XXVII, perg 1526, Jaime I, 11 mayo 1258

XXVII. 

Perg.n°1526. Jai.I. 11 may. 1258.

Hoc est translatum sumptum fideliter a quadam carta pergamenea sigillata sigillo magno cereo viridi pendenti cum serico rubeo illustris regis Francie in quo sigillo est imago regis sedentis in catedra tenentis in manu sinistra effigiem baculi cum flore in capite et in dextera florem: et littere ipsius sigilli sunt: Ludovicus Dei gratia francorum rex: cujus carte series sic se habet. Ludovicus Dei gratia francorum rex universis presentes litteras inspecturis salutem. Notum facimus quod cum inter nos ex parte una et dilectum amicum nostrum Jacobum eadem gratia illustrem regem Aragone Majorice et Valencie comitem Barchinone et Urgelli et dominum Montispessulani ex altera suborta esset materia questionis super eo quod nos dicebamus comitatum Barchinone Urgelli Bisulduni Rosilionis Empurdani Ceritanie et Confluentis Gironde et Eusone cum eorum pertinenciis de regno Francie et de feudis nostris esse et idem rex Aragone ex adverso dicebat se jus habere in Carcassona et Carcasses in Rede et Redensi Terminis et Terminensi Biterris et vicecomitatu Biterrensi Agadha et Agadhensi Albi et Albigensi Ruchine et Ruchinensi comitatu Fuxcii Canturco et Canturcino Narbona et ducatu Narbone Minerba et Minerbesi Fonolleto et Fonolledes terra de Saltu Petrapertusa et Petrapertuse Amilliano cum toto comitatu Amilliani Credone cum vice-comitatu Credonensi Gavaldano Nemaus et Nemauscensi Tolosa cum toto comitatu Tholose et Sancti Egidii cum honoribus districtibus et juribus universis ac pertinenciis eorundem: postmodum accedentes ad nos sollempnes procuratores et nuncii predicti regis Aragone ab eodem super hoc specialiter ad nos missi venerabilis videlicet Arnaldus Barchinone episcopus Guillermus prior beate Marie de Corniliano et Guillermus de Rocafole tenentis locum ipsius regis in Montepessulano nobis exhibuerunt litteras ipsius regis procuratorias in hec verba. - Noverint universi quod nos Jacobus Dei gratia rex Aragonum Majoricarum et Valencie comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispesulani constituimus et ordinamus vos venerabilem Arnaldum Dei gratia Barchinone episcopum et dilectos Guillermum priorem sancte Marie de Corneliano et Guillermum de Rocafole tenentem locum nostrum in Montepessulano procuratores nostros dantes et concedentes vobis omnibus predictis et cuilibet vestrum plenam et liberam potestatem auctoritatem et licenciam transigendi et componendi vice nostra et nomine cum Ludovico Dei gratia illustri rege Francie super omni jure quod habemus et habere debemus in Carcassona et Carcassonensi et in Rede et in Redensi in Laurago et Lauragine et Terme et Termenense et in Menerba et Menerbense et in Fonolleto et Fonolladense et in Perapertusa et Perapertusense et in comitatu Amilliani et Gavaldani et in Nemause et in Nemausense et in comitatu Tholose et Sancti Egidii et in omni alia terra et jurisdiccione Raymonde quondam comite Tholosane et fructibus inde perceptis et quod vos omnes et singuli supradicti possitis vice nostra et nomine cedere remittere perpetuo et relaxare predicto illustri regi et suis quicquid juris nos habemus et habere debemus quoquomodo vel racione in predictis omnibus et singulis. Damus etiam et concedimus vobis omnibus et singulis speciale mandatum auctoritatem et licenciam et potestatem jurandi ex parte nostra super animam nostram de omnibus et singulis supradictis a nobis observandis et complendis prout per vos erit super eis cum dicto rege promissum ordinatum compositum et transactum: renunciantes scienter et consulte omni juri divino et humano canonico civili et consuetudinario et omni privilegio reali et personali ac omni alii auxilio generali seu speciali quibus contra predicta seu aliqua ex predictis juvari possemus. Item damus vobis omnibus et singulis supradictis et concedimus speciale mandatum quod vice nostra et nomine transigatis et componatis cura dicto illustri rege Francie et accipiatis ab eodem rege cessionem remissionem et relaxacionem de omni jure quod idem rex Francie asseret se habere in comitatu Barchinone et de omni jure siquid habet vel habere credit in comitatu de Bisulduno de Rossilione de Empurdano de Ceritania de Confluente vel in aliquo loco terrarum quas nos hodie tenemus et habemus et quod in omnibus et singulis supradictis tractetis et procuretis faciatis et recipiatis quicquid vobis videbitur expedire. Promittimus insuper bona fide cum hoc autentico instrumento sigilio nostro pendenti munito nos ratum habere complere et servare perpetuo quicquid cum dicto rege per vos omnes vel duos aut unum ex vobis super predictis omnibus et singulis factum fuerit ordinatum compositum seu transactum. Datum Dertuse V idus marcii anno Domini MCC quinquagessimo septimo. - Tandem vero post multos tractatus habitos hinc et inde bonorum mediante consilio cum dictis procuratoribus nomine procuratorio et vice predicti regis Aragone ad hanc composicionem et transaccionem devenimus: quod nos pro nobis et heredibus et successoribus nostris predicto regi Aragone et heredibus ac successoribus suis imperpetuum et ab ipso et antecessoribus suis causam habentibus et predictis procuratoribus pro ipso rege Aragone et nomine et vice ipsius definimus quittamus cedimus et omnino remittimus quicquid juris et possesionis vel quasi habebamus siquid habebamus vel habere poteramus seu etiam dicebamus nos habere tam in dominiis sive dominicaturis quam feudis et aliis quibuscumque in predictis comitatibus Barchinone et Urgelli Bisuldune Rossillionis Empurdane Ceritanie Confluente Gerundense et Ausone cum omnibus honoribus homagiis districtibus jurisdiccionibus et juribus universis et pertinenciis eorundem et cum omnibus fructibus et proventibus per ipsum regem Aragonem et antecessores ejusdem inde perceptis et qui percipi potuerint: prominentes et ad hoc nos et heredes ac successores nostros imperpetuum obligantes quod in predictis omnibus et singulis nichil de cetero per nos vel per alium reclamabimus vel petemus renunciantes omnino specialiter et expresse pro nobis et heredibus ac successoribus nostris omnibus cartis et instrumentis sique super hiis habebamus volentes et decernentes ea penitus esse nulla ac promittentes quod ea omnia reddemus regi Aragonum antedicto. Renunciamus insuper pro nobis et heredibus nostris ac successoribus omni juris auxilio tam canonici quam civilis necnon et consuetudinarii et omni privilegio reali et personali quibus contra predicta vel aliquid de predictis nos juvare possemus. Prenominati autem procuratores pro sepedicto rege Aragonum et heredibus ac successoribus ejusdem et vice ipsius nomine procuratorio nobis et heredibus ac successoribus nostris et a nobis et antecessoribus nostris causam habentibus vice versa quittaverunt cesserunt diffinierunt et remisserunt omnino specialiter et expresse quicquid juris et possessionis vel quasi idem rex Aragone habebat si quid habebat vel habere poterat seu dicebat etiam se habere tam in dominiis et dominicaturis quam in feodis et aliis quibuscumque in Carcassona et in Carcassense in Rede et in Redense in Laurago et in Lauragense in Termene et Termenense in Menerba et Menerbense in Fonolleto et Fonolledense in Pertra-pertusa et in Petra-pertusense in comitatu Amilliani et Guialdane et in Nemauso et in Nemausense et in comitatu Tholose et sancti Egidii et in omni alia terra et jurisdiccione Raymundi quondam comitis Tholosane et fructibus et proventibus per nos vel antecessores nostros inde perceptis. Condictum est tamen et ordinatum quod si aliqua feuda movencia de donatione Fonolledensis sita sint infra terminos comitatus Rossillione vel Bisuldune seu aliorum comitatuum predictorum de quibus comitatibus ipsi regi Aragone quittacionem et deffinicionem fecimus penes ipsum regem Aragonum et heredes ac successores suos perpetuo remanebunt et ea sibi et heredibus ac successoribus suis cedimus et omnino quitamus salvo tamen jure siquid fuerit alieno. Similiter si aliqua feuda movencia de donacione ipsorum comitatuum sita sint infra terminos Fonoledense penes nos et heredes ac successores nostros perpetuo remanebunt et ea nobis et heredibus et successoribus nostris diffiniverunt et quitaverunt omnino nomine procuratorio pro ipso rege Aragone et vice ipsius procuratores predicti salvo tamen jure siquid fuerit alieno. De Amilliano autem et comitatu Amilliani sciendum est dictos procuratores nomine procuratorio et vice dicti regis Aragonum quittasse et difiinisse ea nobis et heredibus ac successoribus nostris et a nobis et heredibus ac successoribus nostris causam habentibus sicut ea tenemus et possidemus et a nobis et nostris tenentur et possidentur. Preterea procuratores prenominati promisserunt et tenentur bona fide procurare quod predictus rex Aragone pro se et heredibus suis ac successoribus nobis et heredibus ac successoribus nostris et a nobis et antecessoribus nostris causam habentibus diffiniet quitabit cedet et remitet omnino quicquid juris possessionis vel quasi habet siquid habet vel habere potest seu dicet etiam se habere tam in dominiis seu dominicaturis quam in feudis et aliis quibuscumque in predictis omnibus supranominatis que procuratorio nomine et vice ipsius regis Aragonum diffiniverunt quittaverunt et remisserunt nobis procuratores predicti et insuper in hiis que inferius nominantur videlicet Biterris cum vice-comitatu Biterrense Agda et Agadense Albi et Albigense Ruchine et Ruchinense comitatu Fuixense Caturce et Caturcense Narbone et ducatu Narbonense Podio Laurence Keerbuz Castro-fideli terra de Saltu Credone et vicecomitatu Credonense: et quod idem rex Aragone cedet penitus et concedet expresse pro se et heredibus ac successoribus suis nobis et heredibus ac successoribus nostris et a nobis causam habentibus omnem accionem et jus repetendi pignoris que dicit se habere in predictis Amilliano et comitatu Amilliani Credone et vicecomitatu Credonense et in Gavaldane cum pertinenciis eorundem: que quidem bone memorie Petrus quondam rex Aragone genitor ipsius olim titulo pignoris obligaverat Raymundo quondam comiti Tholosane. Et per hanc composicionem idem rex Aragone reddet nobis plenarie omnes cartas et instrumenta que habet super dicta obligacione confecta. Ceterum procuratores prenominati procuratorio nomine et vice ipsius regis Aragone diffiniverunt quittaverunt cesserunt et remisserunt omnino et promisserunt et tenentur bona fide procurare quod predictus rex Aragone cedet et concedet specialiter ac donabit imperpetuum pro se et heredibus ac successoribus nostris et a nobis causam habentibus quicquid juris sibi competit si quod competit vel quocumque casu seu ratione vel titulo posset ad ipsum vel ad heredes et successores suos nunc vel in futurum aliquatenus devenire in Tholosa et toto comitatu Tholose et sancti Egidii et in terris Agenense et Venesinense ac in tota alia terra jurisdiccione et potestate Raymundi quondam comitatis Tholosane. Insuper procuratores predicti procuratorio nomine pro dicto rege Aragone et vice ipsius nobis et heredibus ac successoribus nostris et a nobis et antecessoribus nostris causam habentibus diffiniverunt quitaverunt cesserunt et omnino remisserunt et promisserunt et tenentur bona fide procurare quod idem rex Aragone pro se et heredibus suis ac successoribus diffiniet quitabit cedet et remittet penitus et expresse predicta omnia et singula eo modo quo superius continetur cum omnibus honoribus homagiis districtibus jurisdiccionibus et juribus universis ac pertinenciis eorundem et cum omnibus fructibus et proventibus per nos vel antecessores nostros vel per alios inde perceptis et qui etiam percipi potuerint: et ad hoc se et heredes ac successores suos specialiter obligavit quod in predictis omnibus et singulis nichil de cetero per se vel per alium reclamavit nec nos vel heredes aut successores nostros seu causam a nobis vel antecessoribus nostris habentes super predictis aut aliquo predictorum per se vel per alium imposterum molestabit. Renunciaverunt autem omnino specialiter et expresse procuratores predicti nomine procuratorio pro ipso rege Aragone et vice ipsius et promisserunt et tenentur bona fide procurare quod idem rex Aragouum (Aragonum) renunciabit penitus et expresse pro se et heredibus ac successoribus suis omnibus cartis et instrumentis sique super premissis habet vel habuit et volet etiam decernet ea penitus esse nulla quoad nostrum prejudicium et nostrorum et quod ea omnia reddet nobis. Renunciavit etiam idem rex Aragone penitus et expresse pro se et heredibus ac successoribus suis et etiam predicti procuratores procuratorio nomine pro ipso et vice ipsius renunciaverunt omni juris auxilio tam canonici quam civilis ac consuetudinarii et omni privilegio reali et personali quibus idem rex Aragone aut heredes aut successores sui contra premissa vel aliquid premissorum juvare se possent et quod idem rex Aragonum nobis super premissis omnibus patentes litteras suas dabit. De supradictis autem omnibus observandis et complendis prout superius continentur procuratores predicti prestiterunt in nostra presencia in animam prefati regis Aragone super sacrosancta evangelia juramentum. In cujus rei testimonium presentem cartam sigilli nostri fecimus impressione muniri. Acta sunt hec apud Corbolium in palacio nostro presentibus episcopo Aprensi Ludovico primogenito et Filipo filiis nostris Raimondo Gaucelmi domino Lunelli Simone de Claromonte domino Sagelle Egidio Francie constableario Johanne de Ronquerolis Ansello de Braya Gervasio de Cranneis militibus magistro Rade thesaurario sancti Franboudi Silvanoctense magistro Odone de Loriato magistro Johanne de Nemesio magistro Philipo de Canturco magistro Johanne de Ulbiato F. de Laure sacrista Barchinone A. de Gualba cononico vicensi quinto idus madii anno Domini MCC quinquagessimo octavo. - Signum Petri Arnaldi de Cervaria vicarii Barchinone et Vallesii qui huic translato sumpto fideliter ab originali suo non cancellato nec in aliqua parte sui viciato et cum eodem legitime comprobato ex parte domini regis et auctoritate officii quo fungimur auctoritatem impendimus et decretum ut ei tamquam originali suo fides plenaria ab omnibus impendatur appositum per manum mei Bernardi de Cumbis notarii subscripti in cujus manu et posse dictus vicarius hanc firmam fecit tercio decimo kalendas marcii anno subscripto presentibus testibus Berengario de Manso Arnaldo Salvatge et Bernardo de Turri. - Nos Poncius Dei gratia electus confirmatus in episcopum Barchinone presens translatum cum originali fideliter comprobavimus et vidimus contineri in originali sicut in presenti translato continetur et ideo fidem facimus de
predictis et ad majorem fidem habendam presenti carte nostre sigillum apponi fecimus et manu propria subscripsimus undecimo kalendas marcii anno Domini M trecentessimo. - Signum Bernardi de Cumbis notarii publici Barchinone regentisque scribaniam curie vicarii ejusdem civitatis qui hoc translatum sumptum fideliter ab originali suo non cancellato nec in aliqua parte sui viciato et cum eodem legitime comprobatum scribi fecit et clausit tercio decimo kalendas marcii anno Domini millessimo trecentessimo cum litteris suprapositis in linea XII ubi scribitur super et cum litteris rasis et emmendatis in linea XVI ubi dicitur ac et in linea XX prima .... in linea XX sexta ubi dicitur ac. Preterea de mandato Petri Arnaldi de Cervaria jamdicti firmam et decretum ejus supra manu propria scripsit. Et ad majorem rei evidenciam et fidem habendam in presenti translato apposuit sigillum officii vicarii supradicti.

Sigue en xxviii-perg-1531-jaime-i-vispera-pentecostes-1258

https://es.wikipedia.org/wiki/Tratado_de_Corbeil

https://www.elnacional.cat/es/efemerides/marc-pons-tratado-corbeil-independencia-condados-catalanes_266958_102.html

https://laverdadofende.blog/2013/02/04/tratado-de-corbeil-1258/

http://www.cardonavives.com/artdocumentos.asp?id=2456&tit=Marca%20hisp%E1nica%20catalana%20y%20Tratado%20de%20Corbeil%20(1258)

https://www.academia.edu/21647170/El_Tratado_de_Corbeil_y_el_Mito_de_los_Condes-Reyes

https://www.lonostre.es/es/tratado-corbeil-aragon-francia-catalonia/

http://www.puzzledelahistoria.com/?cat=2907

https://lapaseata.net/2017/10/27/tratado-de-corbeil-mentiras/

https://www.lasprovincias.es/comunitat/opinion/201610/17/tratado-corbeil-20161016235305-v.html

https://www.unprofesor.com/ciencias-sociales/tratado-de-corbeil-resumen-3192.html

http://www.mhcat.cat/esmhc/exposiciones/la_memoria_de_un_pais/nuestro_mar/la_hegemonia_catalana_en_el_mediterraneo/cronologia/tratado_de_corbeil

https://es.thefreedictionary.com/Tratado+de+Corbeil

http://www.detectivesdeguerra.com/2017/11/tratado-de-corbeil-y-la-independencia.html

http://www.enciclonet.com/articulo/tratado-de-corbeil/

https://www.onogueras.com/comtats_catalans/objectivitat.htm

https://foroespana.foroactivo.com/t3140-tratado-de-corbeil-y-la-independencia-de-cataluna

https://somatemps.me/2015/09/01/nunca-lo-olvidemos-el-tratado-de-corbeil-el-que-siempre-oculta-el-nacionalismo/

http://www.cuentayrazon.org/revista/pdf/036/Num036_004.pdf

https://www.elperiodicoextremadura.com/noticias/tuinformas/cataluna-tratado-corbeil_691840.html

http://omnibus-dubitandum.blogspot.com/2013/07/cataluna-jamas-ha-existido-pruebas-el.html

https://www.revistamira.com.mx/2017/10/23/tratado-de-corbeil-1258-los-argumentos-historicos-del-pan-catalanismo-se-desmoronan/

http://javaloys.blogspot.com/2018/11/tratado-de-corbeil-1258-el-pan.html

https://leyderecho.org/tratado-de-corbeil/

https://www.meneame.net/m/cultura/tratado-corbeil-1258-pan-catalanismo-pelotas

http://soymayornoviejo.com/tratado-de-corbeil/

https://dialnet.unirioja.es/descarga/articulo/1957211.pdf

https://www.abc.es/local-aragon/20141021/abci-independencia-catalua-nunca-existio-201410211006.html

APÉNDICE AL PARLAMENTO DE CATALUÑA Y COMPROMISO DE CASPE

APÉNDICE AL PARLAMENTO DE CATALUÑA Y COMPROMISO DE CASPE. 

Barcelona,
en el establecimiento litográfico y tipográfico de

D. JOSÉ EUSEBIO MONFORT.
1848.

APÉNDICE.
Núm 1.
Arch. de la Dip. Diet. De 1411, fol. 25.

Dimars a 28 de juny de 1412 en Barchinona. - Aquest jorn se feu la publicacio per les nou persones del infant de Castella don Ferrando rey Darago en la vila de Casp.
- Dimecres á 29 de juny. - Aquest dia vench la nova vers hora de completes en Barchinona com les nou persones havien feta la publicacio en la vila de Casp quel infant don Ferrando de Castella fos rey Darago. - Aquest dia parti de Casp lo bisbe Doscha mossenyer Francesch Daranda lo don de Cartuxa e micer Pere Bertran. - Dijous á 30 de juny en Barchinona. - Aquest dia partiren de Casp lo senyor archabisbe de Terragona maestre Vicens Ferrer micer Bernat de Gualbes e micer Guillem de Vallsecha. - Digmenge á 3 de juliol en Barchinona. - Aquest dia partiren de Tortosa segons relacio den Francesch Manresa deputat lochal de Tortosa los sis missatgers qui foren anedits als altres sis qui anaren per part del principat de Cathalunya per fer reverencia al senyor rey: e lo dit dia fo començat a fer compta a tots los dotze missatgers cor del temps passat que los sis stigueren a Casp per oyr la publicacio los fo fet compte tro per tot lo segon dia del dit mes.
- Dissapte a 9 de juliol en Barchimna. - Aquest jorn vench micer Bernat de Gualbes: lo dit dia feren gran festa per lo senyor rey e lo dia seguent.

Núm. 2. Reg. 2401. Fol. 1.

Rey muyt caro e muy amado tio. Nos el rey Daragon vos enviamos muyto a saludar como aquel para quien querriemos que Dios diesse tanta de vida e salut quanto vos mesmo deseades e nos pera nos mismo querriemos. E porque en muy de buena voluntad fariemos todas las cosas que vos fuessen en plazer rey muyt caro e muy amado tio fazemosvos saber que havemos recebido la carta que nos enviastes con la qual sabe Dios que havemos havido singular plazer por saber de vuestra salut e buen stamiento e de la reyna nuestra muy cara e muy amada tia e senyora e de la infanta duenya Isabel nuestra muy cara et muy amada filla. E porque somos cierto rey muy caro e muy amado tio que por semblant vos plazera saber de nos: vos certificamos que al tiempo de la presente nos e la reyna nuestra muy cara companyera e los infantes nuestros fillos eramos en buena sanidat e disposicion de nuestras personas. E otrosi rey muy caro e muy amado tio a lo que nos enviastes dezir que nos rogavades que en los negocios tocantes a don Anton de Luna nos plaziesse de no procehir a otra rigor daqui a tanto que vos nos scriviesedes mas largament sobre esto rey muy caro e muy amado tio vos respondemos que sabe Dios que en todas las cosas que nos podiesemos buenament fazer vos complazeriemos de grant corazon: empero rey muy caro e muy amado tio a nos conviene e es forçado por la dignidat real de havernos en los ditos feytos en tal manera que justicia dreyto e egualdat sian servados car en otra manera a nos seria grant carrego de consciencia. Porque vos rogamos rey muy caro e muy amado tio que sobre esto nos querades haver por scusado como noy podamos otra cosa fazer salvo aquello que sera de dreyto justicia e razon. E si otras cosas algunas rey muy caro e muy amado tio de part daqua vos plazen que nos fazer podamos por honra vuestra enviadnoslo a dezir car nos las faremos de muy buen grado. E tiengavos rey muy caro e muy amado tio la santa Trinidat en su guarda. Scrita en Çaragoça dius de nostro siello secreto a XII dias dagosto en lanyo MCCCCXII. - Rex Ferdinandus. - A nuestro muy caro e muy amado tio el rey de Navarra. - Dominus rey mandavit michi Didacio Ferdinandi de Vadillo.  

Núm. 3. Reg. 2401. Fol. 2.

Memoriale eorum que ambassiatores domini nostri regis Aragonum missi in Franciam ex parte dicti domini regis debent facere et dicere. - Primo cum presenti memoriali portabunt secum literam salviconductus domini nostri regis patentem directam illis partibus per quas debent transire et incolis earundem. Item portabunt literas de credentia ex parte domini regis pro domino rege Francie et pro domina regina uxore sua. Item pro domino delfino duce Aquitanie eorum filio. Item pro dominis duce Biturre duce Burgundie duce Aurelianensi duce Borboni duce Britanie duce Barensi comite Armaniaci comite de Lauçonio domino de Lebreto domino Petro de Navarra duçe de Brabant comite Sancti Pauli duce de Baviera comite de Peyntebre comite de Henaut comite de Don Marti comite de Carovila pro comite Fuxi. Item ibunt recta via Parisius vel ubi scient personam domini regis Francie esse et in intinere informabunt se de statu patrie continue et ubi sciverint aliquod periculum iminere requirent officiales et gentes patrie quod dent eis societatem et securitatem suficientem. Item quando aplicabunt ad regem Francie facient sibi reverentiam debitam et dicent ei quod dominus rex Aragonum frater ejus eum salutat cordialiter et desiderat scire salutem et bonum statum ejus ac domine regine uxoris sue et filiorum suorum ideoque precatur eundem quatenus de his velit cerciorare continue dominum nostrum regem in quo sibi faciet complacentiam specialem: et quia dominus noster rex credit quod ipse dominus rex Francie complacenter audiet bona de statu suo dicti ambaxiatores explicabunt sibi qualiter per Dei gratiam dominus noster rex ac domina regina uxor sua et dominus Alfonsus primogenitus ac dominus Johannes necnon magistri sancti Jacobi et Alcantare et dominus Petrus infantes et filii ac infantissa domina Maria filia eorundem sunt hic Cesarauguste ad presens sani sospites et leti. Item dicent ulterius qualiter post obitum inclite memorie dompni Martini regis Aragonum patrui seu avunculi domini nostri regis quamvis dominus noster rex habuerit consilium et determinationem concordem plurimorum doctorum in utroque jure et magistrorum in theologia tam de regno Castelle quam de aliis partibus mundi quod regnum Aragonum de jure et justitia pertinere deberet ad eum et posset per se ipsum possesionem ejusdem recipere actualem: nichilominus deliberavit spectare quod naturales de dicto regno se legitime informarent examinarent et publicarent si eum vel alium habere deberent in dominum et in regem prout fecerunt: et pro faciendo imformationem examinationem et publicationem predictas naturales corone regie Aragonum concorditer elegerunt certas personas idoneas et de suficientioribus que pro tali negocio reperiri potuerunt inter eos quibus dederunt super dicto negocio plenariam potestatem: que quidem persone sic electe audiverunt et intellexerunt plenarie totum et quidquid pro parte competitorum in dicto regno procuratores et advocati eorundem ac alie persone in eorum favorem et juvamen voluerunt dicere allegare et in scriptis offerre: de quibus omnibus premissa debita examinatione et collatione tandem dicte novem persone cum magna solempnitate libere et concorditer publicaverunt quod secundum jus et justitiam omnes naturales dicti regni Aragonum omnesque regnorum terrarum et provinciarum subjectarum regali corone Aragonie tenebantur facere et prestare fidelitatis juramentum dicto domino nostro regi tunc infanti Castelle tanquam domino et regi naturali eorundem. Et facta dicta declaratione statim fuit intimata eidem domino regi tunc existenti in Castella et pro parte regnorum et terrarum submissorum dicte corone fuerunt ad eum transmisse magne et solempnes ambaxiate de pluribus personis magni status et fecerunt sibi reverentiam tamquam ipsorum regi et domino naturali suplicantes etiam eidem quod vellet dictorum regnorum et principatus possessionem recipere actualem: quam possessionem idem dominus rex statim incepit recipere et continuavit veniendo cum regina et liberis suis usque ad civitatem Cesarauguste in qua ut prefertur residet de presenti tanquam in illa que est caput corone Aragonie: et tam in ipsa quam in aliis locis insignibus per que transitum fecit idem dominus rex ac domina regina dominusque primogenitus et alii liberi sui fuerunt recepti processionaliter et valde solempniter cum magnis affectione guadio et consolatione omniumque naturalium dictorum regnorum et principatus et exinde prelati magnates barones et milites et nuntii civitatum et villarum submissarum dicte corone singulariter venerunt ad impendendam reverentiam eidem domino regi ut eorum domino naturali. Et predicta omnia dominus noster rex intimat domino regi Francie ut illa sciat habendo pro firmo quod habebit complacentiam de honore domini nostri regis et de sciendo predicta. Et in conclusione dicti ambaxiatores ex parte domini nostri regis rogabunt dominum regem Francie quod sicut temporibus preteritis inter regna et dominia Aragonie et Francie fuit bona concordia et amicitia dominus rex Francie vellit illas pro sua parte conservare et manutenere cum ad id debeat inclinari multo plus nunc quam temporibus retroactis rationibus sequentibus et aliis que induci possent. Primo propter bonam amicitiam hactenus habitam que adhuc durat inter dicta regna et dominia Aragonie et Francie. Secundo propter specialem amicitiam habitam inter dominos reges Castelle avum patrem domini nostri regis cum domo Francie. Tertia propter opera singularia exhibita per dominum nostrum regem cum magna afectione in favorem dicte domus Francie in his que habuerunt fieri in Castella. Quinto propter opportunitatem quam dominus rex habet majorem quam quivis alius ad proficiendum domino Francie et laborandum pro ejus honore existens rex Aragonie ac tutor regis et rector regni Castelle una cum domina regina Castelle sicut et ante et ita intendit dominus noster rex complere et facere erga dominum Francie operis per effectum. Et omnia supradicta prout cuilibet spectabunt et convenient dicti ambaxiatores explicabunt domine regine Francie domino duci Aquitanie dominis ducibus comitibus et magnatibus supradictis presentando cuilibet literas de credentia ex parte domini nostri regis. - Serenissimo ac magnifico principi Carolo Dei gratia regi Francorum consanguineo nostro carissimo Ferdinandus Dei gratia rex Aragonum salutem et prosperos ad vota successus. Serenissime princeps consanguinee nobis precare: super aliquibus arduis negotiis statum nostrum ac totius reipublice regnorum et terrararum nostrarum utrique concernentibus dilectos consiliarios et ambassiatores nostros Ferdinandum Vazquez in legibus licenciatum et Dalmacium de Darnius milites informavimus per extensum serenitatem vestram affectu intimo deprecantes quatenus hiis que dicti ambassiatores vestre serenitati e parte nostri retulerint dignemini fidem eredulam indubie adhibere ac si per nos ea vobis oretenus proferrentur offerentes nos serenissime princeps consanguinee nobis precare ad omnia vobis grata. Data Cesarauguste sub nostro sigillo secreto XXII die augusti anno a nativitate Domini MCCCCXXII. - Rex Ferdinandus. - Serenissimo principi Carolo Dei gratia regi Francorum consanguineo nostro precaro. - Dominus rex mandavit michi Didacio Ferdinandi de Vadillo. - Similis littera fuit missa mutatis mutandis illustrissimo ac magnifico viro... domino delfino Francie ac duci Aquitanie primogenito serenissimi principis regis Francie consanguinei nostri precari. - Similis littera fuit missa serenissime principisse Isabeli regine Francie consanguinee nostre precare. - Similes litere fuerunt misse mutatis mutandis ducibus sequentibus. - Inclito duci Biturriensi consanguineo nostro carissimo tanquam pri... - Inclito duci Burgundie consanguineo nostro carissimo. - Inclito duci Aurelianensi consanguineo nostro carissimo. - Inclito duci Borboni consanguineo nostro carissimo. - Inclito duci de Bavera consanguineo nostro carissimo. - Inclito duci Barensi consanguineo nostro carissimo. - Inclito duci de Barbant consanguineo nostro carissimo. - Inclito duci Britanie consanguineo nostro carissimo. - Similes litere fuerunt misse comitibus sequentibus mutatis mutandis. - Egregio viro dilecto et devoto comiti de Henaut amico nostro carissimo. - Egregio dilecto et devoto comiti Armaniaci amico nostro carissimo. - Egregio viro dilecto et devoto comiti de Foxio. - Egregio viro dilecto et devoto comiti Sancti Pauli amico nostro carissimo. - Egregio viro dilecto et devoto comiti de Peyntebre amico nostro canssimo. - Egregio viro dilecto et devoto comiti de Carovila amico nostro carissimo. - Egregio viro dilecto et devoto comiti de Lauconio amico nostro carissimo. - Egregio viro dilecto et devoto comiti de Don Martin amico nostro carissimo. - Egregio et potenti viro Petro de Navarra consanguineo nostro carissimo. - Egregio et potenti viro domino de Lebret amico nostro carissimo. - Serenissimo ac magnifico principi Ludovico Dei gratia regi Jherusalem et Neapolis consanguineo nostro carissimo ut supra in litera regis Francie in proxima pagina mutatis mutandis et sub eadem data. - Dominus rex mandavit michi Didaco Ferdinandi de Vadillo.

Núm. 4. Proceso de Cort. 23. fol. 78.

Et el dito senyor rey stando assentado en su solio e cadiella real present el dito justicia de Aragon e jutge en las ditas cortes e presientes los quatro brassos del dito regno el sobredito muyt reverend vispo de Huescha en nombre et voz de toda la dita cort e quatro brassos de aquella entre otras cosas propuso en effecto tales o semblantes paraulas: que como por el dito senyor rey fuessen stados monestados e requeridos todos los del dito regno que elleyos prestassen a ell sagrament de fieldat assi como a senyor e rey suyo natural e per part de tota la dita cort le fuesse stado ya repuesto que plazia a la dita cort e a los quatro brassos de aquella de fazer e prestar el dito sagrament empero que el dito senyor rey ante todo aquesto jurasse e prestasse sagramiento en la dita cort de servar fueros privilegios usos e libertades a los del regno de Aragon e a los del regno de Valencia poblados a fuero Daragon e encara a los de Teruel e de Albarracin sus fueros en la forma acostumbrada: por aquesto dixo que supplicaba e supplico en nombre e voz de toda la dita cort e quatro brassos de aquella que ell queriesse e li plaziesse fazer e prestar ante todas cosas la dita jura la qual le era ya stada dada ordenada e por ell vista e reconocida: e aquella por el senyor rey feyta dixo que toda la dita Cort e los IIII brassos de aquella en nombre et voz de todo el dito regno por ello e sus successores eran parellados de fazer e prestar humilment el dito senyor rey sagramiento de fieldat assin como a senyor e rey suyo natural. Et encontinent el dito senyor rey a humil supplicacion e a instancia de toda la dita cort e quatro brassos de aquella benignament e graciosa present el dito justicia Daragon e jutge en las ditas cortes juro e fizo sagrament sobre la cruz de nuestro senyor Jesuchristo los sanctos quatro evangelios devant ell posados e por el dito senyor rey manualment tocados en poder e manos del dito vispo de Huescha en nombre et voz de toda la dita cort e por la dita cort e quatro brassos de aquella la dita jura ricibient la qual yes dius la forma siguient:
- Nos Ferdinandus Dei gratia rex Aragonum Sicilie Valentie Majoricarum Sardinie et Corsice comes Barchinone dux Athenarum et Neopatrie ac etiam comes Rossillionis et Ceritanie promittimus in bona fide regali et juramus super crucem Domini nostri Jesuchristi et ejus sancta quatuor evangelia coram nobis posita et per nos manueliter tacta in bona fide et sine omni fraude et maxinatione quacumque vobis memoratis prelatis religiosis baronibus mesnaderiis militibus infançonibus civibus et hominibus villarum et aliorum locorum regni Aragonum et etiam prelatis religiosis baronibus mesnaderiis militibus infançonibus civibus et hominibus villarum et aliorum locorum regni Valentie qui forum Aragonum volunt presentibus et futuris quod in nostra propia persona custodiemus observabimus et per nostros officiales et alios quoscumque custodiri et observari mandabimus et faciemus inviolabiliter observari et custodiri foros editos in curia generali quam dominus rex Petrus eximie recordationis avus noster celebravit in civitate Cesarauguste anno Domini millessimo CCCXXXXVIII (1348) necnon et alios foros privilegios et libertates usus et consuetudines dicti regni Aragonum et locorum ipsius et omnia instrumenta donationum permutationum et libertates universas que habetis et habere debetis et per nos in propria persona vel per aliam interpositam personam vel alium seu alios pro nobis mandato nostro vel nomine nobis ratum habentibus absque cognitione judiciaria et debita secundum forum non occidemus nec extemabimus nec exiliare mandabimus nec faciemus nec captum vel captos aliquem vel aliquos contra forum privilegia libertates usus et consuetudines Aragonum supra fidantia et directo oblata retinebimus nec retineri faciemus nunc nec aliquo tempore: et vobis hominibus Turolii et Albarracini et aldearum vestrarum servabimus et servari faciemus foros vestros ac usus consuetudines et privilegia et omnia instrumenta donationum permutationum et libertates universas prout aliis in dicto regno Aragonum constitutis et vobis concesse sunt que habetis et habere debetis cum sitis infra regnum Aragonie constituti et non contraveniemus per nos vel per aliquam interpositam personam modo aliquo sive causa. - Item juramus imperpetuum per nos et successores nostros quod moneta jaccensis que nunc est in omni firmitate maneat secundum quod nunc est impertuum et currat firmiter per totam Aragoniam et in aliis locis ubi currere consuevit ita videlicet quod a nobis nec ab heredibus vel successoribus nostris destrui valeat vel mutari minui vel augeri aut de novo cudi. Insuper etiam firmamus confirmamus et juramus statuimus et ordinationem perpetuam factam per illustrissimum dominum regem divine recordationis abavum nostrum per quam idem dominus rex Jacobus statuit et ordinavit et sancciit quod regna Aragonum Valentie et comitatus Barchinone cum directo dominio et aliis quibuscumque universis juribus que ad ipsum dominum regem tunc expectabant vel poterant spectare in regno Mojoricarum et in insulis ei adjacentibus et in comitatibus Rossilionis et Ceritanie Confluentis Vallispirrii et in vicecomitatibus Omelladesii et Carladesii queque per exelse memorie dominum regem Petrum avum nostrum et justitie debito fuerunt et sunt corone regie applicata et per ipsum dominum regem Petrum avum nostrum unita et alligata et etiam integriter reducta prout ea nunc nos tenemus potenter et integre cum eorum juribus universis dictis regnis Aragonum Valentie et comitatui Barchinone sint et maneant perpetuo unita et unum et sub uno solo eodemque domino atque dominio perseverent nec aliquod vel aliqua ex eis ab alio vel aliis separentur ita quod quicumque sit rex Aragonum idem etiam sit rex regnorum Valentie et Majoricarum ac comes Barchinone Rossiliotiis et Ceritanie Sardine et Corsice: ut hec et alia tam in dicto statuto privilegio ac ordinatione perpetua antefati domini regis Jacobi ejus bulla plumbea communito quam in alio privilegio dicti domini regis Petri avi nostri facto de dicta reintegratione et nova unione corone regie per dictum deminum regem Petrum avum nostrum factis similiter bulla plumbea communito predicta et alia latius et seriosius enarrantur: quamvis jam antea prout tenebamur ipsa statutum et ordinationem perpetuam firmaverimus et juraverimus die martis secunda augusti anni presentis. A prestatione autem juramenti predicti excipimus donationes et permutationes assignationes et alias alienationes per predecessores nostros factas a prima die mensis aprilis anni a nativitate Domini MCCCLXXX (1380) citra quas sub hujusmodi juramento de voluntate dicte curie volumus non comprehendi nec ad id ipsum extendi. Presentes testes reverendus archiepiscopus Callari Franciscus Daranda comes Cardone et Raimundus Fivallerii. - Nos Dominicus episcopus oscensis habita delliberatione et diligenti tractatu per nos et successores nostros juramus per Deum et crucem Domini Jhesuchristi et ejus sancta quatuor evangelia coram nobis posita et per nos corporaliter tacta vos illustrissimum ac magnificum principem et dominum dominum Ferdinandum Dei gratia regem Aragonum Valentie Majoricarum
Sardine et Corsice comitemque Barchinone Rossilionis et Ceritanie habere et tenere vos in dominum nostrum et in regem et pro rege ac domino nostro naturali et quod de cetero obediemus et fidelitatem vobis dicto domino Ferdinando ut domino et regi nostro naturali servabimus ut vassalli el naturales suo domini naturali debent et tenentur fidelitatem et obedientiam servare tanquam regi et suo domino naturali: in quorum testimonium prefatus dominus rex mandavit et prenominati prelati religiosi et richi homines mesnaderii milites infanciones et procuratores superius nominati requisiverunt de predictis fieri unum et plura publica instrumenta tradenda illis hominibus et singulis quibus habere voluerint per notarium infrascriptum.
- Et feyta la dita jura por el dito senyor rey toda la dita cort e los quatro brassos de aquella protestaron o fizieron su protestacion en la forma e manera qui se sigue:
- Et illico prestito dicto juramento preffati prelati religiosi barones ac procuratores eorundem mesnaderii milites infanciones et procuratores civitatum villarum et locorum regni Aragonum in dicta curia congregrati dixerunt voluerunt ac expresse protestati fuerunt quod propter juramentum per dictum dominum regem prestitum de servando privilegia libertates usus et consuetudines locorum dicti regni et locorum Turoli et Albarrazini et aldearum suarum non paretur aut parari possit aliquod prejudicium quatuor brachiis dicte curie aut alicui seu aliquibus ex eis nec per ipsum juramentum jus aliquod adquiratur predictis brachiis personis civitatibus villis locis et universitatibus et singularibus personis earundem vel alicui seu aliquibus ex eis adversus alium seu alia brachia aut adversus personam seu personas civitates villas loca et universitates earundem et singulares personas earum nec adversus aliquam vel aliquas ex eis nec in plus validentur in prejudicium ipsorum brachiorum personarum et aliorum predictorum vel alicujus seu aliquorum ex eis misi si et prout erant ante dicti juramenti prestationem sed remaneant predicta brachia persone civitates et alii pretacti et eorum quilibet conjunctim et divisim super dictis privilegiis libertatihus usibus et consuetudinibus eorundem in eo jure quo erant ante dicti juramenti prestationem.

Núm. 5. Proceso de Cort. 23. Fol. 78.

E el dito senyor rey stando en su solio e cadilla real presient el dito inclito don Alfonso filio e primogenito suyo e presientes el dito justicia de Aragon e jutge en las ditas cortes e presientes los quatro brassos del dito regno el dito muy reverent vispo de Huescha en nombre e voz de toda la dita cort e quatro brassos de aquella entre otras cosas propuso en effectu tales o semblantes palauras: que como por el dito senyor rey fuessen seydos rogados todos los del dito regno que ellos jurassen al dito inclito don Alfonso filio e primogenito suyo de present en senyor e apres dias suyos en rey e por rey suyo natural e por part de toda la dita cort le fuesse el martes mas cerca pasado seydo respuesto que plazia a la dita cort e a los IIII brassos de aquella fazer el dito sagrament empero quel dito inclito don Alfonso fillo e primogenito suyo ante todas cosas jurasse los privilegios de la union de los regnos e prestasse sagrament en la dita cort e servar fueros privilegios e libertades a los del regno de Aragon e a los del regno de Valencia poblados a fuero Daragon e encara a los de Teruel e de Albarrazin sus fueros en la forma acostumbrada: por aquesto dixo que queriendo exequir las rogarias a ellos feytas por el dito senyor rey supplicava e supplico en nombre e voz de toda la dita cort e quatro brassos de aquella que ell quiziese e mandasse prestar al dito inclito don Alfonso fillo e primogenito suyo et ante todas cosas luego de present fiziesse la jura la qual li era stada ya ordenada: e por ell vista e reconoscida e aquella por el dito don Alfonso fillo e primogenito suyo feyta que toda la dita cort e todos los quatro brassos de aquella en nombre e en voz de todo el dito regno por ellos e sus successores eran parellados de jurar al dito senyor don Alfonso fillo e primogenito del dito senyor rey en senyor de present e apres dias del dito senyor rey en rey e senyor suyo natural. - E el dito senyor rey stando assin en su solio e cadilla real e presentes todos los sobreditos de la dita cort mando al dito don Alfonso fillo e primogenito suyo qui present era que fiziesse si quiere prestasse el dito sagrament a los del dito regno segund que ellos lo demandavan e por ellos le era stado dado ordenado. - Et incontinent el dito muyt inclito don Alfonso fillo e primogenito del dito senyor rey stando alli present de mandamiento del dito senyor rey e volundat suya presentes los sobreditos e toda la dita cort e IIII brassos de aquella benignament e graciosa present el dito justicia de Aragon e jutge en las ditas corts juro e fizo sagrament sobre la cruz de nuestro senyor Jesuchristo e los IIII sanctos evangelios delant dell posados e por ell manualment tocados en poder e manos del dito reverent vispo de Huescha en nombre e voz de la dita cort e IIII brasos de aquella la dita jura recibient la qual yes dins la forma siguient. - Invocato divino auxilio a Domino. Noverint universi quod die et anno inferius denotatis congregata curia generali in civitate Cesarauguste in ecclesia sancti Salvatoris sedis ejusdem quam curiam illustrissimus ac magnifficus princeps et dominus dominus Ferdinandus Dei gratia rex Aragonum Sicilie Valentie Majoricarum Sardine et Corsice comes Barchinone et dux Atenarum et Neopatrie ac etiam comes Rossilionis et Ceritanie aragonensibus celebrat idem dominus rex presentibus aliquibus exhortationibus et sanctorum patrum dictis aliisque justis rationibus sive causis eleganter per eum propositis rogasset prelatos religiosos barones mesnadarios milites infanciones procuratores civitatum villarum et aliorum locorum Aragonum qui erant in dicta curia congregati quod ipsi prelati et alii proxime nominati jurarent inclitum ac magnifficum dominum Alfonsum ipsius domini nostri regis primogenitum tunc ibidem presentem in dominu statim et in regem et successorem suum et dominum regni Aragonum post dies tamen ipsius domini nostri regis sicut alii infantes Aragonum primogeniti et heredes jurari consueverunt et etiam dictus dominus primogenitus qui ibidem presens erat instantissime suas preces apud dictos prelatos et alios predictos effudisset: et quia tamen in furo novo Aragonum et etiam in quodam statuto et ordinatione factis per illustrissimum dominum Jacobum bone memorie regem Aragonum abavum ipsius domini regis de quibus inferius expresse mentio habetur continetur inter alia quod quilibet heres et successor in predicto et aliis regnis et comittatibus unus post alium successive tempore sui novi dominii sive nove successionis vel etiam si antea jurari haberet antequam prelati riqui homines mesnaderii milites cives et burgenses et homines villarum seu aliqui alii de predictis regnis sibi faciant seu prestent juramentum fidelitatis vel aliquam recognitionem ipse heres vel successor quicumque pro tempore fuerit per se et suos laudet confirmet et aprobet et publice juret dictum forum et ipsum statutum necnon quod observabit et faciet observari fueros usus consuetudines Aragonum privilegia et omnia instrumenta donationum permutationum et libertates universas prout inferius latius et seriosius est contentum: ideo nos Alfonsus primogenitus predictus volentes dictis foro et statuto satisfacere juramus ad sancta Dei evangelia per nos corporaliter tacta in posse et manibus reverendi in Christo patris Dominici divina providentia episcopi oscensis nomine et vice omnium curie memorati recipientis omnia et singula supra dicta in hunc modum. Nos Alfonsus dicti domini regis primogenitus per crucem domini nostri Jesuchristi et ejus sancta quatuor evangelia coram nobis posita et per nos manualiter tacta in bona fide et sine omni fraude et maxinatione quacumque et etiam firmamus prelatis religiosis baronibus mesnaderiis militibus infancionibus civibus et aliis hominibus villarum et aliorum locorum regni Aragonum et prelatis baronibus mesnaderiis militibus infancionibus civibus et aliis hominibus regni Valentie qui forum Aragonum habent quod observabimus et observari faciemus eis foros usus consuetudines Aragonum privilegia et omnia instrumenta donationum permutationum et libertates universas que habent et habere debent et hominibus civitatum Turolii et Albarrazinii et suarum aldearum forum suum ac usus et consuetudines privilegia et omnia instrumenta donationum permutationum et libertates universas prout aliis in dicto regno Aragonum constitutis et eis sunt concessa que habent et habere debent cum sint intra regnum Aragonum constituti et non contraveniemus per nos vel per aliam interpositam personam modo aliquo sive causa: et juramus quod moneta jaccensis que nunc est in omni firmitate maneat secundum quod nunc est in perpetuum et currat firmiter per totamAragoniam et in aliis locis ubi currere consuevit ita videlicet quod a nobis heredibus et successoribus nostris destrui non valeat vel mutari minui vel augeri aut de novo cudi. Insuper etiam firmamus et juramus statutum et ordinationem perpetuam factam per illustrissimum dominum Jacobum dive recordationis tritavum nostrum per que idem dominus rex Jacobus statuit ordinavit et sancciit quod regna Aragonum Valentie et comitatus Barchinone cum directo dominio et aliis quibuscumque universis juribus que ad ipsum dominum regem tunc expectabant vel poterant expectare in regno Majoricarum et in insulis ei adjacentibus et in comitatibus Rossilionis et Ceritanie Confluentis Vallispirii et in vicecomitatibus Omeladesii et Carladesii quecumque per excelse memorie dominum regem Petrum avum dicti domini nostri regis et abavum nostrum ex justitie debito fuerint et sunt corone regie applicata et per ipsum dominum regem unita et alligata ac etiam integriter reducta prout ea nunc tenet dictus dominus noster rex potenter et integre cum eorum juribus universis dictis regnis Aragonum Valentie et comitatus Barchinone sint et maneant perpetuo unita et unum et sub uno solo eodemque domino atque dominio perseverent nec aliquod vel alique ex eis ab alio vel aliis separentur: ita quod quicumque sit rex Aragonum idem etiam sit rex regnorum Valentie et Majoricarum Sardine et Corsice ac comes Barchinone Rossilionis et Ceritanie ut hec et alia tam in dicto statuto privilegio ac ordinatione perpetua antefati domini regis Jacobi ejus bulla plumbea comunito quam in alio privilegio per dictum dominum regem Petrum facto et dicta reintegratione et nova reductione et unione corone regie per dominum regem Petrum factis similiter bulla plumbea comunito predicta et alia latius et seriosius enarrantur. A prestatione autem juramenti predicti excipimus donationes et permutationes assignationes et alias assignationes per predecessores dicti domini regis factas a prima die mensis aprilis anni a nativitate Domini MCCC septuagesimi quinti (1375) quas sub hujusmodi juramento de voluntate dicte curie volumus non comprehendi nec ad id ipsum extendi. In quorum testimonium prefatus dominus rex mandavit ac dictus dominus Alfonsus primogenitus et alii prelati et religiosi riqui homines mesnaderii milites infanciones et procuratores superius nominati et instrumentum de predictis fieri unum vel plura instrumenta tradendo illis omnibus et singulis qui habere voluerint per notarium infrascriptum.
- Et prestito autem juramento predicto memorati prelati religiosi riqui homines barones masnaderii milites infanciones procuratores civitatum villarum et aliorum locorum regni Aragonum infrascripti qui erant in dicta curia congregati habentes specialia mandata ad infrascripta gratis et voluntarie presente dicto domino nostro rege hoc rogante et requirente et hoc assensum suum prebente jurarunt dictum inclitum dominum Alfonsum filium et primogenitum dicti domini regis ibidem presente ipso tamen tenente crucem et librum missale in manibus suis sub forma sequenti. (Sigue la lista de los concurrentes que prestaron el juramento de fidelidad, del tenor siguiente). - Habita delliberatione et diligenti tractatu per nos et successores nostros juramus per Deum et crucem domini nostri Jesuchristi et ejus sancta quatuor evangelia coram nobis posita et per nos corporaliter tacta vos inclitum dominum Alfonsum domini nostri regis primogenitum quod tenemus et tenebimus habemus et habebimus vos in dominum confestim et in regem et pro rege Aragonum post dies dicti domini regis presentis patris vestri: et quod de cetero obediemus et fidelitatem vobis domino Alfonso primogenito servabimus in vita ipsius domini regis patris vestri et etiam post ut vassalli et naturales suo domino naturali debent et tenentur fidelitatem et obedientiam servare tanquam primogenito et heredi universali domini nostri regis predicti. In quorum testimonium prefatus dominus rex mandavit ac dictus dominus Alfonsus primogenitus et alii prelati religiosi riqui homines mesnaderii milites infanciones et procuratores superius nominati requisiverunt de predictis fieri unum vel plura publica instrumenta tradenda illis omnibus et singulis qui habere voluerint per me notarium infrascriptum.

Núm. 6. Reg. 2401. Fol. 35.

Lo Rey. - En Ramon Fivaller: com per rao de la entrada per nos Deu migençant e en breu faedora en aquexa ciudat vullam haver aquella jornada per servey de nostra persona una cota un manto e un juppo de drap daur de aquell tall e manera e semblants que eren les cota manto et juppo ab que entra novellament com a rey en aquexa ciutat lo senyor rey en Marti de bona memoria oncle nostre e per aquesta rao nos trametam aqui lo feel sastre nostre mestre Johan Dalvernia: pregamvos et manam que decontinent donets recapte que sia comprat tant drap daur com a aço sia manester et axi mateix arminis per afolradures et que prestament se façan los dits manto cota et juppo a fi que un dia abans de la nostra entrada aqui nos puscam haver les dites robes acabades: car en Barthomeu Gras regent nostra tresoreria dara o fara donar bon recapte aqui sobre la paga dels dits drap e arminis e altres coses a aço necessaries. E en aço dats aquella bona cura et diligencia ques pertany. Dada en Tortosa sots nostre segell secret a XVII dies de noembre del any MCCCCXII. - Rex Ferdinandus. - Gabriel Mascaroni mandato domini regis facto ad relationem Didaci Fernandez de Vadillo secretarii.  

XCIII, reg 1538, fol 6, 21 enero 1351

XCIII.

Reg.n.1538, fol.6. 21 ene. 1351.

In nomine Domini. Noverint universi quod nos Petrus Dei gratia rex Aragonum etc. pater et legittimus administrator incliti infantis Johannis precarissimi primogeniti nostri et ducis Gerunde attendentes quod propter nonnullas occupaciones quibus nos propter reipublice nostre utilitatem vacare opportet infrascriptis intendere non valemus: idcirco constituimus creamus et ordinamus certum et indubitatum actorem procuratorem seu infrascriptorum negociorum gestorem pro dicto inclito infante et duce cum decreto regentis officium cancellarie nostre subscripti cujus jurisdiccioni nos submittimus in hac parte vos nobilem et dilectum consiliarium nostrum Bernardum de Capraria videlicet ad adipiscendum possessionem plenariam ducatus Gerunde per nos dicto filio nostro concessi et donati civitatumque villarum castrorum vicecomitatnum et aliorum quorumcumque ad dictum ducatum pertinentium prout in carta constitucionis per nos facte de dicto ducatu et donacionis dicto infanti et duci facte die et anno subscriptis lacius continetur: necnon ad recipiendum nomine dicti infantis homagia et sacramenta fidelitatum a comitibus vicecomitibus vervessoribus baronibus et aliis quibuscumque nobilibus militibus hominibus civitatum villarum vel castrorum et aliis quibuscumque hominibus vel mulieribus cujuscumque preeminencie status vel condicionis existant infra ducatum existentibus supradictum necnon etiam ad jurandum et confirmandum pro dicto infante et in personam ipsius privilegia et inmunitates dicti ducatus civitatumque villarum et castrorum ejusdem vel alia quecumque si qua et prout de jure et secundum consuetudines Cathalonie debent eis jurari seu etiam confirmari necnon etiam ad faciendum nobis vice et nomine dicti ducis pro convalidacione dicti ducatus homagium ore et manibus comendatum cujus virtute nos dictum ducem ratione dicte donacionis in personam vestri ad hominem recipiamus ore et manibus comendatum. Dates et concedentes vobis eidem Bernardo actori predicto quoad premissa plenam et liberam facultatem universa et singula exequendi complendi et ad effectum perducendi prout nos ut pater et legittimus administrator pro dicto infante et duce filio nostro possemus et alius quilibet pater familie pro filio suo facere posset si personaliter intendere possemus vel posset. Et promittimus vobis dicto nobili procuratori et actori necnon et notario infrascripto tamquam publice persone pro vobis et aliis etiam personis quarum interest et intererit in futurum legittime stipulanti nos semper habere ratum gratum et firmum quicquid per vos dictum procuratorem et actorem in premissis procuratum actum et gestum fuerit sive factum et nullo tempore revocare sub bonorum nostrorum omnium ypotheca. Actum est hoc in castro Perpiniani die vicesima prima mensis januarii anno a nativitate Domini millessimo CCC quinquagesimo primo. - Vidit Jaspertus. - Sig+num Petri Dei gratia regis Aragonum etc. qui hec laudamus et firmamus et huic instrumento publico nostrum sigillum appendicium jussimus apponendum. - Rex Petrus. - Testes hujus rei sunt nobiles Petrus de Fonolloto vicecomes de Caneto et de Insula Guillelmus Galcerandi de Cabrencio alias dictus de Rocaberlino Petrus de Montecatheno procurator Catalonie Berengarius de Apilia camerarius major et Jacobus de Faro consiliarii dicti domini regis. - Sig+num mei Jasperti de Tragurano regentis officium cancellarie domini regis qui huic actorie tamquam legittime facte causa cognita mea manu propria meam interpono auctorilatem pariter et decretum. - Dominus rex mandavit Matheo Adriani in cujus posse firmavit. - Fuit clausum hoc instrumentum per dictum Matheum Adriani. - De predicto instrumento donacionis fuerunt facta et sumpta duo translata in papiro sigillata sigillo comuni regio quorum unum fuit transmissum probis hominibus et universitati civitatis Minorise et alterum juratis civitatis Vici per venerabilem Berengarium de Codinachs consiliarium et magistrum racionalem regium quem dominus rex ad dictas civitates premissit rationibus subinsertis. - Item tam de predicto instrumento donacionis quam de proxime dicto instrumento actorie fuerunt recepta translata in papiro sigillata sigillo comuni regio que fuerunt transmissa probis hominibus et universitati civitatis Gerunde per nobilem Petrum de Montechateno procuratorem Cathalonie. - In villa Perpiniani XI die mensis febroarii anno a nativitate Domini MCCCL primo fuerunt apposita firma domini regis signum et sigillum ejus appensum in quodam translato autentico sumpto a donacione per dominum regem facta domino infanti Johanni filio suo primogenito et Dei gratia duci Gerunde de ducatu Gerunde que siquidem donatio supra in precedenti folio est largiter registrata quod siquidem translatum fuit clausum per Bartholomeum de Lauro scriptorem domini regis et notarium publicum per totam dominacionem regiam die predicta et anno predicto. Tenor autem firme domini regis sequitur in hunc modum. - Sig+num Petri Dei gratia regis Aragonum Valencie Majorice Sardinie et Corsice comitisque Barchinone Rossilionis et Ceritanie qui huic translato a dicto suo originali sumpto et cum eodem de verbo ad verbum legittime comprobato auctoritatem nostram apponimus et decretum appositum hic de nostro mandato manu fidelis scriptoris nostri Bartholomei de Lauro in castro nostro Perpiniani X die februarii anno a nativitate Domini MCCCL primo et ad robur perpetue firmitatis nostrum sigillum appendicium hic ducimus apponendum. - Vidit Jaspertus.

xciv-reg-1538-fol-7-21-ene-1351

LXXII, perg 220, fol 41, 28 junio 1321

LXXII. 

Perg. n. 220. fol. 41. 28 jun. 1321.

Noverint universi quod nos Jacobus Dei gratia rex Aragonum Valencie Sardinie et Corsice ac comes Barchinone attendentes dudum composicionem seu transaccionem factam fuisse inter illustrem dominum Petrum bone memorie regem Aragonum patrem nostrum ex una parte et illustrem Jacobum felicis recordacionis regem Majoricarum
patrem vestri illustris Sancii regis Majoricarum comitis Rossilionis et Ceritanie ac domini Montispessulani karissimi consanguinei nostri ex altera super regno Majoricarum insulis Minorice et Evice et aliis insulis eidem regno adjacentibus et super comitatibus et aliis terris ipsius Majoricarum regis: in qua quidem composicione seu transaccione dictus rex Majoricarum inter alia convenit et promissit quod heredes et successores sui tenerentur eidem domino regi Petro et suis dare potestatem de civitate Majorice nomine et vice totius regni Majoricarum insularum Minorice et Eviçe et de villa Podiiceritani (Puigcerdà ? Podii : puig, pueyo, ceritani: Cerdanya) nomine et vice Ceritanie et Confluentis et de villa Perpiniani nomine comitatus Rossilionis et terrarum Vallispiri et Cauchiliberi (Colliure?) et de castro de Omelacio nomine et vice vicecomitatus de Omeladesio et quod etiam omnes heredes vel successores dicti regis Majoricarum tenerentur semel quolibet anno cum essent requisiti ire ad curiam dicti domini regis Petri et suorum in Cathalonia nisi tunc quando requirerentur essent in regno Majoricarum: que composicio seu transaccio fuit postmodum inter nos et eundem Jacobum regem Majoricarum et subsequenter inter nos et vos dictum Sancium regem Majoricarum iterum renovata prout hec et alia in instrumentis de dictis composicione seu transaccione et ejus renovationibus confectis plenius continentur: et nunc vos dictus Sancius rex Majoricarum existendo nobiscum in curia quam cathalanis celebramus in civitate Gerunde ad quam per nos requisitus venistis juxta convenientias supradictas gratiam pecieritis per nos vobis fieri videlicet quod faceremus vos franchum in tota vita vestra a veniendo ad curiam nostram et nostrorum et de dandis potestatibus supradictis: idcirco pensatis vinculo sanguinis et mutue dilectionis sinceritate quibus vicissim annectimur per nos et nostros graciose concedimus vobis dicto Sancio regi Majoricarum presenti et recipienti quod in tota vita vestra sitis franchus exceptus pariter et immunis a veniendo ad curiam predictam nostri et nostrorum et a dandis potestatibus antedictis ita quod vos dum vixeritis non veniatis nec venire teneamini ad dictam curiam nostri et nostrorum nec dare nobis aut nostris potestates jamdictas in vita vestra ut superius est jamdictum: post obitum vero vestrum heredes seu successores vestri in dictis regno comitatibus et terris veniant et venire teneantur ad curiam nostram et nostrorum predictam et dare dictas potestates bene et complete secundum dictas composicionem seu transaccionem et renovaciones ejus que in hiis et aliis in omnibus et per omnia in suo robore remaneant et vigore. Et nos infans Alfonsus primogenitus et heres dicti domini regis Aragonum per nos et heredes ac successores nostros laudamus et approbamus omnia supradicta jurantes in anima nostra per Deum et ejus sancta quatuor evangelia manibus nostris corporaliter tacta quod ea omnia tenebimus et servabimus et non veniemus aliquo tempore contra ea. Ad hec nos Sancius Dei gratia rex Majoricarum comes Rossilionis et Ceritanie ac dominus Montispesulani predictus recipientes cum gratiarum actione a vobis serenissimo
principe domino Jacobo rege Aragonum Valencie Sardinie et Corsice ac comite Barchinone predicto gratiam prenotatam quom nobis facitis de non veniendo ad dictam curiam et de non dandis dictis potestatibus dum vixerimus ut superius continetur promittimus per nos et heredes seu successores nostros in dictis regno Majoricarum comitatibus et terris vobis dicto domino regi Aragonum presenti et recipienti et vestris ac notario infrascripto tanquam publico persone stipulanti et recipienti pro illis quorum interest vel poterit interesse quod post obitum nostrum dicti heredes seu successores nostri venient et teneantur venire ad curiam vestram et vestrorum et dabunt ac dare teneantur vobis et vestris potestates predictas bene et complete secundum composicionem seu transaccionem predictam et ejus renovaciones superius expressatas sicut in predictis instrumentis ex composicione seu transaccione ac renovacionibus predictis confectis melius et plenius continetur: que composicio seu transaccio et renovaciones ejus predicte remaneant in hiis et aliis in omnibus et per omnia in suo robore et vigore. In quorum testimonium nos predicti reges et infans presens publicum instrumentum per litteras divisum inde fieri jussimus et sigillis nostris pendentibus comuniri. Acta fuerunt hec in civitate Gerunde in domo predicatorum quarto kalendas julii anno Domini MCCCXX° primo. - Signum + Jacobi Dei gratia regis Aragonum Valencie Sardinie et Corsice ac comitis Barchinone qui hec concedimus et firmamus. - Signum + Sancii Dei gracia regis Majoricarum comitis Rossilionis et Ceritanie ac domini Montispesulani predicti qui hec concedimus et firmamus. - Signum + infantis Alfonsi predicti primogeniti et heredis antefati domini regis Aragonum qui hec concedimus firmamus et juramus. - Testes hujus rei sunt qui presentes fuerunt inclitus dominus infans Petrus filius dicti domini regis Aragonum inclitus dominus infans Raimundus Berengarii filius ejusdem domini regis Aragonum Raimundus Valencie episcopus dicti domini regis Aragonum cancellarius Raimundus Fulchonis vicecomes Cardone Berengarius de Vilariacuto Bernardus de Serriano Petrus de Fonolleto vicecomes de Insula (vizconde de Illa, Dilla) Guillelmus de Caneto senescalcus Berengarius Maynardi canonicus Narbone cancellarius Berengarius de Petrapertusa tenens locum in Montepesulano Petrus de Pulcrocastro majordomus Hugo de Tacione portarius major Nicholaus de Sancto-Justo thesaurarius et Jacobus Scuderii scriptor predicti domini regis Majoricarum Bernardus de Fonollario miles gerens vices procuratoris in Cathalonia pro predicto domino infante Alfonso Petrus Marti thesaurarius dicti domini regis Aragonum Guillelmus Oulomarii judex curie memorati domini infantis Alfonsi. - Fuerunt clausa per Bernardum de Aversone notarium domini regis et publicum per totam terram ipsius domini regis: et est certum quod de mandato dicti domini regis Aragonum dictus Bernardus de Aversone tradidit manualiter dicto regi Majoricarum intus domum fratrum minorum Gerunde ubi hospitabatur alterum ex dictis instrumentis perfectum et clausum et sigillatum sigillis pendentibus ipsius domini regis Aragonum et dicti regis Majoricarum et incliti infantis Alfonsi predicti consimili retento pro parte domini regis Aragonum.

lxxiii-reg-221-fol-149-20-diciembre-1321