et pontagio de cetero franchos quitios et immunes existere premissorum vigore et alias preinsertam confirmacionem et franquitatem laudare approbare et confirmare et noviter etiam concedere. Idcirco dicte supplicacioni inclinati benigno ob devocionem sinceram et zelum fervidum quem habemus ad ordinem supradictam et volentes dictorum predecessorum nostrorum bona opera imitari ut per accionem bonorum operum veram bonisque necessariam Domino dominancium in die judicii valeamus de talento nobis tradito reddere racionem: tenore presentis carte nostre cunctis temporibus valiture prenominatum privilegium et omnia et singula in eo contenta laudantes approbantes et nostre confirmacionis presidio roborantes prout melius hactenus usi fuistis vos abbatem monachos et homines ac vassallos dicti monasterii presentes et futuros certificati plenarie de predictis pro vestri parte desuper nobis expositis decernimus et declaramus vigore preinserti privilegii et aliorum premissorum franchos et immunes a prestacione cujusvis pedagii et pontagii: necnon de novo de nostri certa scientia et expresse enfranquimus et franchos et immunes facimus a quocumque pedagio et pontagio ita quod vos dicti abbas monachi et homines ac vassalli dicti monasterii presentes pariter et futuri sitis a predictis pedagio et pontagio et ab omnibus aliis in preinserto privilegio seu franquitudine contentis liberi quitii et immunes. Mandantes per hanc eandem inclito infanti Martino duci Montisalbi fratri carissimo et in omnibus regnis et terris nostris generali gubernatori nostro gubernatoribus justiciis ceterisque universis et singulis officialibus nostris collectoribus arrendatoribus dictorum jurium et portariis quatenus preinsertum privilegium et omnia et singula in eo contenta et hanc nostram confirmacionem declaracionem et novam concessionem firmam habeant teneant et observent tenerique et observari inviolabiliter faciant juxta eorum series pleniores et non contraveniant nec aliquem contravenire permittant aliqua ratione. In cujus rei testimonium presentem fieri jussimus nostre majestatis sigillo impendenti munitam. Data Cesarauguste XXIII die februarii anno a nativitate Domini M°CCC°LXXXX primo regnique nostri quinto. - Signum + Johannis Dei gratia etcetera. Rex Johannes. - Testes sunt Garsias Cesaraugustanus archiepiscopus Petrus lnsule et Caneti Raimundus de Roda vicecomites Raimundus Alamanni de Cervilione et Eimericus de Centillis milites. - Sig+num Bernardi de Jonquerio secretarii dicti domini regis qui mandato ipsius hec scribi feci cum literis rasis et emendatis in lineis secunda essent in quarta quam in IXa cum in Xa quia in XI vos predictos et alibi in eadem ipsum in XII dominancium in XIII fuistis in XIIII ac et clausi. - Dominus rex presente thesaurario mandavit mihi Bernardo de Jonquerio.

cxxv-reg-1899-fol-141-24-febrero-1391

LXXV, perg 253, 27 diciembre 1152

LXXV
Perg. N° 253. 27 dic. 1152.

Notum sit omnibus tam futuris quam presentibus: Quod ego Raimundus Berengarii comes barchinonensis et marchio et princeps aragonensis laudo et concedo ecclesie Sancte Marie de Stagno et priori et habitatoribus ejus ipsam donationem quam Raimundus bone memorie quondam ausonensis episcopus et pater meus et ego fecimus eidem ecclesie de ecclesia Sancte Marie de Meholiano sicut in ipsa carta quam inde fieri jussimus et firmavimus resonat. Iterum sit omnibus notum quod ego stabilio in ipsa villa de Modeliano mercatum ita ut ibi sit in perpetuum feria III. Similiter stabilio in eadem villa medio augusto nundinas que vulgo voccantur fira. Ipsum vero mercatum et fira retineo ad meum dominium preter hoc quod jam donavi et concessi jamdicte ecclesie Sancte Marie de Stagno scilicet mediam quarteriam salis in unoquoque mercato et omne decimum tam mercati quam fire. Concedo namque et licenciam dono priori sepedicte ecclesie Sancte Marie de Stagno ut ipse ipsam villam et terram que in circuitu ipsius ecclesie de Modeliano est et sua est ordinet et edificet et dividat ad utilitatem ipsarum ecclesiarum et in unamquamque domum non mittat censum nisi unum par caponum quem ipse accipiat. Et ego pono ipsam villam de Modeliano in tali salvitate et securitate quod neque castellani de Clerano nec aliquis infra januas illarum domorum que ibi sint vel fuerint aliquam vira vel emparationem sine fortiam faciat nisi prior sepe nominate ecclesie de Stagno per suam justitiam. Quod si forte aliquis hoc meum stabilimentum sive mandamentum fregerit et in manu jamdicti prioris redirigere noluerit ipse prior per excomunionem eum constrigat et insuper per meum aquundatum se teneat. Retineo iterum in jamdicto mercato ipso die quo fuerit et in ipsa fira similiter districtum et mandamentum et estacamentum mii et meis quibus ego jussero. lterum dono eidem ecclesie de Stagno ipsum palacium de Modeliano cum domibus et casalibus et curtali sicut ego habeo in dominium tali pacto ut prior ipsius ecclesie redirigat quia fere totum destructum est et ut mihi ibi faciat unam domum in qua teneam panem meum et vinum et in quandocumque ibi veniam in ipso palacio maneam cum mea expensa. Retineo vero in supradicta villa servitium et justitiam sicut in ceteris meis villis. Et propter hoc nullomodo perdat supradicta ecclesia Sancte Marie de Stagno supranominatum censum et dominationem et ecclesiasticam justitiam set habeat et possideat in perpetuum sicut ego superius ei donavi et concessi sine engan. Quandocumque itaque ipse prior in jamdicto palacio operari velit bajulus meus faciat ibi venire operam meam. Et ego Guillelmus predictus prior ecclesie Sancte Marie de Stagno et omnis ejusdem ecclesie conventus concedente Deo damus tibi societatem et participationem in omnibus beneficiis ecclesiarum nostrarum et propriam orationem tam in morte quam in vita. - Sig+num Raimundi comes. Si quis hoc dirumpere voluerit agere non valeat set in duplum componat et insuper firmum permaneat omni tempore. Actum est hoc VI kalendas januarii anno XVI regni regis Lodovici junioris. Sig+num Guillelmi de Montcada. Sig+num Bernardi de Scintillis. Sig+num Berengarii de Montda (Mont-da en dos lineas). Sig+num Bernardi de Belloco. Sig+num Arberti de Castrovetulo. Sig+num Raimundi de Podioalto. Sig+num Bernardi de Minorisia. Sig+num Raimundi de Medaia bajuli. Sig+num Guillelmi Raimbali. Sig+num regine aragonensis uxoris comitis barchinonensis. Raimundus sacerdos qui hoc scripsit die et anno quo supra. Bernardus sacerdos qui hoc translatum scripsit die VI kalendas marcii anno XLI regni Lodovici junioris.

LXXXIV, perg 279, 19 noviembre 1154

LXXXIV
Perg. N° 279. 19 nov. 1154.

(1) Esta señora es la del mismo nombre hija del conde don Ramón Berenguer III y hermana del IV que robó del palacio condal de Barcelona Poncio de Cervera y de la que se habla en la pág. 169 del tom. 2.° de los Condes de Barcelona vindicados.

Sit notum cunctis viventibus. Quod ego Almodis (1) vice-comittissa bassensis pro remedio anime mariti mei Pontii de Cervaria voluntate omnium filiorum meorum et consilio nobilium hominum meorum dimitto in perpetuum omnibus hominibus qui sunt in parroechia Sancti Juliani de Vallefecunda illas migeras frumenti quas de singulis mansis per singulos annos in predicta parroechia quidam bassenses vice-comites olim per malum usaticum et per malam aprensionem acceperant. Hanc vero dimissionem propterea facio quia jamdictus maritus meus Poncius de Cervaria in suo ultimo testamento timore Dei dimisit malos usaticos quos ipse vel antecessores sui in jamdicta parroechia vel in aliis locis miserant de quibus omnibus qui multo peiorem usaticum quam alios acceptionem supradicti frumenti esse cognovi ideo sine ulla retencione dimisi et insuper pro hac dimissione ab hominibus supradicte parroechie accepi CCC solidos obtime bisuldunensis monete quos dedi in redemptione illius honoris de Maia quem predictus Poncius de Cervaria maritus meus impignoraverat et bajulus meus pro suo redecimo habuit a supradictis hominibus XXX solidos ejusdem monete. Si quis vero contra hanc cartam dimissionis ad inrumpendum venerit facere non valeat sed in duplo componat et postea firma persistat. Actum est hoc XIII kalendas decembris anno XVIIl regni regis Leudovici junioris. - Sig+num Almodis vice-comitisse. Sig+num Ugoni filii ejus. Sig+num Poncii filii ejus. Sig+num Berengarii filii ejus qui hanc cartam fieri jussimus aliosque firmare mandavimus. Sig+num Guillelmi de Crexel. Sig+num Petri del Malanno (o Malauno). Sig+num Guilielmi de Guardia. Sig+num Geralli de Casteio. Sig+num Guillelmi de Montros. Sig+num Arnalli de Palera. Sig+num Ribotoni bajuli. - Johanis Levita scripsit hoc sub die et anno quo supra.


Nota: sed o set in duplo componat : por duplicado.
XIII kalendas decembris : 13 diciembre VS Perg. N° 279. 19 nov. 1154.
vice-comittissa bassensis, vizcondesa de BAS
Hermanos: Ugoni, Ugo, Hugo; Poncii, Poncio, Ponç, Pons; Berengarii, Berenguer.
Montros, Monte rosso, Mont-Roig, Monroch, Monroyo, Monroy, Monte Royo, etc.

Tomo I, texto I., Génova

AÑO DE 1403.
Núm.I, 15 de enero.
Convenio entre el rey don Martín de Aragón y el Común de la república de Génova, confirmando las paces ajustadas a 21 de noviembre de 1386, y estableciendo ciertas reglas para indemnizar los perjuicios que aragoneses y genoveses se habían causado mutuamente desde la celebración de aquel tratado.

I. (1)
Reg. 2,315 fol.57 15 de enero de 1403.

(1) Al comenzar el traslado de los documentos que componen esta colección diplomática, dudamos si sería mejor darlos a la imprenta tales como se hallan en sus respectivos registros, esto es, plagados de barbarismos y solecismos, y faltos de incisos, acentos y, por lo general, de todos los demás signos ortográficos; o bien, si convendría más corregir en la impresión su viciosa ortografía. De este último modo facilitábamos ciertamente su inteligencia y estudio; pero nos han parecido más poderosas las razones que militaban por el primero. Aunque no pueda decirse que la falta de puntuación y otros vicios de la escritura marquen de un modo determinado ninguna época; con todo es indudable que la ortografía no conoció en esta parte reglas algún tanto fijas hasta mucho después de la introducción de la imprenta; pues se descubre aun la mayor incertitud en las primeras ediciones, y si bien en los diplomas y otros manuscritos de este archivo se ven puestas de trecho en trecho, como quien dice, algunas virgulillas, no se observa regla fija en su colocación, ni indican diferencia alguna entre lo que debe ser inciso, punto y coma, etc. Además la diferente colocación de los incisos y demás notas altera muchas veces notablemente el sentido de una cláusula, y para marcarlos nosotros en un documento que en su matriz no los lleva, hubiéramos debido prejuzgar lo que de ningún modo nos incumbe. El arzobispo Marca, Capmany y otros compiladores publicaron, es verdad, sus colecciones en correcta ortografía; pero ellos obraban, si vale decirlo así, por su propia cuenta y riesgo: nuestro cargo y nuestra posición son muy diferentes. A demasiado quizás nos habremos atrevido con poner las correspondientes mayúsculas a los nombres propios y otros análogos, e indicar por medio del punto o dos puntos aquellos signos del manuscrito que no daban lugar a ninguna duda. 

/ Los textos en latín pueden contener más errores, ya que el texto procede de un scan OCR del libro impreso/ 

In eterne pacis et confederationis Actoris nomine cunctis populis patefiat: Quod nos Martinus Dei gratia rex Aragonum etc. vidimus quoddam publicum instrumentum tenorem continens hic insertum. In nomine eterni Dei Patris et Filii et Spiritus Sancti beate Marie semperque virginis et totius curie celestis amen: Universis pateat evidenter quod cum nichil sit quod lumine clariore prefulgeat quam recta fides in principe nichil quod ita nequeat occasui subjacere quam vera religio nam cum Actorem vitae et luminis utraque respiciant recte et tenebras respuunt et nesciunt subjacere deffectui utrarumque dominationum votis omnibus fuit exorata divina potentia ut mentes earum in hoc ardore pacis in hac devotione quodque integre religionis studio longevis temporibus conserventur: hoc enim regnis cunctisque subditis suis creditur expedire ut sua firmentur imperia et subditorum custodiatur utilitas hec namque facultates protendit mores extollit et alia universa bona componit. Ut igitur inita pacis federa reformentur et ne tanta discordia videatur sub dissimulatione foveri honorabiles et circumspecti viri domini Bernardus de Ponte legum doctor et Guillelmus
Pujada cives Barchinone consiliarii ambassiatores et procuratores excellentissimi principis et domini domini Martini Dei gratia regis Aragonum Valentie Maiorice Sardinie et Corsice comitisque Barchinone Rossilionis et Ceritanie constituti ab ipso domino rege specialiter ad infrascripta gerenda tractanda et componenda ut patet per publicum instrumentum sigilli ipsius domini regis appensione in cera vermilia munitum subscriptum inferius et insertum ex una parte et nobiles et circumspecti viri dominus Ingus de Grimaldis legum doctor et Anthonius Rex cives januenses sindici ambassiatores et procuratores magnifici domini Johannis Lemeyngre dicti Bociquaut marescalli Francie locumtenentis regii citra montes et gubernatoris januensis pro serenissimo domino rege francorum domino Janue et venerabilis consilii duodecim sapientum ancianorum civitatis Janue constituti a dictis nomine suorum principalium ad infrascripta specialiter gerenda tractanda et componenda ut patet per publicum instrumentum subscriptum a simili et insertum ex parte altera: habitis inter ipsos ambassiatores et procuratores dictis nominibus pluribus et diversis colloquiis tractatibus collationibus discussionibus et recognitionibus pacium inter partes seu dominationes predictas hactenus initarum et reformationum ipsius pacis: tandem videntes et firmiter agnoscentes quod pax seu reformatio pacis alias inite inter nobilem virum dominum
Berengarium de Apilia militem consiliarium et majordomum ac procuratorem recolende memorie domini Petri regis Aragonum etc. ex una parte et nobilem et prudentes viros Luquinum Scarampum et Anthonium de Credentia notarium et comunis Janue cancellarium cives januenses ambassiatores sindicos et procuratores magnifici domini Anthonioti Adurni olim ducis Janue et sui consilii quindecim sapientum ancianorum januensium seu comunis Janue ex parte altera que inita et firmata fuit inter procuratores prenominatos in sala majori palatii regii Barchinone sub anno Domini MCCCLXXXVI (1386) die jovis in tertiis XXII mensis novembris est precipue confirmanda pervenerunt et pervenisse sibi ad invicem et vicissim dicti procuratores nominibus quibus supra confitentur et confessi fuerunt ad infrascripta pacta conventiones et pacis reformationem ut infra. Primo videlicet quod dicti procuratores dictis nominibus et nomine et vice principalium suorum unanimiter et concorditer dictam pacem seu reformationem pacis et confirmationes ejusdem reformaverunt et de novo confirmaverunt et approbaverunt volentes statuentes ordinantes et sibi ad invicem et vicissim promittentes quod dicta pax et confirmationes ejusdem serventur et servari debeant per dictas dominationes et quamlibet ipsarum juxta ipsarum series et tenores una cum additionibus conventionibus et protestationibus infrascriptis: hoc adjecto et inter ipsas partes dictis nominibus expresse et specialiter convento et reservato quod si conventiones aut pacta in presenti reformatione pacis contente et contenta essent contraria seu incompatibilia aliquibus capitulis seu verbis in predicta pace seu reformatione pacis ut supra presentialiter reformata et de novo confirmata appositis seu contentis ista firma remaneant et illsa illa vero quoad hec remaneant invalida et penitüs revocata sed quoad alia in suo remaneant perpetuo robore et vigore. Item cum a tempore dicte pacis seu reformationis pacis ut supra inite inter prefatum dominum regem Petrum seu procuratorem ipsius ex una parte et dictum magnificum dominum Anthoniotum Adurnum olim ducem et suum consilium ancianorum nomine comunis Janue seu procuratores ipsorum ex altera et presentialiter reformate fuerint per subditos dictarum dominationum hinc inde illata data facta comissa et perpetrata multa damna prede et raubarie et exinde per ipsas dominationes et quamlibet ipsarum fuerint date facte et concesse multe marche laudes represalie seu pignerationes ac executiones earum dicti ambassiatores et procuratores dictis nominibus ordinaverunt et convenerunt quod dicta omnia damna necnon marche laudes represalie seu pignerationes ac executiones earum fiende ac omnes et singule petitiones et requisitiones que pro ipsis damnis marchis represaliis seu pignerationibus ac executionibus et occasione ipsarum facte seu que fieri possent hinc inde suspendantur et suspense esse habeantur teneantur et reputentur usque ad annos IIII or proxime sequuturos a die ratificationis presentis reformationis pacis continue computandos. Interim vero dicto tempore durante voluerunt et ordinaverunt quod per dictum serenissimum dominum regem Aragonum eligantur et nominentur duo probi viri cathalani vel januenses qui in civitate Janue habeant facere infrascripta et per dictum magnificum dominum gubernatorem et suum consilium etiam nominentur et eligantur alii duo probi viri januenses vel
cathalani qui in civitate Barchinone habeant facere infrascripta: et dicti sic per utramque dominationem electi et nominati habeant et habere debeant a dictis dominationibus largam et amplam potestatem et bayliam, scilicet dicti duo per prefatum serenissimum dominum regem Aragonum electi audiendi omnes januenses districtuales et subditos dicti domini regii gubernatoris et comunis Janue qui dictos duos adhierint: et dicti duo per dictum magnificum dominum gubernatorem et consilium electo habeant potestatem et bayliam audiendi omnes cathalanos et subditos dicti domini regis Aragonum: et habeant potestatem discutiendi que damna sint illata et a quibus et qui legittime teneantur et ipsa taxandi et taxata adjudicandi et taxata judicata si qua jam sint denuo recensendi etiam si marche adjudicate essent vel si non essent adjudicate et de et super
omnibus et singulis dependentibus emergentibus accessoriis annexis et connexis ab eis et a quolibet predictorum: et super ipsis damnis raubariis et offensis habeant et debeant inquirere informationem liquidationem et discussionem facere summarie et de plano sine strepitu et figura judicii sola veritate inspecta malitiis dilationibus et omnibus juris solemnitatibus pretermissis et super ipsis

diffinire et justitiam facere: et qui etiam sic electi et nominati ut supra per dictas dominationes et quamlibet earum habeant potestatem et bayliam providendi et ordinandi super indemnitate et satisfactione fienda dictis damnificatis ut supra tam per modum et viam impositionis alicuius drictus seu juris vel gabelle quam per alium modum et viam: et tempus dictorum IIII. or annorum prorogandi prout et sicut eis videbitur: et demum in predictis et circa predicta et quodlibet predictorum providere et ordinare prout et sicut eis videbitur opportunum ita tamen quod super
dicti juris impositione et temporis prorogatione habeant dicti quatuor unanimiter concordare. Item voluerunt ordinaverunt et expresse convenerunt non obstante dicta suspensione quod si forsitan dicte dominationes vel altera ipsarum cum litteris sigillatis vel aliis publicis instrumentis effeete fuerint seu essent debitrices aliquorum subditorum ipsarum dominationum vel ostendi poterit legittime quod ipse dominationes vel aliqui officiales earum aliquid ceperint vel occupaverint a subditis ajterutrius dominationum predictarum et illud conversi fuerint in utilitatem ipsarum
dominationum vel alterius earum seu illud receperint de mandato seu ratihibitione ipsarum dicta talia debita in predicto capitulo nullatenus comprehendantur sed remaneant in eorum jure prout et sicut erant ante presentem pacis reformationem. Item convenerunt et ordinaverunt quod libertates et immunitates antique subditis utriusque partis serventur et servari debeant et si contra ipsas immunitates et libertates vel jus fíat directe vel indirecte seu imponatur vel impositum esset aliquod drictum seu gravamen illi dricto seu illi gravamini simile in quantitate imponatur vel imponi possit per alteram dominationem in onere et gravamine illorum subditorum illius dominationis qui ultra libertates et immunitates predictas seu jus vel alias gravabit vel gravaberit pro his que jam sunt imposita vel que ulterius imponerentur seu aliqualiter exhigerentur rata tamen pace manente que si contra predictas immunitates et libertates fieret nullatenus infringatur. Item convenerunt et
ordinaverunt quod capitanei et gubernatores castrorum et locorum de Callerii et Alguerio vel presidentes eis in dictis locis qui sint et pro tempore fuerint prestent et prestare teneantur sacramentum et homagium facere et subire debeant de servando tenendo et custodiendo omnia et singula capitula presentís reformationis pacis et ad ipsam spectantia et pertinentia: et si aliquis januensis subditus vel districtualis dicti regii gubernatoris et comunitatis januensis fuerit damnificatus quod absit per aliquem seu aliquos habitatores dictorum castrorum et locorum de Callerii et Alguerio vel per receptatos seu qui receptarentur in eis sit in electione damnum passi seu damnificati querelam facere de damno sibi illato coram dictis gubernatoribus et capitaneis et ipsorum altero vel presidente seu presidentibus in dicto loco seu locis videlicet coram illo sub cujus jurisdictione dicti damnificantes seu damnum committentes reperti fuerint seu inventi vel coram prelibato domino rege Aragonum: et si dictus gubernator vel dictus presidens requisitus querelantibus predictis justitiam non fecerit expeditam quod puniatur et puniri debeat in bonis propriis de quibus fiat satisfactio et restauratio dicto seu dictis damnum seu damna passo seu passis: et ipso facto perdat et amoveatur a dicto ejus officio nec ullatenus possit ad illud admiti seu remiti immo sit factus perpetuo inhabilis ad illud ulterius obtinendum: et versa vice quod potestates
et castellani Bonifaci et Monaci vel alii presidentes eis in dictis locis qui sunt et pro tempore fuerint prestent et prestare teneantur sacramentum et homagium facere et subire debeant de servando tenendo et custodiendo omnia et singula capitula presentis pacis reformationis et ad ipsam spectantia et pertinentia. Et si aliquis cathalanus subditus vel distrietualis prefati serenissimi domini regis Aragonum fuerit damnificatus quod absit per aliquem seu aliquos habitatores dictorum castrorum et locorum de Bonifacio et Monacho vel per receptatos seu qui receptarentur in eis sit in electione damnum passi seu damnificati querelam facere de damno sibi illato coram dictis potestatibus et castellanis seu eorum altero vel presidente seu presidentibus in dicto loco seu locis videlicet coram illo sub cujus jurisdictione dicti damificatores seu damnum commitentes reperti fuerint seu inventi vel coram dicto domino gubernatore et suo consilio comunitatis Janue. Et si dictus potestas et castellanus requisitus vel dictus presidens quered lantibus predictis justitiam non fecerit expeditam quod puniatur et puniri debeat in bonis propriis de quibus fíat satisfactio et restauratio dicto seu dictis damnum seu damna passo seu passis et ipso facto perdat et amoveatur a
dicto ejus officio nec ullatenus possit ad illud admitti seu remitti immo sit factus perpetuo inhabilis ad illud ulterius obtinendum. Item convenerunt et ordinaverunt dicti ambassiatores et procuratores dictis nominibus quod omnes et singuli subditi et districtuales dictarum dominationum et cujuslibet ipsarum habentes tenentes vel custodiente castra villas terras seu loca extra territorium seu cohereionem dictarum dominationum vel alterius earum qui et que sint sub dominio alterius cujusvis domini sint et teneantur obligati et astricti ad tenendum et eñectualiter observandum et custodiendum prcsentem reformationem pacis et confirmationes ipsius prout et sicut in capitulis ipsius seriosius continetur et per dictas dominationes et per utramque ipsarum ad hec compellantur omnino salva semper fidelitate dominorum superiorum pro quorum dominio dicta castra villas terras seu loca teneant et custodiant in casibus a jure licitis et permissis et salvo alio quocumque casu a jure licito et permisso. Item ut ipsa reformatio pacis valeat melius observari et custodiri dicti ambassiatores et procuratores dictis nominibus voluerunt et convenerunt quod per utramque dictarum dominationum videlicet quamlibet in jurisdictionc sua eligantur constituautur et ordiiientur et eligí constitui et ordinari debeant duo probi viri qui nominentur et nominari debeant protectores defensores et conservatores presentis pacis reformationis et quorum proprium sit ofíicium requirere prosequi et protestari et quecumque alia demum facere que sint vel fuerint necessaria vel utilia seu opportuna ad conservationem executionem et effectualem observatmaem pacis perpetue supradicte et hujusmodi reformationis ejusdem et omnium et singulorum contentorum in eis: quibus quidem protectoribus defensoribus et conservatoribus pacis predicte per utramque dictarum dominationum detur et concedatur plena potestas et baylia faciendi et exequendi omnia et singula supradicta: et ut dicti eligendí ut supra sint solliciti et diligentiorem curam habeant in predictis omnibus et singulis et in dependentibus emergentibus incidentibus annexis et connexis ab eis et eorum quolibet voluerunt et ordinaverunt quod per dictas dominationes et utramque carum eis constituatur certum salarium prout ipsis dominationibus videbitur et placuerit. Item actum et conventum est inter prenominatos ambassiatores sindicos et procuratores dictis nominibus quod prefatus serenissimus dominus rex Aragonum infra menses duos proxime venturos a die presentis pacis reformationis per dictos ambassiatores dictis nominibus fírmate incoandos per publicum et solemne instrumentum approbabit et ratifficabit omnia et singula supradicta et infrascripta et jurabit ad sacrosancta quatuor Dei evangelia manibus suis propriis tacta predicta tenere custodire et firmiter observare et facere observari: et similiter quod dictus magnificus dominus regius gubemator anciani et consilium comunitatis Janue per publicum et solemne instrumentum approbabunt et ratifficabunt omnia et singula supradicta et infrascripta et jurabunt ad sacrosancta quatuor Dei evangelia manibus eorum propriis tacta predicta tenere custodire et firmiter observare et lacere observan hoc tamen adjecto et
expresse convento quod si aliqua ex dominationibus supradictis nolens ratifficare seu approbare presentem pacis reformationem illam possit reprobare et omnia et singula in ea contenta: quam reprobationem et improbationem teneatur et debeat intimare alteri dominationi de qua intimatione constare debeat publico instrumento alias elapso dicto tempore duorum mensium presens pacis reformatio et omnia et singula in ea contenta remaneant in sui roboris fimamento. Et cum per lapsum dictorum duorum mensium improbatione seu reprobatione non secutis per alteram dominationem nec alteri intimatis ut est dictum dicta pax pura remaneat atque firma est conventum quod infra teutium seu alium mcnsem sequentem quelibet ipsarum dominationum habeat confirmare solemniter et expresse dictam pacem ut supra in presentí capitulo continetur nisi infra dictos duos menses fuerit solemniter cum juramento confirmata: et dictam confirmationem in publico instrumento redactam debeat altera dictarum dominationum intimare et mittere alteri et infra dictum mensem per loca sólita et assueta suarum dominationum dictam pacem et contenta in ea voce preconia facere publican. Tenore igitur presentís publici instrumenti retento prius et protestato expresse per procuratores dicti domini regis Aragonum hoc videlicet quod ídem dominus rex Aragonum per snpra vel infrascripta non vult nec intendit nec dieti procuratores ejus nomine aliqualiter approbare aliqua pronunciata per magnificum dominum Johannem marchionem Montisferrati quondam in pace per marchionem eundem dudum pronunciata inter dictum dominum regem et magnificum dominum tune ducem et comune Janue in quantum concernant locum de Alguerio Sardinie insule in quacumque parte pronunciatorum per ipsum marchionem fuerint collocata nec alia pronunciata per dictum marchionem in ultima ejus sententia: et retento expresse et protestato per dictos procuratores regii gubernatoris et comunis Janue hoc videlicet quod dicti procuratores regii gubernatoris et comunis Janue nolunt nec intendunt per supra vel infrascripta parari aliquod per judicium dictis principalibus suis super juribus sibi competentibus contra dictum dominum regem in dicto loco de Alguerio vel alias quomodocumque pronunciata per marchionem jamdictum in quacumque parte dictorum pronunciatorum fuerint collocata: prenominati sindici ambassiatores et procuratores nominibus quibus supra gratis et ex certa scientia et deliberatione diligenti prehabita laudaverunt approbaverunt atque firmaverunt preinserta capitula et quodlibet eorundem et omnia et singula in eisdem et eorum singulis expressata juxta sui seriem pleniorem videlicet dicti circumspecti viri dominus Bernardus et Guillelmus ambassiatores et procuratores dicti domini regis quatenus eundem dominum regem obligant et astringunt et dicti nobilis et circunspecti viri dominus Ingus et Anthonius ambassiatores procuratores et sindici prefati domini regii gubernatoris et comunis Janue quatenus ipsos dominum gubernatorem et comune Janue utique obligant et astringunt. Et convenerunt sibi ad invicem ac etiam promisserunt bona fide per stipulationem solempnem firmam et validam quod sui principales prefati predicta omnia et singula grata rata et firma habebunt tenebunt et inviolabiliter observabunt et facient a suis subditis et districtualibus inviolabiliter observan. Et si dictus dominus rex Aragonum forsitan non observare vel facere observari faciendo vel veniendo adversus predicta vel aliquod predictorum dicti ejus ambassiatores et procaratores voluerunt et convenerunt ac etiam promisserunt jamdictis procuratoribus et sindicis prefati domini regii gubernatoris et comunis Janue stipulantibus nomine suorum principalium prelibatum dominum regem Aragonum incidere in penam centum milium florenorum auri de Florentia pro observatione premissorum que pena in tantum taxata et conventa sit et esse debeat pro damno et interesse partis observantis et totiens comittatur et exigi possit per dictos dominum regium gubernatorem et comune Janue quotiens fuerit per prefatum dominum regem Aragonum contrafactum seu ipsum contingerit incidere in eandem. Et si predicti dominus regius gubernator et comune Janue forsitan non observarent vel facerent observari faciendo vel veniendo adversus predicta vel aliquod predictorum dicti sui sindici et procuratores voluerunt et convenerunt ac etiam promisserunt sepedictis procuratoribus et ambas siatoribus prefati domini regis Aragonum stipulantibus nomine et vice dicti domini sui regis dictum dominum regium gubernatorem et comune januensium incidere in penam centum milium florenorum auri de Florentia pro observatione premissorum que pena in tantum taxata et convenia sit et esse debeat pro damno et interesse partis observantis et totiens comittatur et exigi possit per dictum dominum regem Aragonum quotiens fuerit per dictum dominum regium gubernatorem et comune Janue contrafactum seu ipsos contingerit incidere in eandem. Quibus tamen penis comissis solutis etiam vel non solutis nichilominus rata firma et valida permaneant omnia et singula supradicta et proinde et ad sic observandum complendum et attendendum dicti procuratores sindici et ambassiatores dictis nominibus sibi ad invicem et vicissim stipulantibus et recipientibus nomine et vice principalium suorum et omnium et singulorum cujus vel quorum poterit interesse omnia et singula ipsorum dictis nominibus et cuiuslibet eorum bona habita et habenda pignoraverunt obligaverunt et hypothecaverunt.
Tenor instrumenti procuratorii facti per dictum dominum regem Aragonum predictis domino Bernardo et Guillelmo talis est. In nomine regis pacifici et potentis cunctis gentibus patefiat: Quod nos Martinus Dei gratia rex Aragonum Valencie Majorice Sardinie et Corsice comesque Barchinone Rossilionis et Ceritanie de legalitate et industria vestri fidelium consiliariorum nostrorum Bernardi de Ponte legum doctoris et Guillelmi Pujada civium Barchinone ab experto confisi plenarie tenore presentis publici instrumenti omnibus jure via modo et forma quibus melius possumus facimus constituimus et etiam ordinamus nostros certos et veros nuncios et procuratores et loco nostri etiam ponimus vos dictos Bernardum et Guillelmum ad petendum exigendum recipiendum et procurandum vice et nomine nostri ac pro nobis et subditis nostris ab egregio viro gubernatore consilio et comuni Janue et subditis seu districtualibus dicti comunis restitutionem emendam et salisiactionem de quibuseumque pecuniarum quantitatibus bonis et rebus ablatis captis retente seu quomodocumque et qualitercumquc debitis nobis et subditis nostris tam per prefatos gubernatorem consilium et comune Janue vel officiales suos quam per subditos et districtuales eorum quacumque rationc occasione seu causa et tam cum cartis et scripturis quam sine usque in diem et horam presentes: et ad quitandum liberandum et absolvendum prefatos egregium gubernatorem consilium et comune Janue curiam officiales et subditos ac districtuales eorum et vos bene quitios et solutos seu tácitos et contentos vocandum de his que vos dicti nuncii et procuratores nostri habueritis et perceperitis vel etiam de bis de quibus nomine supradicto composueritis cum eisdem vel promisseritis seu pactum dicto nomine feceritis de ulterius non petendo et propterea instrumenta et scripturas cassandum jura rationes et actiones cedendum transhigendum componendum et prout vobis dictis procuratoribus et nunciis nostris dictis nominibus videbitur faciendum: preterea ad componendum tractandum ineundum et reformandum cum sepedicto egregio gubernatore et comuni vel curia seu oíficialibus suis nomine et vice nostris et subditorum nostrorum veram et sinceram pacem concordiam stabilem et bonam voluntatem de et super quibuscumque offensionibus cedibus rapinis violentiis injuriis inimicitiis et rancoribus ac demum quibuslibet damnis realiter vel personaliter hactenus illatis datis seu procuratis nobis et subditis nostris in quavis mundi parte tam in térra quam in mari et qualicumque modo facto opere vel tractatu utriusque partis seu quacumque causa vel ingenio que dici vel excogitari possint: necnon ad ipsas offensiones cedes rapinas violentias injurias inimicitias et rancores ac damna realia et personalia Deo propitio bine inde sedandum terminandum et sopienduin perpetuo vel per treugam et usque et tempus et tempora et sub pactis modis formis conventionibus compositionibus transactionibus remissionibus promisionibus stipulationibus et obligationibus de quibus et prout vobis videbitur et placuerit faciendum: et de seu pro premissis omnibus et singulis atlendendis et firmiter observandis cum dependentibus emergentibus acccsoriis et connexis nos et omnes subditos nostros solemniter obligandum in publico vel publicis instrumentas inde conficiendis promissionibus obligationibus penarum adjectionibus juramentis in animam nostram hypothecis solemnitatibus clausulis et cautelis necessariis debitis et opportunis. Dantes et concedentes vobis dictis procuratoribus et nunciis nostris in predictis et circa predicta et in dependentibus coherentibus accesoriis et connexis plenum liberum et generale mandatum cum plena libera et generali administratione promittentes vobis in manibus atque posse nostri secretarii et notarii infrascripti tamquam publice et autentice persone stipulantis et recipientis nomine dicti comunis et officialium et subditorum suorum necnon omnium et singulorum quorum interest intererit vel interesse poterit nos perpetuo babituros ratum gratum et firmum quicquid per vos dictos procuratores et nuncios nostros in premissis et circa premissa actum gestum factum compositum tractatum initum reformatum conventum stipulatum promissum obligatum seu quomodolibet procuratum fuerit eisque nunquam contrafacturos seu venturos aliquo jure ratione vel causa sub hypotheca et obligatione omnium bonorum nostrorum presentium et futurorum. Quod est datum et actum in palatio nostro regali civitatis Valentie duodecima die julii anno a nativitate Domini millessimo CCCC secundo regnique nostri septimo. Signum + Martini Dei gratia regis Aragonum Valencie Majorice Sardinie et Corsice comitisque Barchinone Rossilionis et Ceritanie qui hec laudamus concedimus et firmamus huicque instrumento nostrum pendens sigillum apponi jubemus in testimonium premissorum. REX MARTINUS. Testes sunt qui fuerunt ad premissa presentes egregii viri Jacobus de Prades conestabulus regni Aragonum et Bernardus de Capraria magister
justitiarius regni Sicilie milites consiliarii et camerlengi domini regis predicti. Sig+num Guillelmi Poncii secretarii serenissimi domini regis Aragonum supradicti auctoritateque regia notarii publici per totam terram et dominationem suam qui mandato ejusdem premissis interfuit eaque scribi fecit et clausit.
Tenor etiam instrumenti procuratorii facti per dictos dominum regium gubernatorem januensium predictis domino Ingo et Antonio talis est. In nomine domini amen. Illustris et magnificus dominus dominus Johannes Lemeyngre dictus Bouciquaut marescallus regni Francie locumtenens regius et gubernator januensium etc. pro serenissimo rege francorum domino Janue in presentia consilio voluntate et consensu sui venerabilis consilii duodecim sapientum ancianorum dicte civitatis Janue: et dictum consilium et consiliarii dicti consilii in presentia auctoritate et decreto dicti illustris domini regii januensium gubernatoris in quo consilio interfuit legittimus et sufficiens numerus ipsorum ancianorum et illorum qui inter fuerunt nomina sunt hec Johannes de Vallebella notarius prior Laurentius Marruffus Albertus Grillus Clemens de Prementorio Nicholaus de Zolasco Nicholaus de Merato Ambrosinus de Marinis Simon Marabotus Octobonus Spinulla et Jacobus Salvaigus agentes nomine et vice prefati serenissimi francorum regis domini Janue et comunis Janue et pro ipsis rege et comuni confisi de discretione fidelitate et prudentia sapientis et providi virorum domini Inghi de Grimaldis legum doctoris et Anthonii Regis dilectorum suorum civium Janue ipsos dominum Inghum et Anthonium licet absentes tamquam presentes fecerunt constituerunt creaverunt et elegerunt eorum dicto nomine et dicti serenissimi regis domini Janue et comunis Janue ambassiatores procuratores síndicos actores factores et nuncios speciales et quioquid et prout de jure melius fieri potest loco ipsorum dominorum constituentium dicto nomine posuerunt et ponunt ad eundum et sese personaliter confcrendum ad presentiam serenissimi et excellentissimi regis Aragonum Valencie Majorice etc. et coram quibuscumque ambassatoribus procuratoribus comissariis auditoribus et officialibus dicti serenissimi regis constitutis et deputatis seu deputandis et constituendis et tam conveniendis in civitate Massiliensi quam alibi ubicumque etiam in terris ipsius serenissimi regis Aragonum si sic disposuerint faciendum: et ad dicendum proponendum et explicandum nomine et pro parte ipsorum magnificorum dominorum constituentium dicto nomine omnem ambassatam et ambassatas quam et quas ipsi sindici ambassatorcs et procuratores voluerint et elegerint exponendas: et ad tractandum ineundum componendum faciendum et firmandum cum prefato serenissimo rege Aragonum etc. seu ejus ambassatoribus et procuratoribus nomine ipsius et pro se et quibuscumque ipsius regis subditis ejusque civitatibus terris et castris oppidis atque locis bonam et sinceram pacem seu pacis reformationem ac bonum verum et sincerum concordium Deo propitio perpetuo duraturam et duraturum sub illis pactis modis formis obligationibus promissionibus clausulis capitulis et cautelis de quibus et quemadmodum dictis domino Ingho et Anthonio ambassatoribus et sindicis predictis videbitur et placuerit: et cum ipso serenissimo rege seu ejus ambassatoribus et procuratoribus seu deputatis vel deputandis ab eo paciscendum transhigendum et componendum pro ipso serenissimo rege Aragonum ejusque subditis etiam super damnis que utrique hactenus illata dicerentur quomodocumque: et ad instrumentum et instrumenta unum et plura de et super dictis pace seu pacis reformatione et sincero concordio ac pactionibus transactionibus et compositionibus faciendum et fieri faciendum sub illis omnibus et singulis confessionibus renunciationibus promissionibus obligationibus juramentis penis hypothecis clausulis et cautelis sub quibus dictis constitutis videbitur et placuerit: et demum ad omnia et singula faciendum et fieri faciendum que in predictis et circa predicta vel occasione predictorum dictis ipsorum ambassiatoribus sindicis et procuratoribus placuerint vel opportuna seu necessaria
videbuntur et que ipsi magnifici domini constituentes possent facere si adessent. Dantes et concedentes nomine et vice dicti serenissimi et excellentissimi regis francorum domini Janue et comunis Janue dictis eorum ambassiatoribus sindicis et procuratoribus in predictis et circa predicta et in dependentibus emergentibus accesoriis annexis et connexis predictis et a prcdictis et cuilibet et a quolibet predictorum plenum largum liberum et generale mandatum ae etiam specialc in casibus in quibus de jure mandatum exigitur speciale cum plena larga et libera potestate baylia et administratione promittentes prefati illustris dominus dominus regius januensium gubernator etc. et consilium ancianorum et solemniter convenientes nomine et vice dicti serenissimi francorum regis domini Janue et comunis Janue ac subditorum et districtualium dicti regis et comunis Janue michi Anthonio de Credentia notbario et ipsorum magnificorum dominorum constituentium cancellario
infrascripto tamquam publice persone officio publico stipulanti et recipienti nomine et vice dicti serenissimi domini domini regis Aragonum et subditorum ejusdem et cujus et quorum intercst intcrerit vel interesse poterit sese dicto nomine habere perpetuo et tenere ratum gratum et firraura attendere custodire et inviolabiliter observare quid- quid per dictos ipsorum dominorum constituentium ambassiatores et síndicos et procuratores vigore et auctoritate presentis sindicatus et baylie in predictis et circa predicta et in dependentibus accesoriis et connexis ab eis actum gestum factum fuerit seu quomodolibet procuratum sub hypotheca et obligatione omnium bonorum ipsorum dicto nomine seu dicti comunis Janue presentium et futurorum: quam quidem bayliam et mandatum supradictum voluerunt et mandaverunt et volunt et mandant in firmitatis robore duraturam et duraturum usque ad menses octo proxime venturos. Et de predictis mandaverunt confici debere publicum instrumentum per me jamdictum Anthonium de Credentia notarium et ipsorum magnificorum dominorum constituentium et comunis Jaime cancellarium inírascriptum. Actum Janue in camera superiori magna angulari palatii comunis in quo habitat prefatus illustris regius januensium gubernator etc. anno dominice nativitatis millessimo CCCC° secundo inditione nona secundum cursum Janue die luna duodecima mensis junii presentibus testibus ad hec vocatis specialiter et rogatis Aldebrando de Corvaria Juliano Paniçario et Masimo de judicibus notariis
et comunis Janue cancellariis . E+go Anthonius de Credentia quondam Conradi publicus imperiali auctoritate notarius et dictorum illustris domini regii gubernatoris januensium et consilii et comunis Janue cancellarius predictis omnibus interfui et rogatus suprascriptum presens instrumentum composui et scripsi pluribus tamen agibilibus publicis occupatus per alium notarium coadjutorem meum extrahi transcribí et in hanc publicam formam reddigi fi- deliter feci extractumque ut supra vidi legi correxi et diligenter ascultavi cum autentico et originali scripto manu mea et utrumque concordare inveniens me subscripsi et publicavi cum signo et nomine meis in instrumentis apponi solitis in testimonium premissorum. De quibus omnibus supradictis per me Baptistum de Rocha notarium infrascriptum presente etiam Matheo de Montesono notario et scriptore prefati domini regis Aragonum dictis dominis ambassiatoribus sindicis et procuratoribus lectis et recitatis in posse quorum predicta omnia et singula fuerunt firmata dicti domini ambassiatores comisserunt et voluerunt per me dictum Baptistum una cum dicto Matheo claudi et a simili scribi duo publica consimilia instrumenta unum unicuique ipsarum partium in publica forma tradendum.
Acta fuerunt predicta omnia in villa Taraschoni comitatus Provincie in sala domus habitationis Johannis Bresa de Carpentraix burgensis dicte ville anno dominice nativitatis MCCCC secundo indicione decima secundum Janue cursum XI a vero secundum cursum Provincie die sabbati XVI mensis decembris post vesperas presentibus testibus nobili viro Jacobo de Carcasona burgensi Montispesulani honorabile viro Marcho Riera rectore ecclesie sancti Jacobi civitatis Barchinone Conrado Philipi de Piscorio Olivario Natalis burgense Montispesulani et Bernardo de Fonte
scriptore domini regis Aragonum vocatis specialiter et rogatis. Sig+num mei Mathei de Montesono serenissimi domini regis Aragonum scriptoris et auctoritate illustrissimi domini domini Ludovici secundi regis Iherusalem etc. ducisque comitatuum Provincie et Foqualquerii etc. notarii
publici per totam terram comitatuum predictorum qui una cum notario infrascripto predictis interfui eaque scribi feci et cum raso et correcto in prima linea ubi legitur et luminis utraque respiciant et in XIII a ubi corrigitur presentialiter reformata et de novo confirmata appositis seu contentis ista firma remaneant et illesa illa vero quoad hec remaneant invalida et penitus revocata sed quo clausi. E+go
Baptistus de Rocha quondam Oberti civis Janue imperiali auctoritate notarius publicus de collegio notariorum civitatis Janue predictis interfui et rogatus una cum suprascriptís Matheo de Montesono notario scripsi testavi et clausi licet per alium extractum fuerit. Et constat michi de suprascriptis correctionibus cum raso videlicet in prima linea ubi legitur et lumirtis utraque respiciant et in XIII a ubi corrigitur presentialiter reformata et de novo confírmate appositis seu contentis ista firma remaneant et illesa illa vero quoad hec remaneant invalida et penitus revocata sed quo: de quibus correctionibus etiam facta est mentio per dictum Matheum ut snpra.
Quod bene et cum maturo digesto et deliberato consilio recognovimus examinavimus et repperimus fore laudabile utile et totius orbis reipublice proficuum et etiam opportunum una cum universis et singulis capitulis et clausulis in eo appositis et contentis tamquam de nostro speciali consensu et mandato expresso per dictos nostros procuratores tractatis concordatis etiam et firmatis. Quare scientes quod omnia quiescunt sub pace et quod pax Domini sine pace proximi nemini confert beneficium requiei tenore presentis publici instrumenti ut fideles nostri subditi vivere valeant in tranquillo divinasque et mundanas quietudinis gratias feliciter adipisci instrumentum preinsertum et omnia et singula capitula et clausulas in eo apposita et contenta per nos et succesores nostros laudamus ratificamus aprobamus et confirmamus et confirmationis nostre presidio roboramus juxta sui seriem et tenorem illaque promittimus in nostra regia bona fide et sub virtute juramenti quod nunc prestamus super sanctis quatuor Dei evangeliis nostris manibus propriis tactis tenere custodire et perpetuo observare ac custodiri et observan facere firmiter et expresse: jubentes et expressius injungentes fideli secretario nostro et notario infrascripto tamquam publice et autentice persone hec omnia a nobis pro dictis gubernatore et comuni januensium et officialibus ac districtualibus eorundem et aliis quorum interest vel potest aut poterit interesse legittime stipulanti paciscenti et recipienti quatenus de predictis laudatione ratificatiohe approbatione et confirmatione conficiat publicum instrumentum incontinenti mittendum per fidelem nuncium ad gubernatorem et comune
Janue supradicte. Quod estactum et datum in nostro regali palatio civitatis Valentie XV a die januarii anno a nativitate Domini MCCCC tertio regnique nostri octavo. Nicholaus de Canyell regens cancellariam. Signum + Martini Dei gratia regis Aragonum etc. qui hec concedimus et firmamus pariterque juramus et huic publico instrumento sigillum majestatis nostre jubemus appendicium apponendum in testimonium omnium premissorum. REX MARTINUS.
Testes sunt qui ad predicta presentes fuerunt nobiles Eximinus Petri de Arenosio Geraldus Alamanni de Cervilione Berengarius Arnaldi de Cervilione Berengarius de Vilarioacuto minor
diebus Petrus Torrelles milites camerlengi et Nicholaus Pujada bajulus generalis regni Valencie consiliarii nostri.
Sig+num Guillelmi Poncii secretarii serenissimi domini regis Aragonum supradicti auctoritateque regia notarii publici per totam terram et dominationem suam qui mandato ejusdem premissis interfuit eaque scribi fecit et clausit. Dominus rex in ampio consilio mandavit michi Guillelmi Poncii in cujus posse firmavit et juravit.  

LXXXIII. Reg.n.1893, fol.47.23 oct.1387.

LXXXIII.
Reg.n.1893, fol.47.23 oct.1387.

Pateat universis presentem seriem inspecturis quod nos Johannes Dei gratia etc. attendentes dilectos et fideles nostros consiliarios et juratos ac probos homines de concilio civitatis Barchinone quamvis haberent nonnulla alia privilegia tam ad certum tempus quam imperpetuum per illustres dominos reges predecessores nostros dicte civitati et civibus ejusdem ab antiquo circa regimen civitatis retroactis temporibus eisdem indulta et concessa nunc in pleno consilio ipsius civitatis omnibus roncordatis in eodem pro utilitate reipublice ejusdem et ut omnis suspicionis et murmuracionis materia in eleccione dictorum consiliariorum juratorum mustaçaforum ac aliorum officialium ipsius civitatis de cetero evitentur fecisse ordinasse et nobis humiliter presentasse certa capitula in scriptis quorum tenor sequitur sub his verbis.
- Per bon stament de la cosa publica et per cessar occasio de murmurar e encara per obviar a avols maneres appar concordablament als consellers et consell de cent jurats de la ciutat de Barchinona que la dita ciutat deja haver novellament concessio del senyor rey dels capitols seguents. Et primerament en elegir per temps esdevenidor los consellers es stat concordat que lo jorn de sant Andreu ajustat lo consell de C jurats per fer la eleccio dels dits consellers sien eletes Xll persones del dit consell en la forma seguent: ço es que sien fets docents radolins de cera o aytants com mester sian segons lo nombre de les persones qui seran en lo dit consell et que cascun radoli sia de pes de la quarta part de una onza et que dins XII dels dits radolins sia mes I albaranet de pergami gros en lo qual sia scrit aquest nom eslegidor et tots los altres dits rodolins sien vuyts los quals rodolins vuyts e scrits tinga lo scriva del consell dins la casa on lo dit consell de C jurats sera aplegat empero que los XII scrits sien apartats dels altres vuyts et con tot hom siura lo dit scriva deja comptar tots los ciutadans de la part dreta e prenga III dels dits rodolins qui seran scrits e facey compliment dels altres vuyts tro en nombre quey sia mester dels dits ciutadans e los dits aytals radolins mete dins un baci on haja aygua et aquells faça be mesclar e faça cobrir lo dit baci ab I drap de Ii e aquell baci axi cubert faça aportar per I verguer de la ciutat al banch on los dits ciutadans siuran e en presencia de tothom faça que un fadrinet de edad de VII anys poch mes o menos meta la ma en lo dit baci cubert et traga I dels dits radolins e aquell do començant al primer que siura en lo dit banch et aquell a qui al dit radoli sera donat lo haja de continent en presencia del dit notari obrir ans que altre rodoli se do a aquell qui Ii siura al costat et si lo dit rodoli sera atrobat vuyt pas avant lo dit notari tro tant que a algu venga lo dit radoli en que sera scrit lo dit nom elegidor et aquell qui haura hagut lo dit radoli ab lo dit nom elegidor sia de continent scrit per lo dit notari en elegidor dels dits consellers lo qual prohom en qui sera cayguda la dita sort hage de continent fer lo sagrament quels elegidors son tenguts de fer lo cual sagrament sia legit ans quels donen los rodolins present tot lo dit consell: et prestat lo dit sagrament lo dit elgidor se haja a levar del banch on siura e shaja apartar en la I cap de la dita casa del consell sens que no parle ab alguna altre persona e aqui estigue cascun elegidor tro hajen compliment de tots los dits XII: et en apres lo dit scriva hage comptar tots los menestrals qui siuran en los banchs devant los dits ciutadans e per semblant forma meta en lo dit baci III dels dits rodolins scrits e aytants dels altres vuyts com mester sera al nombre dels dits menestrals e aquells be mesclats e cuberts lo dit scriva deja fer donar per lo dit fadri a tots los dits menestrals comensant del primer tro al derrer dels dits banchs e que scrive los noms dels III en qui caura la dita sort e aquells faça apartar en la dita casa e jurar en la forma et manera que dessus es expressat: et semblant pratica e forma tinga lo dit scriva en lo banch de la part esquerra on siuran los mercaders mesclanhi III rodolins dels scrits ab los rodolins vuyts que en lo dit banch se hauran a distribuir: e semblant faça en los banchs qui stan devant lo dit banch dels mercaders en los quals aximateix distribuescha los dits tres rodolins scrits qui sobraran e aço en la forma et manera dessus dites. Les quals XII persones axi eletes se hagen totes ensemps a partir de present per fer la eleccio dels consellers e hagen elegir III bones persones de les quals tots o almeyns VIII dells se concordaran e aço per esser conseller en cap en lo dit any de la ciutat: et hagen tres rodolins de cera vermella del dit pes e en cascu daquells rodolins en I pergami grosset scriven lo nom de las dites III persones cascuna en son rodoli. Item façen eleccio de tres bones persones per esser conseller segon e per semblant forma sia mes lo nom de cascun daquells en I radoli de cera vert los quals sien III rodolins del pes dessus dit. - Item elegescan VIIII persones novicis qui nul temps sian stats consellers e lo nom de cascun sia mes en I rodoli de cera groga los quals rodolins sien del pes ja expressat: los quals elegidors no gosen ne puxen exir de la casa on seran appartats per fer les dites eleccions tro aquelles hagen complides per la forma dessus et dejus contenguda: e los dits rodolins axi concordats en III partidas segons que dessus es expressat tots los dits XII elegidors ab los dits scriba et verguer e fadrinet venguen devant lo dit consell de cent jurats e en lo dit baci cubert facen primerament metre los III rodolins de cera vermeila (vermella) e ben mesclats e cuberts facen que lo dit fadrinet traga I dels dits rodolins e aquell qui sera tret sia de continen mes per lo dit scriva en I boça de cuyr que tenga lo dit scriva en la ma devant lo dit consell e los altres dos rodolins vermells sien foragitats et apartats e per semblant forma sien meses en lo dit baci los altres III rodolins verts en sia tret un per lo dit fadri e mes en la dita bossa. Item sien preses e meses en lo dit baci ben cubert tots los dits nou rodolins de cera groga e lo dit fadri si pot haja a traure III rodolins justats del dit baçi o si tots III justats nols pot traure quels traga de I en I et aquells III rodolins axi trets sien meses en la dita bossa: e en la dita forma e maneras hauts et meses los dits V rodolins en la dita boça los dits XII elegidors ensemps ab lo dit scriva se aparten del dit consell e obren los dits V rodolins e aquell qui sera trobat scrit dins lo dit rodoli vermell sia en aquell any conseller primer et aquell qui sera scrit dins lo rodoli vert sia conseller segon et los III novicis qui seran trobats en los III rodolins de cera groga sien consellers terç e quart et quint a conaguda dels dits elegidors o de la major partida: et de continen los dits XII elegidors façen per lo dit scriva publicar los noms dels dits V consellers e lo orden de aquells. Item es acordat que daci avant los concellers en cap e segon apres que seran stats consellers no puxen ne dejen esser tornats en eleccio de esser consellers fins quatre anys sien passats apres que hauran posada la dita consellaria. Item es stat acordat que daci avant alguna persona no puxe esser electa en los dits III consellers novicis qui dins V anys sien stats consellers tercers quarts o quints axi que hagen a vagar V anys cumplits de la dita consellaria dels novicis: empero si als dits XII elegidors o la major partida daquells era semblant per ben publich que algu o alguns qui dins los V anys fossen stats consellers tercers quarts o quints fos o fossen bons o profitosos a esser conseller o consellers primer o segon que los puxen nomenar e metre en los dits rodolins vermells o verts segons quels sera semblant: empero que los dits novicis qui seran stats consellers tercers quarts o quints no puxen tornar en los dits primers et segons fins IIII anys sien passats apres que hauran posada la conselleria. Item es concordat que los dits XII elegidors complida per ells la dita eleccio dels dits V consellers ans que venguen devant lo dit consell de C jurats elegesquen dues bones persones per esser obres e aço fassen a lur bona coneguda sens rodolins a concordia de tots o de la major partida dells: los quals dos obrers axi elets deguen fer publicar con los dits V consellers se publicaran. Item es acordat que daci avant los C jurats sien elets en la forma seguent ço es que los dits V consellers apres que seran elegits en la manera dessus dita trametran per cascuns consols de cascuns officis de la ciutat e que los dits consols hagen a portar en scrits als dits consellers migençant sagrament de triar los millors aquell nombre de persones de llur offici quels sera demanat per los dits consellers considerat lo nombre qui sera en lo dit offici et los dits consellers ensemps ab los dits consols prenguen de cascun offici aquell nombre de persones quels apparra esser sufficient per esser de consell de C mudantni empero cascun any com mes poran ço es que axi mateix noy tornen dos anys o mes arreu romanentni cadany alcuns qui sapien la pratica del consell: et alli on no haja consols en loch daquells los dits consellers hagen alcuns bons prohomens ab los quals migençant lo dit sagrament elegesquen aquells quels parra esser sufficients a consell de C jurats. Empero dels ciutadans et mercaders sien meses per consell de C jurats a arbitre e voler dels dits consellers fet primerament per los dits novells consellers sagrament en poder del escriva de la casa del concell de elegir e triar los millors de aquells que nomenats o presentats Ius seran per los dessus dits. Item es acordat que la eleccio del mostaçaf e del execudor de la casa del pes se faça daciavant en la forma seguent: ço es quel jorn de sancta Lucia aplegat lo consell de C jurats segons ques acostumat sien eletes VIII persones del dit consell departidas en quatre parts ab rodolins en aquella matexa forma e manera que dessus es expressat en los XII elegidors dels V consellers: exceptat que axi com dessus se han a donar III rodolins scrits ab aquest nom elegidor en lo banch dels ciutadans e altres III en cascuna de les altres III partides del dit consell que al present solament sien dats en cascuna de les IIII parts del dit consell dos rodolins ab la dita scriptura e aquells sien mesclats ab los altres vuyts segons la forma de la altre eleccio: et les dites VIII persones axi eletes sens algu dels dits V consellers present lo scriva del consell se deja apartar del dit consell de C jurats e prestat primerament per ells lo sagrament acustumat cascu dels dit VIII elegidors haja en publich solament devant ells mateixs una persona anomenar la cual segons sa consciencia sia bona per esser mostaçaf aquell any e execudor de la casa del pes lo qual nom degue de continent scriure lo dit scriva e lo nom daquell qui Ihaura anomenat: et con cascun dels dits VIII elegidors haura nomenat per si una bona persona ladonchs totes aquelles XIII persones axi anomenades sien de continent meses cascun separadament per son nom en un rodoli de cera groga dins I pergami grosset e los dits Vlll rodolins sien cascun del pes dessus dit et aqui presents los dits VIII elegidors sien meses los dits XIII rodolins e ben mesclats dins un baçi ab aygua lo qual sia cubert ab un drap de Ii e sia haut I fadrinet de la edat dessus dita lo qual haja a traure III dels dits rodolins los quals III rodolins sien de continent uberts e los noms daquells sien scrits per lo dit scriva e aquells III sien hauts per elegits en mostaçaf daquell any pero que aquell qui sera stat elet en mostaçaf e haura obtengut lo dit offici de VI anys no puxa esser elet ne anomenat en nombre dels dits VIII: et encontinen dels V rodolins qui romandran en lo dit baci cubert sien per lo dit fadrinet trets dos rodolins e aquells uberts decontinent sien meses en scrit per lo dit scriva e aquestes dues persones sien haudes per elegides en execudor de la dita casa per aquell any pero que aquell qui sera stat elet execudor de la dita casa e haura tengut lo dit offici dels dits VI anys no puxa esser elet ne anomenat en nombre dels dits VIII: et les dites tres et dues persones axi electes sien presentades al senyor rey o en absencia sua al seu batle general per fer los dits mostaçaf et execudor los quals elets et creats per lo dit senyor o batle general sien publicats en lo dit consell de C jurats segons forma acustumada. Entes empero e declarat que si per ventura dels dits V rodolins qui romandran en lo dit baci lavatsne los III per fer lo mostaçaf eren III los dits dos rodolins per fer lo dit execudor e en lo un dels dits rodolins o en abduy eren trobades persones scrites qui fossen heretats o haguessen parts en molins que en aquell cas los dits VIII elegidors degen fer traure del dit baci per lo dit fadrinet de aquells tres rodolins qui seran romasos un o dos rodolins per haver compliment als dits dos qui shauran a elegir per execudor: e si era cas que en tots los dits V rodolins restants dels dits VIII o en quatre daquells eren atrobades scrites persones heretades o havent part en molins que ladonchs sien anomenades altres V o quatre persones per aquells mateixs dells VIII elegidors qui los dits V o quatre haurien anomenats ço es una persona per cascu dels dits elegidors: e en aquell cas los dits V o quatre rodolins sien meses en lo dit baci cubert e sien trets per lo dit fadrinet dos rodolins o un si laltre sera ja atrobat en quo no hage persona heretada o havent part en molins e aquells aytals dos sien presentats al dit senyor rey o a son batle general et apres publicats segons que dessus es ordonat. Item es acordat que los pesadors del dit mostaçaf sien daci avant elets en la forma seguent: ço es que apres aquel dit mostaçaf sera elet et publicat los dits consellers com abans puxen ensemps ab los dejus dits XXX prohomens o la partida daquells dejus ordenada degen et hagen elegir los dits pesadors e que en lurs consciencia et carrech de anima migençant sagrament degen elegir en lo dit offici sino aquell o aquelles millors persones que poran atrobar qui sien de condicio de exercir lo dit offici et que lo senyor rey ne la senyora reyna ne lo mostaçaf ne neguna altra persona no puxen forçar ne induir los dits consellers e altres elegidors de elegir en lo dit offici sino aquell e aquells que segons llur bona conciencia Ius parra esser faedor. Los quals pesadors axi elets ans que usen de llur offici sien tenguts de fer sagrament e homenatge de usar be et Ieyalment en llur offici et no sostenir ni consentir alcuna frau e noresmenys hagen assegurar e dar covinents fermançes de tenir taula e destar a dret als querelants e de fer justicia e esmena de si mateixs en tot ço que seran atrobats delinquidors o malmirents. Item es acordat que tots los altres officis quis solen dar per la ciutat exceptats los dels presents capitols sien fets per los consellers ab prohomens en la forma ja acustumada e que aquells se hagen a elegir lo jorn de sant Thomas apostol o altre dia abans del dit jorn passada la dita festa de sancta Lucia o abans de la dita festa segons que als dits consellers sera be vist esser fahedor e expedient. Item es acordat que en loch del consell qui era dit de XXV sien elets per los consellers cascun any del consell de C jurats CXX persones en nombre de les quals sien les LXXX entre ciutadans et mercaders ço es XL persones de cascuna e les XXXX de les altres condicions o arts daltres persones de la ciutat: les quals CXX persones sien compartides en quatre parts ço es XXX persones ne hage V de cascuna de les condicions dessus dites e los uns XXX qui seran la quarta part dels dits CXX sien triats e elets per servir lo consell quis dehia de XXV per III meses del any e per semblant sien compartits los altres trentanaris de III en III meses lo compartiment dels quals sia fet a coneguda dels dits cosellers per ço que algu no sanuig de continuar lo dit consell e aximateix que al cap del any hi haja cabut gran part et la major del consell de C jurats. Item que los dits consellers hagen et deguen fer los affers de la ciutat ab les dites XXX persones o almenys ab XVIII de aquelles ço es VI de cascuna condicio de les III dessus dites encara que tots los dits XXX no hi venguen. Item que los dites XXX persones se hagen appellar cascuna vegada que mester les hauran per consell a tenir et aço per los verguers de la dita ciutat. Item que los consellers de Barchinona en lo començament et creacio de llur offici hagen a fer segrament de appellar et fer appellar tota frau cessant los XXX per los dits verguers missatges per espatxament dels negocis o officis espatxadors per ells ab los dits XXX segons que dessus es dit. Item que Ios dits verguers e missatges hagen a fer sagrament et homenatge en poder del veguer de Barchinona de appellar los dits XXX tota frau cessant cascuna vegada que per los dits consellers lus sera manat: e en cas que los dits verguers e missatges o I dells fossen empatxats per malaltia o per altre accident que aquells qui en loch dell o dells hauran appellar los dits XXX hagen a fer semblant segrament et homenatge en la forma dessus dita. Item que les dites XXX persones hagen a venir al dit consell cascuna vegada que appellats hi seran per lo sagrament que fet hauran. Item que los dits consellers hagen a star a consell de les mes veus de la major partida de aquells qui presents hi seran. Item que si algu o alguns de les dites XXX persones eren morta o mortes o absents per longa absencia o en altre manera empatxat de lonch empatxament en aquell cas los dits consellers pusquen e hagen poder de subrogar en loch de aquell o daquells altre o altres qui sien de semblant condicio que seran los demunt dits los quals hagen a fer e esser en los consells en la forma dessus dita. Pero si los affers eren tals e tant grans que ultra les dites XXX persones hi hagues necessitat de mes gens appellar que ladonchs ab acord dels dits XXX o de la major partida de aquells qui presents hi seran segons dessus es dit los consellers hagen e puxen appellar aquelles persones e en aquell nombre mes abant dels dits XXX que lavors hauran acordat entre tots. Es empero entes que ultra lo dit nombre de XXX los dits consellers tota hora quels apparra puxen appellar en los consells lo advocat et advocats de la ciutat.
- Necnon supplicasse ut preinserta capitula et omnia et singula in eis contenta laudare approbare ratificare et confirmare de nostri solita clemencia dignaremur: nosque dictis supplicationibus inclinati benigne visis et in nostro pleno consilio dictis capitulis recognitis et examinatis considerantes ea fore dicte civitati et rei publice ejusdem proficua: idcirco tenore presentis per nos et omnes heredes et nostros succesores quoscumque dicta capitula et omnia et singula in eis contenta laudamus approbamus ratifficamus et nostre confirmationis presidio roboramus ac etiam predicta vobis concedimus statuimus et volumus ad imperpetuum vim privilegii omnino obtinere: promittentes per nos et nostros
succesores in bona fide regia vobis dictis consiliariis et juratis civitatis ejusdem presentibus et futuris in posse notarii et secretarii nostri subscripti tanquam publice persone pro vobis et eis recipienti et stipulanti predicta omnia et singula tenere et observare et teneri et observari facere et non contrafacere vel venire jure aliquo causa vel etiam racione. Mandantes per eandem inclito ac magnifico infanti Jacobo primogenito nostro carissimo et post dies nostros in regnis et terris nostris legitimo succesori nec non procuratori generali et vicesgerenti ejusdem ceterisque officialibus et subditis nostris vel dictorum officialium locatenentibus presentibus et futuris quatenus predicta omnia et singula vim privilegii perpetui concernencia et denotancia teneant et observent ut desuper continetur. In cujus rei testimonium presentem fieri jussimus nostro sigillo majestatis roboratam. Data et acta in monasterio de Valldonzela XXIII die octobris anno a nativitate Domini millesimo CCCLXXXVll regnique nostri primo. - Franciscus Çacosta. - Sig+num Johannis Dei gratia etc. qui hec concedimus laudamus et firmamus. - Testes qui presentes fuerunt ad predicta sunt Raymundus vicecomes de Roda Eymericus de Scintillis Petrus Dartes Berengarius Dortafano camerlengi Franciscus Daranda promotor milites Petrus Çacosta bajulus Cathalonie generalis Franciscus Çacosta vicecancellarius in Cathalonia et Bernardus de Ponte legum doctores consiliarii dicti domini regis. - Sig+num mei Galcerandi de Ortigiis dicti domini regis prothonotarii regiaque auctoritate notarii publici qui hanc cartam mandato domini regis propter absentiam discreti Bernardi de Jonquerio ipsius domini regis secretarii in posse cujus fuerat firmata scribi feci et cum raso et correcto in lineis III ubi legitur juratorum mustaçaforum et aliorum officialium ipsius civitatis de cetero evitetur fecisse ordinasse et nobis humiliter presentasse certa capitula in scriptis quorum tenor sequitur sub his verbis et in V ubi corrigitur sia de pes de la quarta part de una onza et in XVI ubi scribitur dells se expedivi et clausi. Constat etiam de supraposito in hac mea clausura presentasse. - Dominus rex mandavit michi Bernardo de Jonquerio in cujus posse firmavit.