XCIX. Reg.n.1901, fol.50.1 ago. 1391.

XCIX.
Reg.n.1901, fol.50.1 ago. 1391.

Nos Johannes etc. Si difficultatem custodiendi et defendendi civitates villas castra et loca nostri dominii ne per exteros occupentur facimus facilem multo facilius nobis reputamus custodire eadem ne per nostros subditos et vassallos qui sub velo regendi ipsa satagunt eis dampna plurima irrogare aliquatenus destruantur. Cum igitur fidedignis relatibus sit nostra curia idonee informata de statu et regimine civitatis Osce que licet de notabilioribus regni Aragonum sit quasi ad destruccionem irreparabilem est deducta occasione quorundam militum infancionum conantium dictum regimen perturbare super quo siquidem regimine jam illustrissimus rex Alfonsus avus noster memorie laude digne dum esset in minoribus constitutus quamdam tulit arbitralem sentenciam cum qua inter alia declaravit ut in officiis dicte civitatis essent tantum duo jurati duo consiliarii et duo vedalerii de manu militum et infancionum predictorum et octo jurati sexdecim consiliarii et plures si necesitas id exposceret de manu civium dicte civitatis et quod dicti jurati et consiliarii brachii infancionum et militum interessent actibus et regimini jam dicte civitatis vocati per reliquos juratos ejusdem sub certa pena in dicta sentencia apposita et contenta quod predicti jurati civium semper servarunt et servare pro posse studuerunt sicut precipit sentencia ante dicta: sed jurati et consiliarii infancionum prefatorum venientes contra sentenciam ante dictam cum in consiliis et actibus ipsius civitatis existunt querentes occasionem consumendi civitatem eandem et ducti voluntate pocius quam racione ordinationibus et aliis actibus qui ibi tractantur et fiunt pro utilitate et statu prospero et tranquillo civitatis memorate adversantur et expressius contradicunt pretendendo exquisitum colorem quod antequam concordent seu consenciant in predictis volunt deliberare cum capitulo eorum brachii quod numquam factum fuit nec fieri permittitur per dictam sentenciam seu alias quovis modo cum exinde secreta consilii revelentur odia rancores et scandala suscitentur et prosperus status rei publice civitatis ipsius destruatur et alia plura damna et incoveniencia subsequntur circa que nos convenit necessario providere antequam ex toto civitas pereat antedicta: attendentes itaque jam dicto domino regi Alfonso in compromisso inde in ipsum tamquam dominum arbitrum arbitratorem ac amicabilem compositorem facto et firmato fuisse atributam plenariam potestatem quod si in arbitrali sentencia inde per eum proferenda emergerent aliqua dubia ambigua vel obscura quod ea posset interpretari et etiam declarare: considerantes etiam quod predicta sentencia arbitralis solum comprehendit et ligat illos milites et infanciones qui in dicto compromisso firmarunt et causam vel causas de quibus compromisserunt duxerunt et eorum descendentes et non alios nisi voluntarie se inmiterent in eandem ob quod nedum imparitates quinimo discordie et rancores inter juratos dictorum infanciouum et militum et juratos cives ipsius civitatis quotidie generantur super regimine antedicto cui casui ipsa sentencia non providit unde interpretacione indigere videtur: volentes tamquam princeps rex dominus et successor dicti arbitri arbitratoris et amicabilis compositoris in his et aliis indemnitatem ipsius civitatis et habitancium in eadem ex nostro motu proprio proponere omni damno: tenore presentis interpretantes et declarantes in hoc casu sentenciam antedictam providemus et ordinamus de nostri certa sciencia et consulte quod si jurati et consiliarii milites aut infanciones convocati ad consilia et negocia civitatis per alios juratos et consiliarios cives noluerint interesse et concordare cum eis ut convenit in dirigendo et expediendo negocia sepedicta predicti jurati et consiliarii cives possint illa tractare ordinare statuere et expedire ad sui libitum voluntatis sine metu et alicujus pene incursu tanquam major et sanior pars tocius civitatis pretacte prout poterant simul cum juratis et consiliariis infancionum et militum predictorum quibuscumque contradiccionibus excepcionibus aut impugnacionibus infancionum et militum predictorum non obstantibus ullo modo. Concedentes eis super his et aliis inde incidentibus emergentibus et conexis potestatem plenariam et perfectam quoniam justum et racionabile dignoscitur quod dicta civitas que per homines de paratico ut predicitur in dicto regimine maximum recipit detrimentum saltem per condicionis .... homines reservetur. Cassantes irritantes et anullantes omnes et quascumque penas tam per sentenciam antedictam quam alia super his appositas hominibus sepedictis quos quitios et exceptos facimus a solucionibus earundem ut per nos seu officiales nostros numquam ullo tempore peti possint exigi seu levari. Mandamus igitur cum hac eadem gubernatori justicie et bajulo regni Aragonum generali ceterisque universis et singulis officialibus nostris presentibus et futuris et eorum locotenentibus quatenus presentem declaracionem nostram teneant firmiter et observent tenerique et observari faciant per quoscumque et non contravenire permittant aliqua racione. In cujus rei testimonium hanc vobis fieri jussimus nostri pendentis sigilli munimine insignitam. - Data Cesarauguste prima die augusti anno a nativitate Domini MCCCXCI regnique nostri quinto. - Rex Johannes. - Berengarius de Busquets mandato domini regis ad relacionem thesaurarii facto tradidi ordinavit. - Vidit eam thesaurarius. - Idem.
C.

CLI. Secret.2. Alfon. IV. Fol. 108. 8 dic. 1417.

CLI. 

Secret.2. Alfon. IV. Fol. 108. 8 dic. 1417.

Serenissimo principi Sigismundo Dei gratia romanorum regi semper augusto ac Hungarie Dalmacie Croacie etc. regi Alfonsus eadem gratia rex Aragonum Sicilie etc. salutem debitam cum honore. Serenissime princeps: oratorum nostrorum litterali nuncio docuimus votivam concordiam que super obtata eleccione indubitati vicarii Jhesu Christi celitus orta est de quo letati gaudio magno valde gracias Deo agimus quod scismaticis tenebris exsecatis videbunt oculi nostri salutare tabernaculi sui et gloriam plebis Israel qua gloria gloriari opportet excellenciam vestram multis pro his agitatam laboribus sed verius laudum preconiis circumfusa. Cumque excellentissime princeps super nonnullis ecclesie Dei et summi pontificis servicium tangentibus oratores pretactos nostris apicibus cercioremus: serenitatem eandem summo precamur affectu quatenus dictorum oratorum relatibus eidem referendis oraculo vive vocis placeat super his tanquam nostris fidem credulam adhibere. Datum Valencie sub nostro sigillo secreto die VIIIa decembris anno a nativitate Domini MCCCCXVII. - Rex Alfonsus. - Dominus rex mandavit mihi Paulo Nicholai.

clii-secret-2-alfon-iv-fol-153-11-ene

Dels juglars.

Dels Juglars.

En les cases dels princeps segons que mostra antiquitat juglars degudament poden esser cor lur offici dona alegria la qual los princeps molt deuen desijar e ab honestat servar per tal que per aquella tristicia e ira foragiten e a tots temps se mostren pus gracioses. Perque volem e ordonam que en nostra cort juglars quatre degen esser dels quals dos sien trompadors e lo ters sia tabaler el quart sie de trompeta al offici dels quals sesguart que tots temps nos publicament menjants en lo començament trompen e lo tabaler et lo de la trompeta son offici ensemps ab els exercescan e encara allo metex façen en la fi de nostre menjar: si donques juglars estranys o nostres qui empero astruments sonen en la fin del menjar nos aquells oyr voliem. En apres no volem que en la cuaresma ne en dia de divenres si donchs gran festa no era quels dits trompadors trompeta e tabaler lur offici facen en lo comensament de la taula ne en la fin: los altres empero juglars sien qui sapien sonar esturments en les festes et en los altres dies segons que sera convinent lurs estruments sonar manam davant nos e a aquests nombre de necessidat no posam: los dies empero dels divendres e de cuaresma per aquella manera que desus es dit tan solament exceptats. Manam encara que en temps de guerra axi trompadors con altres si donques no era juglar de tal estrument lo qual lavors sonar no fos covinent mes que no hauran acostumat sien diligents en lur offici e axi a nos estants que con ops sera ells appareylats trobem a lur offici a fer. Los majordomens encara no menyspreen ans fermament obeesquen.

Dels camarlenchs

CXXII , apen 9, febrero 1161. R. comes barchinonensis et princeps aragonensis

CXXII
Apén. N°  9. Feb. 1161.

Sit notum cunctis quod ego R. comes barchinonensis et princeps aragonensis debitor sum tibi Guillelmo Leterico de VI milia morabetinis bonis aiadinis et lupinis recti ponderis quos convenio tibi vel tuo mandatario qui per tuum bonum eos demandaverit persolvere usque ad festum Sancti Michaelis primum venientem. Et hoc convenio tibi vel tuis adtendere et complere sine tuo tuorumque enganno ad tuam noticiam. Et pro istis VI milia morabetinis sunt tibi obsides Trencavellus et domina Ermengardis Narbone et Guillelmus Montispessulani cum omnibus aliis ostaticis et manlevatoribus et tenetoribus quos in Montepessulano tibi dedi sicut in alia tua carta scripti sunt. Et item
dono tibi obsides videlicet Arbertum de Castrovetulo et Bertrandum de Castelleto et Berengarium de Barchinona. Et ego Albertus de Castrovetulo juro et convenio tibi Guillelmo Leterico super IIII evangelia quod si dominus comes non paccaret tibi vel tuo mandatario usque ad festum Sancti Michaelis primum venientem sicut dictum est hos VI milia morabetinos ego venirem apud Motempessulanum in tuo ostatico commoniti per te vel per nuntium tuum et inde nullomodo exirem nisi tua licentia donec predicti VI milia morabetini tibi vel tuis persolvantur sine tuo enganno. Et ego Bertrandus de Castelleto juro similiter. Et ego Berengarius de Barchinona juro similiter. Item si me R. comitem antequam predictum debitum tibi persolvatur mori contingerit mito tibi in pignore meam dominicaturam de Parafrugello cum omnibus expletis et pertinentiis suis et meam dominicaturam de Lagostera cum omnibus expletis et pertinentiis suis de quibus recuperes in unoquoque anno ad persolvendum predictum debitum mille morabetinos: et si aliquid inde minuerit quod predictos mille morabetinos inde pleniter in unoquoque anno recuperare non posses mito tibi in pignore totas meas exitas de Gerunda tam de lezdis quam de molendinis et de aliis omnibus eximentis ex quibus recuperes in unoquoque anno quod tibi minuerit de predictis mille morabetinis. Similiter mito tibi in pignore totas meas exitas de Barchinona de quibus recuperes in unoquoque anno ad persolvendum predictum debitum mille morabetinos. Et hos duo milia morabetinos in unoquoque anno recuperes de predictis pignoribus donec inde VI milia morabetinos recuperatos sine tuo tuorumque enganno habeas: et si aliquod avere ex pairia vel aliquo alio modo mihi vel meis evenerit ut illud totum tibi vel mandatario tuo persolvatur donec totum debitum predictum tibi persolutum et paccatum sit sine inganno. Et ego Guillelmus barchinonensis episcopus convenio tibi Guillelmo Leterico quod si forte fortuitu evenerit mori jamdictum comitem antequam tuum avere habeas recuperatum faciam statim tibi et tuis habere et tenere et explectare quiete jamdicta pignora quousque inde VI milia morabetinos vel quantum tibi minuerit de predictis VI milia morabetinis recuperatos habeas sicut superius scriptum est per jamdictos terminos. Et ego Guillelmus girundensis episcopus convenio tibi et tuis similiter. Et ego Petrus ausonensis episcopus convenio tibi et tuis similiter. Et ego Jofredus rivipollensis abbas similiter. Et ego Poncius abbas Sancti Johannis similiter. Et ego Bernardus Marcutii similiter. Et ego Guillelmus de Escala similiter. Et ego Guillelmus Catalan similiter. Et ego Guillelmus Raimundi Dapifer similiter. Et ego Abraam Alfachim similiter. Et ego Saltellus judeus similiter. Ego vero Raimundus comes barchinonensis et princeps aragonensis accipio te in Dei fide et mea ut sicut superius scriptum est tibi et tuis adtendatur et adimpleatur sine tuo tuorumque enganno. Et si in medio me mori contingerit laudo tibi et tuis ut statim accipias predicta pignora cum omnibus expletis que tunc ibi vel in antea fuerint. Actum est hoc anno ab incarnatione Domini millessimo CLXI in mensis februarii in obsidione Bavoii. Hujus rei testes sunt Guillelmus Sancti Felicis vicarius Carcassone Bernardus de Cortsavins Petrus Vetulus de Arzaz Girbertus de Arlenis Bernardus Morrut Airaldus Petit Johanes Tropassen Guillelmus Olrich Petrus Moret Bernardus Guillelmi Eimericus Talador Johanes Dolzet. - Sig+num Raimundi comes. Sig+num Guillelmi barchinonensis episcopi. Guillelmus Dei gratia gerundensis ecclesie episcopus subscribo. Gaufredus abbas rivipollensis +. Poncius abbas Sancti Johannis +. Sig+num Bernardi Marcucii. Sig+num Guillelmi de Escala. Sig+num Guillelmi Catalan. Sig+num Arberti de Castrovetulo. Sig+num Bertrandi de Casteleto. Sig+num Berengarii de Barchinona. - Sig+num Guillelmi Petri scribe qui preceptum domini comitis hoc scripsit.
- Sed sciendum est quod predictus comes dedit Guillelmo Leterico X hostaticos et tenedors scilicet Arnaldus de Lers Raimundus de Villa de Murs Guillelmus de Castellovetulo Berengarius de Canneto Bernardus de Corzavins Guillelmus de Castellonovo Berengarius Bertrandi Raimundus de Molnelz Raimbaldus de Bazellis Bernardus de Molnelz. Et nos X predicti cognoscimus esse hostaticos et tenedors tibi Guillelmo Leterico et tuis ad tuam tuorumque notitiam apud Montempessulanum et inde non discedemus nisi tua dilatione donec totum predictum avere tibi et tuis persolutum sine inganno sit et in tua tuorumque potestate manebimus et ita quisque nostrum pro toto constituimus debitores et paccatores ad tuam notitiam de toto avero sicut in alia carta scriptum est in qua juravimus. - Manulevatores sunt isti de predictis hostaticis quisque in solidum pro sacramento Ermengauvus de Leucata Guillelmus de Peiteris Petrus Raimundi de Narbona Raimundus de Salas Petrus de Fenolleto Guillelmus de Castello de Rossillone Ermengauvus de Melgorio Guillelmus de Arzaz Petrus Figuerius de Biterris. Et isti sunt manulevatores de predictis X hostaticis et tenetoribus morte et mentimento et hoc juraverunt unusquisque pro toto super IIII Del evangelia. Et de predictis tenetoribus et hostaticis est manulevatrix Ermengardis vicecomitissa narbonensis de morte et mentimento et hoc plevivit per fidem suam et Guillelmus de Durbati similiter per fidem suam et Willelmus Montispessulani similiter per fidem suam et Trencavellus similiter per fidem suam. Et Petrus Veteris et Arnaldus de Cerveria firmaverunt de supradictis morabatinis quingentos per sacramentum. Et Guiraldus de Mourimon alios D morabetinos per sacramentum. Et Guillelmus de Alesto reddidit se debitorem de aliis M morabatinis.

Nota:
Parafrugello : Palafrugell.
Lagostera: Llagostera. exitas de Gerunda: Salidas de Gerona. Impuestos por mercancía que salía de Gerona. Eximentis.
Lezdis, lezda, leuda, leudas.
Molendinis: molinos.
(sine) inganno, enganno, engano: sin engaño. sine tuo tuorumque enganno, etc.
Girundensis, gerundensis, Gerunda, Girunda, Gerona, Girona.
Bavoii : ?
Villa de Murs, Villa de Muls, etc.
Canneto, Caneto: La fuente, font de Canet, Cannet, cerca de Palma de Mallorca, ciudad de Mallorca, aparece en otro tomo, repartiment de Mallorca, y en el libro de Bernardino Gómez Miedes sobre Jaime I el conquistador,

LXXXII, perg 275, 4 octubre 1154

LXXXII
Perg. n. 275. 4 oct. 1154.

In nomine Sancte trinitatis ego Raimundus gratia Dei comes barchinonensis regnique princeps Aragonis et marchio Tortose dono tibi fideli meo Bonefacio de la Volta illud castrum de Flix ad fevum simul cum ipso senioratico et cum ipsis estachamentis et cum ipsa villa et terminis ejus et cum omnibus sibi pertinentibus tali queque modo ut habeas predictum castrum tu et omnis tua projenies per me et per omnes successores meos per fevum ad fidelitatem et servicium nostrum et tocius mee posteritatis in perpetum et quod dones michi potestatem de predicto castro iratus vel pachatus cum forfactura et sine forfactura per quantas vices illud tibi requisiero per me aut per meum nuncium vel nuncios et quod bene custodias et gardes prephatum castrum sine engan. Et quod sis inde meus estadant de mea terra de finibus scilicet Barchinone atque Tortuose et Ispanie. Retineo quoque michi terciam partem de omnibus eximentis que inde exierint duas vero partes tibi concedo. Supradictum autem castrum cum omnibus sibi pertinentibus et cum omnibus estachamentis et placitis et usaticis tibi et omni tue projeniei firmiter laudo et dono ad fevum sub predicta condicione sine aliquo fraude. Propter hoc quoque donum superius comprehensum convenio ego jamdictus Bonefacius tibi seniori meo Raimundo suprascripto quod sim tuus sine engan sicut homo debet esse fidelis de suo seniore cui propriis manibus se comendat et quod omnia suprascripta tibi fideliter attendam sine aliquo fraude. - Signum Raimundi comes. - Quod est actum IIII nonas octobris anno ab incarnacione Domini nostri Jhesu-Christi millessimo CLIIII. - Sig+num Guillelmi de Castel-vel. Sig+num Arberti fratris ejus, Sig+num Guillelmi Sancti-Martini. Sig+num Berengarii de Torroja. Sig+num Arnaldi de Lercio. Sig+num Guillelmi Obiloti. - Sig+num Poncii scribe qui hoc scripsit (Alphabeto divisa).